Dekret o kościołach wschodnich katolickich.pdf

(278 KB) Pobierz
Dekret o kościołach wschodnich katolickich
"ORIENTALIUM ECCLESIARUM"
WSTĘP
DKW 1 . Kościół katolicki wysoko ceni instytucje, ryty liturgiczne,
tradycje kościelne oraz karność życia chrześcijańskiego Kościołów
Wschodnich. W nich bowiem, sławnych czcigodną starożytnością,
jaśnieje tradycja, pochodząca od Apostołów poprzez Ojców, która
stanowi część przez Boga objawionego i niepodzielnego dziedzictwa
Kościoła powszechnego. W trosce przeto o Kościoły Wschodnie,
które są żywymi świadkami tej tradycji, obecny Święty Ekumeniczny
Sobór pragnąc gorąco, aby one kwitły i z nową siłą apostolską
spełniały powierzone sobie zadanie, postanowił ustalić pewne
zasadnicze punkty nauki - oprócz tych, które odnoszą się do całego
Kościoła - przekazując resztę trosce Synodów wschodnich i Stolicy
Apostolskiej.
KOŚCIOŁY PARTYKULARNE LUB OBRZĄDKI
DKW 2. Święty i katolicki Kościół, który jest Ciałem Mistycznym
Chrystusa, składa się z wiernych, organicznie zjednoczonych
w Duchu Św. tą samą wiarą, tymi samymi sakramentami i tym samym
zwierzchnictwem. Oni to, łącząc się w różne zrzeszenia związane
hierarchią, tworzą Kościoły partykularne albo obrządki. A między
nimi przedziwna panuje wspólnota, tak że różnorodność ta w Kościele
nie tylko nie przynosi szkody jego jedności, ale ją raczej uwydatnia.
W zamierzeniu bowiem Kościoła katolickiego leży, aby nienaruszone
pozostały tradycje każdego partykularnego Kościoła czy obrządku.
A także pragnie on dostosowywać swój sposób życia do zmiennych
warunków czasu i miejsca.
DKW 3. Te partykularne Kościoły, tak Wschodu jak i Zachodu,
chociaż różnią się częściowo między sobą tak zwanymi obrządkami,
mianowicie liturgią, karnością kościelną i spuścizną duchową, są
wszakże jednakowo poddane władzy pasterskiej Biskupa
Rzymskiego, który jest z woli Bożej następcą świętego Piotra we
władzy zwierzchniej nad całym Kościołem. Dlatego Kościoły te
jednakową posiadają godność i żaden z nich nie góruje nad innymi
z racji obrządku. Cieszą się też tymi samymi prawami i poddane są
tym samym obowiązkom, także gdy chodzi o głoszenie Ewangelii na
całym świecie (por. Mk 16,15) pod kierownictwem Biskupa
Rzymskiego.
DKW 4. Toteż na całym świecie należy troszczyć się o zachowanie
oraz o rozwój wszystkich Kościołów partykularnych, i dlatego należy
tworzyć parafie i własną hierarchię, gdzie tego domaga się dobro
duchowe wiernych. Hierarchowie zaś różnych Kościołów
partykularnych uzyskujący jurysdykcję w obrębie tego samego
terytorium, powinni po naradzeniu się na okresowych zebraniach
troszczyć się o popieranie jedności działania i zjednoczonymi
wysiłkami wspomagać wspólne przedsięwzięcia dla sprawniejszego
krzewienia religii i skuteczniejszego zachowania karności kleru.
Wszyscy duchowni i osoby zdążające do święceń kapłańskich mają
być należycie pouczani o obrządkach, a zwłaszcza o wskazaniach
praktycznych, odnoszących się do różnic między obrządkami.
Owszem, nawet i świeckich należy pouczać w czasie katechizacji
o obrządkach i odnośnych przepisach. Wszyscy wreszcie katolicy
i każdy z nich z osobna, jak też ochrzczeni jakiegokolwiek Kościoła
czy społeczności akatolickiej, włączający się do pełnej wspólnoty
katolickiej, mają wszędzie zatrzymywać własny obrządek
i pielęgnować go oraz według swych sił zachowywać. Ma to dziać się
przy nienaruszonym prawie odwoływania się w szczególnych
wypadkach dotyczących osób, wspólnot albo obszarów - do Stolicy
Apostolskiej, która, jako najwyższy sędzia w stosunkach między
Kościołami zaradzi potrzebom w duchu ekumenicznym, albo sama,
albo za pośrednictwem innych władz, wydawszy odpowiednie
wskazania, dekrety czy reskrypty.
KONIECZNOŚĆ ZACHOWANIA DUCHOWEJ
SPUŚCIZNY KOŚCIOŁÓW WSCHODNICH
DKW 5. Historia, tradycje i bardzo liczne instytucje kościelne
wspaniale świadczą o wielkich zasługach Kościołów Wschodnich
wobec Kościoła powszechnego. Dlatego święty Sobór to kościelne
i duchowe dziedzictwo nie tylko darzy należnym szacunkiem i słuszną
czcią, ale także mocno jest przekonany, że stanowi ono dziedzictwo
całego Kościoła Chrystusowego. Z tego powodu uroczyście
oświadcza, że Kościoły Wschodu jak i Zachodu mają prawo
i obowiązek rządzenia się wedle własnych osobnych przepisów, jako
że zaleca je czcigodna starodawność oraz że bardziej odpowiadają
obyczajom miejscowych wiernych i wydają się być przydatniejsze do
zadbania o dobro dusz.
DKW 6 . Wszyscy chrześcijanie wschodni niech wiedzą i uważają to
za rzecz niewątpliwą, że mogą i powinni zawsze zachowywać swoje
prawowite obrzędy liturgiczne i swoje zasady karności, oraz że
zmiany winny być wprowadzane jedynie dla właściwego
i organicznego postępu. Wszystko to więc mają z największą
wiernością zachowywać właśnie sami chrześcijanie wschodni, którzy
też powinni zdobywać ciągle coraz większą znajomość tych rzeczy
i coraz doskonalej je stosować, a gdyby ze względu na okoliczności
czasu lub osób wbrew słuszności od nich odstąpili, niechaj starają się
powrócić do tradycji odziedziczonej po przodkach. Ci zaś, którzy
z racji czy to urzędu, czy apostolskiej posługi pozostają w częstych
stosunkach z Kościołami Wschodnimi albo z ich wiernymi, mają
nabrać znajomości i poszanowania obrzędów, karności, nauki, historii
oraz ducha chrześcijan wschodnich, stosownie do powagi
sprawowanego przez nich urzędu. Zakonom zaś i stowarzyszeniom
obrządku łacińskiego, pracującym w krajach wschodnich albo wśród
wiernych wschodnich, usilnie zaleca się, aby dla większej
skuteczności apostolskiej pracy zakładali domy albo nawet prowincje
obrządku wschodniego, o ile to tylko jest możliwe.
PATRIARCHOWIE WSCHODNI
DKW 7. Od najdawniejszych czasów istnieje w Kościele instytucja
patriarchatu, uznana już przez pierwsze Sobory powszechne.
Przez patriarchę wschodniego rozumie się biskupa, któremu
przysługuje jurysdykcja nad wszystkimi biskupami, nie wyłączając
metropolitów, klerem i ludem własnego terytorium lub obrządku,
zgodnie z przepisem prawa i bez naruszania prymatu Biskupa
Rzymskiego. Hierarcha jakiegokolwiek obrządku, ustanawiany
gdziekolwiek poza granicami terytorium patriarchatu, pozostaje
członkiem hierarchii patriarchatu tegoż samego obrządku zgodnie
z przepisem prawa.
DKW 8. Patriarchowie Kościołów Wschodnich, mimo że ich stolice
pochodzą z różnych okresów, są jednak wszyscy sobie równi z racji
godności patriarchy, z zastrzeżeniem jednak honorowego
pierwszeństwa prawnie ustalonego.
DKW 9. Wedle najdawniejszej tradycji Kościoła należy szczególną
czcią otaczać patriarchów Kościołów Wschodnich, jako że każdy stoi
na czele swego patriarchatu jako ojciec i głowa. Dlatego ten święty
Sobór postanawia, aby ich prawa i przywileje zostały wznowione
wedle starodawnych tradycji każdego Kościoła i postanowień
Soborów powszechnych. Prawa zaś te i przywileje pokrywają się
z tymi, które istniały w epoce łączności Wschodu z Zachodem,
chociażby nieco należało je przystosować do dzisiejszych warunków.
Patriarchowie ze swymi synodami stanowią wyższą instancję dla
wszelkich spraw patriarchatu, nie wyłączając prawa ustanawiania
nowych eparchii oraz mianowania biskupów swego obrządku
w granicach terytorium patriarchatu, bez naruszania niepozbywalnego
prawa Biskupa Rzymskiego interweniowania w poszczególnych
wypadkach.
DKW 10. To, co powiedziano o patriarchatach, odnosi się także,
wedle przepisu prawa, do arcybiskupów większych, którzy stoją na
czele całego jakiegoś Kościoła partykularnego albo obrządku.
DKW 11. Ponieważ instytucja patriarchatu jest tradycyjną formą
rządów w Kościołach Wschodnich, święty i powszechny Sobór życzy
sobie, aby gdzie tego zajdzie potrzeba, erygować nowe patriarchaty,
których tworzenie jest zastrzeżone Soborowi powszechnemu lub
Biskupowi Rzymskiemu.
SZAFARSTWO ŚWIĘTYCH SAKRAMENTÓW
DKW 12. Święty Sobór powszechny potwierdza i pochwala dawne
przepisy dotyczące sakramentów św., przyjęte w Kościołach
Wschodnich, jak i praktykę w ich sprawowaniu i udzielaniu, życzy też
sobie, aby w razie potrzeby zostały one wznowione.
DKW 13. Przepisy o szafarzu bierzmowania św., będące w mocy od
najdawniejszych czasów u chrześcijan wschodnich, mają być w pełni
wznowione. Dlatego prezbiterzy mogą udzielać tego sakramentu,
używając krzyżma poświęconego przez patriarchę lub biskupa.
DKW 14. Wszyscy prezbiterzy wschodni mogą ważnie udzielać tego
sakramentu czy to razem z chrztem św., czy też oddzielnie, wszystkim
wiernym jakiegokolwiek obrządku, nie wyłączając łacińskiego,
z zachowaniem - gdy chodzi o dozwoloność - przepisów prawa tak
ogólnego, jak partykularnego. Również prezbiterzy obrządku
łacińskiego mogą na podstawie upoważnienia przysługującego im
w szafowaniu tego sakramentu, udzielać go także wiernym Kościołów
Wschodnich, bez uszczerbku dla obrządku, z zachowaniem - co do
dozwoloności - przepisów prawa czy to ogólnego, czy partykularnego.
DKW 15. Wierni są zobowiązani w niedzielę i święta uczestniczyć
w boskiej liturgii lub w odprawieniu liturgicznej chwalby Bożej,
zgodnie z przepisami czy zwyczajem własnego obrządku. Aby tym
łatwiej wierni mogli dopełnić tego obowiązku, postanawia się, że czas
stosowny do wypełnienia owego przykazania upływa od nieszporów
wigilii aż do końca niedzieli lub święta. Usilnie zaleca się wiernym,
aby w tych dniach, owszem częściej, lub nawet codziennie
przystępowali do Komunii świętej.
DKW 16. Ze względu na permanentne przemieszanie wiernych,
różnych partykularnych Kościołów na tym samym obszarze lub
Zgłoś jeśli naruszono regulamin