Słownik osób.docx

Słownik osób

Abuna Paulos (ur. 1928), patriarcha asyryjskiego Kościoła etiopskiego, biskup od 1964 r., uczestniczył w soborze Kościołów przedchalcedońskich w Adis Abebie w 1969 r., przyczyniając się do ich reformy, patriarcha noszący tytuł abuna od 1976 r., spotkał się z papieżem Janem Pawłem II w 1993 r. podczas swej wizyty w Watykanie i wspólnie podpisał deklarację o podjęciu dialogu ekumenicznego.

Á Paulo Wincenty, św. (1581-1660), francuski kapłan opiekun chorych i biednych, kanonizowany w 1885 r., założyciel zgromadzenia misjonarzy, od wezwania paryskiego domu zwanych również lazarystami, oraz zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia (Szarytki). Jego uczniowie skupili się na misjach ludowych, rekolekcjach i reformie seminariów duchownych. Występował także przeciw jansenizmowi.

Adalbert z Trewiru, św. (†1090), mnich benedyktyński wykształcony w Würzburgu i Paryżu, jako biskup Würzburga był fundatorem licznych opactw benedyktyńskich i głównym przedstawicielem lotaryńskiego ruchu reformy zakonnej.

Agnieszka z Pragi zwana także Agnieszką Czeską, św. (1205-1282), księżniczka czeska z rodu Przemyślidów, córka Przemysła Ottokara I króla Czech, oddana działalności charytatywnej i praktykom pobożnym. Założyła w Pradze pierwszy szpital, przy którym powstał Zakon Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą oraz klasztor klarysek do którego księżniczka wstąpiła i który uczyniła ośrodkiem odnowy religijnej, była fundatorką licznych klasztorów i dzieł miłosierdzia, kanonizowana przez papieża Jana Pawła II w 1989 r.

Akwila (II w.), uczeń rabbiego Akiby ben Josefa, autor słynnego przekładu Biblii z języka hebrajskiego na język grecki. Św. Hieronim i Ireneusz, podkreślali wierność i staranność tego tłumaczenia, pomimo że głównym celem tego przekładu było takie oddanie sensu języka Pisma św. aby wyeliminować interpretację mesjanistyczną. Tłumaczenie Akwili było używane przez gminy żydowskie żyjące w diasporze, a w szkołach rabinicznych posługiwano się nim do końca V w. Przekład ten jednak zaginął, jedynie drobne urywki zachowały się we fragmentach Heksapli Orygenesa.

Akwila i Pryscyla (I w.), małżeństwo nawrócone z judaizmu, bliscy współpracownicy św. Pawła Apostoła. Wygnani z Rzymu dekretem cesarza Klaudiusza (Dz 18,2), zamieszkali w Koryncie, gdzie przebywał u nich św. Paweł, pracując razem z nimi przy wyrobie namiotów. Od ok. 52 r. byli w Efezie gdzie udostepnili swoje mieszkanie jako kościół. Tam również zapoznali Apollosa z nauką Chrystusa, ponownie wrócili do Rzymu gdzie ich dom stał się jednym z głównych ośrodków życia religijnego.

Albert brat, św. (Chmielowski Adam), (1845-1916). Krakowski malarz, uczestnik powstania styczniowego a później działacz charytatywny, założyciel zgromadzenia albertynów i albertynek. Poświęcił swoje życie opiece nad bezdomnymi, jako brat-tercjarz franciszkański zakładał przytułki dla bezdomnych i tzw. ogrzewalnie we Lwowie, Krakowie i innych miastach. Beatyfikowany a następnie kanonizowany przez papieża Jana Pawła II w 1989 r.

Ambroży, św. (†397), Pisarz łaciński, Doktor Kościoła. W czasie pełnienia obowiązków urzędnika rzymskiego został wybrany na biskupa Mediolanu i zarządzał tą diecezją aż do śmierci. Był znakomitym organizatorem i obrońcą Kościoła. Jako pisarz zasłynął z mów, pism egzegetycznych, teologicznych często o charakterze moralnym oraz pism liturgicznych (traktaty Sakramenty i Misteria). Pod jego wpływem przyjął chrzest św. Augustyn. Jest jedną z postaci dominujących w Kościele IV w.

Amfiloch, św. (ok. 340-396), biskup Ikonium, krewny Grzegorza z Nazjanzu, przyjaciel Grzegorza z Nysy i Bazylego Wielkiego. W młodości działał jako adwokat w Konstantynopolu, pod wpływem Grzegorza z Nyssy porzucił w 370 r. funkcje retora by rozpocząć życie pustelnicze. W 373 r. za sprawą Bazylego Wielkiego został wybrany biskupem metropolitą Ikonium. Bronił boskości Ducha Świętego na synodzie w Ikonium (376 r.) oraz w pismach skierowanych w imieniu tego synodu do sąsiednich prowincji kościelnych. Uczestniczył w Soborze Konstantynopolitańskim (381 r.), gdzie opowiedział się po stronie ortodoksji. Przez cały czas swej działalności walczył zdecydowanie z arianizmem i wywodzącymi się z manicheizmu sektami. Zachowały się jednak tylko fragmenty jego dość obfitej twórczości po raz pierwszy zostały zebrane w XIX w. i wydane jako Amphilochiana.

Anchieta José de (1534-1591), hiszpański misjonarz ze zgromadzenia jezuitów, kształcił się w Coimbrze aby od 1551 r. wraz z towarzyszami podjąć działalność misyjną w Meksyku. Wraz z towarzyszem Manuelem de Nobrega rozpoczął pracę jako misjonarz w Pirantinga, był założycielem miasta Rio de Janeiro (1567 r.). Zasłużył się przede wszystkim jako organizator życia religijnego w Brazylii, był autorem prac poświęconych przedhiszpańskiej cywilizacji Meksyku i językom Indian meksykańskich.

Anders Władysław (1892-1970), polski generał i polityk, po 1939 r. uwięziony w Moskwie, zwolniony po zawarciu układu polsko-sowieckiego, w latach 1941-1942 był dowódcą Armii Polskiej w ZSRR i 1942-1943, dowódcą Armii Polskiej na Wschodzie, 1943-1946, dowódca II Korpusu Polskiego. Po wojnie przebywał na uchodźctwie w Londynie, pochowany na polskim cmentarzu wojennym pod Monte Cassino.

Anna de Los Angeles Monteagudo, bł. (1602-1672), karmelitanka z Arequipa (Peru). Kształciła się u miejscowych dominikanek do, których też pomimo oporów rodziców wstąpiła. Za wzór obrała sobie Różę z Limy, w r.1648 została przeoryszą, doznała wielu duchowych udręk. Beatyfikowana przez papieża Jana Pawła II w 1985 r. podczas wizyty w Peru.

Andrzej z Olmos, (1491-1557). Hiszpański franciszkanin i misjonarz w 1530 r. zorganizował w Pánuce (Meksyk) pierwszą placówkę misyjną, opracował gramatykę i słowniki jezyków: Nahuan, Huatesków i Totonaków oraz opisał dawne dzieje Meksyku.

Andrzej Świerard, św. (†1034). Należał do grupy mnichów-pustelników żyjących na Podbeskidziu w okolicach Tropia nad Dunajcem. Przypuszcza się że przebywał i kształcił się w Krakowie oraz, że odbył pielgrzymkę do Ziemi Świętej, gdzie poznał ideały mnichów egipskich. Po powrocie był związany z opactwem benedyktyńskim św. Hipolita na górze Zabor k. Nitry (Słowacja). Zasłynął z surowego trybu życia i ascezy.

Andrzej z Krety, św. (†740). Biskup Gostyny na Krecie, w roku 712 uczestniczył w Synodzie w Konstantynopolu. Początkowo sprzyjał doktrynie monoteletów, jednak w zerwał z herezją a swoje nawrócenie opisał w poemacie jambicznym. Występował w obronie czci obrazów, zapoczątkował nowy rodzaj bizantyńskiej pieśni kościelnej zwanej kanonem. Jest autorem wielu hymnów kościelnych.

Antoni Padewski, św. (1195-1231). Hiszpański franciszkanin, działający we Włoszech zasłynął jako kaznodzieja ludowy i cudotwórca, ponadto był profesorem teologii w studium generalnym franciszkanów w Bolonii. Wprowadził do teologii scholastycznej system filozoficzny św. Augustyna. Prowadził działalność na rzecz ubogich i chorych szczególnie w Padwie. Kanonizowany w 1232 r. przez papieża Grzegorza IX, ogłoszony doktorem kościoła w 1946 r. przez papieża Piusa XII jako doctor evangelicus, głównie za przystępny wykład ewangelii zawarty w swoich kazaniach.

Antoni, św. (†356). Opat, mnich i pustelnik żyjący w Egipcie. W młodości postanowił całkowicie poświecić się Bogu, w tym celu udał się na pustynię. Surowym umartwieniem i postem w krótkim czasie zjednał sobie licznych uczniów i naśladowców, którzy zaczęli gromadzić się wokół niego. Według bogatej tradycji związanej z jego postacią, miał dokonywać cudownych uzdrowień, głównie wypędzając złego ducha z opętanych. Co pewien czas odsuwał się od otoczenia by modlic się i umartwiać w samotności. W podeszłym wieku miał odwiedzić św. Pawła z Teb, pierwszego pustelnika, spotkanie to otoczono legendą. Zachowały się listy św. Antoniego i przekazy licznych autorów.

Antypater z Bostry, św. (V w.), syryjski teolog i pisarz kościelny, biskup Bostry w Arabii, uczestniczył w Soborze Chalcedońskim (451), był przyjacielem św. Eutymiusza, znany jest jako autor traktatu apologetycznego Antiheresis, stanowącego apologię Euzebiusza z Cezarei wymierzoną przeciw Orygenesowi.

Atanazy, św. (ok. 296-373). Pisarz grecki, Doktor Kościoła, biskup Aleksandryjski, który wsławił się nieubłaganą walką w obronie wyznania wiary Soboru Nicejskiego (325 r.) i bóstwa Syna Bożego przeciw arianom. Pięciokrotnie wypędzany ze stolicy biskupiej w Aleksandrii, 17 lat spędził na wygnaniu. Pisma jego mają charakter polemiczno-pastoralny. Szczególnym powodzeniem cieszył się jego traktat O Trójcy Św. oraz Żywot św. Antoniego.

Atenagoras I, Aristoklis Spiru (1886-1972), prawosławny arcybiskup Konstantynopola i patriarcha ekumeniczny; od 1930 r. egzarcha Ameryki; od 1948 r. arcybiskup Konstantynopola; od 1919 r. prowadził aktywną działalność ekumeniczną. W 1955 r. ustanowił stałe przedstawicielstwo patriarchatu przy Światowej Radzie Kościołów i zapoczątkował dialog katolicko-prawosławny; w 1964 r. spotkał się z papieżem Pawłem VI w Jerozolimie; w 1965 r. wspólnie z papieżem ogłosił zniesienie ekskomuniki a 1054 r.; w 1967 r. gościł Pawła VI w Stambule i złożył wizytę w Watykanie oraz w Canterbury; nawiązał także kontakty ze starokatolikami i Kościołami przedchalcedońskimi.

Augustyn, św. (†430). Pisarz łaciński, Doktor Kościoła, największy teolog starożytności chrześcijańskiej. Pochodził z Afryki, otrzymał wykształcenie retoryczne. Po burzliwej młodości spędzonej w Mediolanie, nawraca się pod wpływem św. Ambrożego (opis tych wydarzeń znajdujemy w jego autobiografii zatytułowanej Wyznania). Powraca do Afryki, gdzie zostaje biskupem w Hipponie i przywódcą episkopatu afrykańskiego. Pisał bardzo dużo, odegrał decydującą rolę w formowaniu się teologii Zachodu: nauki o Trójcy Świętej, o łasce (spory pelagiańskie), teologii historii (O państwie Bożym), w egzegezie (komentarze do Psalmów i do Ewangelii św. Jana). Jego mowy uderzają pięknem i prostotą. Wywierał i wywiera dotąd wielki wpływ na myśl Zachodu.

Baltazar Hans Urs von (1906-1988), szwajcarski teolog i filozof katolicki, od 1969 r. członek papieskiej Miedzynarodowej Komisji Teologicznej, współzałożyciel (1972) międzynarodowego czasopisma teologicznego „Communio”. Mianowany kardynałem w 1988 r. (nie zdążył przyjąć nominacji). Zajmował się chrystologią, patrystyką i teologią duchowości.

Bartolomeos I (ur.1940), prawosławny patriarcha ekumeniczny Konstantynopola od 1991 r.; prawnik, specjalista w dziedzinie prawa kanonicznego; od 1972 r. kierownik sekretariatu i doradca swojego poprzednika Dymitriosa I. Jest rzecznikiem dialogu prawosławno-katolickiego, spotkał się z Janem Pawłem II podczas swojej wizyty w Watykanie w 1995 r., wraz z papieżem podpisał wspólną deklarację, która stanowi podsumowanie dialogu ekumenicznego u progu drugiego milenium.

Baziak Eugeniusz, bp (1890-1962), biskup metropolita krakowski, administrator apostolski w Krakowie. W 1944 r. objął arcybiskupstwo Lwowskie, po zakończeniu działań wojennych przeniósł stolicę do Lubaczowa. Na prośbę kardynała A. Sapiechy w 1951 r. został mianowany koadiutorem i ordynariuszem krakowskim na wypadek śmierci kardynała. Po śmierci kard. Sapiechy sprawował funkcje administratora apostolskiego archidiecezji krakowskiej, nastepnie mianowany (1959 r.) przez papieża Jana XXIII ordynariuszem diecezji w Krakowie.

Bazyli Wielki, św. (†379), pisarz grecki i Doktor Kościoła. Najwybitniejszy biskup Wschodu drugiej połowy IV w. Po pobycie na pustyni zostaje biskupem Cezarei Kapadockiej i wraz z Grzegorzem z Nyssy i Grzegorzem z Nazjanzu zwalczają arian. W Cezarei zorganizował na szeroką skalę pomoc najuboższym. Pozostawił liczne traktaty teologiczne, mowy i listy.

Bazyli z Seleucji (†452), metropolita Seleucji Izauryjskiej, był uczestnikiem synodu w Konstantynopolu (448 r.), gdzie wystąpił przeciw monofizytyzmowi. Na synodzie w Efezie (449 r.) opowiedział się za nauką Eutychesa, a na Soborze Chalcedońskim potępił Eutychesa i Dioskura patriarchę Aleksandrii. Wraz z innymi biskupami izauryjskimi w 458 r. napisał do cesarza Leona I list, w którym opowiedział się za decyzjami Soboru Chalcedońskiego i za detronizacją monofizyckiego patriarchy Aleksandrii Tymoteusza II. W zachowanych pod jego imieniem 41 homiliach, widoczny jest wpływ pism Bazylego Wielkiego i Jana Chryzostoma.

Becket Tomasz, św. (ok. 1118-1170), angielski duchowny, kanonizowany w 1173 r. Pełnił urząd kanclerza Anglii od 1215 r., a następnie arcybiskupa Canterbury od 1162 r. Wszedł w konflikt z królem Henrykiem II na tle konstytucji klaredońskich ograniczających przywileje Kościoła w Anglii, zamordowany w 1170 r. w katedrze w Canterbury przez rycerzy króla.

Beda Czcigodny, św. (†735), pisarz łaciński i Doktor Kościoła, był mnichem benedyktyńskim w klasztorach w Jarrow i Wearmouth. Posiadał ogromną jak na owe czasy wiedzę. Był autorem dzieł teologicznych i egzegetycznych oraz słynnej Historii Anglii.

Beltrán Ludwik, św. (1526-1581), hiszpański kapłan z zakonu dominikanów, apostoł Kolumbii i Antyl, ochrzcił ok. 25000 indian, działał na misjach w Ameryce Południowej od 1562 r., po 7 latach na skutek chorób i wyczerpania powrócił do Walencji, gdzie był kierownikiem duchowym św. Teresy od Jezusa.

Benavente Toribio de (†1587), brat z zakonu franciszkanów, pochodził z Andaluzji, działał jako misjonarz w Meksyku, poniósł śmierć męczeńską w Puebli, kiedy wystąpił przeciw konkwiskadorom w obronie Indian.

Benedykt, św. (†526), patriarcha monastycyzmu zachodniego, założyciel zakonu mnichów oddajacych się ascezie i pracy, nazwanego od jego imienia benedyktyńskim. Po studiach w Rzymie, podjął decyzję odsunięcia się od świata i osiadł w grocie skalnej w okolicy Subiacco, gdzie rozpoczął życie pustelnicze. Zgromadził licznych naśladowców, co zmusiło go do porzucenia samotności i zajęcia się organizacją życia cenobickiego swoich uczniów. W tym celu napisał Regułę i założył klasztor na Monte Cassino.

Benedykt Męczennik, św. (†1037), był mnichem benedyktyńskim i pustelnikiem związanym z klasztorem św. Hipolita na górze Zabor k. Nitry na Słowacji. Uczeń św. Andrzeja Świerarda, zamordowany przez zbójców. Ciało jego wrzucone k. Skałki do Wagu, odnaleziono po roku i uroczyście pochowano w katedrze w Nitrze. Benedykt przekazał informacje o Andrzeju Świerardzie i wspólnie z nim prowadzonym życiu pustelniczym Maurowi biskupowi Peczu, który je opublikował.

Bernard z Clairvaux, św. (ok. 1090-1153), pisarz łaciński, Doktor Kościoła i mnich benedyktyński, który był jedną z dominujących postaci XII w. Założył zakon cystersów, był inicjatorem II wyprawy krzyżowej i miał wpływ na politykę papieża Eugeniusza III, swojego ucznia. Pozostawił pisma teologiczne, mowy i listy.

Betancourt Pedro de San José de, bł. (1626-1667), hiszpański tercjarz z zakonu franciszkanów, działający jako misjonarz w Gwatemali, pochodził z arystokratycznego rodu i przybył do Ameryki jako konkwiskador w poszukiwaniu złota, aby następnie po swoim nawróceniu poświęcić się pracy misyjnej wśród Indian. Zakładał m.in. szkoły i szpitale, beatyfikowany przez papieża Klemensa XIV w 1771 r.

Boecjusz (470-525), rzymski filozof i mąż stanu, jeden z przywódców italskiej orientacji wyzwoleńczej przeciw rządom Ostrogotów. Oskarżony przez cesarza Teodoryka Wielkiego o udział w spisku, uwięziony i stracony. Opracował podręczniki logiki, arytmetyki geometrii i muzyki. Z zamierzonego przekładu na język łaciński najważniejszych greckich dzieł filozoficznych zrealizował tłumaczenie części pism logicznych Arystotelesa. W dziełach teologicznych podjął próbę uzgodnienia wiary i rozumu, zajmując się zwłaszcza zagadnieniem osoby i natury. Najbardziej znanym dziełem B. jest napisany w więzieniu traktat O pocieszeniu przez filozofię.

Bonawentura, św. (1212-1274), franciszkański filozof scholastyczny działający w Paryżu. Ze względu na interpretację, obronę i organizację życia franciszkańskiego nazwany drugim Założycielem Zakonu. Źródłem jego myśli filozoficznej i teologicznej były dzieła Platona, Pseudo-Dionizego Areopagity i wiktorynów, zwłaszcza jednak myśl św. Augustyna. Bonawentura był twórcą najpełniejszej syntezy augustynizmu w XIII w.

Boromeusz Karol, św. (1538-1584), włoski kardynał, arcybiskup Mediolanu od 1567 r., kanonizowany w 1610 r. Uczestniczył w Soborze Trydenckim i był aktywnym rzecznikiem reformy Kościoła. Odnowił duszpasterstwo i życie religijne swojej diecezji, wspierał jezuitów, kształcił księży. Założył pierwsze seminarium duchowne, organizował katechizację dzieci, wprowadził duszpasterstwo parafialne.

Borys i Gleb, święci (X/XI w.), książęta kijowscy, młodsi synowie Włodzimierza Wielkiego, ok. 987 r. Borys otrzymał od ojca Rostów a Gleb Murów, po śmierci Włodzimierza (1015), w czasie walki o tron kijowski zostali zamordowani przez starszego brata Świętopełka. Zostali uznani w 1072 r. przez Cerkiew prawosławną za pierwszych rodzimych męczenników, ich kult był wymierzony przeciwko tendencjom odśrodkowym na Rusi.

Bosco Jan, św. (1815-1888), włoski kapłan, założyciel zgromadzenia salezjanów i salezjanek, kanonizowany przez papieża Piusa XII w 1934 r. Bezpośrednio po święceniach kapłańskich rozpoczął pracę wśród zaniedbanej moralnie młodzieży, rozwijał misje ludowe, był twórcą zakładu wychowawczego zwanego Oratorium św. Franciszka Salezego założonego w Turynie w 1864 r.

Bouthros-Ghali Bouthros (ur. 1922), egipski polityk, w latach 1992-1997 pełnił funkcje Sekretarza Generalnego ONZ; spotykał się z papieżem Janem Pawłem II w latach: 1993 i 1994.

Brunon z Kwerwurtu, św. (†1009), kanonik kapituły katedralnej w Magdeburgu i kapelan cesarza Ottona III. Następnie jako biskup misyjny, podejmował wyprawy misyjne na Węgry i Ruś, działał w Polsce, został umęczony razem z towarzyszami podczas wyprawy misyjnej na tereny Prus.

Brygida Szwedzka, św. (†1373), mistyczka pochodząca ze Szwecji, prowadziła surowe życie ascetyczne. Pod wpływem doznanych objawień wyjechała do Rzymu w 1349 r. z przesłaniem do królów szlachty, kleru i mnichów, występowała także przeciw papieżowi. Zamierzała ogłosić światu swoją misję i uzyskać zatwierdzenie zakonu, który następnie założyła, zwany Zakonem św. Brygidy. Działała także na rzecz powrotu papieża z Awinionu.

Cafasso Józef, św. (1811-1860), włoski kapłan, spowiednik i przyjaciel św. Jana Bosco, który korzystał z jego doświadczenia i wskazówek, gdy tworzył zgromadzenie Salezjanów. W r. 1848 został rektorem seminarium duchownego w Turynie, gdzie wykształcił i wychował całe zastępy ksieży. Św. Jan Bosco powiedział o nim, że zespoliły się w duszy jego cnoty świętych: Alojzego, Wincentego, Karola i Alfonsa. Kanonizowany w 1947 r. przez papieża Piusa XII.

Chromacjusz z Akwilei, św. (ok. 335-407), biskup Akwilei, teolog i kaznodzieja. Należał do bliskich współpracowników Waleriana Biskupa Akwilei i jako kapłan uczestniczył w tamtejszym synodzie antyariańskim w 381 r.. Apelował do cesarza Honoriusza i papieża Innocentego I w sprawie usuniętego ze stolicy biskupiej w Konstantynopolu Jana Chryzostoma. Jego myśl teologiczna chociaż nie usystematyzowana, koncentruje się wokół tajemnicy Chrystusa głosząc, że Chrystus jest równocześnie Synem Bożym i Synem Maryi, przez to stał się Chromacjusz prekursorem orzeczenia na Soborze Efeskim dogmatu o Bożorodzicielstwie (Theotokos) Maryi. Z dzieł pisanych zwłaszcza dla potrzeb duszpasterskich zachowały się fragmenty Komentarza do Ewangelii oraz homilie zawarte w Sakramentarzu Galezjańskim.

Chryzolog Piotr, św. (ok. 380-450), biskup, Doktor Kościoła. W 431 r. został arcybiskupem Rawenny, ówczesnej stolicy Zachodniego Cesarstwa, pełniąc funkcje doradcy na dworze cesarzowej Galii Placydy i jej synów. Jako biskup stolicy cesarskiej miał duży wpływ na kierunek rządów cesarzy. Potępił monofizytyzm głoszony przez Eutychesa, był autorem 376 mów i homilii, które zjednały jemu przydomek Złotoustego (gr. chryzologos).

Cyprian, św. (†258), pisarz łaciński i Doktor Kościoła, był biskupem Kartaginy i organizatorem życia religijnego w Afryce, a zarazem obrońcą jedności Kościoła, choć pod koniec życia popadł w konflikt z papieżem Stefanem. Zginął śmiercią męczeńską. Jego korespondencja daje obraz życia Kościoła w III. w Afryce, a dzieło O jedności Kościoła do dziś nie straciło na aktualności. Pozostawił po sobie także traktaty moralne.

Cyryl Aleksandryjski, św. (†444), pisarz grecki i Doktor Kościoła, był biskupem Aleksandrii. Zorganizował opozycję przeciw Nestoriuszowi głoszącemu daleko posuniętą dwoistość osób w Chrystusie i doprowadził do jego potępienia na soborze efeskim (431). Słynie jako obrońca tytułu Bogarodzicy - Theotókos. Szczególną wartość teologiczną posiadają jego komentarze do ksiąg Pisma św.

Cyryl i Metody, święci, tzw. sołuńscy bracia, pochodzący z Salonik. Cyryl (826-869) i Metody (815-885), apostołowie Słowian, twórcy najstarszego pisma słowiańskiego zwanego głagolicą, wprowadzili języki słowiańskie do liturgii. Byli także autorami tłumaczenia ksiąg Pisma św. na języki słowiańskie oraz słowników i gramatyk. Przebywali z misją dyplomatyczną w Bagdadzie prowadząc dyskusje teologiczne z muzułmanami. Najwieksze osiągniecia mieli w działalności misjonarskiej na Morawach i w Panonii.

Cyryl...