Domy Żulawskie. Album fotograficzny [Weichselwerder].pdf

DOMY

ŻUŁAWSKIE

W POSZUKIWANIU

ZAGUBIONEJ TRADYCJI

BUDOWNICTWA

DOMY

ŻUŁAWSKIE

W POSZUKIWANIU

ZAGUBIONEJ TRADYCJI

BUDOWNICTWA

Domy żuławskie – w poszukiwaniu zagubionej tradycji budownictwa

Wydawca: Lokalna Grupa Działania Żuławy i Mierzeja

Celem Lokalnej Grupy Działania Żuławy i Mierzeja jest zrównoważony rozwój obszaru obejmującego Miasto i Gminę Nowy Dwór Gdański,

Gminę Ostaszewo, Gminę Stegna, Gminę Sztutowo, Miasto Krynicę Morską.

Misja Lokalnej Grupy Działania Żuławy i Mierzeja: Lokalna grupa działania delty Wisły w dążeniu do aktywizacji potencjału naszego

regionu – władz samorządowych, przedsiębiorców i mieszkańców, podniesienia standardu życia, rozwoju i poprawy infrastruktury

oraz zbudowania silnej pozycji Żuław i Mierzei Wiślanej, poprzez edukację, wzajemną pomoc, szeroki dostęp do informacji, promocję

i pozyskiwanie środków zewnętrznych, buduje partnerstwo ponad podziałami przyjmując jako podstawę działania: uczciwość, wartości

rodzinne, aktywność, szczerość, tolerancję, wierność tradycji i otwartość.

Publikacja powstała w ramach projektu „Tradycyjny dom żuławski – niedocenione piękno” współinansowanego przez Program Operacyjny

Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Partnerzy projektu:

Gmina Cedry Wielkie, Politechnika Gdańska w Gdańsku, Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski

Koordynator merytoryczny projektu:

Jolanta Kwiatkowska

Lokalna Grupa Działania Żuławy i Mierzeja dziękuje Marioli Mika i Karolinie Ressel za szczególne zaangażowanie w realizację projektu

„Tradycyjny dom żuławski – niedocenione piękno”

egzemplarz bezpłatny

ISBN 978-83-929791-1-1

Nowy Dwór Gdański, grudzień 2009

Ocalić domy żuławskie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

O projekcie „Tradycyjny dom żuławski – niedocenione piękno” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9

Domy na Żuławach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

Słowo wstępu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

Układ wnętrza domu żuławskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Materiał i konstrukcja domu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Architektoniczne typy domów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Plebanie, dwory, rezydencje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Kamieniczki i kamienice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

Wille . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Czworaki, osiedla pracownicze, kolonijne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Formy historyzujące i regionalizm domów żuławskich. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Zagrody holenderskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Domy podcieniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Elementy dekoracyjne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Wyposażenie domów żuławskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

Podstawowa bibliograia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

Plenery dokumentujące zabytkowe domy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Zdobienia laubzekinowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

Pogotowie Konserwatorskie – wsparcie obywatelskiej ochrony dziedzictwa kulturowego . . . . . . . . . . . . . . 69

Prace nagrodzone w konkursie malarskim i literackim

w ramach projektu „Tradycyjny dom żuławski – niedocenione piękno” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

Wystawa „Tradycyjny dom żuławski– niedocenione piękno” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

Ocalić domy żuławskie

Nazwa projektu „Tradycyjny dom żuławski – niedocenione pięk-

no” doskonale oddaje ducha idei jaka towarzyszy temu przedsię-

wzięciu. Zabytkowe żuławskie domy przez lata zapomniane, trak-

towane wręcz „po macoszemu”, mają wreszcie szanse nie tylko na

prawdziwą rewitalizację, ale i na godne istnienie w świadomości

lokalnych społeczności. Dzięki takim inicjatywom realizowanym

zarówno przez samorządy, naukowców jak i pasjonatów historii za-

bytki mają szansę odżyć po raz kolejny. Dzięki temu też właściciele

zabytkowych domów mogą przekonać się, że posiadają w swoich

rękach prawdziwe skarby, których wartość wciąż może rosnąć dzię-

ki rozsądnej polityce w zakresie ich utrzymania, gospodarowania

i popularyzacji. Takie akcje po raz kolejny udowadniają, że żuław-

skie zabytki to dla regionu obiekty prestiżowe i nieoceniona wartość

nie tylko z punktu widzenia historii. Każda taka inicjatywa cieszy

się pełnym wsparciem ze strony służb konserwatorskich.

dr Marian Kwapiński

Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: