Terapia Zaburzen Wieku Rozwojowego.pdf

ProwadzĢcy:

dr ElŇbieta Trzħsowska-Greszta

Kontakt:

egreszta@swps.edu.pl

Nazwa przedmiotu: Terapia zaburzeı wieku rozwojowego

Forma organizacyjna:

seminarium

Tryb:

dzienne i zaoczne

Opis kursu: Seminarium stanowi uzupeþnienie

prowadzonego przeze mnie wykþadu: n . Seminarium jest

poĻwiħcone poznaniu programw terapeutycznych, metod i technik stosowanych w terapii

poszczeglnych zaburzeı, wystħpujĢcych u dzieci i mþodzieŇy. Sþuchacze seminarium bħdĢ

mieli okazjħ poznaę rŇne podejĻcia terapeutyczne, stosowane m.in. w: upoĻledzeniach

umysþowych, dysleksji, autyzmie, zespole hiperkinetycznym (ADHD), zaburzeniach

lħkowych i depresyjnych, zaburzeniach odŇywiania i nawykw.

Uwaga : Seminarium Terapia zaburzeı wieku rozwojowego jest kierowane przede wszystkim

do studentw, ktrzy wybiorĢ dodatkowĢ specjalnoĻę: áÑ (kierownik

specjalnoĻci: prof. dr hab. ElŇbieta SzelĢg) oraz do studentw kierunku: n

nn.

Cel zajħę: Celem seminarium jest przedstawoenie studentom rŇnych metod terapeutycznych

i wskazanie, ktre teorie z zakresu psychologii i psychopatologii leŇĢ u podstaw stosowanych

w praktyce klinicznej programw, technik i metod terapeutycznych (stosowanych w

odniesieniu do zaburzeı dzieci i mþodzieŇy). Studenci zapoznajĢ siħ z: (1) podstawowymi

pojħciami rŇnych teorii, uŇywanymi do opisu zaburzeı; (2) mechanizmami zaburzeı oraz (3)

najwaŇniejszymi zjawiskami zachodzĢcymi w toku terapii. Nastħpnie bħdĢ przedstawione

przykþady przebiegu terapii, prowadzonych wedþug zasad wybranych szkþ i kierunkw

terapeutycznych. Celem zajħę jest ponadto nauczenie studentw umiejħtnoĻci krytycznej

oceny skutecznoĻci rŇnych podejĻę terapeutycznych oraz umiejħtnoĻci wyboru odpowiedniej

strategii terapeutycznej. Prezentowane podstawy teoretyczne praktyki klinicznej bħdĢ

odwoþywaþy siħ do teorii i zagadnieı, przedstawianych na wykþadach: n

nn oraz nn Nabywana w trakcie zajħę wiedza pozwoli

przyszþym psychologom-praktykom na rozumienie mechanizmw stosowanych terapii oraz

uþatwi wybr najbardziej skutecznych metod. Zdobywan wiedza moŇe takŇe pomc w

tworzeniu nowych programw terapeutycznych oraz Ļwiadomym formuþowaniu adekwatnych

interwencji terapeutycznych.

Formy pracy: Zajħcia bħdĢ miaþy charakter seminaryjny. Oznacza to, Ňe waŇnĢ formĢ zajħę Î

obok wykþadu prowadzĢcego - bħdzie aktywny udziaþ studentw, polegajĢcy na

projektowaniu programw terapeutycznych oraz dyskusji nad nimi.

Wymagania : Studenci sĢ zobowiĢzani do rzetelnego przygotowania siħ do wszystkich zajħę.

Chodzi o uprzednie powtrzenie wiedzy zdobytej na wykþadach z zakresu: n

; nnn i nn. Przygotowanie siħ

do zajħę (tj. przypomnienie wczeĻniej nabytej wiedzy) jest niezwykle waŇne, gdyŇ umoŇliwi

studentom: (1) rozumienie przedstawianych zagadnieı praktyki klinicznej; (2) aktywne

Semestr:

letni

uczestniczenie w dyskusji; (3) stawianie pytaı i szukanie odpowiedzi oraz (4) formuþowanie

wþasnego stanowiska.

Warunki zaliczenia

1. ObecnoĻę na zajħciach.

2. Aktywny udziaþ studentw w zajħciach.

3. PomyĻlne zaliczenie sprawdzianu testowego (ocena zgodna z oglnymi zasadami

przyjħtymi w SWPS).

Tematy poszczeglnych spotkaı:

Temat 1. Zagadnienia oglne. Proces diagnostyczny a proces terapeutyczny. Teorie

zaburzeı i szkoþy terapeutyczne w odniesieniu do zaburzeı u dzieci i mþodzieŇy. Profilaktyka

zaburzeı - wczesna interwencja Î terapia.

Temat 2. Terapia w upoĻledzeniach umysþowych. Wczesna interwencja. Rehabilitacja a

rewalidacja. Terapia wspomagajĢca: techniki behawioralne oparte na warunkowaniu

instrumentalnym oraz na teorii spoþecznego uczenia siħ. Czynniki okreĻlajĢce skutecznoĻę

technik behawioralnych. Ocena terapii behawioralnej: zastosowania i ograniczenia.

Teoretyczna analiza mechanizmu zaburzenia i mechanizmu zmian zachodzĢcych w toku

terapii.

Temat 3. Terapia dysleksji. Wczesna interwencja - zapobieganie zaburzeniom wtrnym.

Techniki terapeutyczne stosowane w dysleksji. Metoda dobrego startu. Metoda 18 struktur

wyrazowych. Program rozwijajĢcy percepcjħ wzrokowĢ. System pomocy terapeutycznej

dzieciom z dysleksjĢ rozwojowĢ w Polsce - metoda piħciu krokw.

Temat 4. Terapia autyzmu. PrzeglĢd metod pracy z dzieckiem autystycznym. Metoda opcji.

Metoda Holdingu. Metoda Delacato (stymulacja sensoryczna). Metoda Sherborne

(wspomagajĢca, grupowa). Metoda Facilitated Communication. PodejĻcie behawioralne.

Omwienie podstawowych etapw terapii dzieci autystycznych.

Temat 5. Terapia w zespole hiperkinetycznym (ADHD). Kompleksowa terapia

ukierunkowana na dziecko i jego otoczenie: terapia psychospoþeczna, psychoterapia i leczenie

farmakologiczne. Psychoterapia indywidualna dziecka i grupowa (trening poznawczy, trening

rozwiĢzywania problemw, trening kompetencji spoþecznych, kontrolowania agresji,

budowania poczucia wþasnej wartoĻci itd). Rodzina i szkoþa: psychoedukacja. Zapobieganie

zaburzeniom wtrnym.

Temat 6. Terapia zaburzeı opozycyjno-buntowniczych, zaburzeı zachowania CD i

zachowaı agresywnych. Metody terapii: terapia rodzinna Î np. podejĻcie wg ámodelu

spjnej rodzinyÑ oraz techniki behawioralne Î np. áSzkoþy dziennego pobytuÑ (modyfikacja

zachowania). Profilaktyka zaburzeı: chronienie przed czynnikami zagraŇajĢcymi i

zapobieganie powstawaniu zaburzeı: pierwotnych, przeciwdziaþanie pogþħbieniu procesu

patologizacji oraz zaburzeı wtrnych. Budowanie zasobw. Opieka nad rodzicami i dzieęmi

wysokiego ryzyka.

Temat 7. Terapia zaburzeı lħkowych u dzieci i mþodzieŇy. Techniki behawioralne oparte

na warunkowaniu klasycznym oraz na teorii spoþecznego uczenia siħ. Mechanizm powstania i

podtrzymywania zaburzenia. Czynniki okreĻlajĢce skutecznoĻę technik behawioralnych.

Ocena terapii behawioralnej: zastosowania i ograniczenia. Przykþady terapii opartej na

warunkowaniu reaktywnym - terapia fobii. Terapia fobii w podejĻciu psychodynamicznym Î

krytyczna ocena. Lħk separacyjny Î podejĻcie systemowe. Metody poznawcze leczenia lħku.

Temat 8. Terapia zaburzeı depresyjnych. Teoretyczne modele depresji i modele terapii.

Mechanizm powstania i podtrzymywania zaburzenia, moŇliwoĻę zmiany oparty na rŇnych

modelach depresji. PodejĻcie poznawczo-behawioralne w leczeniu depresji: Becka,

Lewinsohna, Rhema i trening umiejħtnoĻci spoþecznych. Teoretyczna analiza mechanizmu

zaburzenia i zmian zachodzĢcych w toku terapii.

Temat 9. Terapia zaburzeı odŇywiania: anoreksji i bulimii. Psychoterapia anoreksji:

indywidualna behawioralno-poznawcza oraz rodzinna (systemowa). Mechanizm powstania i

podtrzymywania zaburzenia, proces terapeutyczny w Ļwietle koncepcji Selvini-Palazzoli,

koncepcji Webera i Stierlina oraz koncepcji Bowena: Funkcjonowanie rodziny anorektycznej

Î interwencje terapeutyczne w ramach terapii systemowej. PodejĻcia terapeutyczne w bulimii.

Temat 10. Terapia zaburzeı nawykw: techniki terapeutyczne stosowane w zaburzeniach

nawykw: tikw, masturbacji, enuresis i encopresis. Tiki i masturbacja: techniki

behawioralne, terapia podtrzymania emocjonalnego i terapia strategiczna. Enuresis: terapia

behawioralna, terapia podtrzymania emocjonalnego i terapia rodziny. Strategie leczenia

encopresis wg WewetzerÓa i WarnkeÓego.

Temat 11. Kolokwium.

Terapia zaburzeı nawykw (c.d.): terapia zaburzeı zaburzeı snu i zaburzeı jedzenia u

maþych dzieci. Poradnictwo, psychoedukacja (zmiana zasad postħpowania z dzieckiem).

Metody terapeutyczne: techniki behawioralne, terapia strategiczna i terapia rodzinna.

Temat 12. Terapia zaburzeı mowy o podþoŇu psychicznym: mutyzmu i jĢkania. Terapia

mutyzmu selektywnego u dzieci. Program terapeutyczny mutyzmu selektywnego: 9 etapw

terapii. Mutyzm caþkowity - psychodynamiczne techniki terapii (szukanie Ņrdeþ konfliktw),

terapia rodziny, terapia objawowa wg etapw stosowanych w mutyzmie selektywnym.

Terapia jĢkania - metody kompleksowe: psychoterapia podtrzymujĢca (rozwiĢzywanie

problemw osb jĢkajĢcych siħ), terapia logopedyczna (trening pþynnoĻci mwienia).

Temat 13. Terapia zaburzeı psychosomatycznych. Koncepcja Minuchina: rodzina

psychosomatyczna. Proces terapeutyczny w terapii systemowej. Terapia indywidualna:

terapia behawioralna, psychoterapia podtrzymujĢca, trening relaksacyjny. PodejĻcie

terapeutyczne w zaburzeniach blowych, astmie oskrzelowej, alergiach i w chorobach

przewodu pokarmowego.

Temat 14. Terapia problemw somatopsychicznych. Terapia rodziny z dzieckiem chorym

somatycznie. Terapia indywidualna: psychoterapia podtrzymujĢca i grupy wsparcia. PodejĻcie

terapeutyczne w pomocy psychologicznej w przypadku pacjentw z dysfunkcjami narzĢdw

(wzroku, sþuchu, mowy, ruchu) oraz w chorobach przewlekþych (cukrzyca i choroba

nowotworowa u dzieci i mþodzieŇy).

Temat 15. Podsumowanie - porwnanie i krytyczna ocena poznanych nurtw

terapeutycznych.

Literatura:

1. Grzesiuk L. (red.). Psychoterapia. Szkoþy, zjawiska, techniki i specyficzne problemy.

PWN 2000.

2. Namysþowska I. (red). Terapia rodzin. Springer PWN Warszawa 1997.

3. de Barbaro B. (red.). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Collegium

Medicum UJ, Krakw 1997.

4. Carr J. Pomoc dziecku upoĻledzonemu. PZWL Warszawa 1984.

5. Lovaas, OI. Nauczanie dzieci niepeþnosprawnych umysþowo. WsiP. Warszawa 1993:

6. Bþeszyıski J.J. Terapie wspomagajĢce rozwj osb z autyzmem. Oficyna Wydawnicza

IMPULS 2005

7. Jakubowska U. Zastosowanie terapii behawioralnej w leczeniu fobii. PrzeglĢd

Psychologiczny, 1989, 4, 32.

8. Obuchowska I. (red.). Dziecko niepeþnosprawne w rodzinie. WSiP 1999.

9. Mayer G.R. Psychopatologia. Jeden przypadek - wiele teorii. Gdaıskie Wydawnictwo

Psychologiczne 2003.

10. Olechnowicz H. (red). OpowieĻci terapeutw. WSiP Warszawa 1997.

11. Olechnowicz H. (red). Drugie opowieĻci terapeutw. WSiP Warszawa 2000.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: