Raspail_Jean_-_Pierścień_rybaka.pdf

JEAN RASPAIL

Pierścień Rybaka

(L‘anneau dupecheur)

tłum. Marian Miszalski

Od autora

Książka ta jest rezultatem badań przedsięwziętych

bardzo dawno temu.

Wszystkie postacie należące do przeszłości występują

pod prawdziwymi nazwiskami. Co do postaci

współczesnych – niektóre, oczywiście, noszą swe prawdziwe

nazwiska, niektórym je zmieniłem albo użyłem tylko

inicjałów.

Przytoczone fakty historyczne są zgodne

z rzeczywistością.

W tym względzie wyrażam wdzięczność dwóm

francuskim pisarzom: Georges’owi Pillementowi

i Christianowi Murciaux; oni wiedzieli wszystko o Piotrze de

Lunie, któremu każdy z nich poświęcił wspaniałą książkę.

Co zaś się tyczy wielkiej schizmy zachodniej – całą swą

wdzięczność kieruję do ojca Louisa Maimbourga SJ. Jego

wspaniała praca, opublikowana w 1681 roku – której

wydanie oryginalne mogłem zdobyć dzięki nieocenionemu

Pierre’owi Joannonowi – nie ma sobie równej aż do dziś.

Wreszcie winien jestem przyjacielskie podziękowania

ojcu C. P. Ch. za jego wielką erudycję oraz cudowną

i gościnną bibliotekę.

Rodez, 1993

Wieczorem, w Boże Narodzenie, niełatwo dostać talerz

zupy i kawałek chleba. Mężczyzna doświadczył już odmowy

w kilku barach przy placu Broni, udekorowanych

girlandami lampek elektrycznych. Siadał przy najbardziej

odosobnionym, najmniej rzucającym się w oczy stoliku,

kładł przy nogach swój plecak i mówił do podchodzącego

kelnera: „Poproszę talerz zupy z chlebem” – otwierając

prawą dłoń z samotną dziesięciofrankówką.

Chleb był, ale tylko w postaci sandwicza i na pewno nie

za dziesięć franków. Mężczyzna upierał się łagodnym

tonem, chciałby jednak zjeść coś na gorąco, noc będzie

długa. Może więc kawę?

Nie, kawą głodu się nie zaspokoi... Rogalik? Hot-dog? Za

dziesięć franków? Kelner wzruszał ramionami. Albo szedł

do kasy naradzić się szeptem z grubą kasjerką

o farbowanych na niebiesko włosach i fioletowych

paznokciach, która rzucała szybkie spojrzenie w stronę

przybysza i potrząsała przecząco głową, z oburzoną miną.

Kelner wracał: „Nie obsługujemy...”. Co chciał

dopowiedzieć? Że nie obsługują włóczęgów, żebraków?

Jego wzrok skrzyżował się ze spojrzeniem mężczyzny,

który słuchał go w milczeniu. „Przykro mi, proszę pana, to

niemożliwe” mówił dalej kelner, sam zdziwiony swym

tonem, teraz prawie pełnym szacunku. „Dziękuję panu”

odpowiadał mężczyzna przy stoliku. I zabierając swój

plecak, kierował się ku wyjściu, a gruba kasjerka ożywiała

się nagle, niezadowolona, wściekła, że poczuła wyrzuty

sumienia, których przedtem nie znała.

Mężczyzna na ogół unikał miast, idąc z wioski do wioski,

przez Causses i Cevennes, Levezou, Aubrac i Albigeois,

ufając swej pamięci i zatrzymując się w miejscach, których

nazwy znał na pamięć, nauczywszy się ich od tego, który

szedł przed nim.

Czasem odnajdywał znak na starych domach lub

budynkach gospodarczych, wyrzeźbiony w kamieniu

w zwyczajowym miejscu, nadgryziony upływem wieków.

Rozgarniał wtedy palcami bluszcz i rozpoznawał dotykiem,

równie pewnie jak niewidomy, ów znak, o którego

obecności właściciele domostwa zwykle nie mieli pojęcia

i który nie odnosił się już do niczego ani do nikogo, kto

rozumiałby jeszcze jego znaczenie. Tak bardzo zmieniły się

czasy.

Wioski się wyludniały, tracąc swych najstarszych

mieszkańców.

Drzwi się już nie otwierały, a spoza zamkniętych żaluzji

zamieszkanych jeszcze domów dobiegał metaliczny dźwięk

wszechobecnej telewizji, zacierający przeszłość i pamięć

wspomnień. Trzydzieści lat wcześniej mężczyzna

z plecakiem łatwo jeszcze znajdował pracę w gospodarstwie

albo w lesie, na dzień, tydzień, miesiąc, zadowalając się

siennikiem w ciepłym kącie i talerzem w końcu stołu, ale

już wtedy się nie zdarzało, by powstawano z miejsca na

powitanie i nakrywano stół białym obrusem, jak to czyniono

dla innego Benedykta, przed nim, kiedyś, choć i w tamtej

epoce było to jeszcze – czy może już – czymś wyjątkowym.

Z czasem o pracę było coraz trudniej. Ziemia zdradzała

wieśniaków, którzy umierali, nie pozostawiając następców

i zabierając pamięć do grobu. Stodoły i szałasy pasterskie,

gdzie znajdował schronienie, pozawalały się, a gdy nawet się

zdarzało, że jakiś dom znowu ożywał – to już za sprawą

obcych przybyszów, ignorantów bez duszy i przeszłości.

Zamykały się ostatnie oberże, gdzie na piecu, w rogu,

zawsze stała gęsta, dymiąca zupa dla sezonowych

robotników, którzy wędrowali od wsi do wsi, najmując się

na dniówki; pełna miska takiej zupy z chlebem, który

można było jeść do sytości, nie kosztowała aż dziesięciu

franków. Obecnie mężczyzna z podróżnym workiem na

plecach coraz częściej był skazany na żebractwo. Nie żeby

uważał je za coś niegodnego, wszak biedaczyna z Asyżu

czynił tak przez całe życie, ale cierpiał, nie mogąc wyjaśnić –

ponieważ nikt by mu nie uwierzył – że właśnie w imię Boże

i w Jego służbie wyciąga proszalnie dłoń. Pewnego dnia, gdy

był bardzo zmęczony, prawie u kresu sił, droga zawiodła go

do opactwa Sainte-Tarcisse, w wapiennych górach Lanhac:

był tęgi mróz tego wieczoru, sam środek zimy. Ten znak

wykuto tam bardzo dawno temu, może przed pięciuset lub

sześciuset laty, z czasem jednak się zatarł i teraz nikt już

o nim nie pamiętał poza tym ostatnim depozytariuszem

starych szlaków. Brat furtian zaprowadził mężczyznę do

kominka w pomieszczeniach gościnnych. Był jedynym

gościem. Kolację spożył razem z zakonnikami. Gdy

wchodził do refektarza, opat, zgodnie z dawnym obyczajem,

chcąc uhonorować gościa, polał mu palce wodą i podał biały

ręcznik. Ich spojrzenia się skrzyżowały. Nazajutrz, zaraz po

laudesach, w których uczestniczył, łącząc swój głos ze

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: