Dysfunkcje seksualne.docx

Źródło: R.Carson, J.Butcher, S.Mineka (2005) Psychologia zaburzeń, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s.668

Źródło: R.Carson, J.Butcher, S.Mineka (2005) Psychologia zaburzeń, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s.668

DYSFUNKCJA SEKSUALNA – upośledzenie dążenia do zaspokojenia seksualnego lub zaburzenie zdolności jego osiągnięcia. Mogą one występować w róznym natężeniu. Prawdopodobnie większość ludzi cierpi na tego rodzaju zaburzenia na jakimś etapie swojego życia. Leczenie należy rozpocząc wtedy, kiedy stają się one chroniczne bądź też przysparzają poważnych problemów jednemu lub obojgu partnerom

W reakcji seksualnej wyróżniamy 4 fazy:

1.       FAZA POŻĄDANIA – fantazjowanie na temat czynności seksualnych oraz pragnienie odbycia stosunku

2.       FAZA PODNIECENIA– pojawia się subiektywne poczucie przyjemności oraz oznaki podniecenia seksualnego u partnerów

3.       FAZA ORGAZMU – rozładowanie napiecia seksualnego i osiągniecie najwyższej przyjemności seksualnej

4.       FAZA ODPREŻENIA – poczucie zrelaksowania i zadowolenia

Jak często wystepując zaburzenia seksualne?

Badania na Amerykanach pokazały iż w sumie 45% badanych mężczyzn i 55% badanych kobiet odczuwało jakieś zaburzenia w ciągu roku poprzedzającego badanie:

·         Kobiety: najczęściej brak zainteresowania seksem oraz niezdolnosć do przeżycia orgazmu

·         Mężczyźni: najczęściej przedwczesny wytrysk, obawa co do własnej sprawności seksualnej oraz brak zainteresowania seksem

Zaburzenia POŻĄDANIA SEKSUALNEGO

1.       Hipoaktywne zaburzenie pożądania seksualnego

·         W większości wypadków wydaje się, iż biologiczny mechanizm warunkujący popęd seksualny funkcjonuje prawidłowo, lecz z jakiegos powodu motywacja seksualna zostła zablokowana

·         Osoby na to cierpiące zazwyczaj zgłaszają się za namowa partnera

·         Wiadomo, ze zdrowe osoby mogą mieć różną potrzebę czestotliwości aktywności seksualnej. Kto ma decydować o tym, co jest jeszcze normą a już zaburzeniem? DSM-IV wskazuje pozostawienie osądu klinicyście na podstawie wieku osoby i szczegółów z jej życia

·         Zdarzają się jednak tez jednostki przejawiające niemal całkowity brak popędu seksualnego (zjawisko tzw.białych małżeństw oraz „płci” aseksualnej)

2.       Awersja seksualna

·         Przemożna niechęć do kontaktów seksualnych, usilne unikanie ich

ð      Przyczyną może być m.in. depresja

ð      Trwają badania nad czynnikami organicznymi, np. podawanie testosteronu, ale niestety taka terapia nie przynosi zazwyczaj rezultatów

ð      Brak leku wzmagającego pożądanie seksualne

ð      Najbardziej powszechna wśród kobiet dysfunkcja, ale badania postepują wolno:

- mężczyźni przywiązują bardzo dużą wagę do sprawności seksualnej, i to ich badania postępują znacznie szybciej

- kwestię seksualności kobiet lekceważono, gdyż panowała powszechna opinia, że nei zalezy im zbytnio na seksie

- erotyzm kobiet zjawiskiem bardziej skomplikowanym niż u mężczyzn np. luxny związek miedzy subiektywnym  podnieceniem seksualnym a fizjologicznym podnieceniem seksualnym

Zaburzenia PODNIECENIA SEKSUALNEGO

1.       Zaburzenie erekcji u mężczyzn

·         Niezdolność do osiągnięcia lub utrzymania stanu erekcji koniecznej do odbycia stosunku płciowego nazywano wcześniej impotencją. Obecnie to zaburzenie erekcji u mężczyn lub niepełna erekcja

·         Może być pierwotne lub wtórne:

·         PIERWOTNE czyli trwałe – nigdy nie udaje się utrzymywać członka w stanie erekcji odpowiednio długo

·         WTÓRNE czyli nabyte, sytuacyjne – przynajmniej raz w życiu odbył stosunek płciowy, ale obecnie nie jest w stanie

·         Poczatkowo myślano iż to lęk przed „niesprawdzeniem się” jest przyczyna, jednak w toku badań(jeśli podczas oglądania filmu erotycznego nie osiągnąc erekcji średniej wielkości, istnieje 60% prawdopodobieństwo, ze zostana porażeni prądem – podniecenie większe!) ustalono, iż chodzi pierwotnie o dekoncentrację. Absorbowanie się negatywnymi myślami typu „Ona sobie pomysli, że jestem do niczego”, „nigdy się nie podniecę”. Pojawia się lęk przed kompromitacją i jeszcze więcej negatywnych myśli o porażce.

·         Często wystepując w starsznym wieku(pow.60 r.ż.), jednak badania wykazują że osoby po 80(!) r.ż. są w stanie odczuwać przyejmność ze stosunków seksualnych i kontynuują aktywnosć seksualna(w badaniach 80-102 lata, 2/3 mężczyzn i 1/3 kobiet)

·         Zaburzenie może mieć podłoże psychiczne lub organiczne, ale nie jest to łatwe do ustalenia. Normalny mężczyzna ma zwykle w ciągu nocy kilka erekcji występujących w fazie REM, jeśli one nie wystepując, prawdopodobnie tło jest organiczne

·         Coraz częściej postrzegane jako problem medyczny.

o        U starszych mężczyzn choroby naczyń krwionośnych(miażdzyca, nadciśnienie)

o        Poza tym:  styl zycia i czynniki ryzyka (palenie, otyłość, naduzywanie alkoholu)

o        Na tle nerwowym np. stwardnienie rozsiane

o        U młodych mężczyzn możliwy PRIAPIZM – trwajaca nawet kilka godzin erekacja, której zazwyczaj nie towarzyszy podniecenie seksualne. Przyczyny: długotrwała aktywnosć seksualna, choroba, niektóre leki. Połowa nieleczonych przypadków kończy się zaburzeniami erekcji

·         Gdy nie powiedzie się terapia poznawczo-behawioralna, stosuje się metody medyczne:

o        Środki farmakologiczne

o        Kuracja z zastosowaniem pompy próżniowej

o        Wstrzykiwanie leków rozluźniających mięśnie gładkie ciał jamistych pracia

o        Specjalny implant, który w odpowiednim momencie wypełnia się płynem, powodując erekcję. Proteza wykonana jest z silikonu lub poliuretanu i składa się z pary cylindrów podłaczonych do zbiornika z płynem wszczepionego do podbrzusza oraz ręcznej pompki umieszczonej w mosznie

o        Viagra, która uwalnia telnek azotu będący neuroprzekaxnikiem waznym w mechanizmie erekcji. Warunkiem skutecznego jej działania jest naturalne podniecenie płciowe.

2.       Zaburzenie podniecenia seksualnego u kobiet

·         Nieodczuwanie pobudzenia sekaualnego oraz niereagowanie na większość lub nawet wszystkie formy stymulacji erotycznej. Nie dochodzi do zmian fizjologicznych w obrebie narządów płciowych, co jest swoiście podobne do zaburzeń erekcji u mężczyzn

·         Występuje ono u kobiet bardzo rzadko, dlatego nie prowadzi się praktycznie badań zmierzajacych do opracowania metod leczenia tej dysfunkcji

·         Brak zbadania przyczyn, jedynei spekulacje nt. traumatycznych przeżyć seksualnych z dzieciństwa, przyswojenie w procesie socjalizacji przekonania, ze seks niesie samo zło albo postrzeganie partnera jako nieatrakcyjnego seksualnie

·         Dolegliwości usuwa się doraźnie poprzez stosowanie lubrykantów

Zaburzenia ORGAZMU

1.       Przedwczesny wytrysk

·         W odniesieniu do powtarzajacego się wzorca, iż przy najmniejszej stymulacji seksualnej dochodzi do orgazmu i wytrysku. Może zdarzyc się przed penetracją, podczas lub zaraz po niej, ale zawsze w subiektywnym odczuciu mężczyzny, zbyt wcześnie.

·         Najpowszechniejsza wśród mężczyzn dysfunkcja seksualna

·         Problem z naukowym okresleniem wyrażenia „przedwczesny”. Ogólnie należy wziąć pod uwage wiek klienta, uwarunkowania danej sytuacji i okres abstynencji

·         Nauczenie się kontrolowania odruchu ejakulacyjnego

·         Metody leczenia:

o        Dawniej terapia behawioralna „przerwij i uciśnij” (ściśnięcie palcami czubka członka tuz przed spodziewanym wytryskiem, i trzymanie dopóki napięcie nie opadnie)

o        Środki farmakologiczne np. przeciwdepresyjne, ale sa skuteczne tylko póki się je zażywa

2.       Anorgazmia

a.       U mężczyzn

·         Niezdolność do wytrysku podczas stosunku

·         0k.85% mężczyzn mających to zaburzenie, umie osiągnąć orgazm przez inna stymulację, głównie mastrurbacje w samotności, przy formie łagodnej w obecności partnerki.

·         Niekiedy zaburzenie dotyczy kontaktów z konkretną partnerką

·         Główną rolę odgrywają czynniki psychiczne. W psychoterapaii kładzie się nacisk na rozwiewanie obaw pacjenta co do własnej sprawności seksualnej.

·         Mogą być tez przyczyny organiczne (stwardnienie rozsiane) lub farmakologiczne (leki przeciwdepresyjne)

b.       U kobiet

·...