Historia Architektury wykład 7 Rzym 2
Amfiteatry- Colosseum rzymskie- idealny, ale mniejsze jest w Weronie
4 kondygnacje Nie wymyślono, lepszych ciekawszych metod wypełnienia H2O do dzisiaj się stosuje podobną zasadę. Na terenie płaskim robią pełna konstrukcję architektoniczna, dużo filarów potem reszta 188x156
Potężne filary połączone w kondygnacji piwnic przy ziemi sklepieniami kolebkowymi
Dookoła obchodzące krużganki -> sklepienie krzyżowe walki gladiatorów przybliżenie ludności Rzymu wyglądu Afryki i Azji arena nie przeciekała bitwy morskie pod areną pomieszczenia dla zwierząt i gladiatorów i na paszę
Dotrwała elewacja w 1/7
Gradacja porządków-filar nośny, kolumna i belkowanie- ozdoba nie nośne
W każdym krużganku rzeźby
Dorycki 1k joński 2k koryncki 3k pilastrowe koryncki
Colosseum Tytus 80r p.n.e. ukończony
2 dolne kondygnacje- siedziska marmurowe wyżej drewniane
Arkady z wtopionymi porządkami są domysły, że na dole był toskański (uproszczony dorycki)
Łęki oparte na archiwolcie filar rozbity kolumną
Imolity- małe gzymsiki na których opiera się archiwolta łęku
Maszty- możliwość przysłaniania areny vellum rozciągało się na zasadzie masztów okrętów
Starsza literatura vellum= płótno ale wnioskujemy, że jedwab z chin
Dolne krużganki wymiana handlowa
Przeważały cyrki i teatry
Hipodromy, stadiony wydłużone
Jedne z 7 części dla cesarza i senatu, koncentryczne ściany
Zespół budynków jakimi były bazyliki powstawały na forach (Trajana- pułapowe = słupowo belkowa + duże absydy)
Di rozstrzygania sporów / sąd + biblioteka+ kolumna Trajana. Czasem z empora czasem bez
Największe osiągniecia architektury rzymskiej
Bazylika Maksencjusza i Konstantyna bitwa miedzy Konstantyn wygrał nad mostem
310 330r ogromna budowla 2 wejścia 2 absydy gładka ściana oblicowana cegłą 3 sklepienia krzyżowe i ogromne kolebkowe (kasetonowe) Przekrój bazylikowy nawa główna ma własny dach i boczne (kasetonowe kolebkowe) niższe z własnym dachem. Zachowały się kieszenie poprzeczne do sklepienia krzyżowego
Termy 212 Caracalla ogromne przestrzenie kwadrat 12ha doprowadzanie wody akweduktami do miejsc kąpielowych był niewielki stadion lekkoatletyczny ~odpowiednik pałaców cesarskich tj. podobny i dekoracyjny charakter jak pałace
Centrum życia towarzyskiego
Łączyły w sobie duże tereny sportowe, przygotowywania do tych sportów gimnazjony palestry, były etapem nauki ala szkoły wyższej sale wykładowe ( w absydach) miejsca przechadzania się filozofów, poetów, myślicieli, uczniów, biblioteki
Naukowa, kąpielowa spa dom schadzek- burdel.
Frigidarium Rozpoczynające się basenem o temp otoczenia, duży otwarty basen pod gołym niebem
Tepidarium- kąpiele ciepłe przykryte kolebkowo lub krzyżowo, pomieszczenie recepcyjne- gigantyczne wanny gdzie te cieple kąpiele(murowane; wyzwanie architektoniczne) otoczone kolumnadą
Przedsionek do najwyższej budowli- Kaldarnia (parnia) okrągłe najcieplejsze kąpiele! Panteon z budowli. Średnica naście do 20 paru metrów. Oparta na grubych murach sposób ogrzewania typu- podgrzewanie słomą w rurach wody i doprowadzanie
Reszta pomieszczeń i dziedzińców do reszty zajęć opasano całość murem a od strony ulicy mnóstwo pomieszczeń rzemiosła i wymiany
Dookoła zespól zielenie etc. W Grecji były niewielkie, osobno dla kobiet i dal mężczyzn, tylko do kąpieli)
Tepidarium Ze sklepieniem krzyżowym przykryte własnym dachem caldarium przekrycie kopułowe cylindryczne
Okna termalne- stosowano kolebki lub sklepienia krzyżowe dawały możliwość zrobienia dużych okien bo ściana nie przenosiła obciążeń
Rozbudowano ściany z gzymsem(łamanym) w frigidarium
Tepidarium- konstrukcja kolumny i filara ogromna bogato dekorowane ściany tepidarium
Luk Tytusa – brama budowla służyła triumfowi wodza który kolejne terytoria dołączał do państwa we wszystkich miastach stawiano łuki triumfalne mogą być 3 lub 1 przelotowe
Dwa potężne filary miedzy nimi przelot przykryty kolebka z kasetonami filary flankowane kolumnami na postumentach bez własności nośnej porządek kompozytowy (woluta jońska zawsze przekątniowa
Architraw trójdzielny fryz zoforos gzyms podparty zębnikiem i konsolami syma głownie deco bo nie ma wody. stosują attykę- dociążenie tym co jest and entablaturą powtarzano motyw cokołowy bo byłoby lekkie pojawianie się motywu ślepego okna
Okładane zawsze płytami marmurowymi na attyce zamieszczano sentencje pisemne a na górze attyki były murowane kwadrygi z wodzem i inne rzeźby
Filar flankowany czterema kolumnami archiwolta na impostach + zaakcentowany klucz łęku esowy duże konsole z postacią z przodu
Septymiusza Severa 3 przelotowy triumf nie jest taki nudny bokami idą zwierzęta i niewolnicy środkiem legiony, komunikacja miedzy przelotami kolumnada odstawiona od filarów bo na bogato ale i pozwala na pełne załamanie entablatury belkowanie obiega każdy z filarów gigantyczny postument ¼ do 1/5 wysokości porządku, plinta i fragment cokołu i postumentu to człowiek gzymsiki postumentu (cokół=dolna część i postument=całość to co innego)
Co zrobić z prostokątem nad małymi łukami nie udawało się –rzeźba duża mówiąca o dokonaniach Septymiusza Severa attyka przeznaczona na sentencje
Budownictwo powszechne mieszkaniowe wielorodzinne do 4 kondygnacji h2o doprowadzana podobna miejska willa rzymska Pompeje
1kondygnacyjny z małym piolpietrem całkowicie odwrócony do wewnątrz I dziedziniec wewnętrzny- atrium(mniejsze) 2 dziedziniec wewnętrzny – perystyl- większy, kolumnowy od ulicy warsztaty i sklepy, pomieszczenie główne na osi przed ogrodem życie przenosiło się w zależności od pory roku na północ albo na południe + ogród, park ogromny warzywny i z winoroślami albo ziołami
Pomieszczenie kąpielowe łazienki z bieżącą wodą H2O zbierała się w małej studzience w atrium i w sadzawce w perystylu spływająca z dachu i do ogrodu- nawadniała
Akwedukty= mosty (w linii) filar + łęk
Cyrki budowane na podobnej zasadzie co Colosseum cyrki i hipodromy
Circus maximus
Spina w środku dla koni
Akwedukty 37m najdłuższy Aqua Claudia 70km pont-du-gard; Łęki i filary w 1,2,3 kondygnacji. Usztywniane ołowiem lub asfaltem doprowadzana czysta woda
Pałac rzymski/ obóz rzymski Budowane na podobnej zasadzie, dwie główne drogi arterei przecinające się na środku, całość obudowana murem. Spore kompleksy było tam wszystko
Pałac Dioklecjana
Pulneo