stres w pracy cz2.pdf

JAK ZMNIEJSZAÆ STRES

W PRACY?

PRZYCZYNY

STRESU W PRACY

GRUPY RYZYKA

Pierwszym krokiem w ograniczaniu stresu

w pracy jest poznanie jego poziomu wœród

pracowników oraz przyczyn stresu charaktery-

stycznych dla danego przedsiêbiorstwa. Naj-

lepsz¹ metod¹ jest uzyskanie informacji od

pracowników lub ich przedstawicieli. Mo¿-

na wykorzystywaæ w tym celu tak¿e wywiady,

kwestionariusze, tzw. listy kontrolne lub ankie-

ty do samooceny (zobacz na: www.pip.gov.pl).

Po podjêciu decyzji o potrzebie zmniejsze-

nia poziomu stresu oraz w zale¿noœci

od stwierdzonych przyczyn mo¿na:

z poprawiæ fizyczne warunki pracy,

z dostosowaæ psychospo³eczne warunki

pracy do mo¿liwoœci pracowników,

z zwiêkszaæ umiejêtnoœci pracowników

w radzeniu sobie ze stresem,

z zapewniæ pomoc i rehabilitacjê

pracownikom doœwiadczaj¹cym

skutków zdrowotnych stresu.

W najbardziej rozbudowanej formie zapo-

bieganie stresowi w pracy przyjmuje postaæ

Programów Zarz¹dzania Stresem obejmuj¹-

cych wszystkie powy¿sze sposoby.

Warunkiem skutecznoœci dzia³añ zmniejsza-

j¹cych negatywne skutki stresu w pracy jest

udzia³ wszystkich stron: pracodawcy, pracow-

ników, ich przedstawicieli, zak³adowej s³u¿by

bezpieczeñstwa i higieny pracy, lekarzy medy-

cyny pracy, czasem tak¿e specjalistów spo-

za zak³adu.

Zród³em chronicznego stresu w pracy mo-

g¹ byæ tzw. psychospo³eczne warunki pracy:

z przeci¹¿enie prac¹ (np. gdy pracy jest zbyt

du¿o, jest zbyt trudna do wykonania w za-

danym czasie; praca w nadgodzinach, zbyt

wysokie tempo pracy),

z niedoci¹¿enie prac¹ (np. gdy praca jest

prosta i monotonna, nie anga¿uje umiejêt-

noœci i wiedzy pracownika, nie wykorzy-

stuje jego mo¿liwoœci),

z niejednoznacznoœæ roli (np. gdy obowi¹zki

pracownika s¹ nieokreœlone; pracownik nie

wie co, kiedy lub w jaki sposób powinien

wykonywaæ),

z konflikt roli (np. gdy pracownik staje przed

sprzecznymi wymaganiami wobec prze³o-

¿onego i klienta lub wzajemnie wyklucza-

j¹cymi siê poleceniami prze³o¿onego),

z brak kontroli pracownika nad jego prac¹

(np. gdy decyzje dotycz¹ce sposobu, tempa

i przerw w pracy s¹ podejmowane bez

udzia³u pracownika – pracownik jest „try-

bikiem w maszynie”),

z brak wsparcia i pomocy ze strony wspó³-

pracowników i prze³o¿onych, brak mate-

ria³ów i narzêdzi potrzebnych do pracy,

z z³e fizyczne warunki pracy (niedostateczne

oœwietlenie, ha³as, zbyt wysoka lub zbyt ni-

ska temperatura, brak przestrzeni, zapyle-

nie, zanieczyszczenie powietrza).

Szczególnie nara¿one na odczuwanie stre-

su zwi¹zanego z prac¹ s¹ osoby:

z m³ode,

z nowo przyjête do pracy,

z których predyspozycje, zdolnoœci, wiedza,

umiejêtnoœci lub doœwiadczenie zawodowe

s¹ niewielkie lub niedostosowane do wyko-

nywanych obowi¹zków,

z wra¿liwe (których uk³ad nerwowy wzma-

cnia bodŸce nap³ywaj¹ce z otoczenia),

z dominuj¹ce, d¹¿¹ce do osi¹gniêæ, wspó³za-

wodnicz¹ce z innymi, dzia³aj¹ce w poœpie-

chu, niecierpliwe,

z w podesz³ym wieku,

z maj¹ce dodatkowo problemy poza prac¹,

np. k³opoty finansowe, osoby bêd¹ce

w trakcie rozwodu, zmagaj¹ce siê z choro-

b¹ w rodzinie.

KILKA RAD – JAK RADZIÆ SOBIE ZE STRESEM W ŒRODOWISKU PRACY:

z b¹dŸ wyrozumia³y dla siebie i innych; pa-

miêtaj, ¿e nie ma ludzi, którzy „zawsze

wszystko wiedz¹”, „zawsze zd¹¿aj¹ na

czas”, „zawsze wszystkich lubi¹” i „s¹ lu-

biani przez wszystkich”,

z nie oskar¿aj i nie dyskredytuj siebie i in-

nych, szukaj dobrych stron u siebie i wspó³-

pracowników,

z dbaj o siebie i swoje sprawy; odmawiaj

i mów „NIE”, gdy ktoœ narusza Twoje prawa,

z jeœli musisz, rywalizuj raczej z sob¹ ni¿ z in-

nymi pracownikami,

z unikaj odwlekania i odk³adania spraw

„na póŸniej”,

z przy wykonywaniu obowi¹zków stosuj me-

todê „ma³ych kroków”: sporz¹dzaj listê

spraw do za³atwienia; szereguj je wed³ug

hierarchii wa¿noœci, zaczynaj od najwa¿-

niejszych i pamiêtaj o zostawieniu sobie

czasu na nieprzewidziane zdarzenia,

z staraj siê wykonywaæ jedn¹ czynnoœæ

od pocz¹tku do koñca,

z dbaj o jak najszersze grono rodziny, przyja-

ció³, znajomych – osób, od których otrzy-

masz pomoc, gdy przyjdzie Ci stawiæ czo³a

problemom w pracy,

z staraj siê zachowaæ równowagê miêdzy pra-

c¹ a czasem wolnym przeznaczanym dla

siebie,

z rozwijaj swoje zainteresowania pozazawo-

dowe,

z nie zapominaj o sprawnoœci fizycznej, zdro-

wiu i w³aœciwym od¿ywianiu,

z odpoczywaj regularnie,

z nie pomniejszaj w³asnych oraz cudzych do-

konañ,

z jeœli jest za co, nie zapominaj o wyra¿aniu

uznania i aprobaty,

z w myœleniu o sobie i obowi¹zkach unikaj

zwrotów „zawsze”, „natychmiast”, „muszê”,

„nigdy”; u¿ywaj w zamian stwierdzeñ „do-

brze by by³o”, „chcia³bym”, „chcia³abym”,

„postaram siê”,

z mów o uczuciach zwi¹zanych z prac¹, sta-

raj siê, aby nie wp³ywa³y na Twoje zacho-

wanie w sposób dezorganizuj¹cy pracê in-

nym osobom,

z nie próbuj radziæ sobie z problemami przy

u¿yciu alkoholu, nikotyny lub œrodków odu-

rzaj¹cych,

z jeœli mo¿esz, weŸ udzia³ w treningach anty-

stresowych, asertywnoœci, relaksacyjnych

lub zarz¹dzania czasem.

Powy¿sze rady nie wyczerpuj¹ wszystkich

sposobów radzenia sobie ze stresem – jeœli po-

trzebujesz, mo¿esz zwróciæ siê z proœb¹ o po-

radê do lekarza, psychologa, doradcy zawodo-

wego lub zapoznaæ siê z dostêpn¹ literatur¹

dotycz¹c¹ stresu.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: