czas-kobiet,8.pdf

74 | ˚YCIE WEWN¢TRZNE | ZNAKI

– Jest marzec, miesiàc zwiàzany ze Êwi´tem kobiet, które ju˝

nareszcie przestajemy Êwi´towaç po socjalistycznemu. Porozma-

wiajmy wi´c o powstajàcej partii kobiet. Zapiszesz si´?

Katarzyna Miller: OczywiÊcie. A ty? Nie wyobra˝am

sobie, ˝eby tego nie zrobiç. Tak jak nie wyobra˝am sobie

przeczàcej odpowiedzi na pytanie, czy jestem feministkà.

Jednak wcià˝ tak boimy si´ tego słowa. Wzbudza gwałtow-

ne reakcje ze strony wielu m´˝czyzn, ale i kobiet. Bo inne,

nieoswojone, niebezpieczne, zmusza do zmian. Jednym

z wa˝nych mechanizmów kierujàcych człowiekiem oprócz

potrzeby rozwoju jest potrzeba zatrzymania ruchu, okopa-

nia si´ w pseudobezpieczeƒstwie starego porzàdku. To da-

je złudzenie kontroli nad ˝yciem.

Nie jestem przywiàzana do nazwy „feminizm”, ale

do jej treÊci. Do znaczenia ruchu kobiet.

Wojciech Eichelberger: To coÊ szerszego ni˝ femi-

nizm. To cenny poryw kobiecej solidarnoÊci. Ruch, który ma

szans´ ujawniç najistotniejszy konflikt tkwiàcy w naszej

zbiorowej podÊwiadomoÊci, a tak˝e skanalizowaç nagroma-

dzone przez wieki gniew, upokorzenie i frustracj´ kobiet.

– Sà głosy: skoro powstaje partia kobiet, mo˝e powinna te˝

powstaç partia m´˝czyzn?

K.M.: M´˝czyêni rzàdzà od wieków i ich interesy sà

znakomicie reprezentowane. Dobrze, ˝e ta partia to nie

jest z nazwy feministyczny ruch, bo feministki nie zdo-

łały złapaç szerokiego kontaktu z polskimi kobietami.

Ale robià du˝o, przygotowały grunt. Sporo inicjatyw

feministycznych przedarło si´ do mediów. Przede

wszystkim słynna Manifa, czyli właÊnie Êwi´to 8 marca,

wspólny przemarsz ulicami Warszawy. Natomiast teraz

chodzi o to, ˝eby ruszyç masy, ˝eby si´ do nowej partii

zapisywały wszystkie kobiety reprezentujàce dowolny

Êwiatopoglàd.

– To si´ dzieje. Tysiàcami zgłaszajà si´ kobiety, choç nie tylko,

chcàce w tej sprawie działaç.

K.M.: Musimy si´ zjednoczyç, by załatwiç kwestie

zupełnie podstawowe. Chodzi o edukacj´, płace i szanse;

o to, by kobiety mogły na równi decydowaç o tym, co si´

dzieje w Polsce. Uczmy si´ od innych: rzàd hiszpaƒski ma

obecnie oÊmiu ministrów i osiem paƒ minister. Jest tam

parytet pół na pół. I to zrobiła katolicka Hiszpania. Miała-

bym ochot´ rozkleiç takie plakaty z tym pół na pół po ca-

łej Polsce. ˚eby ludziom uÊwiadomiç, ˝e taki rzàd inaczej

wyglàda, normalniej, bardziej reprezentatywnie. Nie sza-

re wojsko w garniturach, tylko ró˝norodnoÊç – bo taki jest

Êwiat. Wizualnie inna jakoÊç, co przekłada si´ na sposób

działania. Gdy ktoÊ pyta: Po co kobiety do polityki?, ja py-

tam: A po co kobiety w ˝yciu? JesteÊmy tu. I to jest argu-

ment podstawowy.

– Po co partia kobiet, skoro w innych partiach sà kobiety?

K.M.: Istniejàce partie sà patriarchalne, wi´c kobiety

w ich szeregach, chcàc nie chcàc, działajà na rzecz m´˝-

czyzn. Wolno oczywiÊcie kobiecie byç tubà m´˝czyzn, ale

musi sobie zdawaç spraw´, ˝e w ten sposób w wielu spra-

wach wyst´puje przeciwko kobietom, czyli sobie samej.

Partia, która ma w swoich szeregach kobiety, wyglàda

na takà, której los kobiet nie jest oboj´tny. Ale ju˝ jak si´

posłucha jej programu, widaç, ˝e jest niestety odwrotnie.

A poza tym skoro taka partia głosi, ˝e miejsce kobiet jest

w domu, to co te panie w niej robià?

| 75

Czy potrzebna nam partia kobiet?

JeÊli tak, to jaka i jakie stojà przed

nià wyzwania? Co sprawiło,

˝e właÊnie dzisiaj i właÊnie w Polsce

kobiety chcà si´ zjednoczyç?

– Katarzyn´ Miller

i Wojciecha

Eichelbergera pyta

Tatiana Cichocka

Partia kobiet ma reprezentowaç kobiety, walczyç o ich

prawa. ˚adna inna partia nie mo˝e w Polsce o sobie tego

dziÊ powiedzieç.

– Dlatego dziÊ w Polsce kobiety próbujà si´ w ten sposób

zjednoczyç?

W.E.: Pojawienie si´ silnej kobiecej reprezentacji

w kr´gach władzy stało si´ sprawà pilnà i niezb´dnà. Re-

prezentacji niekoniecznie zło˝onej z samych kobiet, ale

jednoznacznie zaanga˝owanej w kampani´ na rzecz ich

wolnoÊci i równoÊci. Czas obaliç mit, ˝e zrobiono ju˝

wszystko, by kobiety mogły braç udział w ˝yciu publicz-

nym i mieç rzeczywisty wpływ na to, w jakim kraju ˝yjà.

To patriarchalna manipulacja. W istocie kobiety sà prole-

tariatem Êwiata. Niestety wi´kszoÊç z nich nie zdaje sobie

z tego sprawy. Dzi´ki temu łatwiej nimi rzàdziç. Tak wi´c

˝ycz´ tej partii jak najlepiej. Oby utorowała kobietom dro-

g´ do realnej władzy i obudziła ich ÊwiadomoÊç.

K.M.: Coraz wi´cej kobiet zyskuje ÊwiadomoÊç gende-

rowà: spotykajà si´ na warsztatach rozwojowych, w kr´-

gach, grupach wsparcia, uczà si´ swojej siły i poczucia

wartoÊci. Wybuchajàce skandale, seksafery, otwarte cham-

stwo niektórych polityków wobec kobiet, do tego próba za-

ostrzenia i tak restrykcyjnej ustawy o aborcji sprawiły, ˝e

kobiety poczuły si´ rozjuszone. To jasny przekaz ze strony

władzy: kobiety obchodzà nas jedynie jako obiekty seksu-

alne albo dostarczycielki dzieci, czyli siły ˝ywej.

W.E.: Płatników ZUS, którzy zarobià na emerytury.

K.M.: Ostatnia seksafera pokazuje, jak wa˝ne jest, by

problemy kobiet wyszły z cienia. Bo jaki mamy do kobiet

stosunek? Pół Polski mówiło o Anecie Krawczyk, ˝e nie

ma wstydu. Słyszałam pana, który zastanawiał si´: „Jak

ona po tym wszystkim b´dzie mogła ˝yç w swoim mie-

Êcie, a jej dzieci? Zaszczujà jà”. Spytałam: „Pan te˝ b´dzie

tak patrzył i palcami wytykał?”. Przecie˝ ona otworzyła te-

mat morze. Inna sprawa, ˝e przez niewłaÊciwe pokierowa-

nie całà sprawà mo˝na b´dzie tematowi ukr´ciç łepek...

Jednak mam nadziej´, ˝e tak si´ nie stanie, ˝e ten przy-

kład b´dzie katalizatorem gł´bszych zmian. B´dà si´ zgła-

szaç inne kobiety oÊmielone przykładem, coÊ zacznie p´-

kaç w milczàcej zgodzie kobiet na wszelkà m´skà

niegodziwoÊç – bo „i tak nic si´ nie da zrobiç”. To przeko-

nanie trzeba zmieniç przede wszystkim. Od wielu lat je-

stem terapeutkà i wiem, ˝e gdyby wszystkie kobiety, któ-

re były w jakiÊ sposób molestowane przez swoich

kobiet Zdj´cia Zosia Zija

zwierciadło 03/07

www.zwierciadlo.pl

Czas

76 | ˚YCIE WEWN¢TRZNE | ZNAKI

dla partii kobiet: nagłaÊnianie takich spraw, doprowadza-

nie do tego, by winni zostali ukarani, by zmieniaç społecz-

ny odbiór takich zjawisk i krzywdzàcych nas stereotypów.

W.E.: W dyskusji o aborcji widaç, ˝e głos najbardziej

zainteresowanych jest najmniej brany pod uwag´. Za to

zwyci´˝a ideologiczne zaÊlepienie, bezmyÊlnoÊç, brak

społecznej i psychologicznej wyobraêni.

K.M.: Moim zdaniem zwyci´˝a czysty cynizm. Wyko-

rzystywanie tematu do tego, by zyskaç wi´cej głosów.

W.E.: Nowe propozycje ustawowe czynià kobiet´

w cià˝y istotà pozbawionà podstawowych praw ludzkich,

odbierajà jej bowiem nawet mo˝liwoÊç chronienia własne-

go ˝ycia. Niech ci, którzy postulujà zakaz aborcji w sytu-

acji gwałtu czy kazirodztwa i bez wzgl´du na ˝ycie matki,

wyobra˝à sobie w takiej sytuacji własne ˝ony czy córki...

– Niechciana cià˝a to problem kobiety. A facet? Ona si´ prze-

cie˝ nie zgwałciła sama. Gdy kobieta usunie cià˝´, mówià, ˝e jest

morderczynià, odpowiedzialnoÊç spada wyłàcznie na nià. Nie sły-

szałam, ˝eby m´˝czyzna powiedział: miałem aborcj´...

K.M.: Dzisiaj w Polsce m´˝czyzna nie ponosi odpo-

wiedzialnoÊci za aborcj´, a cz´sto nawet za urodzone

dziecko i jego wychowanie. Zniesienie funduszu alimenta-

cyjnego jest tego najlepszym dowodem.

W.E.: A gwałt mał˝eƒski, o którym si´ głoÊno w ogó-

le nie mówi, ale o którym cz´sto słyszy si´ w gabinecie te-

rapeutycznym? Ile ˝on w Polsce jest zmuszanych

do współ˝ycia w imi´ Êwi´tego mał˝eƒskiego obowiàzku,

nie wie nikt. Cz´sto nie majà szans na obron´ ani na za-

bezpieczenie si´ przed niechcianà cià˝à.

K.M.: Sà w Europie paƒstwa, w których kobiety sà

w takich sytuacjach chronione prawem – kolejne zadanie

dla partii kobiet. Potrzebne nam odpowiednie prawodaw-

stwo, szkolenie policji, słu˝by zdrowia, sensowne nauki

przedmał˝eƒskie…

W.E.: To te˝ kwestia zmiany ÊwiadomoÊci. JeÊli kobie-

ta chce urodziç dziecko np. pochodzàce z gwałtu, to nale-

˝y jà w tym postanowieniu wspieraç choçby terapeutycz-

nie. Ale to wsparcie ma sens jedynie, gdy jej decyzja jest

wolnym wyborem. Inaczej to hipokryzja.

K.M.: WłaÊnie. W dyskusji o aborcji chodzi tak na-

prawd´ o to, by kobieta miała prawo o sobie decydowaç.

I o to, ˝eby była edukacja seksualna, dost´p do Êrodków

antykoncepcyjnych. Celem powinno byç zminimalizowa-

nie liczby kobiet, które b´dà chciały usunàç cià˝´. Nikt nie

jest za aborcjà, tylko za prawem do samostanowienia. Bo

za tym dopiero idzie traktowanie zarówno kobiet, jak i ma-

jàcych si´ urodziç dzieci jak ludzi, z szacunkiem, a nie jak

chodzàce inkubatory i enigmatyczne ˝ycie pocz´te. W dzi-

siejszej sytuacji przera˝a mnie brak troski rzàdzàcych

o to, jakie si´ te dzieci urodzà. Czy to b´dà dzieci chciane,

oczekiwane, czy b´dà warunki do ich sensownego wycho-

wania, czy to b´dà dzieci chore.

W.E.: To, ˝e z najwy˝szych trybun padajà propozycje,

które ten stan rzeczy sankcjonujà, budzi sprzeciw nie tyl-

ko kobiet.

K.M.: Propozycja zało˝enia kobiecej partii to jak wło-

˝enie kija w mrowisko. Wielu kobietom wydaje si´, ˝e im

si´ Êwietnie ˝yje: praca, dom, sensowni znajomi – to sà

utarte drogi mrowiska omijajàce ka˝dà niewygodnà

prawd´. Byle nie widzieç tego, jak êle si´ dzieje innym

| 77

Istniejàce partie sà patriarchalne, wi´c

kobiety w ich szeregach, chcàc nie chcàc,

działajà na rzecz m´˝czyzn. Wolno oczywiÊcie

kobiecie byç tubà m´˝czyzn, ale musi sobie

zdawaç spraw´, ˝e jeÊli w wielu sprawach

wyst´puje przeciwko kobietom, wyst´puje

przeciwko sobie samej

szefów, zapaliły wieczorem Êwieczk´ w oknie, mielibyÊmy

niezłà iluminacj´...

– Dlaczego molestowane kobiety si´ nie zgłaszajà?

K.M.: Nie chcà odium, które zacià˝y na nich, a nie

na m´˝czyznach, jeÊli powiedzà, ˝e taka sytuacja miała

miejsce. Sprawa pani Krawczyk pokazała ten mechanizm.

Ile osób powiedziało albo pomyÊlało o niej, ˝e sama sobie

winna, bo si´ êle prowadzi? A wykorzystujàcy swojà sytu-

acj´ szef to co najwy˝ej „lubi kobiety”? I gdzie tu jest rów-

ne traktowanie? To jest mi´dzy innymi pole do działania

Wojciech Eichelberger

zwierciadło 03/07

www.zwierciadlo.pl

w innych miejscach. Tak ju˝ dzisiaj nie wolno. Dla ka˝dej

myÊlàcej kobiety to wstyd. Zresztà ilu kobietom nieêle si´

˝yje? A co z pozostałymi?

W.E.: Problem jest, i to ogromny. Załatwienie go wy-

maga pracy co najmniej dwóch pokoleƒ. Trzeba zaczàç

od zmiany nawyków wychowawczych, wprowadzenia edu-

kacji genderowej do szkół. Wielu ludzi si´ dziwi: co to

za pomysł? W XXI wieku w Êrodku Europy partia kobiet?

Wstyd? Przeciwnie – czas najwy˝szy.

– Partia to grupa, daje poczucie siły, której brakuje słabej płci.

K.M.: WracałyÊmy raz wieczorem z grupà dziewczyn

po zaj´ciach z WenDo, czyli kobiecej samoobrony. Udało

nam si´ uchroniç par´ kobiet na ulicy, w autobusie

przed naruszaniem ich suwerennoÊci seksualnej. Były-

Êmy w grupie, byłyÊmy spokojne, pewne siebie i wiedzia-

łyÊmy, co robiç. Wystarczyło, ˝e spokojnie mówiłyÊmy.

Wspaniałe uczucie: nie potrzebna była ˝adna fizyczna

konfrontacja. WenDo pozwala kobietom poczuç, jak du˝à

siłà spokoju i pewnoÊci mogà dysponowaç. Ale dziewczyn-

ki tak si´ wychowuje, by łatwiej mo˝na było je zdomino-

waç i nad nimi panowaç. Siła to w du˝ej mierze kwestia

odpowiedniego wychowania. Nie chodzi o to, ˝ebyÊmy si´

z m´˝czyznami o cokolwiek biły. Tamtego wieczoru ci nie-

bezpieczni przecie˝ faceci rezygnowali z konfrontacji.

A jak zdziwione całà sytuacjà były te dziewczyny, którym

pomogłyÊmy! Kobiety muszà si´ jednoczyç, tylko tak mo-

˝emy coÊ zdziałaç. Nikt za nas tego nie zrobi. Te prawa,

które mamy, wywalczyły dla nas kobiety. Dlatego zapisuj-

my si´ do partii kobiet, chodêmy na Manif´. Niech tam b´-

dà nas setki tysi´cy.

ZNAKI | ˚YCIE WEWN¢TRZNE| 79

Gdy ktoÊ pyta: Po co kobiety do polityki?,

ja pytam: A po co kobiety w ˝yciu?

JesteÊmy tu. I to jest argument podstawowy

W.E.: Dla wspólnego dobra trzeba iÊç: m´˝czyêni i ko-

biety. Nie powinniÊmy si´ zgadzaç na zniewalanie kobie-

cej połowy narodu. Trzeba głoÊno krzyczeç, jakie złe skut-

ki moralne, społeczne i obyczajowe to przynosi. Np. o tym,

˝e wyraêny wzrost liczby rozwodów w Polsce nastàpił

po wprowadzeniu ustawy aborcyjnej. Nikt nie liczy, ile

mał˝eƒstw zawiera si´ pod przymusem z powodu niepla-

nowanej cià˝y i ile z nich potem na skutek braku wi´zi si´

rozpada. Uchwaliç antyaborcyjne prawo i uczyniç z niego

legitymacj´ moralnà, za którà nic nie stoi, jest łatwo. Trud-

niej stanowiç prawo gwarantujàce màdre i godne wycho-

wanie dzieci, długodystansowe wsparcie dla osamotnio-

nych matek, które powstrzymywałoby je od rozpaczliwej

decyzji o aborcji lub porzuceniu dziecka. Trzeba si´ te˝ za-

jàç dzieçmi – obrona pocz´tego ˝ycia nie mo˝e koƒczyç

si´ z chwilà porodu. To po porodzie zaczynajà si´ schody.

JeÊli liczba zaniedbaƒ wobec dzieci osiàgnie mas´ kry-

tycznà, ich skumulowany gniew zawa˝yç mo˝e na losach

całego społeczeƒstwa. Wzrastajàcy poziom agresji, rady-

kalne ideologie, nacjonalizmy i fundamentalizmy, to prze-

cie˝ nic innego jak gniewny krzyk niechcianych dzieci.

K.M.: Przeciwko tej prawdzie wznoszony jest mur

niewiedzy, niech´ci, oporu i oboj´tnoÊci. Psychologia do-

starcza tej wiedzy.

W.E.: Równie˝ w tym kontekÊcie partia jest wa˝nà

inicjatywà. W naszej tkance społecznej i politycznej bar-

dzo potrzebna jest Êwie˝a krew, kobiecy głos i energia.

Ale kobiety majà trudne zadanie, bo aby zaistnieç, muszà

si´ konfrontowaç z m´˝czyznami. Dlatego powinny wyraê-

nie mówiç, ˝e nie wyst´pujà przeciwko nim, tylko prze-

ciwko m´skiej dominacji. Wi´kszoÊç kobiet pozostaje

w bliskich emocjonalnych zwiàzkach z m´˝czyznami. To

tak, jakby w czasach rewolucji ka˝dy proletariusz ˝ył

w emocjonalnym zwiàzku z tzw. bur˝ujem. Jak w takich

warunkach robiç rewolucj´? Dlatego musi to byç przede

wszystkim rewolucja ÊwiadomoÊciowa. A wsparcie ze

strony Êwiadomych m´˝czyzn b´dzie wa˝nym aspektem

tej batalii. Trzeba wi´c przekonaç m´˝czyzn, ˝e partia nie

działa przeciwko nim, lecz w obronie kobiet – a w konse-

kwencji na rzecz nas wszystkich.

Tatiana Cichocka

Podyskutuj na www.forum.zwierciadlo.pl

www.zwierciadlo.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: