Mała syrenka - Hans Christian Andersen.pdf - Bajki - Trelek2415

Mała syrenka

Hans Christian Andersen

Daleko na morzu woda jest tak błękitna jak płatki najpiękniejszych bławatków

i tak przezroczysta jak najczystsze szkło, ale jest bardzo głęboka, tak głęboka,

że jej dna nie sięga żadna kotwica; trzeba by ustawić wiele wież kościelnych jedne na

drugich, aby sięgnęły od dna aż ponad wodę. Tam na dole mieszka lud morski.

Ale nie myślcie, że jest tam tylko nagie, piaszczyste dno, nie - rosną tam

najpiękniejsze drzewa i rośliny o łodygach i liściach tak giętkich, że poruszają się przy

najlżejszym ruchu wody tak jak żywe stworzenia. Wszystkie ryby małe i duże

przemykają pomiędzy gałęziami jak ptaki w powietrzu. W najgłębszym miejscu stoi

zamek króla mórz mury ma z koralu, wysokie spiczaste okna z najczystszego

bursztynu, a dach tworzą muszle, które otwierają się i zamykają, w miarę jak faluje

woda; wygląda to prześlicznie, bo w każdej muszli znajdują się promienne perły,

jedna jedyna byłaby już skarbem w koronie królewskiej. Król mórz, tam na dole, był

od wielu lat wdowcem, a jego stara matka zajmowała się gospodarstwem;

była to mądra kobieta, ale dumna ze swego pochodzenia i dlatego nosiła w ogonie

dwanaście ostryg, gdy inne wykwintne damy mogły nosić tylko sześć. Lecz poza tym

była godna szacunku, gdyż kochała bardzo małe morskie księżniczki, swoje wnuczki.

Było ich sześć, wszystkie były ładne, ale najmłodsza była najładniejsza ze wszystkich,

cerę miała tak przezroczystą i delikatną jak płatek róży, oczy tak błękitne jak

najgłębsze morze, ale tak samo jak inne nie miała nóg, jej ciało kończyło się rybim

ogonem.

Przez cały długi dzień dzieci mogły się bawić na dole w zamku, gdzie żywe

kwiaty wyrastały wszędzie ze ścian. Otwierano wielkie, bursztynowe okna i wtedy

podpływały do nich ryby, tak jak do nas przylatują jaskółki, kiedy otwieramy okna,

ale ryby przypływały zupełnie blisko do małych księżniczek, jadły z ich ręki i dawały

się głaskać.

Przed zamkiem był duży ogród z płomiennoczerwonymi i ciemnobłękitnymi

drzewami, owoce błyszczały jak złoto, a kwiaty jak płonący ogień i ciągle poruszały

łodygami i listkami.

Grunt tworzył najdelikatniejszy piasek, niebieski jak płomień siarki. Nad

wszystkim zaś unosił się cudowny, błękitny blask, wydawać się mogło raczej,

że jesteśmy wysoko w powietrzu i że mamy pod sobą i nad sobą tylko niebo, a nie,

że to dno morza. Kiedy nie było wiatru, widać było słońce; wyglądało ono

jak purpurowy kwiat, z którego kielicha lało się światło.

Każda z małych księżniczek miała w ogrodzie swoją grządkę, na której mogła

sadzić i kopać, jak jej się podobało; jedna nadała swojej kształt wieloryba, inna wolała,

by jej grządka przypominała małą syrenę, ale najmłodsza zrobiła swoją grządkę

zupełnie okrągłą jak słońce i zasadziła na niej tylko czerwone kwiaty, tak czerwone

jak słońce. Była ona niezwykłym dzieckiem, cicha i zamyślona; podczas gdy inne

siostry ozdabiały swoje grządki najdziwniejszymi przedmiotami, które znajdowały

w zatopionych okrętach, ona prócz czerwonych kwiatów, podobnych do słońca tam

w górze, wybrała sobie tylko jeden posąg. Był to przepiękny chłopiec, wyrzeźbiony

z białego marmuru, który spadł na dno morza przy zatonięciu okrętu. Obok posągu

syrenka zasadziła czerwoną wierzbę płaczącą, która rosła pięknie i zwieszała swoje

giętkie gałęzie aż do piaszczystego, błękitnego dna, gdzie cień zdawał się fioletowy

i kołysał się bezustannie, tak samo jak gałęzie; wyglądało to, jak gdyby wierzchołek

i korzenie bawiły się w pocałunki.

Nie było dla syrenki większej radości, jak słuchać o świecie ludzi mieszkających

w górze; stara babka musiała wszystko opowiadać, co wiedziała o statkach i miastach,

ludziach i zwierzętach, wydawało jej się to cudownie piękne, że tam na górze, na

ziemi, pachną kwiaty; na dnie morza one nie pachniały - i że lasy są zielone, i że ryby,

które przepływały tu pomiędzy drzewami, tam tak głośno i pięknie śpiewają,

aż rozkoszą jest słuchać; miały to być ptaszki, ale babka nazywała je rybami,

bo księżniczki inaczej nie zrozumiałyby, nie widziały przecież nigdy żadnego ptaka.

- Kiedy skończycie piętnaście lat - powiedziała babka - pozwolę wam wynurzyć

się z wody i będziecie mogły usiąść na skałach i patrzeć przy blasku księżyca

na wielkie przepływające okręty, i zobaczycie lasy i miasto!

Następnego roku jedna z sióstr skończy piętnaście lat, ale inne?... Każda z nich

była o rok młodsza od poprzedniej, a więc najmłodsza miała przed sobą jeszcze całe

pięć lat do czasu, kiedy będzie mogła wypłynąć na powierzchnię i zobaczyć świat. Ale

jedna siostra obiecywała drugiej opowiedzieć o tym, co widziała pierwszego dnia i co

uważała za najładniejsze, bo stara babka nie opowiedziała im jeszcze wszystkiego

i pozostało jeszcze tyle rzeczy, o których chciały się dowiedzieć.

Żadna nie była tak niecierpliwa jak najmłodsza, ta właśnie, która musiała

najdłużej czekać i która była taka cicha i zamyślona. Czasami w nocy stawała przy

otwartym oknie i patrzyła w górę poprzez ciemnobłękitne morze, gdzie ryby pluskały

swymi płetwami i ogonami. Widziała księżyc i gwiazdy, połyskiwały wprawdzie

bardzo słabo, ale poprzez wodę wydawały się blade i o wiele większe, niż się nam

wydają; gdy prześlizgiwała się pod nimi czarna chmura, syrena wiedziała, że to jest

albo wieloryb, albo statek z wieloma ludźmi, przepływający nad zamkiem;

z pewnością nie wiedzieli oni, że śliczna, mała syrena stała tam na dole i wyciągała

białe ręce do okrętu.

Wreszcie najstarsza księżniczka skończyła piętnaście lat i mogła wypłynąć

na powierzchnię.

Kiedy wróciła, miała do opowiedzenia tysiące rzeczy, ale mówiła, że najpiękniej

jest leżeć na piaszczystym brzegu w blasku księżyca, kiedy morze jest spokojne,

w pobliżu zatoki i wielkiego miasta, gdzie światła błyszczą jak tysiące gwiazd; słuchać

muzyki, gwaru ludzi, turkotu pojazdów; patrzeć na liczne wieże i iglice, słuchać,

jak biją dzwony kościelne; właśnie dlatego że nie mogła być tam, podobało

jej się to najbardziej.

Ach, jakże przysłuchiwała się tym opowiadaniom najmłodsza siostra! Kiedy

potem wieczorem stała przy otwartym oknie i patrzyła w ciemnobłękitną wodę,

myślała o wielkim mieście, o ruchu i gwarze, i wtedy wydawało jej się, że aż tutaj

dolatuje odgłos kościelnych dzwonów.

W rok potem druga siostra otrzymała pozwolenie wydostania się nad wodę

i popłynięcia, dokąd będzie chciała. Wypłynęła właśnie wtedy, kiedy zachodziło

słońce, i tę chwilę uważała za najpiękniejszą. Całe niebo wyglądało jak złoto,

opowiadała, a chmury - ich piękności nie mogła dość opisać; płynęły nad nią

czerwone i fioletowe, ale o wiele prędzej od nich płynęło, jak długi biały welon, stado

dzikich łabędzi wprost w słońce; i ona płynęła do słońca, ale słońce zaszło, a różany

odblask zgasł na powierzchni morza i w obłokach.

W rok później siostra wypłynęła w górę, ta była najodważniejsza i dlatego

popłynęła aż do wielkiej rzeki, która wpadała do morza. Widziała śliczne, zielone

pagórki okryte winnicami, zamki, dwory wśród wspaniałych lasów; słyszała,

jak śpiewały ptaki, a słońce grzało tak mocno, że musiała często zanurzać się

w wodzie, aby ochłodzić rozpaloną twarz. W małej zatoczce spotkała całą gromadę

małych ludzkich dzieci; biegały zupełnie nago dookoła i pluskały się w wodzie,

chciała się z nimi bawić, ale uciekły przerażone i wtedy przyszło małe, czarne

zwierzątko, był to pies, ale ona nigdy jeszcze nie widziała psa, a szczekał tak strasznie,

że przestraszyła się go i uciekła na otwarte morze. Ale nigdy nie zapomni

wspaniałych lasów, zielonych wzgórz i ślicznych dzieci, które pływały w wodzie,

chociaż nie miały rybiego ogona.

Czwarta siostra nie była taka odważna, została na pełnym morzu i mówiła,

że właśnie tam było najpiękniej; widzi się naokoło siebie wielomilową przestrzeń,

a niebo rozpościera się jak wielki szklany dzwon. Widziała okręty, ale z daleka

wyglądały jak mewy; zabawne delfiny fikały koziołki, a wielkie wieloryby parskały

wodą z dziurek od nosa. Wyglądało to jak tysiące fontann dookoła.

Przyszła kolej na piątą siostrę; jej urodziny wypadały właśnie w zimie, i dlatego

widziała to, czego inne nie widziały. Morze było zupełnie zielone i naokoło pływały

wielkie lodowe góry.

Mówiła, że każda z nich wyglądała jak perła, a jednak były o wiele, o wiele

większe niż wieże kościelne, które budują ludzie. Ukazywały się w najdziwniejszych

postaciach i błyszczały jak diamenty. Usiadła na największej z nich, wszyscy żeglarze

okrążali z przerażeniem górę lodową, na której siedziała, a wiatr bawił się jej długimi

włosami. Pod wieczór niebo zaciągnęło się chmurami, błyskało i grzmiało, góry

lodowe na czarnym morzu wznosiły się i połyskiwały w jaskrawym blasku błyskawic.

Na wszystkich okrętach zwinięto żagle, ogarnął wszystkich strach i przerażenie,

ale ona siedziała spokojnie na pływającej górze lodowej i widziała niebieską

błyskawicę, spadającą zygzakiem na błyszczące morze.

Gdy która z sióstr wypływała po raz pierwszy na morze, zachwycona była

nowością i pięknem tego, co widziała, ale ponieważ teraz jako dorosłe dziewczyny

mogły wypływać na morze, kiedy tylko chciały, było im to już zupełnie obojętne,

tęskniły znowu do domu i po upływie miesiąca mówiły, że tam u nich na dole jest

najpiękniej i że w domu jest najlepiej.

Często o wieczornej godzinie wszystkie siostry brały się za ręce i wznosiły

się rzędem wysoko na wodzie; miały przepiękne głosy, piękniejsze niż jakikolwiek

człowiek, a kiedy zbierało się na burzę i myślały, że okręty rozbiją się, podpływały

pod statek i śpiewały o tym, jak pięknie jest na dnie morza, prosiły marynarzy,

aby nie bali się zejść na dno; ale ci nie rozumieli ich słów i myśleli, że to burza szumi,

zresztą nie oglądaliby cudów dna morskiego, bo kiedy okręt się pogrążał, ludzie

tonęli i przybywali już tylko jako trupy do zamku morskiego króla.

Kiedy wieczorem siostry wypływały ręka w rękę na powierzchnię morza,

ich mała siostrzyczka zostawała zupełnie sama i czuła, że jej się zbiera na płacz,

ale syreny nie znają łez i dlatego o wiele bardziej cierpią.

- Ach, kiedy już będę miała piętnaście lat! - mówiła. - Wiem, że pokocham ten

świat i ludzi, którzy tam mieszkają!

Wreszcie skończyła piętnaście lat.

- Oto i ty pójdziesz własnymi drogami - powiedziała babka, stara

królowa-wdowa. - Chodź, niech cię ubiorę tak jak twoje siostry. - I włożyła jej na

włosy wianek z białych lilii, każdy płatek kwiatu był połową perły, potem

przymocowała księżniczce do ogona osiem dużych ostryg na znak jej wysokiego

pochodzenia.

- To boli - powiedziała syrena.

- Trzeba cierpieć, aby godnie wyglądać - odpowiedziała babka.

Ach, jakże chętnie mała syrena zrzuciłaby z siebie ten cały przepych i pozbyła

się ciężkiego wianka; czerwone kwiaty z jej ogródka ozdobiłyby ją o wiele ładniej,

ale nie odważyła się tego zrobić. - Do widzenia - powiedziała i uniosła się jasna

i powiewna jak mydlana bańka nad powierzchnią wody.

W chwili kiedy wynurzyła głowę nad wodę, słońce zaszło, ale chmury

połyskiwały jeszcze jak róże i złoto, a w różowym powietrzu błyszczała wieczorna

gwiazda, jasna i piękna; powietrze było łagodne i świeże, morze spokojne. W pobliżu

stał wielki statek z trzema masztami, tylko jeden żagiel był rozwinięty, bo nie było

najmniejszego wiatru, a na rejach siedzieli marynarze. Rozlegała się muzyka i śpiew,

a w miarę jak się ściemniało, zapalano setki kolorowych latarni; wyglądało tak, jakby

w powietrzu powiewały flagi wszystkich narodów. Mała syrena podpłynęła

tuż do okienka i za każdym razem, kiedy woda podnosiła ją do góry, mogła zajrzeć

przez przejrzyste szyby do wnętrza, gdzie stało wiele pięknie ubranych ludzi,

ale najpiękniejszy ze wszystkich był młody książę o dużych, czarnych oczach; nie miał

na pewno więcej niż szesnaście lat, i to właśnie jego urodziny obchodzono z taką

paradą. Marynarze tańczyli na pokładzie, a kiedy młody książę wyszedł do nich,

wystrzeliły w powietrze niezliczone rakiety, świeciły jak jasny dzień, tak że mała

syrena przestraszyła się i schowała pod wodę, ale zaraz potem wysunęła znowu

głowę i wtedy wydawało jej się, że spadają na nią wszystkie gwiazdy z nieba. Nigdy

dotąd nie widziała sztucznych ogni. Wielkie słońca obracały się z sykiem, wspaniałe,

ogniste ryby wylatywały w błękitne powietrze, a wszystko to odbijało się

w pogodnym, cichym morzu. Na samym statku było tak jasno, że widać było każdą

kroplę rosy, nie mówiąc już o ludziach. A jakże piękny był młody książę, ściskał ludzi

za ręce, uśmiechał się radośnie, a muzyka rozbrzmiewała wśród cudnej nocy.

Było już późno, ale mała syrena nie mogła oderwać oczu od statku

i od pięknego księcia. Zgaszono kolorowe latarnie, rakiety przestały tryskać w górę,

nie słychać było wystrzałów, tylko w głębi morza coś szumiało i grzmiało. Syrena

siedziała na wodzie kołysząc się w górę i na dół, tak że mogła zaglądać do kajuty;

statek popłynął szybciej, rozwijano jeden żagiel za drugim, fale stawały się coraz

to silniejsze, nadciągały wielkie chmury i w oddali błyskało. Cóż to będzie za straszna

burza! Toteż marynarze zwinęli żagle. Wielki statek kołysał się, szybował

po rozhukanym morzu; fale podnosiły się jak wielkie, czarne góry usiłując runąć na

maszty, lecz statek zanurzał się tylko między wysokie bałwany, jak łabędź, i znowu

wypływał na powierzchnię spiętrzonej wody. Syrenę bawił ten widok, ale żeglarze

byli innego zdania. Statek trzeszczał i jęczał, grube belki gięły się pod ciężkimi

uderzeniami fal, maszt przełamał się pośrodku jak trzcina, statek przechylił się na bok

i woda zaczęła wlewać się do wnętrza. Dopiero teraz syrenka dostrzegła, że ludzie

byli w niebezpieczeństwie; sama musiała się mieć na baczności przed belkami

i deskami okrętu, unoszącymi się na wodzie. Przez chwilę było zupełnie ciemno,

tak że nic nie było widać, ale kiedy potem błysnęło, zrobiło się znowu jasno i mogła

rozpoznać wszystkich na statku. Każdy myślał tylko o sobie, a syrenka szukała

przede wszystkim księcia i kiedy statek zaczął już tonąć, dostrzegła, jak się pogrążał

w głębokiej wodzie. W pierwszej chwili ucieszyła się bardzo, że oto pójdzie na dno,

do niej, ale potem przyszło jej na myśl, że przecież ludzie nie mogą żyć w wodzie

i że książę dostanie się na zamek jej ojca jedynie jako trup. "Nie, on nie może umrzeć"

- pomyślała. I przepłynęła pomiędzy belkami i deskami, unoszącymi się na wodzie,

zapominając zupełnie, że mogą ją zmiażdżyć, zanurzała się głęboko w wodę

i wznosiła znowu na falach; w ten sposób udało się jej dotrzeć do młodego księcia,

który nie mógł już utrzymać się na wzburzonym morzu; ręce i nogi zaczynały mu

omdlewać, piękne oczy zamknęły się; gdyby mała syrena nie przybyła do niego,

musiałby umrzeć. Trzymała jego głowę nad wodą i dawała się unosić falom, dokąd

chciały.

Nad ranem burza przeszła; ze statku nie zostało ani śladu; słońce wzeszło

czerwone i jarzące nad wodą. Wydawało się przy jego świetle, że policzki księcia

nabierają życia, ale oczy pozostały zamknięte; syrena pocałowała go w wysokie,

piękne czoło i odgarnęła jego mokre włosy; wydawało jej się, że był podobny

do marmurowego posągu w jej małym ogródku, pocałowała go jeszcze raz, życząc

mu, aby odzyskał przytomność.

A wreszcie zobaczyła przed sobą stały ląd, wysokie, błękitne góry, na których

wierzchołkach lśnił biały śnieg, jak gdyby spoczywały tam łabędzie; w dole

na wybrzeżu ciągnęły się śliczne, zielone lasy, a wśród nich stał gmach - kościół

czy też klasztor, co trudno było odróżnić. W ogrodzie rosły cytrynowe

i pomarańczowe drzewa, a przed bramą stały wysokie palmy. Morze tworzyło

tu małą, cichą, ale głęboką zatokę, która błyszczała jak zwierciadło i kończyła się pod

skałą ławicą ślicznego, białego piasku; tutaj przypłynęła syrena z pięknym księciem

i ułożyła go na piasku tak, aby głowa była wyżej, w ciepłym blasku słońca.

W dużym, białym gmachu zabrzmiały dzwony i do ogrodu przyszło dużo

młodych dziewcząt. Wtedy syrena odpłynęła znowu dalej, za wysokie kamienie

wystające z wody, okryła swe włosy i piersi mokrą pianą, aby nikt nie zauważył jej

małej twarzyczki, i patrzyła uważnie, kto zbliży się do biednego księcia.

Mała syrenka - Hans Christian Andersen.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: