lekcja1.pdf

Dla 簡単だ！　 http://kantanda.pl/ - MIZUU

SŁOWNICZEK

(podobny do pan, pani)

～さん

Oto...

こちら

此方

(dosł: ta tutaj osoba..)

[zwyczajowo pisany hiraganą!]

Miło mi.

はじめまして

始めまして

(dosł.Widzimy się po raz pierwszy.)

Proszę mieć mnie na względzie. どうぞよろしくどうぞ宜しく

Toukyoudenki - nazwa firmy

とうきょうでんき東京電気

ABC – nazwa firmy

エービーシー

prawnik

べんごし

弁護士

uczeń, student

がくせい

学生

pracownik firmy

かいしゃいん

会社員

prezentować, przedstawiać komuś しょうかいする紹介する

sekretarka

ひしょ

秘書

OBJAŚNIENIA GRAMATYCZNE I KULTUROWE

1.PARTYKUŁY

a) wa は (zapisywane wyjątkowo, jako partykuła, sylabą HA)

Jeśli po jakimś wyrazie następuje „wa”, oznacza to, że wyraz ten jest najczęściej

podmiotem zdania (tj. wykonawcą czynności). Może to też oznaczać, w rozumieniu

bardziej potocznym, że wyraz poprzedzający „wa” jest tematem wypowiedzi (tj.

opisuje się go). W językoznawstwie mówi się często, że „wa” określa temat zdania

(to, o czym się mówi) w opozycji do rematu zdania (to, co się mówi o temacie).

W przykładowym polskim zdaniu LEGIA PANY – Legia to temat, pany zaś to remat.

b) ka か

„Ka” jest partykułą pytajną, tj. umieszczona na końcu zdania oznajmiającego robi z

niego pytanie (zdanie takie należy przeczytać z rosnącą intonacją).

c) no の

Partykuła dzierżawcza to „no”. „Dzierżawczość” w językoznawstwie to po prostu

przynależność – pojęcia następującego po „no” do pojęcia bezpośrednio tę

partykułę poprzedzającego. W Mandze mieliśmy przykład przynależności

pracownika do firmy / sekretarki do szefa, ale zależności takie mogą być bardziej

prozaiczne np. moja książka to わたし　の　ほん　 (ja-dzierżawczość-książka)

uprzejmy honoryfikator

(dosłownie Prąd [dla] Tokio)

2.KONSTRUKCJE GRAMATYCZNE

Podstawową budowę zdania możemy przedstawić za pomocą prostej tabeli.

です

[TEMAT] は　[REMAT]

ではありません

（か）

でした

ではありませんでした

Środkowa kolumna przedstawia odmianę czasownika posiłkowego „desu”, biorącego udział w

formowaniu orzeczenia imiennego – polskim odpowiednikiem tego zjawiska byłoby zdanie o

budowie „[TEMAT] jest [REMATEM].”. Język japoński ma tylko dwa czasy – w związku z czym

mamy cztery formy, bowiem dla każdego czasu mamy tryb twierdzący (na zielono) i przeczący (na

czerwono). Dwie pierwsze odpowiadają czasowi teraźniejszo-przyszłemu (zwanemu też popularnie

nieprzeszłym) tj. możemy je przełożyć jako „jest / będzie” oraz „nie jest / nie będzie”. Dwa dolne

wyrażenie odnoszą się do czasu przeszłego – to „był” i „nie był”.

Japoński nie odróżnia też liczby gramatycznej (nie w czasowniku) ani rodzaju, w związku z czym

przykładowo formę でした możemy tłumaczyło jako: byłem, byłam, byłeś, byłaś, był, była, było,

byliśmy, byłyśmy, byli. Czyż to nie cudowne!

Po dodaniu do dowolnego z tych zdań partykuły か – Otrzymujemy pytanie „Czy...?”. Ważnym

jest, ażeby zdać sobie sprawę, że Japończycy w zasadzie nie używają znaku zapytania i po

partykule tej stawiają kropkę.

Godnym odnotowania faktem jest to, iż najważniejsze gramatycznie i semantycznie elementy będą

obecne w końcowej części zdania. W dalszym toku nauki przekonamy się, że kluczową strategią

będzie rzut oka na koniec zdanie i tłumaczenie go w tym porządku po zidentyfikowaniu tematu.

Weźmy prosty przykład z komiksu.

田中さん　は　学生　です　か。

Tanaka pan (temat) uczniem jest czy?

Po polsku przetłumaczymy to zdanie na „Czy pan Tanaka jest uczniem?” lub „Czy jesteś uczniem?”

jeśli mówiący zwraca się bezpośrednio do pana Tanaki. Część żółta to temat, który w zdaniu

musimy zidentyfikować najpierw, potem zaś sukcesywnie postępujemy z tłumaczeniem od tyłu –

acha, mamy partykułę pytajną, więc będzie to pytanie. Potem mamy orzeczenie imienne, potrzebny

nam więc orzecznik i łącznik. Wszystko się zgadza.

Odpowiedzi na tak postawione pytanie są dwie – tak/nie. Czyli zgodnie z tabelą:

TAK: はい、(田中さん　は)　学生　です。

NIE: 　いいえ、　(田中さん　は)　学生　ではありません。

Na początku dodaliśmy „hai” i „iie”, które znaczą odpowiednio „tak” i „nie”... w teorii. Dla

polskiego umysłu to trochę dziwne, ale „はい” nie koniecznie oznacza zgodę, oznacza raczej

potwierdzenie stanu rzeczy, w przeciwieństwie do „いいえ”, które mu zaprzecza. Na potrzeby

dokładnego wyjaśnienia tej zawiłości kulturowej, przytoczę pewną anegdotę, przełożoną od razu na

polski. Pani A, Polka, umawia się z panią B, Japonką.

A: Hej, słuchaj, umówmy się! We wtorek!

B: Tak.

A: W tej nowej kawiarence na rogu!

B: Tak.

A: Będzie też pani C, zaczynamy o 5.

B: Tak.

A: Wypijemy sobie herbatkę, zjemy ciacho.

B: Tak, tak.

A: No to do wtorku!

B: Ale ja nie mogę we wtorek....

A: O_o?

To jedna ze zwyczajowych sytuacji, w których wynikają nieporozumienia kulturowe – pani B po

prostu akceptuje fakty, istnienie kawiarenki, spotkania, kiwa głową i potakuje, że rozumie treść

wypowiedzi pani A, niestety nie oznacza to jeszcze, że się z nią umawia. Zabrakło tu stosownych

pytań i formułek. Ale, ale, wracając do gramatyki.

Pan Tanaka ujęty został w nawiasy – dlaczego? Ponieważ temat wypowiedzi jest nam już znany i

nie musimy go za każdym razem powtarzać. Oczywiście dobrze byłoby odpowiadać pełnym

zdaniem, żeby opanować poprawne konstrukcje, jednak nasza wypowiedź nie zawsze zyskuje tym

na naturalności. Wyobraźcie sobie sytuację:

– Jak Ty masz na imię?

– Ja mam na imię Paweł.

– A ile Ty masz lat?

– Ja mam 18 lat.

Brzmi troszkę dziwacznie i sztywno, chociaż jest poprawne gramatycznie. Dla własnego

bezpieczeństwa nie jest zalecane opuszczanie jakiejkolwiek części zdania.

3. KULTURA I WYRAŻENIA

Wyrażenia kluczowe, które powinieneś dobrze znać po tej lekcji to:

„Jestem...” - służy

do podawania inf. o

sobie np. imienia

はじめまして

Używane gdy widzimy daną osobę po

raz pierwszy i przedstawiamy się jej

lub zostajemy jej przedstawieni.

わたし　は　＿＿＿　です。

Wyraża chęć zachowywania

dobrych stosunków w

przyszłości. To bardzo ważne

w Kraju Kwitnącej Wiśni!

Honoryfikator „Pan/i” -

NIGDY nie używaj go

w stosunku do siebie!

どうぞよろしく。

Kiedy chcemy zapytać kim

jest dana osoba, w miejsce

rematu wstawiamy

pytajnik „dare” (Kto?

neutralne) lub „donata”

(Kto? uprzejme).

Kiedy kogoś

przedstawiamy MUSIMY

użyć po jego nazwisku /

imieniu honoryfikatora!

～さん

Zaimki osobowe: ja (neutralne),

ja (mniej oficjalne, męski), ty

(neutralne). W Japonii częściej

używa się nazwiska +

honoryfikatora kiedy się do

kogoś zwracamy.

わたし、　ぼく、　あなた

こちら　は　だれ / 　どなた　ですか。

こちら　は　＿＿＿さん　です。

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: