17
Projekt stacji transformatorowo-rozdzielczej
1) Dobór kabli energetycznych
Kabel składa się z jednego lub więcej żył izolowanych zaopatrzonych w szczelną powłokę chroniącą izolację żył przed wilgocią, wpływami chemicznymi i innymi oddziaływaniami środowiska.
Obecnie jako izolacje stosuje się polwinit (PVC), polietylen termoplastyczny (X) oraz polietylen usieciowany (S). Gdy kable układane są w warunkach narażeń mechanicznych muszą mieć zewnętrzny pancerz wykonany z taśm lub drutów taśm. Druty opancerzone mają zewnętrzną osłonę wykonaną z polwinitu, chroniącą pancerz kabla przed wpływami środowiska. Żyły kabla wykonane z miedzi lub aluminium dla przekrojów większych od 35mm2 są zwykle budowane jako sektorowe. Obciążalność długotrwała jest to wartość skuteczna prądu o stałej wartości, który przepływając przez przewód o przekroju s i danej konstrukcji znajdującej się w temperaturze granicznej dopuszczalnej długotrwale. Idd – zależy od metalu i przekroju żył stosowanej izolacji, konstrukcji kabla, sposobu ułożenia określając intensywność oddawania ciepła do otoczenia.
Obciążalność kabli określona jest w normie PN-IEC 60364-523. W normie tej wyróżniono kilkanaście sposobów ułożenia przewodów oznaczonych A-Q i podano 26 tablic obciążalności.
Ważne znaczenie m temperatura obliczeniowa υ0 przyjmujemy zwykle 3000C dla kabli prowadzonych w powietrzu oraz 200C dla kabli w ziemi. W przypadku innej temperatury otoczenia należy stosować współczynniki poprawkowe. Dobór kabli należy przeprowadzić ze względu na: napięcie znamionowe, miejsce i sposób ułożenia, spodziewanego obciążenia prądowego, dopuszczalnego spadku napięcia. Prądy zwarciowe i czasy trwania zwarcia i spodziewane narażenia mechaniczne.
Kolejność postępowania przy wyborze przekroju:
$ wyznaczenie przekroju ze względu na obciążalność prądową długotrwałą,
$ sprawdzenie spadku napięcia mniejszego od wartości granicznej dopuszczalnej,
$ sprawdzenie, czy przekroje przewodów są wystarczające ze względu na cieplne działanie prądów przeciążeniowych i zwarciowych.
A) Wyznaczenie przekroju przewodu ze względu na obciążalność długotrwałą:
Doboru wykonuje się na podstawie tabel obciążalności Idd dla obranego typu kabla i sposobu jego ułożenia.
Wybiera się najmniejszy z przekrojów, którego obciążalność długotrwała Idd jest większy od prądu obciążeniowego Idd = Iz > Ib, moc szczytowa
▪ kz – współczynnik zapotrzebowania na moc.
Rodzaj obiektu
Duże biura
Zakłady
Place budowy, szkoły
kz
0,5-0,2
0,2-0,3
0,4
LM
kj
1
2
3
5
10
0,9
0,8
0,6
0,45
Obciążenie szczytowe wewnętrznych liniach zasilanych w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych oblicza się jako iloczyn sumy mocy wszystkich mieszkań zasilanych z danej WLZ i współczynnika jednoczesności kj zależnego od liczby mieszkań. Przy zasilaniu trójfazowym:
Przy obciążeniu dorywczym kabel o obciążeniu Iz może być obciążony prądem Izd = kd.Iz, gdzie kd:
Gdzie:
▫ td – czas trwania dorywczego;
▫ T – cieplna stała czasowa obwodu podawana w tabelach;
Obciążalność prądowa przewodów jest określona dla danej temperatury υdd, υ0. Gdy przewody pracują w temperaturze υ0’ ≠ υ0 to ich przeciążalność długotrwała jest równa:
.
B) Wyznaczenie przekroju przewodów ze względu na dopuszczalny spadek napięcia:
W instalacjach elektrycznych nie przemysłowych dopuszczalne spadki napięcia na obwodach odbiorczych brane od licznika do dowolnego odbiornika nie powinny przekraczać 3%, czyli ΔU≤3%. Dopuszczalne spadki napięcia w liniach zasilających ΔULZd, czyli od złącza do licznika, zależą od wartości przesyłanej mocy.
Moc przesyłana
ΔULZd
S ≤ 100kVA
1000≤S≤2500kVA
·
S > 400kVA
0,5%
1%
1,5%
Spadek napięcia od złącza do odbiornika nie może przekraczać 4%. Spadek napięcia w % na długości toru l, wykonanej przewodem o przekroju s i przewodności γ:
* dla linii i instalacji jednofazowej:
* dla linii i instalacji trójfazowej:
R, X – rezystancja i reaktancja.
C) Dobór przekroju kabli ze względu na nagrzewanie prądem zwarciowym
Decydującą rolę odgrywa dopuszczalna temperatura kabla. Czas trwania zwarcia ie przekracza 3s. W tabelach podawana jest wartość 1-sekundowej obciążalności zwarciowej rozumianej jako gęstość prądu zwarciowego A/mm2, który płynąc wciągu jednej sekundy nie spowoduje przekroczenia prądu dopuszczalnej temperatury.
Rodzaj kabla
Temperatura dopuszczalna w 0C
Obciążenia długotrwałego
Przy zwarciu
Izolacja polwinitowa
700C
1500C
Polietylen dla UN = 6kV
Polietylen dla UN > 6kV
50-700C
1700C
Dla zwarć trójfazowych t ≤ 3s obciążalność zwarciowa kabla obliczamy:
Ithk – obciążalność zwarciowa przy przepływie prądu tn;
jth1 – gęstość prądu zwarciowego jednosekundowego w A/mm2;
S – przekrój kabla
Smin – minimalny przekrój kabla
2) Zasady doboru aparatów elektrycznych
▪ wymagania ogólne,
▪ warunki środowiskowe (klimat, temperatura pracy aparatów),
▪ warunki napięciowe,
▪ obciążenia prądami roboczymi,
...
WSADERMAN