UKŁAD MIĘŚNIOWY
MIOLOGIA-nauka o mięśniach
Budowa mięśni szkieletowych.
W każdym mięśniu wyróżnia się:
-część środkową - mięsną, czerwoną, kurczliwą tzw. brzusiec mięśnia
-ścięgno - białe, lśniące, nierozciągliwe, zbudowane z tk. Łącznej klejodajnej, która znajduje się na jednym bądź obu końcach mięśni i przenosi jego pracę na odpowiednią część szkieletu. Włókna ścięgien mięśni szkieletowych przenikają w okostną i samą kość w powięzi i torebki stawowe łączące kości i mięśnie w jeden układ ruchu.
Część początkową mięśni nazywamy głową ,część końcową-ogonem. Każdy mięsień ma przynajmniej dwa punkty zaczepu( dwu- trój-czterogłowe).grupę mięśni współdziałających w wykonywaniu jednego ruchu nazywamy synergistami. Mięśnie o przeciwnym działaniu noszą nazwę antagonistycznych.
Funkcje mięśni: mięśnie reagują skurczem na podniety z zewnątrz działające bezpośrednio na tkankę mięśniową lub na drodze odruchowej, oraz na podniety pochodzenia wewnętrznego.
Bodźce zewnętrzne –temperatura, światło, dźwięk, podniety mechaniczne, prąd elektryczny;
Bodźce wewnętrzne-substancje działające swym chemizmem(hormony, dwutlenek węgla, toksyny)docierające do mięśni wraz z krwią lub powstałe w komórkach mięśniowych w wyniku metabolizmu. Stan pobudzenia tk. mięśniowej jest zjawiskiem złożonym, polega on na procesach biochemicznych, zjawiskach bioelektrycznych i mechanicznych.
Rodzaje skurczów:
-pojedynczy
-tężcowy(długotrwały)
-izotoniczny-polega na skróceniu mięśnia przy niezmienionym napięciu
-izometryczny - mięsień nie skraca się, zwiększa się tylko jego napięcie początkowe;
Urządzenia pomocnicze aparatu mięśniowego:
-powięzi, kaletki maziowe, pochewki ścięgniste, trzeszczki;
MIĘŚNI JEST OKOŁO 400 STANOWIĄ ONE 40-50% CIĘŻARU CIAŁA.
PODZIAŁ MIĘŚNI
1.ZE WZGLĘDU NA RODZAJ BUDOWY TKANKOWEJ:
-prążkowane-(szkieletowe; niektóre przyczepione do błon śluzowych lub wewnątrz powłok skóry),gładkie, serca
2.ZE WZGLĘDU NA KSZTAŁT:
-długie, krótkie, szerokie, okrężne
3.W ZALEŻNOŚCI OD WZAJEMNEGO STOSUNKU MIĘŚNI I ŚCIĘGIEN:
-płaskie, pierzaste, półpierzaste
4.ZE WZGLĘDU NA NAZWĘ, KTÓRA OKREŚLA:
-położenie, miejsce przyczepu, funkcje(czynności),kształt, budowę
5.ZE WZGLĘDU NA CZYNNOŚCI PODSTAWOWE:
-zginacze,prostowniki,przywodziciele,odwodziciele,dźwigacze,obniżające
PODZIAŁ SZCZEGÓŁOWY
1.POŁOŻENIE:głowy,szyi,grzbietu,kl.piersiowej,brzucha,kończyn górnych i dolnych
2.CZYNNOŚCI MIĘŚNI:
a. oddechowe:
-wdechu -międzyżebrowe zewnętrzne, dźwigacze żeber, zębaty tylni górny, podobojczykowy, piersiowy mniejszy i większy, przepona
-wydechu-międzyżebrowe wewnętrzne, poprzeczne klatki piersiowej, zębaty tylni dolny, mięśnie brzucha
b. utrzymujące postawę:
-czworoboczny grzbietu, prostownik grzbietu głęboki,2 pary mięśni pośladkowych, mięsień dwugłowy uda, trójgłowy łydki
Aabbe