Wady serca z przeciekiem lewo-prawym.pdf

(86 KB) Pobierz
suplementC.p65
Folia Cardiol. 2001, tom 8, supl. B
Folia Cardiol.
2001, tom 8, supl. B, B6–B11
Copyright © 2001 Via Medica
ISSN 1507–4145
Wady serca z przeciekiem lewo-prawym
Definicja. Wady, w których dochodzi do prze-
cieku krwi utlenowanej do krwi żylnej na skutek
nieprawidłowego połączenia wewnątrz- lub pozaser-
cowego.
Podział. Do wad wrodzonych serca z przecie-
kiem lewo-prawym zalicza się:
— ubytki przegrody międzyprzedsionkowej:
∑ typu wtórnego;
∑ typu pierwotnego;
∑ typu żyły głównej;
∑ typu zatoki wieńcowej;
— ubytki przegrody międzykomorowej;
— nieprawidłowy spływ żył płucnych.
Nieprawidłowe połączenie na poziomie dużych
pni tętniczych z przeciekiem lewo-prawym to:
— przetrwały przewód tętniczy;
— okienko aortalno-płucne;
— nieprawidłowe odejście lewej tętnicy wieńco-
wej od pnia płucnego;
— obwodowe przetoki tętniczo-żylne.
dostępne i najtańsze, wymaga jednak dużego do-
świadczenia w wykonywaniu. Poszerzenie jamy pra-
wej komory współistniejące z ubytkiem wskazuje
na istotny przeciek. Wówczas można zaniechać ob-
liczenia Qp:Qs, o ile nie ma innej przyczyny posze-
rzenia jam prawego serca. Trudności w przezklat-
kowym obrazowaniu przegrody międzyprzedsionko-
wej są wskazaniem do przezprzełykowego badania
echokardiograficznego. Kliniczne lub echokardio-
graficzne podejrzenie nadciśnienia płucnego z pod-
wyższonym naczyniowym oporem płucnym są
wskazaniem do diagnostyki inwazyjnej — pomiaru
ciśnień płucnych i oporu, a w razie stwierdzenia
podwyższonego oporu płucnego — wykonania prób
oceniających reaktywność łożyska płucnego (z tle-
nem, tolazoliną lub tlenkiem azotu). Istotny spadek
naczyniowego oporu płucnego uzasadnia leczenie
zabiegowe. W wątpliwych przypadkach można wy-
konać biopsję płuca. Zmiany II° według Heatha
Edwardsa są potencjalnie odwracalne.
Leczenie. Wskazaniem do leczenia zabiegowe-
go jest czynnościowo istotny przeciek lewo-prawy
(Qp:Qs ≥ 1,5). Leczenie zabiegowe obejmuje za-
mknięcie ubytku metodą chirurgiczną albo przez-
skórną. Wielu pacjentów z długotrwałym przeciekiem,
przeciążeniem objętościowym i poszerzeniem prawej
komory oraz istotną niedomykalnością zastawki trój-
dzielnej wymaga jej plastyki. W piśmiennictwie ist-
nieją odmienne poglądy dotyczące leczenia operacyj-
nego pacjentów > 25 rż. Na podstawie własnego do-
świadczenia autorzy uważają, że korzyści z zamknięcia
istotnego czynnościowo ubytku odnoszą pacjenci
w każdym wieku. Chorzy z mniejszym przeciekiem
i prawidłowym ciśnieniem płucnym nie wymagają le-
czenia zabiegowego, w szczególności profilaktyczne-
go zamknięcia ubytku w celu uniknięcia zatorowości
do centralnego układu nerwowego (CUN).
Wyniki leczenia, zalecenia i rokowanie.
Korekcja chirurgiczna przeprowadzona przez do-
świadczony zespół kardiochirurgiczno-anestezjolo-
giczny jest bezpieczna. Śmiertelność — bliska 0%
u pacjentów poniżej 25 rż. — nieznacznie wzrasta
z wiekiem, natomiast zwiększa się wraz z podwyż-
szonym naczyniowym oporem płucnym. Metodę
przezskórnego zamknięcia ubytku wprowadzono
niedawno, a jej efekty są bardzo zachęcające. Nie ist-
Ubytki przegrody międzyprzedsionkowej
typu otworu wtórnego
Są jedną z najczęstszych wad wrodzonych ser-
ca u dorosłych (ok. 40% pacjentów > 40 rż.). Naj-
częściej są zlokalizowane centralnie w przegrodzie
międzyprzedsionkowej, mogą być pojedyncze lub
mnogie o różnym kształcie.
Zaburzenia hemodynamiczne. Efektem
przecieku na poziomie przedsionków jest przecią-
żenie objętościowe jam prawego serca i zwiększe-
nie objętości przepływu płucnego. Duża objętość
przecieku może prowadzić do skurczowego nadciś-
nienia płucnego. Sporadycznie rozwija się zespół
Eisenmengera.
Rozpoznanie. Obecność przecieku na pozio-
mie przedsionków mogą wykazać dane z badania
podmiotowego i przedmiotowego, EKG i RTG klatki
piersiowej. Ubytek potwierdza echokardiograficz-
ne badanie przezklatkowe. Znaczenie czynnościo-
we (hemodynamiczne) ubytku określa stosunek
objętości przepływu płucnego do systemowego
(Qp:Qs). Można określić go badaniem echokardio-
graficznym, dopplerowskim, izotopowym oraz inwa-
zyjnym, przy czym pierwsze badanie jest najbardziej
B6
www.fc.viamedica.pl
6304289.001.png
Wady serca z przeciekiem lewo-prawym
nieją dane dotyczące odległych następstw takiego le-
czenia. Zaniechanie leczenia zabiegowego grozi stop-
niowym pogarszaniem tolerancji wysiłku, postępu-
jącą dusznością, napadami arytmii przedsionkowej,
która zwykle prowadzi do utrwalanego migotania
przedsionków, najczęściej około 50 rż. Długotrwałe
przeciążenie objętościowe prawej komory prowadzi
do niedomykalności zastawki trójdzielnej, której na-
stępstwa mogą zdominować obraz kliniczny. Dys-
funkcja rozkurczowa lewej komory (w przebiegu
choroby wieńcowej, nadciśnienia tętniczego, kardio-
miopatii przerostowej) nasila przeciek lewo-prawy.
Należy unikać stymulacji przezżylnej ze względu na
możliwość paradoksalnego zatoru. Po operacji trze-
ba wykluczyć resztkowy przeciek międzyprzedsion-
kowy badaniem echokardiograficznym i, jeśli to moż-
liwe, określić ciśnienie w prawej komorze oraz zwró-
cić uwagę na współistniejące zaburzenia, przede
wszystkim niedomykalności zastawek przedsionko-
wo-komorowych. Za pomocą badania holterowskie-
go należy szukać arytmii przedsionkowej.
Leczenie zaburzeń rytmu wymaga postępowa-
nia zgodnego ze standardami Polskiego Towarzy-
stwa Kardiologicznego (PTK).
Pacjenci z dobrym wynikiem korekcji mogą
prowadzić normalny tryb życia, podobnie jak lecze-
ni zachowawczo, z mniejszym przeciekiem i prawi-
dłowym ciśnieniem płucnym.
Profilaktyka infekcyjnego zapalenia wsier-
dzia. Nie jest wymagana.
Rokowanie. Dobre; pacjenci po operacji wy-
magają obserwacji podobnie jak chorzy po zamknię-
ciu ubytku w przegrodzie międzyprzedsionkowej.
Profilaktyka infekcyjnego zapalenia wsier-
dzia. Nie jest wymagana.
Ubytki przegrody międzyprzedsionkowej
typu otworu pierwotnego
Inne nazwy wady to: częściowy ubytek przegro-
dy przedsionkowo-komorowej, częściowy kanał
przedsionkowo-komorowy (postać całkowita spoty-
kana niezwykle rzadko wśród dorosłych). Ubytki
typu pierwotnego występują około 5 razy rzadziej niż
ubytki typu wtórnego. Obejmują one dolno-tylną
część przegrody, a dolny brzeg tworzą położone na
tym samym poziomie pierścienie zastawek przed-
sionkowo-komorowych. Towarzyszy im zawsze roz-
szczep przedniego płatka lewej zastawki przedsion-
kowo-komorowej, który powoduje niedomykalność
o różnym stopniu. Rzadziej stwierdza się struktural-
ne wady prawej zastawki przedsionkowo-komorowej.
Zaburzenia hemodynamiczne. Efektem
przecieku na poziomie przedsionków jest przecią-
żenie objętościowe prawej komory i wzrost objęto-
ści przepływu płucnego, podobnie jak w ubytku typu
wtórnego. Zaburzenia czynnościowe są również
zależne od stopnia niedomykalności lewej zastaw-
ki przedsionkowo-komorowej, rzadziej — prawej.
Duża objętość przecieku może prowadzić do skur-
czowego nadciśnienia płucnego.
Rozpoznanie. Obecność przecieku na poziomie
przedsionków mogą wykazać dane z badania podmio-
towego i przedmiotowego, EKG i RTG klatki pier-
siowej. Echokardiograficzne badanie przezklatkowe
potwierdza obecność ubytku oraz nieprawidłowości
zastawek przedsionkowo-komorowych, a jego istot-
ność hemodynamiczną określa stosunek objętości
przepływu płucnego do systemowego (Qp:Qs). Nie-
pełne badanie przezklatkowe jest wskazaniem do
obrazowania przezprzełykowego. Kliniczne lub echo-
kardiograficzne podejrzenie nadciśnienia płucnego
z podwyższonym naczyniowym oporem płucnym jest
wskazaniem do diagnostyki inwazyjnej — pomiaru
ciśnień płucnych i oporu, a w razie stwierdzenia pod-
wyższonych wartości — wykonania prób oceniają-
cych reaktywność łożyska płucnego (z tlenem, tola-
zoliną lub tlenkiem azotu). Spadek oporu płucnego
jest wskazaniem do leczenia zabiegowego. Przy in-
terpretacji ciśnień płucnych należy uwzględnić sto-
pień niedomykalności zastawki przedsionkowo-ko-
morowej lewej. W wątpliwych przypadkach można
wykonać biopsję płuca. Zmiany II° według Heatha
Edwardsa są potencjalnie odwracalne.
Tętniak przegrody międzyprzedsionkowej
Może towarzyszyć ubytkowi przegrody mię-
dzyprzedsionkowej, często współistnieje ze zwyrod-
nieniem śluzakowatym zastawek i wypadaniem płat-
ków zastawki mitralnej.
Zaburzenia hemodynamiczne. Zależą od
obecności i istotności współistniejącego przecieku
lewo-prawego.
Rozpoznanie. Wykrywany na podstawie bada-
nia echokardiograficznego. W razie współistnieją-
cych zaburzeń rytmu konieczna jest całodobowa
ocena metodą Holtera.
Leczenie. Istotny przeciek wymaga leczenia
zabiegowego. Wiotka tkanka tętniaka może unie-
możliwiać zamknięcie przezskórne. Nie ma wska-
zań do chirurgicznego wycięcia tętniaka i zamknię-
cia współistniejącego ubytku z towarzyszącym ma-
łym przeciekiem, o ile wcześniej nie wystąpiła
zatorowość do CUN. Pacjenci bezobjawowi mogą
przyjmować leki przeciwpłytkowe, choć związek
tętniaka z zatorowością obwodową nie został jed-
noznacznie potwierdzony.
www.fc.viamedica.pl
B7
Folia Cardiol. 2001, tom 8, supl. B
Leczenie. Wskazaniem do leczenia zabiegowe-
go jest czynnościowo istotny przeciek lewo-prawy
(Qp:Qs ≥ 1,5) lub istotna niedomykalność zastaw-
ki przedsionkowo-komorowej lewej. Leczenie chi-
rurgiczne obejmuje zamknięcie ubytku oraz plasty-
kę, rzadziej wymianę, zastawki przedsionkowo-
komorowej lewej. Ubytku nie można zamknąć me-
todami przezskórnymi.
Wyniki leczenia, zalecenia i rokowanie.
Korekcja chirurgiczna przeprowadzona przez do-
świadczony zespół kardiochirurgiczno-anestezjolo-
giczny jest bezpieczna, a śmiertelność jest bliska
0%. Zaniechanie leczenia chirurgicznego prowadzi
do następstw, takich jak w ubytku typu wtórnego,
istotna niedomykalność zastawki przedsionkowo-
komorowej lewej przyśpiesza rozwój nadciśnienia
płucnego.
Należy unikać stymulacji przezżylnej ze wzglę-
du na możliwość paradoksalnego zatoru. Po opera-
cji trzeba ocenić szczelność przegrody między-
przedsionkowej i określić stopień resztkowej nie-
domykalności zastawki oraz ciśnienie w prawej
komorze metodą ultradźwiękową. Obserwacji wy-
maga częsta po korekcji niedomykalność lewej za-
stawki przedsionkowo-komorowej. Ocena jej pro-
gresji wymaga okresowej kontroli badaniem echo-
kardiograficznym i radiologicznym klatki piersiowej,
zależnie od stanu klinicznego po operacji i obrazu
echokardiograficznego.
Całodobowym monitorowaniem holterowskim
należy szukać przedsionkowych zaburzeń rytmu
oraz zaburzeń przewodzenia przedsionkowo-komo-
rowego. Leczenie zaburzeń rytmu wymaga postę-
powania zgodnego ze standardami PTK.
Pacjenci po operacji, z dobrym wynikiem ko-
rekcji, mogą prowadzić normalny tryb życia, podob-
nie jak leczeni zachowawczo (z mniejszym przecie-
kiem, małą niedomykalnością zastawek przedsion-
kowo-komorowych i prawidłowym ciśnieniem
płucnym). W tej grupie okresowa kontrola co 2 lata
jest wystarczająca.
Profilaktyka infekcyjnego zapalenia wsier-
dzia. Jest wymagana ze względu na wadę zastawek
przedsionkowo-komorowych, zarówno przed jak i po
leczeniu chirurgicznym.
nej (albo bezpośrednio do prawego przedsionka).
Rzadszy jest nieprawidłowy spływ żyły płata środko-
wego do prawego przedsionka.
Zaburzenia hemodynamiczne. Efektem
przecieku na poziomie przedsionków jest przecią-
żenie objętościowe jam prawego serca i wzrost ob-
jętości przepływu płucnego. Duża objętość przecie-
ku może prowadzić do skurczowego nadciśnienia
płucnego.
Rozpoznanie. Obecność przecieku na pozio-
mie przedsionków mogą wykazać dane z badania
podmiotowego i przedmiotowego, EKG i RTG klatki
piersiowej. Ubytek trudno wykazać przezklatko-
wym badaniem echokardiograficznym. Jednoznacz-
nych danych, także dotyczących spływu żył płuc-
nych, dostarcza badanie przezprzełykowe. Ocena
czynnościowa i diagnostyka przedoperacyjna prze-
biega podobnie jak w przypadku ubytku między-
przedsionkowego typu wtórnego.
Leczenie. Wskazania do leczenia zabiegowe-
go — jak w ubytku międzyprzedsionkowym typu
wtórnego. Ubytek nie kwalifikuje się do zamykania
metodami przezskórnymi.
Wyniki leczenia, zalecenia i rokowanie.
Korekcja chirurgiczna przeprowadzona przez do-
świadczony zespół kardiochirurgiczno-anestezjolo-
giczny jest bezpieczna, a śmiertelność — bliska 0%.
Historia naturalna wady nieleczonej chirurgicznie
przebiega podobnie jak w przypadku ubytku między-
przedsionkowego typu otworu wtórnego.
Należy unikać stymulacji przezżylnej ze wzglę-
du na możliwość paradoksalnego zatoru.
Po operacji należy wykluczyć resztkowy prze-
ciek lub zwężenie żyły głównej i skorygowanej żyły
płucnej. Po operacji pacjenci z dobrym wynikiem
korekcji mogą prowadzić normalny tryb życia, po-
dobnie jak leczeni konserwatywnie z mniejszym
przeciekiem i prawidłowym ciśnieniem płucnym.
Profilaktyka infekcyjnego zapalenia wsier-
dzia. Nie jest wymagana.
Ubytek typu zatoki wieńcowej
(niezasklepiona zatoka wieńcowa)
Jest najrzadszą formą przecieku na poziomie
przedsionków, w której przeciek powoduje brak
tkanki oddzielającej dolną ścianę lewego przedsion-
ka od zatoki wieńcowej, uchodzącej do prawego
przedsionka.
Zaburzenia hemodynamiczne. Efektem
przecieku na poziomie przedsionków jest przecią-
żenie objętościowe prawej komory i wzrost objęto-
ści przepływu płucnego. Duża objętość przecieku
może prowadzić do skurczowego nadciśnienia płuc-
Ubytek typu żyły głównej
Jest stwierdzany u około 5–10% badanych
z przeciekiem międzyprzedsionkowym. Dziesięcio-
krotnie częściej jest on związany z żyłą główną
górną niż dolną. Towarzyszy mu częściowy niepra-
widłowy spływ prawych żył płucnych — górnej do
żyły głównej górnej oraz dolnej do żyły głównej dol-
B8
www.fc.viamedica.pl
Wady serca z przeciekiem lewo-prawym
nego. Nieprawidłowe połączenie pomiędzy posze-
rzoną zatoką wieńcową a lewym przedsionkiem
może powodować desaturację krwi tętniczej.
Rozpoznanie. Obecność przecieku na pozio-
mie przedsionków mogą wykazać dane z badania
podmiotowego i przedmiotowego, EKG i RTG klatki
piersiowej. Zwykle obecności ubytku nie wykazuje
echokardiograficzne badanie przezklatkowe, często
także przezprzełykowe. Na rozpoznanie może na-
prowadzić obraz przeciążenia objętościowego jam
prawego serca z towarzyszącym poszerzeniem za-
toki wieńcowej, do której uchodzi przetrwała gór-
na lewa żyła główna. W badaniu kontrastowym cha-
rakterystyczne jest pojawienie się pęcherzyków
kontrastu w jamach lewego serca po wstrzyknięciu
go do lewej żyły odłokciowej. Diagnostyka przedope-
racyjna — jak w ubytku typu wtórnego. Ze względu
na trudności w obrazowaniu echokardiograficznym
często konieczne jest badanie angiograficzne.
Leczenie. Wskazaniem do leczenia zabiegowe-
go jest istotny czynnościowo przeciek lewo-prawy
(Qp:Qs ≥ 1,5). Dodatkowym wskazaniem jest sini-
ca spowodowana prawo-lewą składową przecieku,
wtórną do morfologii ubytku, a nie wysokiego opo-
ru naczyniowego płuc.
Wyniki leczenia, zalecenia i rokowanie.
Korekcja chirurgiczna przeprowadzana przez do-
świadczony zespół kardiochirurgiczno-anestezjolo-
giczno jest bezpieczna, a śmiertelność — bliska 0%.
Po operacji należy wykluczyć resztkowy przeciek
badaniem kontrastowym. Zalecenia pooperacyjne —
jak po operacji ubytku typu wtórnego.
Profilaktyka infekcyjnego zapalenia wsier-
dzia. Nie jest wymagana.
Rozpoznanie. Na obecność niepowikłanego
zespołem Eisenmengera przecieku na poziomie
komór wskazują dane z badania podmiotowego
i przedmiotowego, EKG i RTG klatki piersiowej.
Obecność ubytku potwierdza echokardiograficzne
badanie przezklatkowe. Konieczne jest poszukiwa-
nie następstw długotrwałego przecieku na poziomie
komór — niedomykalności zastawki aortalnej, cza-
sem trójdzielnej, oraz współistniejącej nierzadko
dwujamowej prawej komory. Istotność hemodyna-
miczną izolowanego ubytku określa stosunek obję-
tości przepływu płucnego do systemowego (Qp:Qs).
Jego wartość można określić badaniem echokardio-
graficznym, dopplerowskim, izotopowym i inwazyj-
nym. Trudności w przezklatkowym obrazowaniu są
wskazaniem do przezprzełykowego badania echo-
kardiograficznego, choć uwidocznienie tą techniką
małego ubytku może być trudne i wymaga obrazo-
wania wielopłaszczyznowego. Kliniczne lub echo-
kardiograficzne podejrzenie nadciśnienia płucnego
z podwyższonym naczyniowym oporem płucnym
jest wskazaniem do diagnostyki inwazyjnej — po-
miaru ciśnień płucnych i naczyniowego oporu płuc-
nego, a w razie stwierdzenia podwyższonych war-
tości — wykonania prób oceniających reaktywność
łożyska płucnego (z tlenem, tolazoliną lub tlenkiem
azotu). Spadek oporu płucnego uzasadnia leczenie
zabiegowe. W wątpliwych przypadkach można wy-
konać biopsję płuca. Zmiany II° według Heatha
Edwardsa są potencjalnie odwracalne.
Leczenie. Wskazaniem do leczenia chirurgicz-
nego jest czynnościowo istotny przeciek lewo-pra-
wy (Qp:Qs ≥ 1,5), szczególnie, gdy towarzyszy mu,
wtórnie do przeciążenia objętościowego, pogarsza-
jąca się czynność lewej komory oraz wskaźnik ser-
cowo-płucny w badaniu RTG klatki piersiowej
powyżej 50%. Pacjenci z mniejszym przeciekiem
i prawidłowym ciśnieniem płucnym nie wymagają
leczenia zabiegowego. Do operacji mogą być kiero-
wani pacjenci z dużym, workowatym tętniakiem
części błoniastej i małym przeciekiem w celu zapo-
bieżenia infekcyjnemu zapaleniu wsierdzia lub po-
wikłaniom zakrzepowo-zatorowym.
Wyniki leczenia, zalecenia i rokowanie.
Korekcja chirurgiczna przeprowadzona przez do-
świadczony zespół kardiochirurgiczno-anestezjolo-
giczny jest bezpieczna, a śmiertelność niska (ok. 1%).
Zaniechanie postępowania zabiegowego grozi,
częściej niż u pacjentów z przeciekiem międzyprzed-
sionkowym, rozwojem zespołu Eisenmengera,
a w konsekwencji może doprowadzić do niewydol-
ności serca.
Należy unikać stymulacji przezżylnej ze wzglę-
du na możliwość paradoksalnego zatoru.
Izolowany ubytek przegrody
międzykomorowej
U dorosłych występuje rzadko. Najczęściej jest
mały (Qp:Qs < 1,5) i często współistnieje z tętnia-
kiem części błoniastej. Duże, nierestrykcyjne ubyt-
ki występują znacznie rzadziej, z reguły powikłane
oporowym nadciśnieniem płucnym (zespół Eisen-
mengera).
Zaburzenia hemodynamiczne. Mały prze-
ciek nie prowadzi do istotnych następstw czynno-
ściowych. Nieliczne ubytki z dużym przeciekiem
(Qp:Qs > 2) mogą prowadzić do podwyższenia
skurczowego ciśnienia w łożysku płucnym, prze-
ciążenia objętościowego lewego przedsionka i le-
wej komory. Niektóre ubytki mogą wspolistnieć
z niedomykalnością zastawki aortalnej i zwężeniem
podzastawkowym pnia płucnego (dwujamowa pra-
wa komora) oraz z rozwojem typowych następstw.
www.fc.viamedica.pl
B9
Folia Cardiol. 2001, tom 8, supl. B
Po operacji trzeba wykluczyć resztkowy przeciek
i określić ciśnienie w prawej komorze, jeśli to możli-
we, oraz zwrócić uwagę na ewentualne pozostałe lub
współistniejące zaburzenia hemodynamiczne.
Zaburzenia rytmu należy kontrolować za po-
mocą badania holterowskiego. Leczenie zaburzeń
rytmu wymaga postępowania zgodnego ze standar-
dami PTK. Pacjenci z dobrym wynikiem korekcji
mogą prowadzić normalny tryb życia, podobnie jak
leczeni zachowawczo z małym przeciekiem i pra-
widłowym ciśnieniem płucnym. W obu grupach kon-
trolę należy przeprowadzać co 2 lata.
Profilaktyka infekcyjnego zapalenia wsier-
dzia. Jest wymagana u wszystkich pacjentów z prze-
ciekiem, niezależnie od jego objętości, 6 miesięcy
po korekcji, ewentualnie później, w razie przetrwa-
łego przecieku.
stępstwami podobnie jak w przypadku przecieku na
poziomie przedsionków.
Po operacji należy ocenić drożność zespolenia
żyły z lewym przedsionkiem w celu wykluczenia
nabytego zwężenia.
Profilaktyka infekcyjnego zapalenia wsier-
dzia. Nie jest wymagana.
Przetrwały przewód tętniczy
Nieprawidłowe połączenie na poziomie dużych
pni tętniczych z przeciekiem lewo-prawym.
Zaburzenia hemodynamiczne. Zależą od ob-
jętości nieprawidłowego przecieku z aorty do łoży-
ska płucnego. Istotny przeciek prowadzi do wzrostu
objętości przepływu płucnego, poszerzenia lewego
przedsionka i lewej komory. Duża objętość przecie-
ku może prowadzić do nadciśnienia płucnego.
Rozpoznanie. Obecność przecieku na pozio-
mie dużych pni tętniczych wykazują dane z badania
podmiotowego i przedmiotowego, RTG klatki pier-
siowej i echokardiograficzne badanie dopplerow-
skie. Morfologiczne wykazanie przewodu badaniem
przezklatkowym jest najczęściej niemożliwe i uza-
sadnia skierowanie na przezprzełykowe badanie
echokardiograficzne. Badanie przezprzełykowe naj-
częściej pozwala uwidocznić przewód, natomiast
uzyskane pomiary jego szerokości nie zawsze są
dokładne. Preferowane leczenie metodami prze-
skórnymi wymaga precyzyjnego określenia szero-
kości przewodu, dlatego należy kierować chorego
na leczenie interwencyjne bez echokardiograficz-
nego badania przezprzełykowego. Objętość prze-
cieku nie decyduje o wyborze leczenia, gdyż
wszystkie przetrwałe przewody należy zamknąć,
jeśli nie doszło do oporowego nadciśnienia płuc-
nego. Kliniczne lub echokardiograficzne podejrze-
nie nadciśnienia płucnego z podwyższonym naczy-
niowym oporem płucnym jest wskazaniem do dia-
gnostyki inwazyjnej — pomiaru ciśnień płucnych
i oporu, a w razie stwierdzenia podwyższonych
wartości — wykonania prób oceniających reaktyw-
ność łożyska płucnego (z tlenem, tolazoliną lub
tlenkiem azotu). Spadek oporu płucnego uzasad-
nia leczenie zabiegowe. Zmiany II° według Heatha
Edwardsa są potencjalnie odwracalne.
Leczenie. Wszystkie przetrwałe przewody
tętnicze należy zamknąć, włącznie z tymi, którym
nie towarzyszy charakterystyczny szmer, o ile nie
rozwinęło się nadciśnienie płucne z wysokim opo-
rem naczyniowym. Uzasadniają to: ryzyko infekcyj-
nego zapalenia wsierdzia oraz bardzo dobre efekty
bezpośrednie i odległe zamykania zarówno techni-
kami przezskórnymi, jak i chirurgicznymi.
Nieprawidłowy spływ żył płucnych
U dorosłych występuje niezwykle rzadko. Postać
całkowita najczęściej jest typu nadsercowego. Czę-
ściowy nieprawidłowy spływ towarzyszy ubytkom
przegrody międzyprzedsionkowej typu żyły głównej,
natomiast izolowany występuje sporadycznie.
Zaburzenia hemodynamiczne. Podobnie jak
w ubytku przegrody międzyprzedsionkowej.
Rozpoznanie. Wadę potwierdza przezprzeły-
kowe badanie echokardiograficzne. Przed leczeniem
operacyjnym należy wykonać angiografię w celu
uwidocznienia nieprawidłowego przebiegu i ujścia
żył. Istotność hemodynamiczną przecieku określa
stosunek objętości przepływu płucnego do syste-
mowego. Kliniczne lub echokardiograficzne podej-
rzenie nadciśnienia płucnego z podwyższonym na-
czyniowym oporem płucnym jest wskazaniem do
diagnostyki inwazyjnej — pomiaru oporu i ciśnień
płucnych, a w razie stwierdzenia podwyższonych
wartości — wykonania prób oceniających reaktyw-
ność łożyska płucnego (z tlenem, tolazoliną lub tlen-
kiem azotu). Spadek oporu płucnego uzasadnia le-
czenie zabiegowe. Zmiany II° według Heatha
Edwardsa są potencjalnie odwracalne.
Leczenie. Wskazaniem do leczenia zabiego-
wego jest czynnościowo istotny przeciek lewo-pra-
wy (Qp:Qs ≥ 1,5). Izolowany nieprawidłowy spływ
jednej żyły płucnej do prawego przedsionka najczę-
ściej nie wywołuje istotnych powikłań czynnościo-
wych.
Wyniki leczenia, zalecenia i rokowanie.
Korekcja chirurgiczna przeprowadzona przez do-
świadczony zespół kardiochirurgiczno-anestezjolo-
giczny jest bezpieczna, a śmiertelność — bliska 0%.
Zaniechanie postępowania zabiegowego grozi na-
B10
www.fc.viamedica.pl
Zgłoś jeśli naruszono regulamin