Philip K Dick - Ostatni Pan i Władca.doc

Philip K. Dick

Ostatni Pan i Władca

The Golden Man

Wydanie oryginalne: 1980

Wydanie polskie: 1990

Złotoskóry (The Golden Man)

– Czy tu zawsze tak gorąco? – spytał komiwojażer.

Zwracał się do wszystkich osób siedzących przy barze i w wytartych lożach pod ścianą. Był mężczyzną w średnim wieku, ubranym w wymięty szary garnitur, białą koszulę z plamami potu, obwisłą muszkę i słomkowy kapelusz. Uśmiechał się dobrodusznie.

– Tylko latem – odezwała się kelnerka.

Pozostali nawet nie drgnęli. W jednej z lóż siedziała para zapatrzonych w siebie nastolatków. Dwóch robotników w koszulach z rękawami zawiniętymi na ciemnych owłosionych rękach jadło zupę fasolową zagryzając bułkami. Był tam również szczupły ogorzały farmer, starszy biznesmen w granatowym garniturze z kamizelką i kieszonkowym zegarkiem, śniady kierowca o szczurzej twarzy, pijący kawę, i zmęczona kobieta, która weszła, by dać wytchnienie swoim stopom i na chwilę odłożyć ciężkie tobołki.

Komiwojażer wyjął paczkę papierosów. Z ciekawością rozejrzał się po obskurnym lokalu, zapalił, oparł ręce na barze i zagadnął siedzącego obok mężczyznę.

– Jak się nazywa ta miejscowość?

– Walnut Creek – mruknął sąsiad.

Przez chwilę komiwojażer pił colę małymi łykami, niedbale trzymając papierosa w pulchnych białych palcach. Wkrótce sięgnął do wewnętrznej kieszeni marynarki i wyjął skórzany portfel. Dłuższy czas przewracał wizytówki, dokumenty, grzbiety biletów, banknoty, poplamione kartki papieru, nie kończące się szpargały, aż wreszcie znalazł jakąś fotografię.

Na jej widok wyszczerzył zęby w uśmiechu, a potem chrapliwie zachichotał z cicha.

– Popatrz pan – powiedział do siedzącego obok mężczyzny.

Mężczyzna wciąż czytał gazetę.

– Ej, spójrz pan na to. – Komiwojażer trącił go łokciem i podsunął mu fotografię. – Jak się panu podoba?

Nagabnięty rzucił okiem na zdjęcie. Przedstawiało rozebraną do pasa kobietę z odwróconą twarzą. Miała jakieś trzydzieści pięć lat i obwisłe białe ciało. Z ośmioma piersiami.

– Widział pan kiedy coś takiego? – Komiwojażer chichotał przewracając małymi zaczerwienionymi oczkami. Z obleśnym uśmiechem znowu trącił sąsiada.

– Już to widziałem – odparł zdegustowany mężczyzna, podejmując przerwaną lekturę.

Komiwojażer zauważył, że stary farmer pochylił się i patrzy na fotografię. Usłużnie mu ją podał.

– Podoba ci się, ojczulku? Niezłe, co?

Farmer z poważną miną oglądał zdjęcie. Odwrócił je, obejrzał wygnieciony kartonik, potem jeszcze raz spojrzał na wizerunek kobiety i odrzucił fotografię komiwojażerowi. Fotografia ześlizgnęła się z baru i spadła na podłogę emulsją do góry.

Komiwojażer podniósł ją i otrzepał, a później ostrożnie, prawie z czułością włożył na powrót do portfela. Kelnerka zatrzepotała rzęsami, kiedy w przelocie zobaczyła zdjęcie.

– Śliczna, co? – zauważył komiwojażer, puszczając do niej oko. – Chyba nie powie pani, że nie?

Kelnerka obojętnie wzruszyła ramionami.

– Nie wiem. Widziałam ich mnóstwo koło Denver. Całą kolonię.

– Właśnie tam zrobiono to zdjęcie. W Denverskim Obozie AKD.

– Czy któreś z nich jeszcze żyje? – spytał farmer.

Komiwojażer zaśmiał się nieprzyjemnie.

– Żartuje pan czy co? – rzekł i energicznie machnął dłonią. – Ani jedno.

Wszyscy nadstawili uszu. Nawet para licealistów w loży przestała trzymać się za ręce i teraz oboje siedzieli prosto, z zaciekawieniem wytrzeszczając oczy.

– Widziałem jednego takiego dewianta koło San Diego – powiedział farmer. – Któregoś dnia w zeszłym roku. Miał skrzydła jak nietoperz. Pokryte skórą nie piórami. Tylko skóra i kości.

– To nic – ochoczo włączył się do rozmowy szczurooki kierowca taksówki. – W Detroit był taki z dwiema głowami. Widziałem go na wystawie.

– Żywego? – spytała kelnerka.

– Skądże. Już go uśpili.

– Na socjologii – odezwał się licealista – pokazywali nam taśmy z kupą różnych takich. Skrzydlatych z południa, wielkogłowych, znalezionych w Niemczech, i taką okropną odmianę o szyszkowatych kształtach, przypominającą owady. A...

– Najgorsi są angielscy – stwierdził stary biznesmen. – Ukryli się w kopalniach węgla. Z grupy, która schowała się pod ziemią w czasie Wielkiej Wojny, przeżyli tylko oni.

– Niedawno odkryli nowy gatunek w Szwecji – wtrąciła kelnerka. – Czytałam o nich. Podobno potrafią kierować myślami na odległość. Było ich tylko paru. AKD dotarło tam bardzo szybko.

– To odmiana gatunku nowozelandzkiego – odezwał się jeden z robotników. – Umie czytać w myślach.

– Czytanie i kierowanie to dwie różne rzeczy – powiedział biznesmen. – Kiedy słucham o czymś takim, to ogromnie się cieszę, że mamy AKD.

– Był taki gatunek, który odkryli zaraz po Wielkiej Wojnie – odezwał się farmer. – Na Syberii. Umiał przenosiło przedmioty na odległość. To się nazywa psychokineza. Sowieckie AKD natychmiast się nim zajęło. Nikt już go nie pamięta.

– Ja sobie przypominam – rzekł biznesmen. – Byłem wtedy małym chłopcem. Pamiętam, bo to pierwszy dewiant, o jakim słyszałem. Ojciec zawołał mnie i moje rodzeństwo do salonu i opowiedział nam o nim. To były czasy, kiedy ci z AKD wszystkich sprawdzali i każdemu stemplowali rękę. – Pokazał swój chudy, kościsty nadgarstek. – Mnie też ostemplowano. Sześćdziesiąt lat temu.

– Teraz po prostu sprawdzają przy porodzie – powiedziała kelnerka. Zadrżała. – W tym miesiącu był jeden w San Francisco. Pierwszy od ponad roku. Myśleli, że to już się skończyło.

– Ale jest ich coraz mniej – wtrącił taksówkarz. – Frisco nie było tak skażone jak niektóre miasta. Weźmy Detroit.

– W Detroit w dalszym ciągu mają dziesięć do piętnastu przypadków rocznie – wtrącił licealista. – W całym mieście. Ocalało tam sporo basenów i ludzie z nich korzystają pomimo automatycznych znaków.

– A jaki był tamten? – spytał komiwojażer. – Ten z San Francisco.

Kelnerka zrobiła nieokreślony ruch ręką.

– Zwyczajny. Taki bez palców u nóg. Pochylony. Z wielkimi oczami.

– Typ nocny – stwierdził komiwojażer.

– Matka go ukryła. Podobno miał trzy lata. Namówiła lekarza, żeby wpisał fałszywe dane do formularza AKD, a lekarz był przyjacielem tej rodziny.

Komiwojażer dopił swoją colę. Machinalnie bawiąc się papierosem, siedział i słuchał gwaru rozmów, które sam sprowokował. Podniecony licealista pochylał się ku dziewczynie naprzeciwko, imponując jej posiadaną wiedzą. Szczupły farmer i biznesmen, niemal przytuleni do siebie, wspominali dawne czasy, ostatnie lata Wielkiej Wojny, jeszcze przed pierwszym 10-letnim Planem Odbudowy. Taksówkarz i dwaj robotnicy na przemian opowiadali sobie niestworzone historie z własnych przeżyć.

Komiwojażer zagadnął kelnerkę.

– Ale ten przypadek z Frisco ich poruszył – odezwał się w zadumie. – I pomyśleć, że coś takiego mogło zdarzyć się tak blisko.

– Taa – mruknęła kelnerka.

– Ta strona zatoki właściwie nie była skażona – ciągnął komiwojażer. – Tutaj nigdy ich nie mieliście.

– Nie. – Kelnerka nagle się poderwała. – W tej okolicy nie było żadnego. Nigdy.

Szybko pozbierała brudne naczynia z baru i ruszyła na zaplecze.

– Nigdy? – spytał zdziwiony komiwojażer. – Nigdy nie mieliście żadnych dewiantów po tej stronie zatoki?

– Nie. Żadnych – odparła kelnerka i zniknęła na zapleczu, gdzie młody kucharz w białym fartuchu stał przy swoich palnikach. Jej głos zabrzmiał trochę za głośno, nieco zbyt ostro i nienaturalnie.

Zapadła cisza. W jednej chwili umilkły wszelkie rozmowy. Wszyscy zaczęli nagle wpatrywać się w swoje talerze wzrokiem pełnym napięcia i niepokoju.

– Tu w okolicy nie było żadnego – powiedział taksówkarz głośno i wyraźnie, bez szczególnego adresu. – W ogóle nigdy.

– Zapewne – grzecznie zgodził się komiwojażer. – Ja tylko...

– Lepiej byś pan nie kręcił – odezwał się jeden z robotników.

Komiwojażer zamrugał oczami.

– No pewnie, przyjacielu, oczywiście. – Nerwowo pogrzebał w kieszeni. Na podłogę z brzękiem wypadły dwie monety. Pośpiesznie je pozbierał. – Nie chciałem nikogo urazić.

Na chwilę zapanowała cisza. Widząc, że po raz pierwszy nikt nic nie mówi, odezwał się licealista.

– Ja coś słyszałem – rozpoczął gorliwie bardzo ważnym tonem. – Ktoś opowiadał, że na farmie Johnsona widział coś, co przypominało jednego z tych...

– Zamknij się – warknął biznesmen nie odwracając głowy.

Chłopak zaczerwienił się i usiadł. Chciał coś powiedzieć łamiącym się głosem, lecz urwał. Wpatrywał się w swoje ręce i nerwowo przełykał ślinę.

Komiwojażer zapłacił kelnerce za colę.

– Którędy najszybciej dojadę do Frisco? – spytał, lecz kelnerka już odwróciła się do niego tyłem.

Goście siedzący przy barze byli pochłonięci jedzeniem. Żaden z nich nawet nie podniósł wzroku. Jedli w lodowatym milczeniu. Uporczywie wpatrywali się w talerze z nieprzyjaznym, wręcz wrogim wyrazem twarzy.

Komiwojażer podniósł swoją pękatą teczkę, pchnął ażurowe drzwi i wyszedł na ulicę zalaną oślepiającym światłem słońca. Ruszył w stronę rozklekotanego buicka z 1978 roku, zaparkowanego w odległości kilku metrów. W cieniu markizy stał jakiś policjant z drogówki w granatowej koszuli, ospale rozmawiając z młodą kobietą w żółtej jedwabnej sukience, która lepiła się do jej szczupłego ciała.

Zanim komiwojażer wsiadł do samochodu, na chwilę się zatrzymał. Uniesioną ręką pozdrowił policjanta.

– Proszę mi powiedzieć, dobrze zna pan to miasto?

Policjant obrzucił wzrokiem zmięty szary garnitur, muszkę, przepoconą koszulę i numer rejestracyjny z innego stanu.

– A o co chodzi?

– Szukam farmy Johnsona – odparł komiwojażer. – Przyjechałem, żeby się z nim zobaczyć w sprawie pewnego procesu sądowego. – Podszedł do policjanta, trzymając w palcach białą wizytówkę. – Jestem jego adwokatem... z nowojorskiej palestry. Czy może mi pan powiedzieć, jak tam dojechać? Nie byłem tu od paru lat.

Nat Johnson spojrzał na południowe słońce i stwierdził, że dobrze świeci. Z fajką w pożółkłych zębach rozsiadł się na schodkach prowadzących na werandę. Ten szpakowaty mężczyzna o silnych rękach, ubrany w czerwoną kraciastą koszulę i płócienne dżinsy, miał wciąż jeszcze gęste włosy mimo sześćdziesięciu pięciu lat aktywnego życia.

Obserwował swoje grające dzieci. Ze śmiechem przebiegła koło niego Jean z rozwianymi czarnymi włosami. Pod sportową koszulką podskakiwał jej biust. Miała szesnaście lat, jasne oczy, mocne proste nogi, a jej szczupłe młode ciało było lekko pochylone do przodu pod ciężarem dwu podków. Za nią pędził czternastoletni Dave. Z takiego ładnego chłopca o białych zębach i czarnych włosach każdy ojciec byłby dumny. Dave dogonił siostrę, minął ją i zatrzymał się przy dalszym kołku. Stanął wyczekująco na rozstawionych nogach, swobodnie trzymając podkowy w dłoniach wspartych na biodrach. Podbiegła do niego zadyszana Jean.

– No, rzucaj! – wykrzyknął Dave. – Ty pierwsza. Ja poczekam.

– Żeby odtrącić moje?

– Nie, żeby je przysunąć.

Jean cisnęła jedną podkowę na ziemię, drugą chwyciła obiema rękami i spojrzała na odległy kołek. Pochyliła swoje gibkie ciało, przesunęła jedną nogę do tyłu i wygięła grzbiet. Zamknęła jedno oko, dokładnie wycelowała, a potem fachowo rzuciła podkowę, która z brzękiem uderzyła w kołek, zakręciła się wokół niego i upadła obok, wznosząc chmurę kurzu.

– Nieźle! – zawołał Nat Johnson ze schodków. – Choć trochę za mocno. Rób to spokojniej.

Wypiął dumnie pierś, kiedy dziewczyna, wyginając lśniące zdrowe ciało, przymierzyła się i rzuciła drugą podkowę. Z przyjemnością patrzył na dwoje silnych, ładnych dzieci, prawie dojrzałych, u progu dorosłości, zajętych grą w upalnym słońcu.

A był jeszcze Cris.

Stał z założonymi rękami pod werandą. Nie brał udziału w grze. Obserwował. Tkwił tam od chwili, gdy Jean i Dave zaczęli grać. Przez cały czas jego pięknie rzeźbiona twarz miała ten sam wyraz na poły skupienia i zadumy, jakby patrzył obok dwójki rodzeństwa gdzieś daleko za podwórko, stodołę, koryto strumienia, szereg cedrów.

– Chodź, Cris! – zawołała Jean, kiedy Dave poszedł zebrać podkowy. – Nie zagrasz z nami?

Nie, Cris nie chciał grać. Nigdy nie grał. Przebywał gdzieś we własnym świecie, w świecie niedostępnym dla żadnego z nich. Nigdy w niczym nie brał udziału, ani w grach, ani w pracy, ani w życiu rodzinnym. Zawsze był sam. Daleki, obojętny, trzymał się na stronie. Patrzył obok ludzi i przedmiotów... dopóki ni stąd, ni zowąd coś w nim nie przeskakiwało, a wówczas momentalnie się zmieniał, na krótko powracał do ich świata.

Nat wyciągnął rękę i popukał fajką w schodek. Potem nabił ją tytoniem ze skórzanego kapciucha, patrząc na starszego syna. Cris teraz nabrał życia. Wyszedł na podwórko z założonymi rękami, jakby wkraczał do ich świata, opuściwszy na chwilę swój własny. Jean go nie widziała; odwrócona tyłem przygotowywała się do rzutu.

– Ej – odezwał się zdumiony Dave. – Idzie Cris.

Cris podszedł do siostry, zatrzymał się i wyciągnął rękę. Wysoki, pełen godności, stał spokojnie i obojętnie. Jean niepewnie podała mu podkowę.

– To chcesz? Chciałbyś zagrać? – spytała.

Cris nie odpowiedział. Wziął podkowę, lekko się pochylił, z niezwykłą gracją wyginając ciało, a potem błyskawicznie machnął ręką. Podkowa poszybowała, opadła na daleki kołek i zawirowała na nim z zawrotną szybkością. Idealny rzut.

Dave’owi opadły kąciki ust.

– Co za ohydne świństwo – burknął.

– Cris – powiedziała Jean z wyrzutem. – Nie grasz fair.

Nie, Cris grał fair. Przez pół godziny obserwował, a później podszedł i rzucił jeden raz. Jeden doskonały rzut, jedno idealne trafienie.

– On nigdy nie robi błędów – narzekał Dave.

Cris z obojętną miną stał w południowym słońcu niczym złoty posąg. Złote włosy, złota skóra, mgiełka złocistego meszku na gołych ramionach i nogach...

Raptem zesztywniał. Nat wyprostował się zaskoczony.

– Co jest? – mruknął.

Cris szybko się odwrócił czujnym ruchem wspaniałego ciała.

– Cris! – zawołała Jean. – Co...

Cris rzucił się przed siebie. Jak strumień uwolnionej energii przeciął podwórko, przeskoczył płot, wpadł do stodoły i wybiegł z drugiej strony. Jego uciekająca postać zdawała się ślizgać po suchej trawie, kiedy sunął w dół w stronę wyschniętego potoku, a później jego korytem i między cedrami. Jeszcze tylko krótki błysk złota i już go nie było. Zniknął. Nie dochodził stamtąd żaden dźwięk. Nic się nie poruszało. Cris całkowicie rozpłynął się w krajobrazie.

– Co to było tym razem? – spytała znużona Jean.

...