Matlab - materiały do projektów.pdf

(484 KB) Pobierz
68237205 UNPDF
MATLAB - materia“y do
¹ -projekt ó w (wersja robocza)
Piotr Jacek Suchomski
3 czerwca 2007
Rozdzia“ 1
Modelowanie uk“ad ó w
dynamicznych
² Prosze zamodelowa¢ wybrany uk“ad dynamiczny, w miarƒ mo»liwo–ci
z“o»ony z kilku element ó w funkcjonalnych (np. silnik steruj¡cy za-
worem, uk“ad napƒdu windy, lokomotywa mozol¡ca siƒ z wagonami
(’a tych wagon ó w jest ze czterdzie–ci...’), sterowanie suwnic¡, zaw ó r
dop“ywu pary do radiatora w komorze termicznej itp).
² Proszƒ pamiƒta¢ tak»e wymuszeniach losowych (zak“ ó ceniach).
² Proszƒ o uwzglƒdnienie obecno–ci element ó w nieliniowych (nasycenia,
strefy martwe, histerezy, nieliniowo–ci charakterystyk statycznych, ste-
rowanie typu przeka„nikowego itp). Pamietajmy, »e w przypadku mod-
eli nieliniowych symulacja powinna siƒ zasadniczo opiera¢ na rozwi¡-
zaniu stosownych nieliniowych r ó wna« r ó »niczkowych.
² Proszƒ wykona¢ stosowne symulacje (wzruszaj¡c przy okazji kol. belfra
perfekcyjn¡ znajomosci¡ MATLABowych narzƒdzi gra cznych!)
² Zadanie dla prymus ó w: proszƒ zaprojektowa¢ uk“ad zamkniƒty, rozwa-
»aj¡c mo»liwo–¢ syntezy sygna“u wymuszaj¡cego (podawanego na mod-
elowany obiekt) w oparciu o dostƒpny sygna“ wyj–ciowy tego obiektu.
W ten spos ó b spe“nia siƒ s“odki sen ka»dego automatyka o (stabilnej)
zamkniƒtej pƒtli sterowania!
² Oczekujƒ te» na rozwi¡zania podanych wcze–niej zagadek (adresowanie,
algebra liniowa, efektywno–¢ w programowaniu, numeryczna dok“ad-
no–¢, ca“kownie, szukanie zer i ekstrem ó w funkcji, i pewnie co– tam
jeszcze).
3
4
ROZDZIA Š 1. MODELE UK Š AD Ó W DYNAMICZNYCH (PJS)
² Niezbƒdne jest dostarczenie odpowiedniego raportu z precyzyjnym i
lapidarnym opisem tego, co zosta“o wykonane w ramach projektu (mo-
tywacja, rozwi¡zanie, wnioski).
² Pamiƒtajcie te», »e ka»dy projekt trzeba ’obroni¢’ w trakcie –wiatlej
dyskusji. Aby unikn¡¢ nu»¡cych monolog ó w, dopuszczamy dwuosobowe
grupy projektant ó w.
1.1 Modelowanie element ó w uk“ad ó w sterowania
Przyk“ad 1.1 Okre–l matematyczny model idealnej przek“adni zƒbatej.
Podaj uk“ad elektryczny o analogowym charakterze.
Rozwi¡zanie Modelowana przek“adnia (rys. 1) jest przek“adni¡ ide-
aln¡. Oznacza to, i» nieodkszta“calne ko“a zƒbate tej przek“adni nie maj¡
w“asnej bezw“adno–ci, oraz »e w ruchu przek“adni nie wystƒpuj¡ luzy i po-
–lizgi.
Rys. 1. Schemat idealnej przek“adni
Niech rozwa»ana przek“adnia sk“ada siƒ z dw ó ch k ó “ zƒbatych o pro-
mieniach odpowiednio r 1 oraz r 2 . Konsekwencjami przyjƒtego za“o»enia s¡
nastƒpuj¡ce relacje (proporcje): r 1 # 1 ( t )= r 2 # 2 ( t )oraz ¿ 1 ( t ) =r 1 = ¿ 2 ( t ) =r 2 ,
gdzie przez # 1 ( t )oraz # 2 ( t )oznaczono przemieszczenie k¡towe pierwszego
oraz drugiego ko“a zƒbatego, za– ¿ 1 ( t )oraz ¿ 2 ( t )s¡ stosownymi momentami
obrotowymi zwi¡zanymi z pierwszym oraz drugim ko“em zƒbatym. Pierwsza
z wymienionych relacji opisuje r ó wno–¢ liniowych dr ó g wykonywanych przez
odpowiednie punkty na obwodzie k ó “ zƒbatych, za– relacja druga wynika
z r ó wno–ci si“ wyznaczaj¡cych rozwa»ane momenty. Zak“adaj¡c, »e liczba
zƒb ó w ( N 1 oraz N 2 )ka»dego ko“a zƒbatego przek“adni jest proporcjonalna
do jego promienia, otrzymuje siƒ nastƒpuj¡ce zale»no–ci:
N 1 # 1 ( t )= N 2 # 2 ( t )oraz ¿ 1 ( t )
N 2 : (1.1)
N 1 = ¿ 2 ( t )
68237205.001.png
1.1. ELEMENTY (PJS)
5
Oznaczmy przez ! 1 ( t )= ˙ # 1 ( t )oraz ! 2 ( t )= ˙ # 2 ( t )prƒdko–ci k¡towe
odpowiednich k ó “. Jak “atwo zauwa»y¢, prƒdko–ci te powi¡zane s¡ r ó wno–ci¡
N 1 ! 1 ( t )= N 2 ! 2 ( t ).
Analogowym uk“adem elektrycznym jest idealny transformator o prze-
k“adni N 1 : N 2 (rys. 2).
Rys. 2. Schemat idealnego transformatora
Z zasady zachowania mocy chwilowej uzyskuje siƒ r ó wnanie u 1 ( t ) i 1 ( t )=
u 2 ( t ) i 2 ( t ), gdzie u 1 ( t )oraz i 1 ( t )oznacza napiƒcie oraz pr¡d w uzwojeniu
wej–ciowym (pierwotnym), za– u 2 ( t )oraz i 2 ( t ) w uzwojeniu wyj–ciowym
(wt ó rnym). Z zasady zachowania strumienia magnetycznego wynika r ó wno–¢
N 1 i 1 ( t )= N 2 i 2 ( t ). Na tej podstawie wnioskujemy, »e u 1 ( t ) =N 1 = u 2 ( t ) =N 2 .
Jak zatem widzimy, parami wielko–ci analogowych s¡ odpowiednio moment
obrotowy i napiƒcie oraz przemieszczenie k¡towe i pr¡d. Impedancja Z L , ob-
ci¡»aj¡ca wt ó rne uzwojenie idealnego transformatora, jest nastƒpuj¡co trans-
formowana do obwodu uzwojenia pierwotnego:
µ N 1
N 2
2
Z L 1 =
¢Z L :
Rozwa»aj¡c r ó wnanie ruchu wa“u wt ó rnego J L ¨ # 2 ( t )= ¿ 2 ( t ), po uzglƒd-
nieniu modelu idealnej przek“adni (1.1), swierdzamy, »e( N 1 =N 2 ) J L ¢ ¨ # 1 ( t )=
( N 2 =N 1 ) ¢¿ 1 ( t ). R ó wno–ci tej nada¢ mo»na r ó wnowa»n¡ formƒ
µ N 1
N 2
2
J L ¢ ¨ # 1 ( t )= ¿ 1 ( t )
z kt ó rej wynika, »e moment bezw“adno–ci J L walu wt ó rnego jest nastƒpuj¡co
transformowany na wa“ pierwotny:
µ N 1
N 2
2
J L 1 =
¢J L :
68237205.002.png
6
ROZDZIA Š 1. MODELE UK Š AD Ó W DYNAMICZNYCH (PJS)
Przyk“ad 1.2 Wyznacz model zaworu hydraulicznego (rys. 3), przyjmuj¡c
jako wielko–¢ wej–ciow¡ zmianƒ ci–nienia p 1 ( t ), za– jako wielko–¢ wyj–ciow¡
zmianƒ natƒ»enia przep“ywu q ( t )nie–ci–liwej cieczy.
Rys. 3. Schematyczne przedstawienie zaworu hydraulicznego
R ó wnanie opisuj¡ce przep“yw cieczy przez dany przekr ó j poprzeczny dane
jest wzorem
q ( t )= k
p
p 1 ( t ) ¡p 2 ( t ) ; p 1 ( t ) ¸p 2 ( t ) (1.2)
w kt ó rym wsp ó “czynnik k ma warto–¢ sta“¡, wynikaj¡c¡ z konstrukcji zaworu.
Zak“ada siƒ ponadto, »e p 2 ( t )=¯ p 2 , gdzie¯ p 2 odpowiada przyjƒtemu punktowi
pracy (ustalonemu przep“ywowi).
Rozwi¡zanie Charakterystyka zaworu (wz ó r (1.2)) jest nieliniow¡ funkcj¡
argumentu p 1 ( t ). Linearyzuj¡c tƒ funkcjƒ w otoczeniu punktu¯ p 1 , dla p 1 ( t )=
¯ p 1 p 1 ( t )uzyskujemy formu“ƒ
p
¯ p 1 p 1 ( t ) ¡ ¯ p 2 ¼k p ¯ p 1 ¡ ¯ p 2 ¢
µ
1+ ¢ p 1 ( t )
2(¯ p 1 ¡ ¯ p 2 )
k
q q ( t )
gdzie¯ q = k p ¯ p 1 ¡ ¯ p 2 odpowiada natƒ»eniu przep“ywu dla punktu¯ p 1 , za–
¢ q ( t )= k
2 p ¯ p 1 ¡ ¯ p 2 ¢ ¢ p 1 ( t )
jest zmian¡ tego natƒ»enia wywo“an¡ przez zmianƒ¢ p 1 ( t )ci–nienia p 1 ( t ).
2 p ¯ p 1 ¡ ¯ p 2 :
Liczbƒ R =2 p ¯ p 1 ¡ ¯ p 2 =k , zale»n¡ od punktu linearyzacji czyli od
warunk ó w ustalonego przep“ywu cieczy przez dany przekr ó j nazywamy
rezystancj¡ hydrauliczn¡ tego przekroju.
¢ P 1 ( s ) = k
¢ Q ( s )
68237205.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin