Program szkolenia ogólnego bhp.pdf

OPINIE

Rozdział 2/1.

2/1. Program szkolenia wstêpnego ogólnego –

instrukta¿u ogólnego w dziedzinie BHP

Stanis³aw Wójcik

2/1. Program szkolenia wstêpnego ogólnego

Spis treœci

1. Komentarz ................................ 1

1.1. Programy szkolenia – wiadomoœci ogólne . . . 1

1.2. Programy szkolenia wstêpnego ogólnego . . . 2

2. Wyjaœnienia do wzoru, program szkolenia ....... 3

2.1. Istota bezpieczeñstwa i higieny pracy ....... 3

2.2. Prawa i obowi¹zki w zakresie bhp ......... 4

2.3. Odpowiedzialnoœæ za naruszenie przepisów

i zasad bhp ........................... 6

2.4. Zasady poruszania siê na terenie zak³adu pracy

2.5. Zagro¿enia wypadkowe i zagro¿enia

dla zdrowia wystêpuj¹ce w zak³adzie

i podstawowe œrodki zapobiegawcze ....... 6

2.6. Podstawowe zasady bezpieczeñstwa i higieny

pracy zwi¹zane z obs³ug¹ urz¹dzeñ

technicznych oraz transportem

wewn¹trzzak³adowym .................. 7

2.7. Zasady przydzia³u odzie¿y roboczej i obuwia

roboczego oraz œrodków ochrony indywidualnej,

w tym w odniesieniu do stanowiska pracy

instruowanego ........................ 8

2.8. Porz¹dek i czystoœæ w miejscu pracy – ich wp³yw

na zdrowie i bezpieczeñstwo pracownika . . . 8

2.9. Profilaktyczna opieka lekarska – zasady jej

sprawowania w odniesieniu do stanowiska

instruowanego ........................ 9

2.10. Podstawowe zasady ochrony przeciwpo¿arowej

oraz postêpowania w razie po¿aru ......... 10

2.11. Postêpowanie w razie wypadku, w tym organizacja

i zasady udzielania pierwszej pomocy ...... 10

Wzór programu instrukta¿u ogólnego ........... 11

1. Komentarz

1.1. Programy szkolenia – wiadomoœci ogólne

Nowe rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 27.7.2004 r. w sprawie szkole-

nia w dziedzinie bezpieczeñstwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 180, poz. 1860), które

wchodzi w ¿ycie 1.7.2005 r. , nak³ada na organizatora szkolenia (pracodawcê lub

jednostkê organizacyjn¹ uprawnion¹ do dzia³alnoœci szkoleniowej w dziedzinie

bhp) obowi¹zek zapewnienia programów poszczególnych rodzajów szkoleñ dla

okreœlonych grup stanowisk pracy. Obowi¹zek ten dotyczy zarówno szkoleñ

wstêpnych, jak i okresowych.

kwiecień 2005

2. Szkolenia

Rozdzia³ 2/1.

kwiecieñ 2005

OPINIE

2. Szkolenia

Rozdział 2/1.

Programy dla poszczególnych stanowisk/grup stanowisk pracy wystêpuj¹cych

w danym zak³adzie mog¹ byæ opracowywane przez pracodawcê lub w porozu-

mieniu z pracodawc¹ – przez jednostkê szkoleniow¹. Przy opracowywaniu prog-

ramów szkolenia nale¿y oprzeæ siê o ramowe programy szkolenia okreœlone w za-

³¹czniku do ww. rozporz¹dzenia MGiP.

Projekty programów szkolenia powinny byæ konsultowane z pracownikami lub

ich przedstawicielami.

Podane w ramowych programach tematy szkolenia i ich czas trwania stanowi¹ tzw.

minimum programowe (bazê wyjœciow¹), które powinno byæ zapewnione w pro-

gramie obowi¹zuj¹cym w zak³adzie.

Wszystkich uczestników szkolenia nale¿y zapoznaæ z jego programem.

Przechowywa-

nie programów

Programy szkolenia, na podstawie których by³y prowadzone aktualne szkolenia

pracowników, powinny byæ przechowywane przez pracodawców. Nie ma zatem

obowi¹zku trzymania w zak³adzie:

starych, zdezaktualizowanych ju¿ programów szkoleñ,

programów, wed³ug których bêd¹ w przysz³oœci prowadzone szkolenia lub

przeszkoleni wed³ug nich pracownicy jeszcze nie podjêli pracy (np. nie wrócili

jeszcze z kursu).

1.2. Programy szkolenia wstêpnego ogólnego

Szkolenie wstêpne ogólne przeprowadzane jest w formie instrukta¿u .

Uczestnikami tego szkolenia s¹ wszystkie osoby rozpoczynaj¹ce pracê w danym

zak³adzie pracy, a mianowicie:

nowo zatrudnieni pracownicy,

studenci odbywaj¹cy u pracodawcy praktykê studenck¹,

uczniowie szkó³ zawodowych zatrudnieni w celu praktycznej nauki zawodu.

Celem szkolenia jest zapoznanie jego uczestników z podstawowymi przepisami

dotycz¹cymi bezpieczeñstwa i higieny pracy zawartymi w Kodeksie pracy, w uk³a-

dach zbiorowych pracy lub regulaminach pracy, a tak¿e z przepisami oraz zasada-

mi bhp obowi¹zuj¹cymi w danym zak³adzie. Jednym z celów prowadzonego szko-

lenia musi byæ te¿ zapoznanie uczestników z zasadami udzielania pierwszej

pomocy w razie wypadku.

Zasadnicz¹ czêœci¹ programu jest tematyka szkolenia z podaniem czasu, jaki nale-

¿y poœwiêciæ ka¿demu tematowi.

Czas trwania instrukta¿u ogólnego nie mo¿e byæ krótszy ni¿ 3 godziny lekcyjne

(tzn. 135 minut–3x45minut).

W przedstawionym Pañstwu wzorze programu przytoczono tematykê z ramowe-

go programu instrukta¿u ogólnego dotycz¹cego wszystkich stanowisk pracy, bê-

d¹cego za³¹cznikiem do ww. rozporz¹dzenia MGiP z 27.7.2004 r. w sprawie szkole-

nia w dziedzinie bhp. Pracodawca mo¿e, dla okreœlonych stanowisk lub grup

kwiecień 2005

2/1. Program szkolenia wstępnego ogólnego

OPINIE

Rozdział 2/1.

stanowisk pracy rozszerzyæ tê tematykê i/lub wyd³u¿yæ czas trwania instrukta¿u

w poszczególnych tematach.

Szczególnie osoba podejmuj¹ca po raz pierwszy pracê zwi¹zan¹ z kierowaniem

pracownikami – je¿eli zajdzie taki przypadek w zak³adzie – powinna odbyæ in-

strukta¿ ogólny wed³ug programu poszerzonego i dostosowanego do zakresu jej

obowi¹zków i odpowiedzialnoœci w dziedzinie bezpieczeñstwa i higieny pracy. Ma

to wyeliminowaæ przypadki, w których osoba kieruj¹ca pracownikami (bezpoœred-

nio organizuj¹ca dla nich pracê w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp) – do

czasu odbycia pierwszego szkolenia okresowego dla tych osób – posiada³aby wie-

dzê z dziedziny bhp tylko w zakresie ustalonym w programie instrukta¿u ogólnego

przeznaczonego dla podleg³ych jej pracowników. Przy opracowywaniu programu

szkolenia wstêpnego ogólnego dla nowych kierowników (mistrzów) warto skorzy-

staæ z ramowego programu szkolenia okresowego dla pracodawców i innych osób

kieruj¹cych pracownikami zamieszczonego w za³¹czniku do ww. rozporz¹dzenia.

Programy

dla nowych

kierowników

2. Wyjaœnienia do wzoru, program szkolenia

Pkt 1.

Nale¿y wpisaæ takie dane, jak nazwa i adres (z kodem pocztowym) pracodawcy.

Pkt 2.

W tym punkcie wymienia siê nazwy wszystkich stanowisk pracy lub grupy stano-

wisk, których program dotyczy.

W przypadku, gdy szkoli siê wszystkich pracowników w zak³adzie wed³ug tego sa-

mego programu, nale¿y wpisaæ zwrot „wszystkie stanowiska w zak³adzie”.

Pkt 3.

Nie wymaga wype³niania.

Pkt 4.

Poni¿ej omówiono zakres poszczególnych tematów szkolenia wg punktów ramo-

wego programu szkolenia bêd¹cego za³¹cznikiem nr 1 do ww. rozporz¹dzenia

w sprawie szkoleñ. Omówienie to mo¿na traktowaæ jako konspekt szkolenia.

2.1. Istota bezpieczeñstwa i higieny pracy

Pojêcie bezpieczeñstwo i higiena pracy mo¿na zdefiniowaæ, jako ogó³ œrodków

technicznych, organizacyjnych i edukacyjnych (kszta³towania sposobu zacho-

wañ) s³u¿¹cych do zapewnienia akceptowalnych spo³ecznie (zgodnych z pra-

wem) warunków pracy poprzez eliminacjê lub minimalizacjê zagro¿enia ¿ycia

lub zdrowia osób wykonuj¹cych tê pracê. Istot¹ bezpieczeñstwa i higieny pracy,

mówi¹c najproœciej, jest zapobieganie wypadkom i chorobom zwi¹zanym z prac¹,

czyli dzia³ania id¹ce w kierunku zapewnienia takich warunków pracy, abyœmy ka¿-

dego dnia wracali z pracy cali i zdrowi, a je¿eli ju¿ zmêczeni, to w takim stopniu,

Definicja

bezpieczeństwa

pracy

kwiecień 2005

OPINIE

2. Szkolenia

Rozdział 2/1.

aby regeneracja si³ mog³a nast¹piæ w okresie przebywania poza prac¹ (w czasie wol-

nym w ci¹gu doby, podczas weekendu, czy na urlopie).

2.2. Prawa i obowi¹zki w zakresie bhp

Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy ma swoje Ÿród³o w usta-

wie zasadniczej – w art. 66 ust. 1 Konstytucji RP. Ustawa z 26.6.1974 r. Kodeks pracy

(tj. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.) okreœla natomiast sposób realizacji tego pra-

wa. Przepisy Kodeksu pracy zobowi¹zuj¹ pracodawcê do zapewnienia pracow-

nikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a wiêc do ochrony zdro-

wia i ¿ycia pracowników – przy wykorzystaniu osi¹gniêæ nauki i techniki.

Obowiązki

pracodawcy

Pracodawca obowi¹zany jest ponadto:

zaznajamiaæ pracowników podejmuj¹cych pracê z:

zakresem ich obowi¹zków,

sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz

ich podstawowymi uprawnieniami;

oceniæ ryzyko zawodowe, jakie wystêpuje na poszczególnych stanowiskach

pracy i poinformowaæ pracowników o tym ryzyku i zasadach ochrony przed

zagro¿eniami;

przeprowadzaæ na swój koszt badania i pomiary czynników szkodliwych dla

zdrowia, a ich wyniki udostêpniaæ pracownikom;

zapewniaæ na swój koszt i w miarê mo¿liwoœci w godzinach pracy profilaktycz-

ne badania lekarskie pracowników;

zapewniaæ na swój koszt i w godzinach pracy szkolenie w zakresie bezpieczeñ-

stwa i higieny pracy, w trakcie którego powinien zaznajamiaæ pracowników

z przepisami i zasadami bhp dotycz¹cymi ich stanowisk i prac;

wydawaæ stosowne instrukcje stanowiskowe;

wyposa¿yæ pracowników w œrodki ochrony indywidualnej (oznakowane zna-

kiem CE) oraz odzie¿ i obuwie robocze, a tak¿e dbaæ o ich w³aœciwoœci u¿ytkowe;

zapewniæ osobom poszkodowanym w wypadkach udzielenie pierwszej pomo-

cy oraz ustaliæ okolicznoœci i przyczyny wypadku (sporz¹dziæ protokó³ powy-

padkowy);

konsultowaæ z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie dzia³ania

zwi¹zane z bezpieczeñstwem i higien¹ pracy;

wyposa¿yæ stanowiska pracy w urz¹dzenia techniczne (maszyny, narzêdzia)

spe³niaj¹ce wymagania dotycz¹ce oceny zgodnoœci (oznakowane znakiem CE).

Obowiązki

kierownika

Od osoby kieruj¹cej pracownikami (bezpoœredniego prze³o¿onego w osobie: kie-

rownika, mistrza, brygadzisty) nale¿y oczekiwaæ:

organizowania stanowisk pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp,

dba³oœci o sprawnoœæ œrodków ochrony indywidualnej oraz nadzoru nad ich

stosowaniem przez pracowników zgodnie z przeznaczeniem,

organizowania, przygotowywania i prowadzenia prac w sposób zabezpie-

czaj¹cy pracowników przed wypadkami i chorobami zwi¹zanymi z prac¹,

dba³oœci o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeñ pracy i wyposa¿enia

technicznego,

egzekwowania przestrzegania przez pracowników przepisów i zasad bhp,

zapewnienia wykonania zaleceñ lekarza-profilaktyka.

kwiecień 2005

2/1. Program szkolenia wstępnego ogólnego

OPINIE

Rozdział 2/1.

Wymienione wy¿ej obowi¹zki pracodawcy i osoby kieruj¹cej pracownikami s¹ –

odwracaj¹c strony – prawami pracownika. Ponadto pracownikowi przys³uguje

prawo do powstrzymania siê od wykonywania pracy (a nawet oddalenia siê

z miejsca zagro¿enia) w razie, gdy warunki pracy nie odpowiadaj¹ przepisom bhp

i stwarzaj¹ bezpoœrednie zagro¿enie dla zdrowia lub ¿ycia pracownika albo, gdy

wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeñstwem innym osobom.

Nale¿y to prawo silnie zaakcentowaæ, gdy¿ umiejêtne korzystanie z niego przez

pracowników mo¿e pozwoliæ w przysz³oœci unikn¹æ wielu nieszczêœæ – o czym

œwiadcz¹ analizy wielu wypadków przy pracy. Je¿eli nawet pracownik nadu¿yje

tego prawa, to i tak jest lepiej, ni¿ mia³by on ulec wypadkowi.

Prawa

pracownika

Pracownik powinien wiêc poznaæ dok³adnie bezpoœrednie zagro¿enia na szkole-

niach w zakresie bhp (podczas instrukta¿u stanowiskowego, szkolenia okresowe-

go) i umieæ je identyfikowaæ w procesie pracy.

Je¿eli natomiast pracownik wykonuje pracê wymagaj¹c¹ szczególnej sprawnoœci

psychofizycznej , ma prawo powstrzymania siê od tej pracy w przypadku, gdy jego

stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonania pracy i stwarza za-

gro¿enie dla innych osób (omówienie takich przypadków oraz sposobu postêpo-

wania pracownika w „kryzysowych” sytuacjach powinno odbyæ siê podczas in-

strukta¿u stanowiskowego).

Podstawowym obowi¹zkiem pracownika jest przestrzeganie przepisów i zasad

bezpieczeñstwa i higieny pracy oraz przeciwpo¿arowych zawartych w aktach

prawnych, uk³adzie zbiorowym pracy, regulaminie zak³adowym, instrukcjach sta-

nowiskowych. W zwi¹zku z powy¿szym pracownik powinien :

znaæ przepisy i zasady bhp, braæ udzia³ w szkoleniu i instrukta¿u z tego zakre-

su oraz poddawaæ siê wymaganym egzaminom sprawdzaj¹cym,

wykonywaæ pracê w sposób zgodny z ww. przepisami i zasadami bhp oraz sto-

sowaæ siê do wydawanych w tym zakresie poleceñ i wskazówek prze³o¿onych,

dbaæ o nale¿yty stan maszyn, urz¹dzeñ, narzêdzi i sprzêtu,

dbaæ o porz¹dek i ³ad w miejscu pracy,

stosowaæ œrodki ochrony zbiorowej, a tak¿e u¿ywaæ przydzielonych œrodków

ochrony indywidualnej oraz odzie¿y i obuwia roboczego, zgodnie z ich prze-

znaczeniem,

poddawaæ siê zleconym przez pracodawcê badaniom lekarskim i stosowaæ siê

do wskazañ lekarskich,

niezw³ocznie zawiadamiaæ prze³o¿onego o zauwa¿onym w zak³adzie pracy

wypadku, zagro¿eniu ¿ycia lub zdrowia ludzkiego albo po¿arze oraz ostrzec

wspó³pracowników, a tak¿e inne osoby znajduj¹ce siê w rejonie zagro¿enia,

o gro¿¹cym niebezpieczeñstwie,

wspó³dzia³aæ z pracodawc¹ i prze³o¿onymi (np. w ramach konsultacji, o któ-

rych wy¿ej) w wype³nianiu obowi¹zków dotycz¹cych bhp.

Obowiązki

pracownika

Pañstwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy. Organem nadzoru

i kontroli przestrzegania przepisów i zasad bezpiecznej i higienicznej pracy jest

Pañstwowa Inspekcja Pracy.

Organy

kontrolne

Kontrolê spo³eczn¹ nad przestrzeganiem w zak³adzie pracy przepisów i zasad bhp

sprawuje zak³adowa organizacja zwi¹zkowa, g³ównie za poœrednictwem spo³ecz-

kwiecień 2005

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: