Normanowie
Normanowie (wikingowie): ludy germańskie pochodzący ze Skandynawii i Półwyspu Jutlandzkiego. Pojawiają się w różnych częściach Europy jako kupcy, najemnicy wojskowi i najeźdźcy, zajmowali się grabieżą i rozbojem.
Goci:
— osiedlili się na obszarach Morza Bałtyckiego.
Norwegowie:
— poszukiwacze ziem pod stałe osadnictwo;
— tereny zdobyte: Wyspy Owcze, Hebrydów, Orkady, Szetlandy, Irlandia, Islandia, Grenlandia; prawdopodobnie docierają do wybrzeży Ameryki Północnej.
Szwedzi:
— zwani Waregami;
— żegluga, osadnictwo kupieckie; faktoria kupieckie w Kijowie i Nowogrodzie;
— powstanie państwa ruskiego;
— handel ze wschodem, Bizancjum i Arabami.
Duńczycy:
— północno-wschodnia Francja aż do Paryża, na południe do Burgundii;
— od połowy IX w. osiedlają się w ujściu Sekwany i Loary: Normandia — ziemie dane im w lenno w 911 przez Karola III Prostego;
— przyjmują chrzest i podporządkowują się królom frankijskim (911);
— dalsze podboje: Sycylia, południowa Italia — założenia własnego królestwa; Brytania.
Zdobycie Anglii
Do V w. Anglia jest prowincją rzymską; około 450 Rzymianie wycofują się: rozwój kultury łacińskiej.
450‑550: najazdy plemion germańskich (Jutowie, Anglowie, Sasi) i plemion Piktów od północy; powstanie 16‑18 małych państewek w czasie najazdów, potem siedmiu silniejszych: Wessex, Essex, Sussex, Kent, East Anglia, Mergia, Nortumbia.
IX w.: najazdy Duńczyków; państewka jednoczą się pod wodzą króla Wessexu, Alfreda.
XI w.: Anglia pod panowaniem Duńczyków (1016–1042); 1016–1035: Kanut Wielki; 1042: powrót do dynastii Wessexu przez Edwarda Wyznawcę.
1066: bitwa pod Hastings; pokonanie wojsk anglosaskich przez Wilhelma Zdobywcę, który przejmuje władzę po zmarłym bezpotomnie Edwardzie (prawo lenne ograniczone) — wybuch powstania (tłumione przez 6 lat).
1086: Domesday Book (tzw. Księga Dnia Sądu Ostatecznego); spis ludności i jej posiadłości w całym państwie w celach podatkowych.
— Ukształtowanie systemu feudalnego z zasadą wasal mojego wasala jest moim wasalem.
Po wygaśnięciu dynastii normandzkiej w 1154 tron angielski przejmuje francuska rodzina Plantagenetów, która walczy z francuską dynastią Kapetyngów (XII‑XIII w.).
1
isamar