Historia i pochodzenie wódki
Wódka w Polsce.
Pierwszy historyczny zapis świadczący o obecności wódki w Polsce datowany jest na 1405 rok i znajduje się w Sandomierskim Rejestrze Sądowym. Niektórzy historycy twierdzą jednak, że trunek ten był wytwarzany na ziemiach polskich, dokładnie w Krakowie, już sto lat wcześniej. To czyniłoby Polskę ojczyzną wódki. Początkowo wódka znana była jako okowita (z łac. aqua vita, woda życia) i poza piciem stosowana była także jako płyn po goleniu oraz maść na przeróżne bóle. W roku 1546 król Jan Olbracht nadał prawo do destylowania i sprzedawania wódki każdemu dorosłemu obywatelowi.
W 1580 w Poznaniu znajdowało się 498 czynnych destylarni. Polska szlachta, za przykładem rosyjskich arystokratów, postarała się jednak o zniesienie tego przywileju i zastrzeżenie prawa do produkcji wódki wyłącznie dla siebie. Produkcja wódki kwitła, pierwsza destylarnia o charakterze przemysłowym została otwarta we Lwowie w 1782 roku. W połowie XIX wieku Polska stała się jednym z głównych krajów eksportujących trunek na północ Europy, a nawet i do Rosji.
Wojny i komunizm nadwyrężyły kondycję polskiego przemysłu alkoholowego, którą udało się odbudować dopiero po upadku reżimu, kiedy destylarnie zostały sprywatyzowane. Dziś, polscy producenci wódek klasy premium i superpremium, obecni są na wszystkich liczących się rynkach zagranicznych.
Wódka w Rosji.
Rosjanie bardzo mocno wierzą, że wódka pochodzi właśnie z ich kraju. Już pod koniec XIV wieku bowiem ustanowiona została produkcja trunku dla celów komercyjnych. W 1540 roku car Iwan Groźny, w ramach odpoczynku od krwawej walki ze swymi wrogami, postanowił utworzyć pierwszy rządowy monopol na produkcję wódki. Licencje pozwalające na destylację alkoholu zostały przyznane bojarom (tamtejszej arystokracji). Nielegalna produkcja wódki, tzw. samogonu, była wszechobecna.
W 1863 roku zniesiono rządowy monopol, dzięki czemu ceny gwałtownie spadły, a wódka stała się dostępna nawet dla najbiedniejszych obywateli. Po upadku caratu wszystkie destylarnie zostały przejęte przez komunistyczny rząd, jednak masy proletariackie nie mogły cieszyć się alkoholem wysokiej jakości, zarezerwowanym dla partyjnych aparatczyków. Dlatego też być może poszły w ilość. Butelki taniej wódki miały objętość litra i jednorazowe zamknięcie. Raz otwartej wódki nie szło więc przechowywać, dlatego też opróżniano ją w ciągu jednej sesji.
Wódka w Stanach Zjednoczonych.
Pierwszy transport wódki w ilościach komercyjnych przybył do USA na przełomie XIX i XX wieku. Głównymi jej konsumentami byli wówczas imigranci z Europy Wschodniej. Po zniesieniu prohibicji w 1933 roku, firma Heublein, zakupiła prawa do produkcji wódki Smirnoff, dzięki czemu trunek powrócił na amerykański rynek. Sprzedaż wódki na terenie USA zaczęła wzrastać po kampanii pewnego dystrybutora z Południowej Karoliny, zapewniającego o braku smaku i zapachu swej „Smirnoff White Whisky”. Z czasem wódka stała się popularnym składnikiem drinków. Marka Smirnoff powróciła jednak do rosyjskich właścicieli.
Wódka w Szwecji.
Początki obecności wódki w Szwecji datowane są na wiek XVI i związane z wytwarzaniem prochu, do którego produkcji używano wysokoprocentowego spirytusu. Kiedy zaczęto przyznawać licencje na destylację alkoholu (głównie Aquavity z dodatkiem przypraw, ale także wódki), producenci prochu strzelniczego nadal mieli pierwszeństwo w dostępie do niego. Domowe destylarnie były do tego stopnia popularne, że w 1830 roku w kraju liczącym raptem 3 miliony mieszkańców, zarejestrowanych było 175000 producentów. Obecnie produkcją wódki w Szwecji zajmuje się państwowy monopol Vin&Spirit.
mvstang