W znaczeniu potocznym umiejętność projektowania i budowania budynków mających poza zaletami użytkowymi i funkcjonalnymi także walory piękna. Obok malarstwa i rzeźby trzecia najważniejsza sztuka plastyczna, której niekiedy przyznawano rolę decydującą. Architektura była ściśle związana z przemianami społeczno-cywilizacyjnymi oraz stylem życia, w ślad za którymi zmieniały się jej funkcje i język formalny, a także zakres, np. w starożytności zaliczano do architektury umiejętność budowy zegarów słonecznych, wodociągów i machin wojennych. Od Platona i Arystotelesa przez Witruwiusza, L.B. Albertiego, G. Vasariego, S. Serlia, A. Palladia, N.F. Blondela, J. Moniera i wielu innych wybitnych teoretyków powstało wiele definicji architektury, będących teoretycznym ujęciem przemian zachodzących w niej samej, a zarazem ją kształtujących.
W XIX i 1. poł. XX w. głoszono kolejno, że architektura to ornament dodany do budynku (J. Ruskin), że zaczyna się tam, gdzie kończy się funkcja (E. Luytens) bądź jest sztuką konstruowania (A. Perret), czy też że architektura jest przemyślaną i precyzyjną grą brył i światła (Le Corbusier). Obecnie upowszechnił się pogląd B. Zeviego, że architektura jest sztuką kształtowania i porządkowania wszelkiej przestrzeni (co wg E.J. Posenera odróżnia ją od innych sztuk) w celu zaspokojenia potrzeb życiowych człowieka. W tym rozumieniu architektura obejmuje także kształtowanie niewielkich terenów zieleni (architektura ogrodów) i komponowanie dużych obszarów (architektura krajobrazu), zaś granica między tak pojmowaną architekturą i urbanistyką (która wyodrębniła się w XX w.) jest płynna.
W zależności od kryterium (np. funkcji, materiału, cech narodowych bądź lokalnych itp.) dzielimy architekturę m.in. na: miejską i wiejską, wojskową lub mieszkalną, świecką i sakralną, ceglaną, kamienną i drewnianą, pałacową, dworską czy mieszczańską, francuską, włoską itp. W obrębie architektury polskiej wyróżnia się np. śląską, krakowską, wielkopolską. W zależności od stylu wyróżniamy m.in. architekturę romańską, gotycką, renesansową, manierystyczną, barokową. Istnieje też tzw. mała architektura, projektującą detale architektoniczne i elementy dekoracyjne (fontanny, ogrodzenia itp.).
Ludzi zajmujących się taką działalnością nazywa się architektami. W swej pracy korzystają oni z wiedzy wielu innych dyscyplin, m.in. techniki, ekonomii, socjologii i innych. Wraz z rozwojem procesów technologicznych do architektury wprowadzane były na przestrzeni dziejów nowe materiały: żelazo, żelbet, aluminium, tworzywa sztuczne. W architekturze nowożytnej wyróżnić można cztery główne okresy: romanizm, gotyk, renesans oraz barok.
moderator132