London Jack - Cień i błysk.pdf - ebooki Przygoda i sensacją - kasiek790

CIEŃ I BŁYSK

Jack London

Dzisiaj, patrząc wstecz, zdaję sobie sprawę, jak niebezpieczna to była przyjaźń. Lloyd Inwood,

wysoki, smukły, o wykwitnie rzeźbionej twarzy, nerwowy i ciemny. Zaś Paul Tichlorne równie

wysoki, smukły, ładny, nerwowy - i jasny. Jeden był odbiciem drugiego w wszystkim, prócz kolorytu.

Lloyd miał oczy czarne, Paul niebieskie. W chwili podniecenia twarz bruneta barwiła się

śniadożółtawym rumieńcem, twarz blondyna — różowym. Lecz poza kwestią kolorytu — identyczni

byli niby dwa ziarenka grochu. Obaj posiadali wybitną inteligencję, wielki temperament, zawziętość

życiową, ogromną wytrwałość w czynach i zdolność skupiania wszystkich sił dla osiągnięcia

zamierzonego celu.

W więzy owej wyjątkowej przyjaźni zaplątał się również ktoś trzeci: krótki, gruby, krępy i

leniwy. Niestety, tym trzecim byłem ja. Paul i Lloyd zdawali się być stworzeni do ciągłej

rywalizacji, ja zaś do występowania zawsze z różdżką oliwną pokoju. Wszyscy trzej wzrastaliśmy

razem I nieraz na moje plecy spadały ciosy, które jeden z przyjaciół przeznaczał dla drugiego. Tamci

dwaj nieustannie współzawodniczyli, ciągle walczyli o pierwszeństwo i w walce tej nie znali granic

pragnień ani namiętności.

Ów zawzięty duch rywalizacji panował zarówno w naukach, jak w zabawach. Jeśli Paul pamiętał

dwie strofki jakiegoś słynnego poematu, Lloyd zjawiał się natychmiast z trzema, po czym Paul uczył

się czterech, aż wreszcie obaj umieli całość. Pamiętam pewien incydent, który miał miejsce podczas

pływania - incydent tragicznie znamienny dla walki całego ich życia. Chłopcy zabawiali się wesoło:

nurkowali na dno jeziorka dziesięciostopowej głębokości i chwytali za korzenie wodorostów,

zakładając się, kto dłużej wytrzyma pod wodą. Paul i Lloyd uparli się, że dadzą nurka razem. Kiedym

ujrzał ich twarze, zacięte i zdecydowane, znikające szybko pod wodą - poczułem, że stanie się coś

strasznego. Chwile mijały, fale uspokoiły się na wodzie, jeziorko leżało gładkie i niezmącone, lecz

ani czarna, ani jasna głowa nie wychylały się, żeby zaczerpnąć powietrza. My wszyscy, stojący na

brzegu, zaczęliśmy się niepokoić. Najdłuższy rekord najwytrzymalszego chłopca został dawno pobity

- lecz spod wody nie dochodził żaden ślad życia. Pęcherzyki powietrza bulgotały miarowo,

wydostając się na powierzchnię i dawały znać, że płuca nurków procujq jeszcze. Po chwili ustały

nawet sygnały pęcherzyków. Każda sekunda stała się nieznośnie długa. Nie mogłem dłużej wytrzymać

napięcia. Sam dałem nurka.

Znalazłem obu chłopców na dnie, wczepionych kurczowo w wodorosty. Głowy trzymali w

odległości kilku cali jedna od drugiej, oczy mieli szeroko rozwarte i wpatrzone przenikliwie w oczy

przeciwnika. Cierpieli nieznośnie, wijqe się w męce dobrowolnego duszenia, żaden jednak nie

chciał wypłynqć pierwszy i uznać się za pobitego. Spróbowałem oderwać rękę Paula od

wodorostów, ale opierał się rozpaczliwie. Poczułem, że się duszę i wypłynqłem na powierzchnię,

mocno podrapany. Szybko wytłumaczyłem kolegom, o co chodzi. Sześciu nas dało nurka i wreszcie

przemocq wyciqgnęiiśmy zajadłych przeciwników. Byli już jednak nieprzytomni i dopiero po długim

stosowaniu sztucznego oddychania, bicia i kołysania udało nam się przywołać ich do życia. Byliby

utonęli, gdyby nikt nie przybył na pomoc.

Kiedy Paul Tichlorne wstqpił na uniwersytet, mówiono ogólnie, że ma zamiar studiować nauki

społeczne. Llyod Inwood, zapisujqc się jednocześnie, wybrał tenże fakultet. Paul jednakże w

tajemnicy przed wszystkimi nosił się z zamiarem studiowania nauk przyrodniczych, zwłaszcza zaś

chemii. Toteż w ostatniej chwili przerzucił się niespodziewanie. Wobec tego Lloyd, chociaż już

zorganizował sobie plan nauk i zaczął uczęszczać na wykłady - nagie poszedł w ślad za Paulem i

zapisał się na przyrodę, ze szczególnym uwzględnieniem chemii. Rywalizację dwóch nowo

przybyłych zauważyli wkrótce wszyscy koledzy. Jeden stanowił ostrogę dla drugiego. Zapuścili się w

tajniki chemii głębiej niż którykolwiek z kolegów, tak głęboko, że zanim doczekali się tradycyjnej

uroczystości „skoku przez skórę", zagnać już mogli w kozi róg niejednego z dawnych chemików, nie

wyiqczajqc znanego wśród kolegów specjalisty, „starego" Mossa. Wreszcie prace Lloyda nad

„bakteriami śmierci" znajdującymi się w ciele żaby morskiej oraz doświadczenia robione nad tymi

bakteriami przy pomocy cyjanku potasu, przyniosły sławę zarówno badaczowi, jak całej uczelni. Paul

jednak nie pozostał ani o krok w tyle, zdołał bowiem wyprodukować laboratoryjnie pewne koloidy,

wydzielane dotychczas jedynie przez ameby. Poza tym, otworzył nowe możliwości produkowania

nawozów sztucznych, przez swe znakomite doświadczenia z wpływem roztworów chloranów sodu i

magnezu na najniższe formy fauny morskiej.

W czasie najgłębszego pogrążenia się w chemii, w okresie walki o stopień naukowy — w życie

obu kolegów weszła nagle panna Doris Van Benschoten. Lloyd spotkał jq pierwszy, ale w przeciągu

dwudziestu czterch godzin Paul postarał się również o zawarcie tej znajomości. Rzecz prosta,

zakochali się od razu i panna Doris stała się jedyną treścią życia, jedynym celem, dla którego warto

żyć. Otaczali ją swym uwielbieniem z jednaką namiętnością i oddaniem, i tak intensywna stała się ich

walka o tę kobietę, że cały uniwersytet zainteresował się jej przebiegiem' i czynił nawet zakłady.

Nawet „stary" Moss po jakimś wspaniałym pokazie naukowym w prywatnej pracowni Paula założył

się o całomiesięczny zarobek, że prędzej czy później zostanie z ramienia Paula drużbą panny Doris

Van Benschoten.

Wreszcie panna rozstrzygnęła zagadnienie po swojemu, ku zadowoleniu wszystkich, prócz Paula i

Lloyda. Zawezwała ich obu razem i oświadczyła, że wybrać pomiędzy nimi nie może, bo obaj są jej

równie mili, ponieważ zaś, niestety, wielomęstwo nie jest w Stanach Zjednoczonych dozwolone,

przeto zmuszona jest wyrzec się zaszczytu i szczęścia poślubienia jednego z nich.

Odtąd jeden oskarżał drugiego o swe niepowodzenie, wobec czego gorycz, dzieląca ich,

zgorzkniała jeszcze mocniej.

Sprawy szły szybko do kulminacyjnego punktu. Obaj młodzieńcy posiadali już stopnie naukowe i

z murów uczelni wyszli w świat.

W moim to właśnie domu zaczął się dnia pewnego początek końca. Obaj rywale byli ludźmi

zamożnymi i nie mieli ani ochoty, ani konieczności pracy zarobkowej. Przyjaźń ze mną a zarazem

wzajemna animozja wiązały ich jednak w pewien węzeł nierozerwalny.

Obaj odwiedzali mnie często, starali się jednak nie spotykać. Pomimo to spotkanie było prędzej

czy później nieuniknione.

Pewnego dnia podczas mego urlopu Paul Tichlorne przesiedział cały dzień w moim gabinecie,

wertując jakiś tygodnik naukowy. Czułem się zwolniony od bawienia gościa i w ogródku zająłem się

ulubionymi różami, gdy nagle zawitał Lloyd Inwood. Przybijałem właśnie pnące gałązki do ścian

domu. Stałem na drabince, usta mając pełne gwoździ i młoteczek w ręku. Lloyd stał przy mnie i coraz

to w czymś dopomagał. W tej sytuacji zawiązała się pomiędzy nami rozmowa na temat mitów o

ludziach niewidzialnych, dziwacznych, wędrownych zjawach, o których podania i przesądy

przechowały się aż po dzień dzisiejszy. Lloyd zapalił się do tematu po swojemu, nerwowo a

porywczo i po chwili przerzucił do rozważania fizycznych możliwości takiego zjawiska jak

niewidzialność. Przedmiot idealnie czarny - twierdził - powinien teoretycznie oprzeć się

najostrzejszemu nawet wzrokowi ludzkiemu.

— Barwa jest wrażeniem — mówił — nie jest rzeczywistością obiektywną. Bez światła nie

możemy widzieć ani barw, ani samych przedmiotów. Wszystkie przedmioty są w ciemności czarne i

wtedy ich nie dostrzegamy. Jeśli nie padnie na nie żaden promień światła — żaden też nie zostania

odbity od nich ku oczom ludzkim i nie osiągniemy wtedy żadnego wrażenia wzrokowego.

— Ale przy świetle dziennym czarne przedmioty widzimy — odparłem.

— Bardzo słusznie — zapalał się Lloyd — ale dlatego tylko, że nie są idealnie czarne. Gdyby

były idealnie, najidealniej czarne, nie moglibyśmy ich dostrzec nawet przy świet!e stu słońc! Toteż,

powiadam, przy pomocy odpowiednich barwników, właściwie zastosowanych, można by osiągnąć

idealną czerń, która czyniłaby niewidzialnym każdy przedmiot nią pomalowany.

— Byłoby to nadzwyczajne odkrycie - odrzekłem dość sceptycznym tonem, cały bowiem pomysł

wydał mi się tak fantastyczny, że wart był jedynie teoretycznych rozważań.

- Nadzwyczajne! - Lloyd trzepnął mnie po ramieniu. -No myślę! Cóż, mój stary, jeśli okryję się

takim czarnym płaszczykiem — cały świat mam u stóp! Moje stajq się tajemnice królów i dworów,

zamysły polityków i dyplomatów, machinacje giełdziarzy, plany przemysłowców. Mógłbym trzymać

rękę na tajnym pulsie wszystkich spraw i stać się największą potęgą świata. Mógłbym też - tu urwał

nagle, po czym dodał spokojniej: Rozpocząłem już doświadczenia na ten temat i nie mogę się

skarżyć, żeby szły mi kiepsko.

Nagle tuż przy nas zabrzmiał głośny śmiech. W drzwiach stał Paul Tichlorne, uśmiechając się

drwiąco.

— Zapominasz, kochany Lloydzie... - zaczął.

— O czymże to zapominam?

— Zapominasz — ciągnął Paul - ach, po prostu o takim drobiazgu jak... cień.

Twarz Lloyda pociemniała, ale odparł sucho: - Mogę nosić parasol, mój złoty. — Potem nagle z

dziką wściekłością rzucił się ku rywalowi. - Posłuchaj! Masz się trzymać z daleka od tego interesu

— zrozumiane? - Jeśli ci życie miłe!

Awantura zdawała się być nieunikniona, Paul jednak roześmiał się dobrodusznie. - Nie mam

zamiaru dotykać nawet jednym palcem twoich brudnych barwników. Gdybyś nawet osiągnął szczyt

swoich marzeń, potkniesz się zawsze i przewrócisz - o cień. Od cienia nie uciekniesz, bratku. Co do

mnie, to wybieram się po wręcz przeciwnej ścieżce. W samym założeniu mego pomysłu cień jest

wykluczony.

— Przezroczystości — wykrzyknął nagle Lloyd. — Ależ to jest nieosiągalne.

— Tak, ma się rozumieć, zupełnie nieosiągalne. Paul wzruszył ramionami i oddalać się począł z

wolna różaną alejką ogrodu.

To był początek. Obaj zaatakowali odtąd swoje zagadnienia z całą burzą namiętności, do jakiej

byli zdolni, i z goryczą zawiści i gniewu. Drżałem teraz o nich obu. Każdy wtajemniczał mnie w

swoje prace i podczas długich miesięcy badań spełniać musiałem obowiązki powiernika stron obu,

asystując przy doświadczeniach i słuchając teoretycznych wywodów. Nigdy, rzecz prosta, ani

słowem nie zdradziłem przed jednym postępów drugiego, toteż obaj szanowali mnie za lojalność i

umiejętność milczenia.

Lloyd Inwood wobec uciążliwej i wyczerpujqcej pracy, nie mogąc znieść ciągłego napięcia

wszystkich władz umysłowych - znalazł sobie na odpoczynek rozrywkę dość dziwaczną: począł

uczęszczać na walki atletów. Na jednym z owych brutalnych widowisk, na które zaciągnął mnie, żeby

podzielić się zdobyczami ostatnich doświadczeń — teoria jego otrzymała niespodziewaną a dosadną

ilustrację.

— Czy widzisz tego rudobrodego jegomościa - zapytał Lloyd, wskazując poprzez arenę na piąty

rząd krzeseł po drugiej stronie. - Powiedz mi też, czy widzisz tego drugiego pana, w białym

kapeluszu? Cóż, pomiędzy nimi jest jedno puste miejsce, prawda?

— Tak, nie siedzq obok siebie - odrzekłem. Krzesło pomiędzy nimi jest nie zajęte.

Lloyd przechylił się ku mnie i wyrzekł z naciskiem:

— Nie. Pomiędzy rudobrodym a panem w kapeluszu siedzi Ben Wasson. Mówiłem ci kiedyś o

nim. Jest najlepszym atletą średniej wagi w całym kraju. Jest też Murzynem czystej krwi,

najczarniejszym z popularnych Murzynów Stanów Zjednoczonych. Ma na sobie czarny płaszcz

zapięty pod szyję. Widziałem, jak wchodził i zajmował to miejsce. Jak tylko usiadł - miałem

wrażenie, że zniknął. Patrz uważnie, może się uśmiechnie.

Miałem ochotę przejść się ku tamtym rzędom, żeby sprawdzić słowa Lloyda, ale mnie

powstrzymał. - Poczekaj — prosił.

Czekałem więc i patrzyłem. Po pewnej chwili rudobrody jegomość zwrócił się ku pozornie nie

zajętemu krzesłu i zaczął coś mówić; wtedy, w owej pustej przestrzeni dostrzegłem powolny obrót

dwóch krqgłych białek ocznych i dwa białe rzędy zębów. Wtedy przez krótkq chwilę zobaczyłem

całą twarz, a może tylko zdawało mi się, że widzę. Lecz gdy uśmiech zniknął, twarz stała się znowu

niewidzialna i fotel wydał się pusty.

— Gdyby Ben Wasson był idealnie czarny, mógłbyś siedzieć obok i nie widzieć go —

powiedział Lloyd. Wyznaję, że dzięki temu przykładowi zostałem nieomal przekonany o słuszności

założenia mego przyjaciela. Od tego czasu odwiedzałem często laboratorium Lloyda i znajdowałem

go zawsze pogrążonego w poszukiwaniach owej wymarzonej absolutnej czerni. Doświadczenia Jego

polegały na wytwarzaniu całej gamy czarnych barwników: zwęglonych substancji zwierzęcych lub

roślinnych, dziegciów, tłuszczów, smarów i kopciów.

— Białe światło - mówił - składa się z siedmiu kolorów zasadniczych. Lecz samo w sobie jako

takie jest niewidzialna. Dopiero odbite od przedmiotów staje się widzialne - zarówno jak i te

przedmioty. Widzialną jednak staje się tylko ta jego część, która została odbita od przedmiotu. Oto na

przykład niebieskie pudełko od tytoniu. Białe światło pada nań i wszystkie jego składniki — oprócz

jednego - zostają zabsorbowane. Sq nimi: fioletowy, Indygo, zielony, żółty, pomarańczowy i

czerwony. Tym jednym składnikiem odbitym jest niebieski. Nie zostaje on pochłonięty, lecz zostaje

odbity. Dlatego też pudełko do tytoniu daje nam wrażenie barwy niebieskiej. Innych barw nie

widzimy, bo zostały zabsorbowane. Widzimy tylko niebies-kq. Dla tej samej przyczyny trawa wydaje

nam się zielona. Zielone fale białego światła rzucone zostają ku naszym oczom.

— Jeśli malujemy sobie domek — mówił Innym razem — bynajmniej nie używamy do

malowania kolorów. Używamy po prostu pewnych substancji, które majq własność absorbowania z

białego światła wszystkich barw, prócz tej, która; posiadać ma nasz dom. Jeżeli substancja odbija

wszystkie barwy, wydaje nam się biała. Jeżeli wszystkie absorbuje, jest czarna. Lecz, jakem rzekł,

nie posiadamy dotychczas czerni absolutnej. Wszystkie fale nie zostajq pochłonięte. Idealna czerń,

byle ubezpieczona od bardzo wysokich oświetleń, będzie zupełnie i absolutnie niewidzialna. Spójrz

na przykład tutaj:

Wskazał paletę leżqcq na stole. Barwiły jq rozmaite odcienie czerni. Jedną w szczególności

dostrzec było trudno. Miałem wrażenie, że ćmi mi się w oczach, przetarłem powieki i patrzyłem

znowu.

London Jack - Cień i błysk.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: