Pyoderma gangraenosum
Nieznana; Współistnienie z colitis ulcerosa (najczęściej), ch. Crohna, IBD (inflammatory bowel disease), gammapatiami, szpiczakiem IgG/IgA;
Głębokie, dobrze odgraniczone, szybko szerzące się owrzodzenia;
Ogniska pojedyncze lub liczne, pozostają blizny, powstawanie zmian nawet po najdrobniejszych urazach skóry;
Odmiana szczególna – w msc. ran poop. à reakcja na niewchłonięty katgut
Przebieg: przewlekły, postępujący
Sulfony (Dapson 100 – 200 mg/24h) + salazosulfapirydyna (Salazopiryn 5,0 – 10,0 g/24h) można dołączyć prednizon 30 mg/24h
terapia pulsowa kortykosteroidami (1000 mg dawka uderzeniowa metyloprednizolonu w ciągu 3 dni) + podtrzymująco chlorambucil (2 mg/24h) + małe dawki kortykosteroidów
Cyklosporyna A (5 mg/kg/24h) stosowana w ciągu kilku m-cy à ustąpienie zmian
przypadki oporne: klofazymina (Lampren 100-300 mg/24h); minocyklina (200 mg/24h)
zmiany wczesne: doogniskowe wstrzykiwanie kortykosteroidów (triamcinolon)
Purpura hyperergica. Vasculitis allergica, leukoclastica
Najczęściej odkładanie się kompleksów immunologicznych w ścianach naczyń (typ III reakcji) z ich zwyrodnieniem włóknikowatym oraz z naciekami leuk. wielojądrzastych.
Czynniki: bakt. (paciorkowce), leki, pokarmy itp.
Bakterie à aktyw. dopełniacza bez przeciwciał à MAC (membrane attack complex) à ściana naczyń
Patomechanizm: PAF(platelet activating factor), histamina, inne mediatory stanu zap.
Różnopostaciowe wykwity: krwotoczne, obrzękowe, grudkowe i pęcherzykowe; rozsiane, rzadziej zlewne, najczęściej na pow. wyprostnej kończyn;
Przebieg: ostry, podostry, przewlekły; nawroty; ogólny stan zazwyczaj dobry ale:
przypadki z glomeluronephritis lub z zajęciem p.pok. (obj. ostrego brzucha) à ciężki (purpura fulminans); bez odchyleń w ukł. krzepnięcia
odmiana Henocha-Schoenleina: odkładanie IgA i C3 w kłębuszkach, objawy ostrego brzucha; ściany naczyń skórnych – ziarniste złogi (IgA) – również skóra niezmieniona;
ANCA (-), ale IgA ANCA
Ogólnie: kortykosteroidy w małych dawkach + sulfony, po uzyskaniu poprawy dawki ↓ prednizon (30 mg/24h) + dapson (100 mg/24h); dodatkowo: kolchicyna (0,5 – 1,5 g/24h); pentoksyfilina, antybiotyki (jeżeli ogniska zakaźne), leki uszczelniające naczynia i p/alergiczne (p/histaminowe, Ca, VitC, rutyna)
Msc.: aerozole z kortykoster. + antyb.; kremy ze środkami p/bakt. i p/zap (Virosept)
Należałoby sięgnąć do źródeł i przypomnieć sobie PNŻ czyli przewlekłą niewydolność żylną. Tutaj będa tylko podstawowe inf.:
80% owrzodzeń podudzi stanowią owrzodzenia żylne z czego: 81 % żylaki, 14 % zespół pozakrzepowy; inne owrzodzenia: tętnicze, neurotroficzne, w rakach skóry;
Czynniki sprzyjające PNŻ: wiek, płeć, czynniki dziedziczne;
Czynniki środowiskowe: długotrwała pozycja stojąca/siedziąca; wysoka temp. otoczenia; nadwaga, otyłość; ciąża (gestageny i ucisk na naczynia biodrowe); antykoncepcja horm.;
Lokalizacja owrzodzeń poch. żylnego: 1/3 dolna kończyn dolnych, przednia i przyśrodkowa część, okolica perforatorów Cocketta;
Patogenetyczna teoria mankietów fibrynowych – zamykanie naczyń włosowatych;
Cechy kliniczne PNŻ: obrzęk, „corona phlebotactica” – żylakowatość stopy, owrzodznia podudzi, hiperpigmentacja (hemosyderoza), stwardnienie skórno-tłuszczowe (lipodermosclerosis), biały zanik skóry (atrophia blanche), wyprysk żylny;
Klasyfikacja kliniczna (część klasyfikacji CEAP):
st. 0 niewidoczne, niewyczuwalne objawy przedmiotowe choroby żylnej st. 1 teleangiektazje lub żyły siatkowate st. 2 żylaki st. 3 obrzęki st. 4 zmiany skórne przypisane do ch. żylnej np. wyprysk żylny itd. st. 5 zmiany skórne tak jak powyżej + wyleczone owrzodzenia st. 6 zmiany skórne tak jak powyżej + czynne owrzodzenie żylne
Cechy owrzodzeń żylnych:
Lokalizacja – 1/3 dolna kończyn dolnych; powierzchnia przyśrodkowa i przednia; stosunkowo płytkie; rozległe; brzegi nierówne; policykliczny kształt; dno wypełnione ziarniną lub włóknikiem; bolesne; kończyna nie jest zimna i blada; obecność tętna na t. grzbietowej stopy i w okolicy kostek; przewlekłe, nawrotowe;
Presoterapia (ukierunkowanie krwi do żył głębokich) siła ucisku do 60 mmHg w zależności od nasilenia zmian; aktywna (aparaty pneumatyczne); bierna (np. elastyczne rajstopy, bandaże);
Farmakologia msc. - oczyszczenie owrzodzenia, wzbudzenie ziarninowania i epitelizacji:
a) oczyszczenie enzymatyczne – Iruxol Mono, Fibrolan
b) środki odkażające, antyseptyki – 2-3% kw. borny, 0,01% KmnO4, Pioctaninum, pig. Castellani, Betadine
c) pobudzenie ziarninowania – 0,1 – 0,5 % Azotan srebra, maść Mikulicza, hipertoniczny NaCl
d) opatrunki: absurbujące nadmiar wysięku, ułatwiające oczyszczanie i ziarninowanie, izolacja od środowiska zewnętrznego:
piankowe = poliuretanowe (Lyofoam)
alginaty (Kaltostat)
hydrożele (Aquagel)
Hydrokoloidy (Granuflex)
Farmakologia ogólna:
leki flebotropowe: ↓ przepływ naczyniowy, ↓ lepkość krwi, ↑tonus żylny, ↑ drenaż limfatyczny;
flawonoidy poch. roślinnego – okserutyna (Venoruton); diosmina (Detralex)
saponina – escyna (Aescin)
prep. synt. – dobesylan wapnia (Calcium dobesilate)
antybiotykoterapia ogólna
leczenie p/bólowe – NLPZ, tramal
herparyna drobnocząsteczkowa – Fraxiparine, Clexane
Lecznie zabiegowe:
scleroterapia – obliteracja niewydolnych żż. powierzchownych
podwiązanie i przecięcie żył przeszywających oraz usunięcie powierzchownych żylaków
pokrycie owrzodznia autologicznym przeszczepem skóry
lenka123456