Bł. Jakub Strzemię, franciszkanin, arcybiskup Halicki, 1340–1409.doc

Bł. Jakub Strzemię, franciszkanin, arcybiskup Halicki, 1340–1409

Jakub, według tradycji, pochodził z rodu szlacheckiego, herbu Strzemię (stąd nazwa Jakub Strepa, która się ogólnie przyjęła) osiadłego w ziemi krakowskiej. Okres jego życia przyjmuje się na lata 1340–1409. Wychowywał się w domu rodziców, nauki prawdopodobnie pobierał w Krakowie. Pewne jest, że wstąpił do franciszkanów. Otrzymawszy święcenia kapłańskie, jako misjonarz został wkrótce wysłany na słowiańskie ziemie wschodnie. Terenem jego prac apostolskich były: Ruś Czerwona, Wołyń, Podole, Wołoszczyzna. W latach 1385–1388 sprawował urząd gwardiana klasztoru franciszkańskiego we Lwowie. W 1391 roku pełnił urząd franciszkańskiego wikariusza „Braci Pielgrzymujących dla Chrystusa” na Rusi i w Mołdawii.

Szybko dał się poznać, jako wybitny kaznodzieja i niezmordowany, a roztropny apostoł. Dnia 27 VI 1391 Bonifacy VIII mianował go arcybiskupem halickim. Sakrę biskupią otrzymał w Tarnowie 1392 r. Troska o dobro całego kraju, praca nad ugruntowaniem i rozszerzeniem Kościoła katolickiego – to główne wytyczne jego rządów rozległą diecezją halicką. Rozpoczął od zakładania placówek parafialnych, głównie po wsiach. Starał się o pomnożenie liczby duchowieństwa, pilnie czuwając nad jego karnością. W działalności duszpasterskiej popierał pracę dominikanów i franciszkanów, wielce zasłużonych dla katolicyzmu na Rusi. Szerzył cześć Najśw. Sakramentowi i Matce Bożej.

Lud wierny pozyskał sobie roztropnymi, łagodnymi i mądrymi rządami. Przy wydatnej pomocy mieszczan wybudował katedrę we Lwowie. Jako wybitny organizator, gorliwy kaznodzieja, misjonarz i biskup, zyskał powszechny szacunek także w innych, sąsiadujących diecezjach, a nawet wśród innowierców.

Charakter jego rządów był naprawdę niezwykły. Zanim arcybiskup zorganizował kapitułę i ustanowił regularne parafie, przez szereg lat musiał mozolnie wszystkiego sam doglądać. Oddany swej owczarni, nie opuszczał jej nigdy na czas dłuższy. Źródłem jego osiągnięć na polu religijnym była nie tylko niestrudzona praca, energia i apostolska gorliwość, ale również świątobliwe, czyste życie, ofiarność, bezinteresowność i świadczone miłosierdzie, które mu zjednały wszystkich mieszkańców diecezji tak, że zaraz po śmierci powszechnie nazywano go świętym.

Pracę Jakuba Strzemię ocenił należycie król Władysław Jagiełło, gorąco oddany sprawom Kościoła. Szczerze popierał posunięcia biskupa, darzył go przywilejami, a nawet powołał do rady królewskiej. Przyjeżdżając zaś na Ruś Czerwoną chętnie korzystał z jego mądrych rad. Nazywano go „ojcem i stróżem ojczyzny, senatorem mądrym”. W kronice kapituły lwowskiej zachowała się taka charakterystyka jego postaci: „Był mężem wielkiej cnoty, pobożności i sławy, życia prostego, a mogącego być wzorem i przykładem dla innych, senatorem uczciwym i pełnym dobrej rady, a granic kraju żarliwym obrońcą”.

Arcybiskup Jakub Strzemię zmarł dnia 20 października 1409 roku i został pochowany, zgodnie z życzeniem, w podziemiach kościoła oo. franciszkanów we Lwowie. Kult świątobliwego arcypasterza rozpoczął się z chwilą jego śmierci. Jego szaty liturgiczne pieczołowicie przechowywano. Kalendarz litewski z XVI wieku podaje, że wierzono, iż infuła świątobliwego arcybiskupa „uzdrawia chorych od bólu i zawrotów głowy”.

W 1619 r. odnaleziono jego grób, a w 7 lat później przełożono relikwie do nowej trumny. W tym czasie umieszczono podobiznę Jakuba wśród portretów świętych patronów Lwowa. Jego wstawiennictwu przypisywano ocalenie Lwowa od pożaru w 1527 r. i zwycięstwo nad Tatarami. U jego trumny modlił się Jan III Sobieski przed wyprawą na Turków. Kult Jakuba trwał i rozwijał się nieprzerwanie. W r. 1777 na polecenie Wacława Hieronima Sierakowskiego, bpa lwowskiego, rozpoczęto proces beatyfikacyjny. Pius VI dnia 11 IX 1790 r. zaliczył Jakuba Strzemię do grona błogosławionych, zatwierdzając istniejący prawie 400 lat kult. Odnowicielem kultu w XX w. bł. Jakuba był arcybp Józef Bilczewski. Na jego prośbę Pius X ustanowił bł. Jakuba patronem archidiecezji lwowskiej oraz patronem polskiej prowincji franciszkanów.

Po II wojnie światowej relikwie błog. Jakuba zostały przewiezione z katedry lwowskiej do Tarnowa, a w 1966 roku umieszczono je w prokatedrze w Lubaczowie.

(Na podstawie: Ks. Władysław Padacz, Z polskiej gleby, Kraków, 1971)