NOWOTWORY.doc

NOWOTWORY

1. Podział nowotworów:

·         biologiczne – złośliwe, łagodne

·         histogenetyczne – pochodzące z nabłonka lub mezenchymy

·         histologiczne – wysoko, średnio lub niskoróżnicowe

2. Epidemiologia:

·         rak gruczołu sutkowego – 17% nowotworów kobiet

·         rak szyjki macicy – 43%

·         rak jajnika – 24%

·         rak trzonu macicy – 20%

3. Nowotwory:

·         są różne w zależności od wieku, płci oraz czynników osobniczych każdego organizmu

·         wraz z wiekiem zwiększa się zachorowalność

·         nowotwory narządów płciowych częściej występują u pań niż u panów

4. Umieralność – liczba zgonów w ciągu roku na 100 tysięcy kobiet i mężczyzn.

5. Chorobowość – liczba chorych zarejestrowanych z powodu określonego nowotworu, który występuje w danym roku na 100 tysięcy osób.

6. Rozpoznanie:

·         rozpoznanie opiera się na badaniu klinicznym i histopatologicznym oraz na dokładnie zebranym wywiadzie

·         badanie ginekologiczne:

o       ocena narządów płciowych

o       badanie przez pochwę

o       badanie przez odbyt

o       badanie cytologiczne

o       badanie markerów nowotworowych

o       histeroskopia – badanie endoskopowe trzonu macicy – możliwość polipów, mięśniaków, przerostów błony śluzowej macicy

7. Profilaktyka:

·         oświata sanitarna

·         badania profilaktyczne

·         badania mammograficzne

·         badania ultrasonograficzne

·         badania poziomu PSA

8. Leczenie:

·         uzależnione jest od typu nowotworu

·         uzależnione jest od stadium zaawansowania nowotworu

·         uzależnione jest od wrażliwości organizmu

9. Rak szyjki macicy:

·         nowotwór złośliwy

·         zachorowalność 11%

·         jest rozpoznawalny w przedziale wiekowym 40-60 lat – rak inwazyjny

·         jest rozpoznawalny w przedziale wiekowym 30-50 lat – rak nieinwazyjny

·         występuje często u murzynek i żydówek

·         przyczyny:

o       opryszczka narządów płciowych

o       złe warunki socjalno-ekologiczne

o       różnorodne życie seksualne

10. Rak jajnika:

·         występuje w każdym wieku

·         nowotwór złośliwy

11. Rak trzonu macicy:

·         rak endometrium – nowotwór złośliwy

·         zajmuje 7 miejsce w grupie nowotworów złośliwych (5-6%)

·         zajmuje 3 miejsce wśród nowotworów narządów płciowych (20%)

·         występuje między 60 a 90 rokiem życia (< 50 roku życia – 10%)

·         przyczyny:

o       podawanie estrogenów w okresie przekwitania

o       częste poronienia

o       częste ciąże obumarłe

o       obfite krwawienia w czasie ciąży

o       czynniki genetyczne

o       cukrzyca

o       nadciśnienie tętnicze

12. Rak przedinwazyjny gruczołu sutkowego:

·         postać:

o       wewnątrzprzewodząca

o       wewnątrzzrazikowa

·         nie występuje naruszenie błony podstawy

·         objawy:

o       zajęcie węzłów chłonnych pachowych i przymostkowych – leczenie operacyjne

o       zajęcie węzłów chłonnych nadobojczykowych, podobojczykowych, szyjnych, śródpiersiowych – brak leczenia operacyjnego

13. Mięśniak macicy:

·         nowotwór niezłośliwy

·         występuje w przedziale wiekowym od 35 do 45 roku życia

·         przyczyny:

o       znaczne stężenie estrogenów

o       zmiany podsluzówkowe i śródścienne macicy

·         objawy:

o       najczęściej nie daje objawów

o       czasami objawy zakażenia

o       czasami bóle w podbrzuszu – gdy nowotwór uciska

14. Nowotwory sromu:

·         występują w postaci świądu sromu

·         najczęściej występują u starszych pań