TESTY DO WYSŁANIA.doc

PODSUMOWANIE I SYNTEZA

1. Dawno temu społeczności doznawały klęsk głodu w następstwie nie­urodzaju. We współczesnej gospodarce rynkowej można cierpieć nędzę pośród obfitości. Mogą tu występować olbrzymie luki między potencjalną a faktyczną wielkością produktu wskutek niedostatecznego globalnego popytu. Albo też nadmierne wydatki mogą prowadzić do inflacji. Teraz badamy, w jaki sposób polityka fiskalna może coś zdziałać dla wygładzenia cyklicznych boomów i zapaści gospodarczych.

2. Przedstawiana tu analiza polityki fiskalnej jest kontynuacją Keynesow­skiego modelu mnożnikowego z poprzedniego wykładu. Najlepiej można ją zrozumieć w odniesieniu do świata, w którym ceny i płace pozostają sztywne, tak, że krzywa globalnej podaży dla poziomów produktu nie osiągających potencjal­nej wielkości PKB jest płaska.

3. Zwiększenie wydatków rządowych - samo przez się, przy nie zmienio­nych podatkach i inwestycjach - bardzo podobnie jak zwiększenie inwestycji pobudza ekspansję produktu narodowego. Funkcja Kw+I+G przesuwa się w górę, do wyżej położonego punktu przecięcia (w stanie równowagi) z siecz­ną biegnącą pod kątem 45°.

4. Obniżenie podatków - samo przez się, przy nie zmienionych inwesty­cjach i wydatkach rządowych - podwyższa poziom równowagi produktu narodowego. Funkcja konsumpcji Kw w stosunku do PKB w wyniku obniżek podatków przesuwa się w górę i ku lewej stronie, ponieważ jednak dodatkowe dolary rozporządzalnego dochodu idą częściowo na oszczędności, wyrażony w dolarach przyrost konsumpcji nie będzie tak duży, jak wyrażony w dolarach przyrost rozporządzalnego dochodu. Dlatego mnożnik podatkowy jest niższy od mnożnika wydatków rządowych.

5 Wynikającym z tego morałem nie jest zalecenie, by każdy „rzucał pienię­dzmi" w czasie depresji, usiłując działać patriotycznie. Chodzi natomiast o zwrócenie uwagi, że polityka może odtworzyć warunki wysokiego zatrud­nienia, w których cnoty prywatne nie są już równoznaczne ze społeczną głupotą.

WYKORZYSTANA LITERATURA

Barro R.J.: Makroekonomia PWE 1997 roz. 12 i 13

Begg D. i inni: Ekonomia PWE1993 t.2  roz. 24

Beksiak J, red naukowy : Ekonomia PWN 2000 roz. 19

Blaug M.: Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne PWN 1994

Bowden E.Bowden J. : Ekonomia cyt.  wyd.   roz.  15 

Burda M. Wyplosz  CH.: Makroekonomia. Podręcznik europejski PWE1995 roz. 13

Czarny B. Rapacki R. :Podstawy ekonomii PWE 2002

Encyklopedia internetowa „Wiem” Portal Onet

Encyklopedia internetowa „Interia ” Portal Interia

Radomski W. : Liniowy kompromis podatkowy Gazeta wyborcza 07-07-2005

Garbicz M. Golachowski E.: Elementarne modele ekonomiczne SGH 1999

Hall R. Taylor J. : Makroekonomia  PWN 1995 roz.13

Milewski R. i inni Podstawy ekonomii PWE 1998 roz. 11

Nasiłowski M :System rynkowy Podstawy mikro-i makroekonomii Key Text 2000 roz. 10

Owsiak S. Finanse publiczne Teoria i praktyka PWN 1999 roz. 7

Piński A. Piński . Fijor M. : Ministerstwo Łupienia Polaków Tygodnik "Wprost", Nr 1191 (02 października 2005

Sloman J.: Podstawy ekonomii PWE 2001. ss353-366

Samuelson P.NordhausW :Ekonomia PWN1995 t.1 roz.

PROBLEMY, ZADANIA, TESTY

Wyjaśnij pojęcia

1. krzywa Laffera

2. mnożnik zrównoważonego budżetu

3. automatyczne stabilizatory koniunktury

4. deficyt budżetowy

5. dług publiczny.

Test prawda-nieprawda

1. Budżet państwa to dochody rządu pomniejszone o płatności transferowe.N

2. Dochody ze sprzedaży prywatyzowanych przedsiębiorstw zasi­lają budżet państwa.P

3. Podatek progresywny występuje wtedy, gdy podatki wzrastają rocznie o ten sam procent.N

4. Podatki to zwrotne i odpłatne świadczenia pieniężne pobierane przez państwo.N

5. VAT to podatek majątkowy.N

6. Podatki bezpośrednie zawarte są w cenach produktów i usług. N

8. Realizacja funkcji fiskalnej budżetu państwa pozwala utrzymać podatki na określonym poziomie. N

10. Podatki netto to różnica między podatkami brutto i amortyza­cją. N

12. Przyrost wydatków budżetowych zrównoważony przyrostem podatków nie powoduje zmiany dochodu narodowego zapewniającego równowagę.N

16. Krzywa Laffera przedstawia zależność między wpływami do budżetu z tytułu podatków a wysokością deficytu budżetowego. N

17. Podatki są narzędziem redystrybucji dochodów. P

18.   Przychody do budżetu państwa nie zależą od wielkości do­chodu narodowego. N

20 Dostosowywanie progów podatkowych do zmian stopy inflacji nazywamy opodatkowaniem progresywnym  N

21. Mnożnik zrównoważonego budżetu przyjmuje wartości w przedziale od 0 do 1/2. N

22. Koszty obsługi długu publicznego obciążają pośrednio podat­ników. P

25. Krzywa Laffera pokazuje, że największe przychody z podat­ków osiągane są przy stopie opodatkowania równej jeden. N

26. Podatki płacone od posiadanego majątku nazywane są podat­kami konsumpcyjnymi. N

27. Podatek degresywny polega na tym, że wraz ze wzrostem dochodu nakładane są coraz mniejsze procentowe stawki podatkowe. P

28. Podatki pośrednie to podatki nakładane na dochody i majątek. N

29. Składki ubezpieczeniowe można traktować jako formę opodat­kowania. P

31. Z krzywej Laffera wynika, że przy różnych stopach opodat­kowania przychody z podatków mogą być tej samej wielkości. P

32. Wydatki budżetowe związane są między innymi z realizacją celów społecznych „państwa dobrobytu". P

33. Wydatki budżetowe charakteryzują się wysokim stopniem in­ercji.

34. Sytuacja demograficzna nie ma wpływu na wielkość wydatków budżetowych. N

Test prawda-nieprawda

1. N, 2. P, 3. N, 4. N, S. N, 6. N, 7. P, 8. N, 9. N. l0. N; 11. N, 12. N, 13. P, 14. P, 15. P, 16. N, 17. P, 18. N, 19. N, 20. N, 21. N, 22. P, 23. P, 24. N, 25. N, 26. N, 27. P, 28. N, 29. P, 30. P, 31. P, 32. P, 33. P, 34. N, 35. P.

Test prawda-nieprawda

1. Formuły mnożnika podatkowego i mnożnika wydatków rzą­dowych są jednakowe. N

2. Mnożnik podatkowy jest większy niż mnożnik wydatków rzą­dowych. N

3. Uwzględnienie stopy opodatkowania spowoduje zwiększenie mnożnika wydatków rządowych. N

4. Mnożnik podatkowy nigdy nie jest równy zeru, natomiast może być dodatni lub ujemny. N

5. Formuła mnożnika wydatków rządowych ma taka samą po­stać, jak formuła mnożnika inwestycyjnego. P

21. Zwiększenie poziomu wydatków rządowych powoduje prze­sunięcie krzywej agregatowego popytu do góry. P

23. Dochód narodowy zapewniający równowagę jest wyznacza­ny graficznie przez punkt przecięcia krzywej agregatowego popytu i półprostej wychodzącej z początku układu współrzędnych o współ­czynniku kierunkowym    P                          1.

28. Warunkiem równowagi na rynku towarowym jest zrównanie się agregatowego popytu z dochodem narodowym. P

40. Mnożnik zrównoważonego budżetu jest oparty na założeniu, że zmiana wydatków rządowych jest równa zmianie przychodów z po­datków. P

Test prawda - fałsz

I . Budżet państwa są to dochody rządowe. N

2. Podatki to zwrotne i odpłatne świadczenie pieniężne pobierane przez państwo.N

3. VAT to podatek obrotowy. N

4. Mnożnik podatkowy jest większy niż mnożnik wydatków rządowych. N

5. Automatyczne stabilizatory koniunktury to mechanizmy ekonomiczne zmniej­szające podatność gospodarki na wstrząsy. P

6. . Przyrost wydatków budżetowych zrównoważony przyrostem podatków nie po­woduje zmiany dochodu narodowego zapewniającego równowagę. N

7.Dług publiczny jest finansowym zobowiązaniem państwaz tytułu zaciągniętych pożyczek.P

8. Zasiłki dla bezrobotnych to automatyczne stabilizatory koniunktury. P

9. Krzywa Laffera przedstawia relacje między wpływami do budżetu z tytułu po­datków a wysokością deficytu budżetowego. N

10. Polityka podatkowa jest narzędziem redystrybucji dochodów. P

11. Stopa podatkowa zwiększa mnożnik wydatków rządowych. N

12. Budżet państwa nie jest obciążony obsługą długu publicznego. N

13. Przychody do budżetu państwa nie zależą od wielkości dochodu narodowego. N

14. Dostosowywanie progów podatkowych do zmian stopy inflacji nazywamy opo­datkowaniem progresywnym. N

15. Mnożnik zrównoważonego budżetu przyjmuje wartości w przedziale od 0 do 1. N

Test prawda - fałsz

P- prawda, N - nieprawda)

Test wyboru

1. Budżet państwa spełnia funkcje:

a) stabilizacyjną, b) tezauryzacji, c) fiskalną, d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.

2. Jeśli wydatki rządowe i przychody z podatków wzrosły jednocześnie o 100. To w warunkach podatków kwotowych  dochód narodowy:

a) nie zmieni się. b) wzrośnie o 200, c) wzrośnie o 100, d) spadnie o 200.

3. Krzywa Laffera pokazuje, że wzrost stopy opodatkowania:

a)      zwiększa zawsze dochody budżetowe,

b)     zmniejsza zawsze dochody budżetowe,

c)      zwiększa deficyt budżetowy,

d)     żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.

4. Jeśli stopa opodatkowania t = 0,2, a krańcowa skłonność do konsumpcji  c = 0,75, to mnożnik budżetu wynosi:

a ) 1.   b) 1,5,   c) 2,5,   d) 3.

5. Gdy wydatki rządowe (G) i przychody z podatków kwotowych  (T) rosną o tę samą wielkość (ΔG= ΔT), to  wzrost dochodu narodowego ΔY wyniesie:

a)  ΔG

b)  ΔG+ΔKw

...