Skrypt , kolokwium.doc

SKRYPT NA KOLOKWIUM Z TEORI POLITYKI 2011

1. „wolność od” a „wolność do” – różnice i ich konsekwencje polityczne

Patrz  punkt 10. Tam jes to opisane dokładnie.

2. Ahistoryczne i historyczne koncepcje genezy państwa

Koncepcje powstania państwa

Subiektywistyczne – człowiek i jego koncepcje

Obiektywistyczne – coś poza człowiekiem

Historyczne - konkretny moment pojawienia się państwa

Ahistoryczne – zawsze kiedy istnieje społeczeństwo istnieje też państwo, oba elementy są tożsame.

3.Atrybuty władzy politycznej (siła – zasięg – zakres)

Zakres:

Ø      Stopień w jakim władza ograniczona jest do pewnego obszaru

Zasięg:

Ø  Liczebność i charakter podwładnych w stosunku do tych, których ta relacja nie obejmuje

Obszar i siła:

Ø      E. Lehman: stosunek władzy między 2 osobami to mikrowładza. Makrowładza nie jest jednak jej prostym zwielokrotnieniem, ale ma własne cechy

4. Błędne (potoczne) znaczenie terminu teoria

Błędne (potoczne) znaczenie terminu teoria: 
1. Teoria przeciwstawiana praktyce. 
2. Konfrontacja teorii z empirią - empiria zbiera informacje dot. ludzkich wypowiedzi i zachowań, a teoria to wolne od empirycznych ograniczeń wysuwanie wniosków. 
3. Teoria przeciwieństwem konkretu - traktowana jako coś symbolicznego, niejasnego, nie systematyzuje i nie wyjaśnia konkretnych danych. 
4. Zestawienie teorii z wiedzą potoczną. 
5. Postrzeganie teorii jako przeciwieństwa wiedzy pewnej i traktowanie jej jako równoznacznej z domysłem, przypuszczeniem.

5.Bunt i rewolucja wg Alberta Camusa

6.Podstawowe cechy rewolucji politycznych

- zniszczenie i zniesienie starego porządku

- pozaprawne działanie mas

- często ma krwawy przebieg

- przynosi fundamentalną zmianę systemu politycznego

-obejmują wszystkie poziomy i wymiary społeczeństwa ( gospodarkę, politykę, kulturę etc)

-szybkie przebieg

-zmiany mają charakter radykalny

- mobilizacja ludności

- radość z aktywizmu politycznego

- Założenie zmiany na lepsze – idea postępu

- Chęć zmiany porządku\ stanu rzeczy

- Duży zasięg\ masowość\ objęcie jak największego obszaru

- Ideologia\ świadomość społeczna = obiektywne podłoże

- Przemoc

- Gwałtowność odróżniająca rewolucję od ewolucji

- Spontaniczność

Pragnienie zmiany może dotyczyć:

- Ustroju lub systemu politycznego

- Struktury społecznej

- Gospodarki

7.Cechy relacji, którą jest władza

1. Władza jest zawsze stosunkiem między ludźmi

2. Władza ma charakter społeczny

3. Posłuch jakim cieszy się osoba sprawująca władzę

4.Faktyczna, realna, urzeczywistniona możliwość przeprowadzenia woli

Cechą charakterystyczną władzy państwowej w odróżnieniu od innych jest to, iż przejawia się ona wewnątrz klasowej organizacji terytorialnej. Organizacja ta ma monopol na korzystanie ze środków przymusu fizycznego

Cechy władzy w ujęciu społecznym (relacjonalnym):

- jest stosunkiem między ludźmi

- ma charakter społeczny, opiera się na systemie norm i kulturze społeczeństwa

- wyrasta na tle konfliktu wokół pożądanych wartości

- opiera się nie tylko na przymusie, ale głownie na autorytecie (element konstytutywny)

- może przybierać postać władzy sprawowanej (widocznej) lub utajonej (potencjalnej)

8. Cechy systemu społecznego

System społeczny oznacza całokształt wzorców, funkcji i społecznie akceptowanych sposobów zachowania, obowiązujących w danym społeczeństwie czy też w danej grupie ludzkiej. Według J. Stępnia SYSTEM SPOŁECZNY to wzajemnie ze sobą powiązane elementy rzeczywistości społecznej. Jest ujmowany w kategoriach działań, w które angażują się jednostki lub grupy jednostek w obrębie danego środowiska społecznego.

Według Piotra Sztompki system społeczny jest to „ złożona całość, składająca się z wielu elementów połączonych wzajemnymi relacjami oddzielonych od środowiska zewnętrznego wyraźną granicą”.

Cechy systemu społecznego:

§         podział na podsystemy,

§         granice,

§         eksport i import materii i energii (wymiana informacji z otoczeniem)

§         morfostaza - tendencja do zachowania struktury,

§         morfogeneza - tendencja do zmiany,

§         homeostaza,

§         ekwifinalność,

§         ekwipotencjalność,

§         procesy regulacyjne (sprzężenie zwrotne dodatnie i ujemne).

9. Demokracja w ocenie konserwatyzmu politycznego

Przeciw demokracji wypowiada się Legutko: „demokracja wyklucza wolność i równość; człowiek nie jest wolny, ponieważ poddany jest woli ludu, człowiek nie jest równy, ponieważ rządzi nim lud i ci, którzy działają w jego imieniu.” Prowadzi to do sytuacji, że zarówno głupcy jak i mądrzy mają taki sam głos. Niestety więcej jest ludzi głupich, a więc demokracja to rządy głupców.

Przeciwny demokracji jest konserwatyzm. Jak konserwatysta zmieniłby demokrację? Wprowadziłby cenzus wykształcenia i pochodzenia.

Co jednak świadczy przeciw konserwatyzmowi?

ü      brak alternatywy – jeśli nie demokracja, to co?

ü      konserwatyści uważają, że rządzić powinni ludzie mądrzy – ale jak ich wyłonić? kto by o tym decydował i jak, że jedni są mądrzy, a drudzy głupi? à brak uniwersalnego miernika mądrości

ü      ryzyko, że wybrany człowiek, choć mądry, nie poradziłby sobie z rządzeniem – co wtedy?

10. Demokracja współczesna a demokracja klasyczna

Demokracja klasyczna była bezpośrednia, występowała w małych państwach, miastach. Występował przymus świadomości, iż należy głosować bo jest to oznaka wolności obywatela. Występowało myślenie wspólnotowe, że człowiek uczestniczący w życiu politycznym to dobry człowiek – obywatel posiadający wpływ na losy jego otoczenia i państwa. W demokracji klasycznej występowała wolność „do” gdyż obywatele byli świadomi swoich czynów.  W demokracji klasycznej można powiedzieć, iż występował przymus uczestniczenia w życiu społecznym, gdyż w przeciwnym razie można był być wydalonym ze społeczeństwa.

Demokracja współczesna jest demokracją pośrednią w dużym państwie. Państwo nie jest utożsamiane ze społeczeństwem. Występuję wolność „od” gdyż obywatele nie są świadomi swojej wolności i bardzo często odstają od życia politycznego. We współczesnej demokracji występuje bardzo często myślenie indywidualne. W demokracji współczesnej dobry człowiek to osoba, która nie jest częścią wspólnoty a jest indywidualna.  Dobry obywatel nie musi uczestniczyć w życiu politycznym, jeżeli nie głosuje nie jest także karany.

11. Demokracja współczesna i jej przyszłość wg  Sartoriego

Sartorii. Za plus demokracji współczesnej( bo tak trzeba nazwać demokrację pluralistyczną) uważał on pluralizm polityczny, wieloetapowość procesów decyzyjnych, grę o sumie dodatniej w której to zwycięstwo jednego wiąże się też z „wygraną” części przegranych. Uważał on, iż jednym z warunków pluralizmu jest konieczność występowania różnorodności, tak aby każda grupa mogła artykułować swoje interesy i walczyć o władzę. Pochwala on uzawodowienie polityki co jest związane z brakiem czasu przez ludzi. Mogą oni oddać głos a cała reszta zajmują si...