ei_01_2002_s_09-12.pdf

Jerzy Ja³owiczor

pod³oga

Z bardziej nowoczesnych

metod ogrzewania warto wyli-

czyæ przede wszystkim: elek-

tryczne ogrzewanie pod³ogo-

we, sufitowe (promiennikowe),

pompy ciep³a (zasada pracy

podobna jak lodówki), komin-

ki z rozprowadzeniem ciep³e-

go powietrza równie¿ do in-

nych pomieszczeñ, a tak¿e

wykorzystanie niekonwencjo-

nalnych metod (róde³) ciep-

³a.

Ogrzewanie pod³ogowe, ja-

ko jedna z wymienionych wy-

¿ej metod, mo¿e stanowiæ

podstawowy system ogrzewa-

nia pomieszczenia lub byæ je-

go uzupe³nieniem, podnosz¹c

jedynie komfort jego u¿ytko-

wania.

W trakcie projektowania

systemu ogrzewania pod³ogo-

wego nale¿y uwzglêdniæ wa-

runki, w jakich bêdzie on pra-

cowa³. W szczególnoci jest

to strata cieplna przegród

cian i stropów, a tak¿e tem-

peratura panuj¹ca w s¹sied-

nich pomieszczeniach. Takie

straty ciep³a nale¿y ograni-

czyæ do minimum przez do-

Inwestor w fazie projektowania budynku

podejmuje decyzjê o sposobie ogrzewania

budynku. Sporód stosowanych obecnie technik

grzewczych mo¿na wymieniæ najbardziej

rozpowszechnione.

cieplenie cian, wymianê lub

uszczelnienie okien oraz

drzwi. Nastêpnie trzeba

sprawdziæ, ile mo¿emy do-

daæ do wysokoci pod³ogi

i czy w takiej gruboci zmie-

cimy nasz system. Dla ogrze-

wania, które ma pracowaæ

w sposób ci¹g³y, warstwa ta

wynosi ok. 9 cm, natomiast

dla systemu akumulacyjnego

potrzeba ok. 15 cm. Przekrój

przez gotow¹ pod³ogê poka-

zuje rysunek 1. Na warstwie

A betonu konstrukcyjnego

(strop) lub chudego betonu

wylanego na gruncie najni¿-

szej kondygnacji, rozk³ada siê

foliê B, stanowi¹c¹ izolacjê

przeciwwilgociow¹. Na tej fo-

lii rozk³ada siê styropian, do

pod³óg o gruboci co najm-

niej 4 cm. Mo¿na te¿ zastoso-

waæ p³yty o zwiêkszonej wyt-

rzyma³oci 331 kpa, niez-

nacznie tylko trac¹c na prze-

wodnoci.

W trakcie rozk³adania

p³yt, w wyniku nierównoci

powierzchni pod³o¿a lub

cian, mog¹ pojawiæ siê

szczeliny pomiêdzy p³ytami,

które nale¿y wype³niæ skraw-

kami styropianu lub zaszpach-

lowaæ mieszanin¹ roztartego

na kuleczki styropianu i zapra-

wy betonowej. Na styropianie

rozk³ada siê siatkê monta¿o-

w¹ D, do której nastêpnie

przywi¹zuje siê przewody

grzewcze. Ma ona te¿ za za-

danie podnieæ nieco przewo- F

1/2002 www.elektro.info.pl

zawsze ciep³a

dy z powierzchni styropianu,

aby w trakcie pracy nie nag-

rzewa³y go i nie nadtapia³y.

Przewody mo¿na te¿ przypi-

naæ specjalnymi spinkami

monta¿owymi, które oferuj¹

niektórzy producenci przewo-

dów.

Spraw¹ zasadnicz¹ jest

w³aciwy dobór mocy zesta-

wu grzewczego. Dla pomiesz-

czeñ mieszkalnych produko-

wane s¹ gotowe zestawy

grzewcze ze zmontowanymi

zimnymi koñcami, tj. prze-

wodami zasilaj¹cymi, które

doprowadza siê do puszki za-

silaj¹cej lub wprost do termo-

regulatora.

Dopasowanie zestawu do

pomieszczenia powinno uw-

zglêdniaæ kryteria, o których

by³a mowa wczeniej, nato-

miast mo¿na podaæ przybli-

¿one wartoci mocy jednost-

kowej dla poszczególnych ro-

dzajów pomieszczeñ:

n ³azienka, kuchnia 150

W/m 2 ,

n sklep, koció³ 150

W/m 2 ,

n pokój dzienny, sypialnia

100 W/m 2 ,

n magazyn 100 W/m 2 ,

n hol, piwnica 80 W/m 2 .

Je¿eli mamy do czynienia

z ponadnormalnymi stratami

ciep³a, np. w przypadku nie-

dok³adnie ocieplonych cian

czy pomieszczeñ naro¿nych,

wartoci te nale¿y zwiêkszyæ.

Znaj¹c powierzchniê pomiesz-

czenia, mo¿na dobraæ moc

zestawu.

Dok³adnoci wymaga pra-

wid³owy monta¿ przewodów

do pod³o¿a, co pozwoli ust-

rzec siê przed póniejszymi

niepo¿¹danymi zjawiskami.

Po zalaniu przewodów beto-

nem, trudno jest bowiem co-

Rys. 1 Przekrój przez ogrzewan¹ pod³ogê a strop lub wylewka na gruncie,

b folia hydroizolacyjna, c styropian, d siatka monta¿owa,

e ogrzewana wylewka betonowa, f posadzka, g dylatacja.

kolwiek naprawiæ. Siatka

monta¿owa nie powinna mieæ

ostrych krawêdzi, gdy¿ mog¹

one kaleczyæ przewody w trak-

cie monta¿u. Najlepiej, jeli

jest to siatka druciana. Tamy

monta¿owe niestety te¿ po-

siadaj¹ ostre krawêdzie, dla-

tego po roz³o¿eniu przewo-

dów ostro¿ne chodzenie po

nich powinno byæ ograniczone

do niezbêdnego minimum.

Przewód grzewczy nale¿y

roz³o¿yæ równomiernie, co

bêdzie gwarantowa³o jedna-

kowy rozk³ad temperatury na

powierzchni pod³ogi. Lokalne

zagêszczenie i rozrzedzenie

przewodów na pod³odze (rys.

2) bêdzie powodowa³o pla-

my ciep³e i zimne, i w kon-

sekwencji ¿adna z pozycji

czujnika temperatury A ani B

nie bêdzie poprawna i

w³aciwa, aby uzyskaæ w po-

mieszczeniu temperaturê

adekwatn¹ do nastawy na re-

gulatorze. Zbli¿enia przewo-

dów, pokazane na powiêksze-

niu D, bêd¹ powodowa³y

przegrzewanie siê przewodów

w tych miejscach, co mo¿e

prowadziæ do ich uszkodzeñ

termicznych. Optymalna od-

leg³oæ pomiêdzy przewoda-

mi wynosi 10 cm, a jej zmniej-

szenie spowoduje wzrost tem-

peratury w dolnej strefie p³y-

ty betonowej E (rys. 1), za

zwiêkszenie tej odleg³oci

spowoduje powstawanie wy-

czuwalnej niejednorodnoci

temperatury na powierzchni

pod³ogi. Ze wzglêdu na trud-

ne warunki pracy izolacji prze-

wodu (czêste zmiany tempe-

ratury), wa¿ne jest te¿, aby

zachowaæ promieñ giêcia

przewodu nie mniejszy ni¿

2,5 cm (rys. 2 powiêkszenie

C).

Je¿eli z góry wiadomo, ¿e

niektóre fragmenty pod³ogi

bêd¹ przykryte sta³ymi ele-

mentami zabudowy, np. szaf-

kami kuchennymi, wann¹

z zabudow¹, wówczas niece-

lowe jest grzanie w tym miejs-

cu pod³ogi przewody grzew-

cze mog¹ omijaæ te miejsca.

Omijaæ te¿ trzeba miejsca,

w których przewidywane jest

nawiercanie pod³ogi np. mon-

ta¿ sedesu.

Kolejnym elementem wy-

magaj¹cym omówienia jest

wylewka betonowa E (rys. 1).

Najlepiej jeli dolna jej war-

stwa, ok. 2 cm gruboci,

w której bêd¹ zalane przewo-

dy grzewcze, powstaje tu¿ po

roz³o¿eniu przewodów.

W trakcie wykonywania tej

warstwy nale¿y unosiæ lekko

przewody tak, aby nie dotyka-

³y warstwy styropianu. Wars-

twa ta ma wstêpnie zwi¹zaæ

przewody, umo¿liwiaj¹c pó-

niej nawet wje¿d¿anie taczk¹

w trakcie wylewania pe³nej

www.elektro.info.pl 1/2002

gruboci p³yty betonowej.

Czas pomiêdzy wykonaniem

tych dwóch czêci elementu E

nie powinien byæ zbyt d³ugi,

ok. 2 dni, poniewa¿ po tym

czasie, warstwy te nie bêd¹

siê chcia³y wi¹zaæ ze sob¹.

Minimalna gruboæ ca³ej wy-

lewki powinna wynosiæ 4 cm.

Jeli chcemy, aby ogrzewanie

pe³ni³o funkcjê akumulacyj-

nego, wówczas warstwa ta

powinna mieæ gruboæ 8-12

cm. P³ytê betonow¹ nale¿y

zdystansowaæ od ciany cien-

k¹ tam¹ z pianki poliureta-

nowej lub styropianem o gru-

boci ok. 0,5 cm element

G na rys. 1. Umo¿liwia to nie-

wielkie ruchy brzegów p³yty

betonowej, wynikaj¹ce z roz-

szerzalnoci cieplnej betonu.

Zaniedbanie tej dylatacji spo-

woduje niszczenie krawêdzi

betonu lub ciany w miejscu

wzajemnego styku, pêkanie

p³yty betonowej lub nawet

przesuwanie ciany, a wiêc

beton powinien byæ dobrej

klasy. Elastycznoæ mo¿na

mu nadaæ, dodaj¹c domiesz-

kê np. Klutan lub inny

o podobnym dzia³aniu.

Ostatnim elementem pod-

³ogi jest warstwa posadzki.

Wskazane jest stosowanie ma-

teria³ów posadzkowych do

ogrzewania pod³ogowego,

które maj¹ specjalne

oznaczenie, ale ze wzglêdów

termicznych najlepiej jest, je-

li warstwa ta ma jak najlepsz¹

przewodnoæ ciepln¹. Natu-

ralnie najlepiej tê funkcjê

spe³ni¹ przyklejane p³ytki ce-

ramiczne. Je¿eli jednak chce-

my roz³o¿yæ grub¹ wyk³adzi-

nê dywanow¹, to i ona w nie-

wielkim tylko stopniu popsu-

je efekt ciep³ej pod³ogi. Na-

le¿y pamiêtaæ o tym, ¿e pod-

³oga bêdzie w pomieszczeniu

elementem o najwy¿szej tem-

peraturze, choæ tylko o kilka

stopni ró¿ni¹cym siê od tem-

peratury pozosta³ych przeg-

ród. Wa¿ne jest zatem utrzy-

manie pod³ogi w czystoci

oraz stosowanie w tym miejs-

cu materia³ów ekologicznych,

poniewa¿ wyst¹pi tendencja

do odparowywania z pod³ogi

wszelkiego rodzaju lotnych

substancji.

Efekt ciep³ej pod³ogi tak

dalece wpisa³ siê w architek-

turê wnêtrz, zw³aszcza

mieszkalnych, ¿e w ostatnim

czasie pojawi³o siê zapotrze-

bowanie na urz¹dzenia wy-

³¹cznie podgrzewaj¹ce pod-

³ogê, mimo ¿e w pomieszcze-

niu jest inny system grzewczy.

Producenci systemów grzew-

czych wychodz¹ temu naprze-

ciw, oferuj¹c maty grzejne,

które ró¿ni¹ siê od typo-

wych przewodów grzew-

czych tym, ¿e s¹ monto-

wane w górnej warstwie

pod³ogi tu¿ pod posadz-

k¹. Wkleja siê je na wars-

twê wylewki, przykrywa-

j¹c niewielk¹ iloci¹ kle-

jów budowlanych. Ze

wzglêdu na bardzo ma³¹

gruboæ warstwy, w której

s¹ montowane maty, prze-

wody stosowane w nich

równie¿ maj¹ zmniejszon¹

rednicê. S¹ one przymo-

cowane do plastikowej

siatki, któr¹ mo¿na dowol-

nie przycinaæ w celu ufor-

mowania powierzchni,

a nastêpnie mocowaæ do

pod³o¿a.

Warto tu wspomnieæ

o specyfice oferty niektó-

rych producentów. Firma

DEVI oferuje np. maty

z siatk¹ samoprzylepn¹,

co mo¿e byæ po-

mocne przy monta-

¿u maty, na pod³o-

¿u pozwalaj¹cym

siê dok³adnie od-

kurzyæ i osuszyæ.

Z kolei ALCATEL

oferuje maty zasila-

ne jednostronnie,

bez koniecznoci

doprowadzania

zimnego koñca do

miejsca pocz¹tko-

wego maty. Dogrze-

waj¹c pod³ogê

w pomieszczeniach

ogrzewanych inny-

mi sposobami, mo¿emy

zmniejszyæ zainstalowan¹

moc mat w stosunku do

wczeniej przytoczonych kry-

teriów. W ³azience mo¿na

te¿ ca³kowicie zrezygnowaæ

z regulatora temperatury, pod-

Rys. 2 Nierównomierne roz³o¿enie

przewodów. Dwa miejsca A i B, w

których czujnik temperatury wskazywaæ

bêdzie b³êdn¹ temperaturê

³¹czaj¹c zes-

taw grzewczy

bezporednio

pod wy³¹cznik

wiat³a.

Ogrzewanie

oczywicie sto-

suje siê rów-

nie¿ w pod³o-

¿ach o specy-

ficznej konst-

rukcji, pod³o-

gach drewnia-

nych, w scho-

dach podnie-

sionych podjaz-

dach do gara-

¿ów, parkin-

gach itp. Szer-

szych informa-

cji na ten temat

mo¿na zasiê-

gaæ w sieci

hurtowni BY-

CHOWO lub

u producentów.

Regulacja tem-

peratury dla te-

go rodzaju

urz¹dzeñ

grzewczych od-

bywa siê meto-

d¹ dwustano-

w¹ w³¹cz

/wy³¹cz z re-

gulacj¹ czasu.

Nie s¹, jak do-

t¹d, rozpow-

szechnione re-

gulatory pó³-

przewodnikowe

elektronika

pe³ni tu funk-

cjê pomiaru

temperatury,

czasowego jej

obni¿enia,

programowania

temperatury

w zadanych okresach, odczy-

tu oszczêdnoci, wynikaj¹-

cych z zastosowanego algoryt-

mu sterowania i wielu innych,

zale¿nych od inwencji twór-

czej producenta. Odczyt tem-

peratury dokonywany jest

przez termoparê (czujniki pod-

³ogowe) lub bimetal (czujniki

powietrzne). Czujnik pod³ogo-

wy umieszczany jest w war-

stwie wylewki betonowej po-

miêdzy przewodami grzew-

czymi w rodku odstêpu po-

miêdzy nimi, w odleg³oci co

najmniej 0,5 m od ciany.

Zastosowanie takiej regulacji

daje mo¿liwoæ wyniesienia

regulatora w dowolne miejsce.

Regulator powietrzny posiada

wbudowany czujnik bimeta-

liczny, a wiêc musi pozosta-

waæ w pomieszczeniu, którego

temperatur¹ steruje. Wa¿ne

jest, aby nie zak³óca³y jego

pracy przypadkowe czynniki

termiczne. Stosuj¹c regulator

ka¿dego rodzaju nale¿y

sprawdziæ obci¹¿alnoæ jego

styków i porównaæ z pr¹dem,

jakiego spodziewamy siê

w sterowanym przez niego uk-

³adzie. Jeli pobór pr¹du bê-

dzie wiêkszy ni¿ obci¹¿al-

noæ styków lub jeli zasilanie

kilku obwodów ma siê odby-

waæ z ró¿nych faz, trzeba do-

datkowo zastosowaæ stycznik.

Termoregulatory powszechnie

produkowane to urz¹dzenia

jednofazowe o obci¹¿alno-

ciach typowych 10 lub 16 A.

Zasilanie obwodów grzew-

czych powinno byæ wykonane

jako wydzielone obwody. Ze

wzglêdu na spory pobór mocy,

nie nale¿y w te obwody w³¹-

czaæ innych odbiorników. Je-

li sumaryczna moc zainstalo-

wanego ogrzewania graniczy

z maksymaln¹ moc¹, jak¹

mo¿na czerpaæ przez ca³¹ in-

stalacjê, warto zamontowaæ

wy³¹cznik priorytetowy, który

przy w³¹czeniu odbiornika

o priorytecie wy¿szym ni¿

ogrzewanie, wy³¹czy automa-

tycznie obwody grzewcze na

czas jego pracy, chroni¹c in-

stalacjê przed przeci¹¿eniem.

Bezpieczeñstwo u¿ytkowa-

nia urz¹dzeñ elektrycznych,

zastosowanych do ogrzewania

pod³ogowego okrelone jest

tak, jak dla ka¿dego urz¹dze-

nia elektrycznego, a wiêc nor-

m¹ PN IEC60364.

W wietle wymagañ normy

przed dotykiem bezporednim

chroni nas izolacja, która po-

siada certyfikat na znak bez-

pieczeñstwa B, natomiast

ochrona przed dotykiem po-

rednim jest zale¿na od uk³a-

du sieci. W mieszkaniach zaz-

wyczaj mamy do czynienia

z uk³adem sieci TNC-S. Och-

ronê dodatkow¹ zapewnia tu

wy³¹cznik ró¿nicowopr¹do-

wy o pr¹dzie ró¿nicowym, nie

wiêkszym ni¿ 30 mA. W in-

stalacjach mieszkaniowych

wystarcza jeden wy³¹cznik

ró¿nicowy dla ca³ej instalacji.

Dla obwodów ³azienki zaleca

siê wy³¹czniki ró¿nicowopr¹-

dowe o mniejszych pr¹dach

10 mA, lecz w tym przypadku

powinien on chroniæ tylko je-

den obwód.

Na zakoñczenie warto jesz-

cze raz podkreliæ, ¿e elek-

tryczne ogrzewanie pod³ogo-

we ma wiele zalet, o których

by³a ju¿ mowa i jest mo¿liwe

stosowanie go we wszelkiego

rodzaju obiektach. Jedn¹ z do-

datkowych zalet jest to, ¿e do-

mek letniskowy zim¹ nie spê-

dza snu z powiek w³aciciela

przewody mo¿na pozosta-

wiaæ przy minusowych tempe-

raturach.

Bychowo Centrum Sp. z o.o.

Hurtownia Warszawa

02-273 Warszawa,

ul. Muszkieterów 13

tel. (0-22) 846-04-69

fax (0-22) 577-11-77

Dziêkujemy firmie DEVI za

udostêpnienie zdjêæ.

www.elektro.info.pl 1/2002

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: