· patomechanizmy niekorych objawow chorob układu krążenia, układu oddechowego
o dusznosc /74/
§ podzial
- ze względu na pozycje
~ ortopnoe (leżenie)
~ trepopnoe (leżenie na boku)
~ platypnoe (na stojąco)
- ze wzgl na przebieg
~ nagła (zator płucny, pneumothorax, ostry obrzek pluc, zapalenie pluc)
~ przewlekła (przwelekłe choroby serca, pluc, otylosc, ciąża)
- ze wzgl na mechanike
~ wdechowa (obstrukcja gornych drog odd)
~ wydechowa (obstrukcja dolnych)
~ mieszana
§ p.
- impulsacja do centrlanych osrodkow oddychania z
~ rec klatki piersiowej
~ nerwy aferentne z mm odd, klatki
~ chemoreceptory centralne
~ kłebki aortalne, szyjne
~ nerwy przeponowe
~ korowe ośrodki
- odczuwanie wysilku oddechowego, które może przejść w dusznosc
~ zalezne od proporcji miedzy akutalnym napieciem miesni odd, a maksymalnym możliwym
- chemoreceptory
~ hiperkapnia
Ø powoduje kwasice à chemoreceptory centralne à dusznosc
Ø bezposrednio nie powoduje dusznosci (np. izolowany wzrost)
~ hipoksja
Ø glownie u chorych na choroby ukladu oddechowego
Ø u chorych na choroby krążenia udzial w dusznosci mniejszy
- mechanoreceptory
~ gornych drog odd, twarzy
Ø udzial termoreceptorow, receptorow wrazliwych na przeplyw powietrza, nervus trigeminus
Ø ¯ dusznosci przy otwartym oknie
~ plucne
Ø SAR à ¯ dusznosc
Ø C, RAR à dusznosc
~ scian klatki pierisowej (stawy, sciegna, miesnie)
- niedopasowanie aferentne
~ mozg posiada wzorzec oddychania (impulsacja eferentna do mm odd względem imp aferentnej z pluc) à chyba chodzi o to,ze gdy np. wysokie napiecie mm odd mozg porownuje z niewielkim przyrostem objetosci pluc powstaje dusznosc
§ dusznosc w przbiegu chorob
- dusznosc napadowa nocna (astma sercowa) w przewlekłej NS LK
~ 3 h po zaśnięciu
~ dusznosc, kaszel, poty, strach
~ poprawa po 30 min od przyjecia pozycji siedzącej/stojącej
~ natomiast ortopnoe
Ø pojawia się szybko po polozeniu (minuty)
Ø szybko ustepuje po przyjeciu pozycji siedzącej
~ p.
Ø przyjecie pozycji leżącej à powrot zylny à ze względu na NS LK zastoj zylny w krążeniu malym à obrzek śródmiąższowy
- POChP
~ dusznosci w wyniku napiecia oskrzeli, zmienione cisnienei transmuralne przy rozciaganiu drog oddechowych podczas wydechu
o krwioplucie
§ wykrztuszanie krwi z ukladu oddechowego
§ może doprowadzic do asfiksji (uduszenia, zamartwicy)
- miąższ plucny
~ ropien
~ zapalenie
~ gruźlica
~ kolagenozy
- pierwotne choroby nacyzniowe
~ zatorowosc plucna à zawał płuca
~ stenoza mitralna à
Ø ostry obrzek pluc
Ø pekniecie oskrzleowych połączen żylnych miedzy krążeniem oskrzelowym i plucnym
- tchawica, oskrzela
~ rozstrzenie à pekniecie oskrzleowych połączen żylnych miedzy krążeniem oskrzelowym i plucnym
~ owrzodzenie śluzowki
~ rak
- terapia
~ przeciwzakrzepowa
~ immunosupresyjna
- w tabelce jest też nosogardziel i przewod pokarmowy (?)
o palce pałeczkowate (Hipokratesa, pałeczki dobosza)
§ wystepuje w przewlekłych chorobach przebiegających z niedotlenieniem tkanek obwodowych w wyniku chorob przewlekłych krązenia, oddechowego
§ mogą być wrodzone
- przewlekła hipoksja à otwarcie połaczen t-ż à proliferacja tkanki łacznej à powiekszenie dystalnych paliczkow, przerost i poszerzenie plytek paznokciowych
o sinica
§ niebieskie zabarwienie skory, błon śluzowych
§ nasilenie zalezne od
- lokalizacja
~ najlepiej widoczna na wargach, łożyskach paznokci, płtakach usznych, wynioslosciach jarzmowych, jezyku
- grubosci skory
- zawartosci barwnika skory
- st Hb we krwi
- przeplywu krwi w obszarch powierzchownnych
- saturacji Hb
~ sinica widoczna, gdy < 85%
~ inny wskaznik – st Hb zredukowanej > 50g/L
- sinica centralna
~ patologiczna Hb
Ø metHb
Ø sulfHb
Ø karboksyHb (HbCO)
ü kompleks Hb z CO
ü wystarczy zawartosc 0.1% CO w powietrzu, by ze względu na 300x wieksze powinowactwo do Hb niż O2 zająć połowę Hb
ü w zatruciu CO
v twarz żywoczerwona
v konczyny sine
~ ¯ utlenowania krwi tetniczej (zredukowanej Hb)
Ø ¯ cisnienia atmosferycznego
Ø pluca
ü hipowentylacja pecherzykowa
ü zaburzenia stosunku V/Q
ü zaburzenia dyfuzji
Ø przecieki anatomiczne
ü niektóre wady wrodozne serca
ü przetoki t-ż w plucach
Ø defekty Hb à ¯powinowactwa do tlenu
- obwodowa
~ zwolnienie przeplywu tkankowego (zastoj) à wychwytu O2 przez tkanki à zredukowanej Hb
Ø ¯CO
Ø hipotermia
Ø zatkanie tetnicy/żyły
~ odsuniecie przepływu krwi ze skory
s7168