Lope de Vega – Owcze Źródło 1475
Postaci:
- król Ferdynand
- królowa Izabela
- Don Rodrigo Tellez Giron – Wielki Mistrz Kalatrawy (Calatrava, najstarszy z zakonów rycerskich)
- Don Fernan Gomez de Guzman, Komandor, pan Owczego Źródła.
- Don Manrique, na dworze Izabeli i Ferdynanda
- Laurencja – córka sędziego Estebana
- Frondoso – syn Juana Rojo, zakochany w Laurencji
- Pascula – przyjaciółka Laurencji
- Jacinta – dziewczyna ze wsi
- Mengo – przyjaciel Frondoso
- Alonso – radny miejski
- Barrildo – przyjaciel Frondoso
- Esteban - ojciec Laurencji
- Juan Rojo – ojciec Frondoso
- Flores
- Ortuno
- Leonelo
- Cimbranos – żołnierz
- Regidor – obrońca Ciudad Real
- Sędzia
Miejsce akcji: Hiszpania w Owczym Źródle (i paru innych miejscach)
Akt I
-w Kalatrawie , w domu Komandora. Komandor oczekuje przybycia młodego 14 letniego Mistrza Zakonu, od którego domaga się uszanowania. Po powitaniu Komandor opisuje umacniającą się władzę Izabeli i Ferdynanda oraz namawia do ataku na Ciudad Real, ofiarowując pomoc swojej nielicznej drużyny z Owczego Źródła.
W Owczym Źródle Laurencja i Pascuala rozmawiają o propozycjach, jakie czyni Komandor by uwieść Laurencję.
Obie zgadzają się że cnota i cześć są najważniejsze, a mężczyznom nie można ufać. Tymczasem nadchodzą Frondoso, Mengo i Barrildo .
Proszą by dziewczęta rozsądziły ich spór – Mengo uważa że nie ma miłości. Pascuala odsyła ich do Zakrystiana , bo one nie mają doświadczenia w miłości . Wchodzi Flores , sługa Komandora i opowiada o zdobyciu Ciudad. Real oraz zapowiada wjazd Komandora i jego drużyny do Owczego Źródła. Komandor przybywa, lud wiwatuje , rajcy ofiarowują mu dary. Później sędziowie i muzykanci odchodzą.
Komandor zatrzymuje Laurencję i Pascualę , chce by weszły do jego domu, ale one odmawiają. Na rozkaz pana Flores i Ortuna próbuje je zaciągnąć siłą, ale obie uciekają.
W Medina del Campo Królowie Katoliccy rozmawiają o konflikcie z roszczącymi prawa do tronu Portugalczykami. Przyjmują poselstwo z Ciudad Real i na wieść o zdobyciu miasta wyznacza Don Manrique by je odzyskał. .
W lesie koło Owczego Źródła Laurencja spotyka Frondoso, który wyznaje jej miłość. Ona jest mu niechętna (raczej ) odsyła go do ojca. Pojawia się polujący Komandor. Frondoso się chowa. Komandor początkowo słowem, potem przemocą chce uwieść Laurencję. W jej obronie staje Frondoso , który grożąc Komandorowi i umożliwiając Laurencji ucieczkę. Później sam odchodzi zabierając kuszę Komandora ze sobą. Komandor odgraża się że pomści swój honor.
Akt II
Esteban i Redigor rozmawiają o uprawach na przyszły rok. Wchodzą Barrild i Leonelo rozmawiając o studiach w Salamance i druku książek.
Juan Rojo rozmawia z chłopem o posagu. Potępiają zachowanie Komandora wobec Laurencji. Przychodzą Komandor, Ortuno i Flores. Komandor rozmawia z Estabanem o tym ,że Laurencja go odrzuca co uderza w jego godność. Estaban uważa, że ona dobrze robi , co budzi oburzenie Komandora wg którego to , że chce jakiejś kobiety to zaszczyt dla niej i jej męża. Przegania w złości wszystkich z placu. Z Ortuno i Floresem radzą jak ukarać Frondosa. Rozmawiają o kochankach Komandora. Wchodzi rycerz Cimbranos i mówi o oblężeniu Ciudad Real przez wojska Królów Katolickich. Gomez organizuje wymarsz. W pobliżu Owczego Źródła Laurencja, Pascula i Mengo rozmawiają o bestialstwie komandora i odwadze Frondosa. Wpada Jacinta, którą komandor kazał porwać dla siebie na wyprawę na Ciudad Real. Laurencja i Pascula umykają, Mengo próbuje chronić Jacintę. Wchodzi komandor i każe wychłostać Menga. Potem siłą wyprowadza Jacintę.
W domu Estebana – Frondoso za zgodą Laurencji prosi Estebana o jej rękę. Esteban wcześniej rozmawiał z Regidorm o postępkach komandora. Esteban się zgadza na ślub.
Pod murami Ciudad Real. Don Rodrigo się wycofuje, komandor wraca do Owczego Źródła – po przegranej muszą się układać z królami katolickimi.
W Owczym Źródle zaślubiny Frondosa i Laurencji, śpiewaja im pieśni, bogowie im błogosławią. Uroczystość przerywa powracający komandor. Każe pojmać Frondosa bije Estebana, który próbuje bronić Frondosa i porywa Laurencję.
Akt III
Zebranie Rady Owczego Źródła. Decydują się zamordować Komandora, a za panów wziąć królów katolickich. Wpada Laurencja wychłostana i obdarta. Oskarża ojca, że jej nie bronił, nazywa Radę tchórzami i poprzysięga zemstę za swoje krzywdy. Poruszeni zebrani wyruszają na dom Komandora, gdzie tor melduje odbicie torturowany jest Frondoso. Laurencja zwołuje kobiety i wraz z nimi wyrusza na „tyrana”.
W mieszkaniu Komandora – Flores ma powiesić Frodosa na wierzy lecz egzekucje przerywa napad tłumu na Dom. Chcąc uspokoić tłum, wypuszczają chłopaka, ale tłum nie ustępuje. Ginie najpierw Komandor, z domu wypada Flores goniony przez Mengo. Zajmują się nim kobiety z Pasculą na czele. Laurencja tymczasem zabija Orunta.
W zamku królewskim w Torro – Don Manrique Ciudad Real. Wchodzi ranny Flores i opowiada o zabójstwie Komandora.. Ferdynand zleca śledztwo.
W Owczym Źródle mieszkańcy świętują – ustalają wspólną wersję na wypadek przesłuchań – Komandora zabiło Owcze Źródło. Przybywa sędzia.
Wielki mistrz na wieść o śmierci Komandora, chce najpierw mścić się na Owczym Źródle, postanawia zostawić to jednak królom katolickim, których zamierza prosić o łaskę.
W Owczym Źródle tymczasem – przesłuchania i tortury. Przesłuchiwani po kolei: Esteban, dziecko, Pascula, Mengo – mówią, że Komandora zabiło Owcze Źródło. Zdumiony uporem mieszkańców sędzia opuszcza miasto.
Pałac w Tordesilles. Izabela i Ferdynand przyjmują Wielkiego Mistrza – jego przysięgę wierności i przeprosiny. Wchodzi sędzia i mówi, że albo trzeba wybaczyć mieszkańcom albo wszystkich skazać, bo mówią, że zabiło Owcze Źródło. Nadchodzą mieszkańcy miasteczka. Frondoso, Laurencja, Esteban i Mengo opowiadają o tyranii Komandora prosząc o łaskę i przysięgając wierność królowi.
Ferdynand im wybacza.
W zakończeniu charakterystyczny dla teatru hiszpańskiego zwrot do widzą na końcu sztuki:
„Tak, dostojna publiczności,
Tak się kończy Owcze Źródło”
hiszpanscy