Nerki ver1.pdf

(2080 KB) Pobierz
© Copyright by $taś
Choroby nerek
nerek
V1
- 1 -
818119943.010.png 818119943.011.png 818119943.012.png
 
© Copyright by $taś
A n a t o m i a c z y n n o ś śc i o w a n e r e k
V1
- 2 -
818119943.001.png 818119943.002.png
© Copyright by $taś
· Kłębuszek otoczony jest torebką Bowmana zbudowaną ze spłaszczonych komórek nabłonkowych i błony podstawnej
· Torebka Bowmana otacza przestrzeń filtracyjną zwaną przestrzenią Bowmana (przestrzeń moczowa)
· Pomiędzy pętlami naczyń włosowatych znajduje się mezangium, które składa się z komórek mezangialnych i macierzy
(matrix)
· Komórki mezangium kontaktują się bezpośrednio z komórkami śródbłonka
· Szczególne znaczenie dla funkcji filtracyjnej nerki ma budowa ściany naczynia włosowatego. Ściana naczyń
włosowatych kłębuszka zbudowana jest z:
o Komórek śródbłonka (z obecnością szczelinowatych otworów (fenestracji)
o Błony podstawnej
o
Podocytów (komórek nabłonkowych)
§ Podocyty kontaktują się z blaszką zewnętrzną błony podstanej za
pomocą wypustek (nóżkowatych) à w ten sposób powstają
przestrzenie zwane szczelinami filtracyjnymi
§ Wypustki nóżkowate są silnie naładowane ujemnie dzięki
aminokwasom anionowym, złogom kwasu sialowego i proteoglikanom
à ujemny ładunek ma istotne znacznie dla prawidłowej czynności
bariery filtracyjnej
· Aparat przykłębuszkowy to mały narząd endokrynny produkujący renine
o
W skład aparatu przykłębuszkowego wchodzą:
§ Tętniczka doprowadzająca
§ Tętniczka odprowadzająca
§ Wyspecjalizowana okolica cewki dystalnej zwana plamką gęstą
§ Komórki (nieziarniste) mezangium pozakłębuszkowego
§ Macierz mezangialna
§ Komórki ziarniste (zmodyfikowane i zawierające reninę komórki mięśni gładkich w ścianie tętniczki
doprowadzającej)
§ Włókna nerwowe współczulne
B i o p s j a n e r e k
· Obecnie stosuje się powszechnie biopsję igłową przezskórną, zwaną także biopsją gruboigłową lub oligobiopsją, którą
wykonuje się pod kontrolą USG lub TK albo też pod kontrolą radiologiczną (fluoroskopią)
· Wycinek tkanki uzyskany tą drogą uważa się za wystarczający do oceny, jeżeli znajduje się nim przynajmniej 10
kłębuszków nerkowych
· Najczęstsze wskazania do biopsji to:
o
Upośledzona funkcja nerki przeszczepionej
Zespół nefrotyczny oporny na leczenie sterydami
o
o
ONN o nieznanej etiologii
o
Białkomocz i nawracający krwiomocz o nieznanej etiologii
Choroby układowe z zajęciem nerek
o
O b r a z y k l i n i c z n e c h o r ó b n e r e k
Zespół nefrytyczny
· Zespół ten występuje typowo w ostrym, postreptokokowym zapaleniu kłębuszków nerek
· Zasadniczymi cechami zespołu nefrytycznego są:
§ Krwiomocz
§ Białkomocz (umiarkowany)
§ Skąpomocz
§ Nadciśnienie tętnicze
§ Wzrost poziomu azotu pozabiałkowego i kreatyniny
Zespół nerczycowy (nefrotyczny)
· Wspólną cechą chorób kłębuszków nerkowych, które wiodą do zespołu nerczycowego, jest zwiększona
przepuszczalność naczyń włosowatych kłębuszków, tzn. bariery filtracyjnej kłębuszków
· Zasadniczymi objawami zespołu nerczycowego (nefrotycznego) są:
Znaczna proteinuria (> 3.5g/1,73 m1/doba)
o
V1
- 3 -
818119943.003.png 818119943.004.png 818119943.005.png 818119943.006.png 818119943.007.png
© Copyright by $taś
§ Białkomocz selektywny ma miejsce wówczas, jeżeli do moczu dostają się białka o niskim ciężarze
cząsteczkowym (np. albuminy lub transferyna)
§ W białkomoczu nieselektywnym zaś duży odsetek stanowią cząsteczki o większej masy cząsteczkowej,
a więc oprócz albumin także globuliny i β-lipoproteiny
Hipoalbuminemia (<3 g/100 ml)
§ Ucieczka białka dotyczy przede wszystkim albumin, w związku z czym dochodzi do odwrócenia
stosunku albumin do globulin
o
o
Uogólnione obrzęki
§ Obrzęki, początkowo dyskretne, w stanach zaawansowanych obejmują całe ciało (szczególnie
powieki), są miękkie, przesuwalne
§ Towarzyszyć im mogą przesięki w jamach ciała (ascites, hydrothorax)
§ W sporadycznych przypadkach na skutek obrzęku mózg mogą pojawić się drgawki i nagła ślepota
Hiperlipidemia i lipiduria
§ Im większa jest proteinuria i hipoalbuminemia, tym bardziej zaburzona jest gospodarka lipidowa
§ U większości chorych występuje
· wzrost stężenia w surowicy
o
o
cholesterolu,
trójglicerydów,
o
LDL, IDL, VLDL
o
niektórych apolipoprotein.
o
· Prawidłowe lub obniżone HDL à powoduje to wzrost stosunku LDL/HDL
· Ponadto występują również
o
Nadkrzepliwość
§ A przez to wzrost ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych
§ na skutek hipoalbuminemii dochodzi do wzrostu syntezy prokoagulacyjnych białek i jednocześnie
spadku aktywności antykoagulacyjnej osocza
Zaburzenia endokrynologiczne
§ Utrata białek nośnikowych dla T3 i T4 oraz wit. D powoduje niedobory hormonalne, rozwój miażdżycy i
choroby zakrzepowo-zatorowe.
o
Zaburzenia immunologiczne ze zwiększoną skłonnością do zakażeń
§ Utrata immunoglobulin oraz niskocząsteczkowych składników komplementu ma związek ze
zwiększoną podatnością chorych na zakażenia bakteryjne
o
Niedożywienie i upośledzenie wzrostu u dzieci
o
· Najczęstsze przyczyny ZN
o
U dzieci
§ Glomerulonephtritis submicroscopica – 70%
§ Glomerulosclerosis focalis segmentalis – 10%
§ Glomerulonephritis membranosa – 5-10%
§ Glomerulopatie wtórne – 5%
U dorosłych
§ Glomerulonephritis membranosa – 40%
§ Glomerulopatie wtórne – 20-30%
§ Glomerulonephritis submicroscopica – 20%
§ Glomerulosclerosis focalis segmentalis – 10-20%
o
Ostra niewydolność nerek
· Termin ONN jest określeniem klinicznym, który oznacza zespół objawów związanych z nagłym pogorszeniem się funkcji
nerek , w wyniku czego w niedostatecznym stopniu wydalane są z ustroju produkty przemiany materii, znacznym
zaburzeniom ulega gospodarka wodno-elektrolitowa i dochodzi do rozwoju ostrej mocznicy.
· ONN manifestuje się oligurią lub anurią i azotemią (wzrostem poziomu azotu pozabiałkowego i kreatyniny we krwi
związanym zwykle ze spadkiem filtracji kłębuszkowej)
· Ze względu na mechanizmy powstawania ONN wyróżnia się 3 jej postacie
o
Przednerkową (czynnościową, w znacznym odsetku odwracalną)
· wywołana jest nagłym pogorszeniem ukrwienia nerek – a w konsekwencji spadkiem filtracji
kłębuszkowej – spowodowanym spadkiem ciśnienia krwi i/lub zmniejszeniem ilości krwi
V1
- 4 -
818119943.008.png
© Copyright by $taś
krążącej lub zaburzeniami hemodynamiki wewnątrznerkowej (obkurczenie naczyń
doprowadzających lub rozszerzenie naczyń odprowadzających) na skutek:
Zmian organicznych
§ niedrożność tętnic nerkowych wywołana zakrzepem lub zatorem,
§ zawał mięśnia sercowego,
§ tamponada serc
o
o
Zmian czynnościowych spowodowanych przez:
§ Krwotok ,
§ ostrą niewydolność krążenia ośrodkową i obwodową
§ Odwodnienie (rozległe oparzenia, wymioty, biegunki, znaczne obrzęki i
przesięki)
§ Zespół wątrobowo-nerkowy (czynnościowa niewydolność nerek w
przebiegu ciężkich chorób wątroby)
§ Zaburzenia jatrogenne (przedawkowanie leków diuretycznych i
hipotensyjnych, leczenie cyklosporyną A)
o
Nerkową (zapalną lub niezapalną)
· Może być spowodowana pierwotnym uszkodzeniem każdego z elementów anatomicznych
nerek, tzn.
o Kłębuszków (np. w przebiegu glomerulonephritis rapide progessiva)
o
Naczyń krwionośnych (nadciśnienie złośliwe, guzkowe zapalenie tętnic,
wykrzepianie wewnątrznaczyniowe (DIC), zespół hemolityczno-mocznicowy,
zakrzepy i zatory tętnic i zakrzepy żył nerkowych)
Cewek i tkanki śródmiąższowej (ostra martwica cewek nerkowych, ostre alergiczne
śródmiąższowe zapalenie nerek, ostre odrzucenie przeszczepionej nerki)
o
o
Pozanerkową (niedrożnościową)
· Zwana jest także ostrą mocznicą mechaniczną .
· Spowodowana jest nagłą trwałą lub przerywaną niedrożnością dróg moczowych wskutek
o
Obustronnego zamknięcia moczowodów (od zewnątrz, np. w fibromatosis
retroperitonalis lub przez powiększone zaotrzewnowe węzły chłonne w chłoniakach
złośliwych; od wewnątrz przez kamienie, skrzepy krwi)
Utrudnienie odpływu moczu z pęcherza moczowego (rozrost lub nowotwory
gruczołu krokowego)
o
Tworzenia się złogów wewnątrznerkowych (kryształy kwasu moczowego,
sulfonamidy)
o
· Obraz morfologiczny nerek odpowiada ostremu wodonerczu
Przewlekła niewydolność nerek
· Insufficientia chronica renum
· Charakteryzuje się ona przedłużającymi się objawami mocznicy
§ Mocznica natomiast manifestuje się azotemią (bo uszkodzenie nerek) wraz z zespołem objawów
klinicznych i biochemicznych ze strony różnych narządów (np. neuropatia peripherica, gastroenteritis
uremica, pericarditis fibrinosa)
§ Azotemia – jest to zwiększone stężenie azotowych substancji niebiałkowych takich jak mocznik, kreatynina czy azot
mocznika w surowicy lub osoczu
§ Mocznica – jest to azotemia wywołana chorobą nerek , której towarzyszą objawy toksyczne : wymioty, biegunki,
zaparcia, wzdęcia, zapalenie jamy ustnej, zapach mocznika z jamy ustnej, zaburzenia ze strony układu nerwowego –
senność , tiki, apatia, skurcze kloniczne, zmiany elastyczności skóry, zmatowienie okrywy włosowej, zaburzenia
oddychania, wzrost ciśnienia krwi, zaburzenia rytmu serca , zespół hemolityczno- mocznicowy .
· Do rozwoju PNN dochodzi stopniowo
o
Okres obniżonej wydolności nerek
· Filtracja kłębuszkowa obniżona do połowy
· Poziom azotu pozabiałkowego i kreatyniny w surowicy krwi jest prawidłowy
· Chory jest asymptomatyczny
o
Okres wyrównanej azotemii
· Filtracja kłębuszkowa wynosi 20-50% normy
· Pojawia się azotemia zwykle z nadciśnieniem i niedokrwistością
· Występuje poliuria i nocturia (wskutek obniżonej zdolności zagęszczania moczu)
V1
- 5 -
818119943.009.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin