Biotechnologia przyjaza dla wszystkich.pdf

Broszura na temat biotechnologii rolniczej wydana pod patronatem Polskiej Federacji Biotechnologii

Oddajemy w Paƒstwa r´ce zbiór przyst´pnych informacji o biotechnologii, o jednej z najbardziej

perspektywicznych dziedzin nauki i przemys∏u, z którymi ludzkoÊç wkroczy∏a w XXI wiek.

Mamy nadziej´, ˝e znajdziecie w niej Paƒstwo wiele u˝ytecznych informacji, które pozwolà zrozumieç, co si´

mieÊci w szerokim terminie „biotechnologia” oraz jak ogromne znaczenie ma ta dziedzina dla nas wszystkich:

dla naszego Êrodowiska, naszego zdrowia i dobrobytu.

Niniejsza broszura s∏u˝y realizacji misji Polskiej Federacji Biotechnologii – organizacji non-profit propagujàcej

rzetelnà wiedz´ na temat biotechnologii.

Autorzy: Zespó∏ Redakcyjny PFB

Wi´cej informacji na stronie: www.pfb.edu.pl

Czym jest biotechnologia?

Sam termin „biotechnologia” wywodzi si´ z trzech s∏ów greckich; bios – „˝ycie”, technos – „technika” oraz logos

– „myÊlenie”. Wskazuje na po∏àczenie dwóch dziedzin – biologii i technologii.

W praktyce biotechnologia sprowadza si´ do wykorzystania ˝ywych organizmów dla uzyskania nowych produktów

i innowacyjnych procesów wytwórczych.

Dzisiaj biotechnologia to ogromna ga∏àê nauki i przemys∏u, która wykorzystuje osiàgni´cia ró˝nych dziedzin,

takich jak genetyka, biologia, in˝ynieria genetyczna, mikrobiologia, medycyna, immunologia, biochemia,

informatyka i inne. Zastosowanie biotechnologii w praktyce zmienia ju˝ dziÊ sposoby wytwarzania leków, leczenia

skomplikowanych schorzeƒ, ochrony Êrodowiska, uprawy roÊlin i produkcji ˝ywnoÊci.

Post´p w biotechnologii dokonuje si´ nieprzerwanie od wielu lat. Si´ga czasu, kiedy Grzegorz Mendel opisa∏

prawa dziedziczenia, k∏adàc „kamieƒ w´gielny” pod rozwój genetyki. Odkrycie struktury DNA przez Watsona

i Cricka by∏o kolejnym punktem zwrotnym, podobnie jak pierwsze wprowadzenie materia∏u genetycznego jednego

organizmu do innego. Jednak prawdziwy prze∏om w biotechnologii sta∏ si´ mo˝liwy dzi´ki poznaniu genomów

mikroorganizmów, roÊlin, zwierzàt i cz∏owieka, a tak˝e roli poszczególnych genów. Wiedza zdobywana na tym

polu otwiera przed naukà praktycznie nieograniczone mo˝liwoÊci.

W ramach szeroko rozumianej biotechnologii wyró˝nia si´ obecnie 3 odr´bne dzia∏y, tzw. biotechnologi´ bia∏à,

czerwonà i zielonà.

Bia∏a biotechnologia

Bia∏a biotechnologia ma zastosowanie w przemyÊle. Wykorzystuje ona ˝ywe komórki np. pleÊni, dro˝d˝y

czy bakterii oraz enzymy do wytwarzania nowych produktów lub inicjowania procesów przetwórczych.

Mikroorganizmy wykorzystywane w bia∏ej biotechnologii sà zwykle zmodyfikowane przy zastosowaniu in˝ynierii

genetycznej. Ulepszone w ten sposób komórki mikroorganizmów pracujà jako komórkowe fabryki, produkujàc

np. liczne enzymy dla przemys∏u chemicznego. Zmodyfikowane genetycznie komórki odgrywajà

pierwszoplanowà rol´ w produkcji przyjaznych dla Êrodowiska proszków do prania, przekszta∏caniu niektórych

substancji chemicznych w pestycydy, bio-degradowany plastik, ekologiczne paliwa (bioetanol), czy te˝ inne

u˝yteczne produkty.

Czerwona biotechnologia

Czerwona biotechnologia jest zwiàzana z medycynà i ochronà zdrowia, a wykorzystuje si´ jà mi´dzy innymi przy

tworzeniu nowych leków, w diagnostyce, profilaktyce i leczeniu dotychczas nieuleczalnych chorób. Ulepszone

mikroorganizmy wytwarzajà antybiotyki, witaminy, szczepionki i bia∏ka w∏aÊnie na u˝ytek medycyny.

Lecznicze preparaty biotechnologiczne stanowià obecnie ok. 20% sprzedawanych lekarstw i ok. 50% leków

b´dàcych na etapie badaƒ klinicznych. Post´p osiàgni´ty w ostatnich latach by∏ mo˝liwy dzi´ki poznaniu

genomu ludzkiego. Pozytywne skutki przynios∏y równie˝ inwestycje w tzw. technologie u∏atwiajàce (enabling

technologies) i patenty. To w∏aÊnie ochrona w∏asnoÊci intelektualnej gwarantuje zwrot nak∏adów na badania

i sprawia, ˝e z odkryç czerwonej biotechnologii korzystamy my wszyscy.

Obecnie znanych jest blisko 30 000 schorzeƒ i chorób, a tylko ok. 10 000 z nich mo˝na skutecznie leczyç.

Post´p w biotechnologii stwarza nadziej´ na zapobieganie i leczenie nie tylko bardzo rzadkich chorób, ale i tych

powszechnych – takich jak choroby serca, rak czy choroba Alzheimera.

Nowe mo˝liwoÊci terapeutyczne, uzyskiwane dzi´ki biotechnologii, skutkujà powstaniem wr´cz odr´bnych

dziedzin nauki i ca∏kowicie nowych narz´dzi oddawanych do dyspozycji lekarzy. Przyk∏adowo farmakogenetyka

bada wp∏yw, jaki mogà mieç geny na indywidualnà reakcj´ organizmu na lekarstwa, a testy genetyczne s∏u˝à

przewidywaniu odziedziczalnoÊci chorób oraz sà powszechnie wykorzystywane w kryminalistyce.

Wszystkie te osiàgni´cia poprawiajà jakoÊç ˝ycia i przybli˝ajà ludzkoÊç do realizacji niespe∏nionych dotàd marzeƒ

o skutecznym zapobieganiu i leczeniu chorób.

Bia∏a biotechnologia

Czerwona biotechnologia

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: