Dz.U.64.43.296 sprost.: Dz.U.65.15.113 , zm.: Dz.U.74.27.157, Dz.U.74.39.231, , Dz.U.75.45.234 , Dz.U.82.11.82, Dz.U.82.30.210, Dz.U.83.5.33, Dz.U.84.45.241, Dz.U.84.45.242, Dz.U.85.20.86, Dz.U.87.21.123, Dz.U.88.41.324, Dz.U.89.4.21, Dz.U.89.33.175, Dz.U.90.14.88, Dz.U.90.34.198, Dz.U.90.53.306, Dz.U.90.55.318, Dz.U.90.79.464, Dz.U.91.7.24, Dz.U.91.22.92, Dz.U.91.115.496, Dz.U.93.12.53, Dz.U.94.105.509, Dz.U.95.83.417 , Dz.U.96.24.110 , Dz.U.96.43.189, Dz.U.97.117.752 ,Dz.U.97.121.770,Dz.U.97.133.882,Dz.U.97.139.934,Dz.U.97.140.940, Dz.U.97.141.944 zm. wyn. z: Dz.U.95.141.692, Dz.U.96.73.350, Dz.U.97.102.643 USTAWA z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks post?powania cywilnego. (Dz. U. z dnia 1 grudnia 1964 r.) TYTU? WST?PNY. PRZEPISY OG?LNE Art. 1. Kodeks post?powania cywilnego normuje post?powanie s?dowe w sprawach ze stosunk?w z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opieku?czego oraz prawa pracy, jak r?wnie? w sprawach z zakresu ubezpiecze? spo?ecznych oraz w innych sprawach, do kt?rych przepisy tego kodeksu stosuje si? z mocy ustaw szczeg?lnych (sprawy cywilne). Art. 2. ? 1. Do rozpoznawania spraw cywilnych powo?ane s? s?dy powszechne, o ile sprawy te nie nale?? do w?a?ciwo?ci s?d?w szczeg?lnych, oraz S?d Najwy?szy. ? 1a. W wypadkach wskazanych w ustawie czynno?ci w post?powaniu cywilnym mog? wykonywa? dzia?aj?cy w s?dach referendarze s?dowi. W zakresie czynno?ci im powierzonych referendarze s?dowi posiadaj? kompetencje s?du, z uwzgl?dnieniem przepis?w art. 5181 ? 1 i 2. ? 2. (skre?lony). ? 3. Nie s? rozpoznawane w post?powaniu s?dowym sprawy cywilne, je?eli przepisy szczeg?lne przekazuj? je do w?a?ciwo?ci innych organ?w. Art. 3. Strony i uczestnicy post?powania obowi?zani s? dawa? wyja?nienia co do okoliczno?ci sprawy zgodnie z prawd? i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawia? dowody. Art. 4. (skre?lony). Art. 5. S?d powinien udziela? stronom i uczestnikom post?powania wyst?puj?cym w sprawie bez adwokata lub radcy prawnego potrzebnych wskaz?wek co do czynno?ci procesowych oraz poucza? ich o skutkach prawnych tych czynno?ci i skutkach zaniedba?. Art. 6. S?d powinien przeciwdzia?a? przewlekaniu post?powania i d??y? do tego, aby rozstrzygni?cie nast?pi?o na pierwszym posiedzeniu, je?eli jest to mo?liwe bez szkody dla wyja?nienia sprawy. Art. 7. Prokurator mo?e ??da? wszcz?cia post?powania w ka?dej sprawie, jak r?wnie? wzi?? udzia? w ka?dym tocz?cym si? ju? post?powaniu, je?eli wed?ug jego oceny wymaga tego ochrona praworz?dno?ci, praw obywateli lub interesu spo?ecznego. W sprawach niemaj?tkowych z zakresu prawa rodzinnego prokurator mo?e wytacza? pow?dztwa tylko w wypadkach wskazanych w ustawie. Art. 8. Organizacje spo?eczne, kt?rych zadanie nie polega na prowadzeniu dzia?alno?ci gospodarczej, mog? w wypadkach przewidzianych w ustawie dla ochrony praw obywateli spowodowa? wszcz?cie post?powania, jak r?wnie? bra? udzia? w tocz?cym si? post?powaniu. Art. 9. Rozpoznanie spraw odbywa si? jawnie, chyba ?e przepis szczeg?lny stanowi inaczej. Strony i uczestnicy post?powania maj? prawo przegl?da? akta sprawy i otrzymywa? odpisy lub wyci?gi z tych akt. Art. 10. W sprawach, w kt?rych zawarcie ugody jest dopuszczalne, s?d powinien w ka?dym stanie post?powania d??y? do ich ugodowego za?atwienia. Art. 11. Ustalenia wydanego w post?powaniu karnym prawomocnego wyroku skazuj?cego co do pope?nienia przest?pstwa wi??? s?d w post?powaniu cywilnym. Jednak?e osoba, kt?ra nie by?a oskar?ona, mo?e powo?ywa? si? w post?powaniu cywilnym na wszelkie okoliczno?ci wy??czaj?ce lub ograniczaj?ce jej odpowiedzialno?? cywiln?. Art. 12. Roszczenia maj?tkowe wynikaj?ce z przest?pstwa mog? by? dochodzone w post?powaniu cywilnym albo w wypadkach w ustawie przewidzianych w post?powaniu karnym. Art. 13. ? 1. S?d rozpoznaje sprawy w procesie, chyba ?e ustawa stanowi inaczej. ? 2. Przepisy o procesie stosuje si? odpowiednio do innych rodzaj?w post?powa? unormowanych w niniejszym kodeksie, chyba ?e przepisy szczeg?lne stanowi? inaczej. Art. 14. (10) (skre?lony). CZ??? PIERWSZA POST?POWANIE ROZPOZNAWCZE Ksi?ga pierwsza. PROCES TYTU? I. S?D DZIA? I. W?A?CIWO?? S?DU Przepis wst?pny Art. 15. ? 1. S?d w?a?ciwy w chwili wniesienia pozwu pozostaje w?a?ciwy a? do uko?czenia post?powania, cho?by podstawy w?a?ciwo?ci zmieni?y si? w toku sprawy. ? 2. S?d nie mo?e uzna?, ?e jest niew?a?ciwy, je?eli w toku post?powania sta? si? w?a?ciwy. Rozdzia? 1. W?a?ciwo?? rzeczowa Oddzia? 1. Podstawy w?a?ciwo?ci Art. 16. (11) S?dy powiatowe rozpoznaj? wszystkie sprawy z wyj?tkiem spraw, dla kt?rych zastrze?ona jest w?a?ciwo?? s?d?w wojew?dzkich. Art. 17. (12) Do w?a?ciwo?ci s?d?w wojew?dzkich nale?? sprawy: 1) o prawa niemaj?tkowe i ??cznie z nimi dochodzone roszczenia maj?tkowe, opr?cz spraw o ustalenie i zaprzeczenie ojcostwa, o ustalenie i zaprzeczenie macierzy?stwa oraz o przysposobienie; 2) o ochron? praw autorskich, jak r?wnie? praw wynikaj?cych z opatentowania wynalazk?w lub rejestracji wzor?w u?ytkowych i zdobniczych oraz znak?w towarowych; 3) o roszczenia wynikaj?ce z Prawa prasowego; 4) (13) o prawa maj?tkowe, w kt?rych warto?? przedmiotu sporu przewy?sza pi?tna?cie tysi?cy z?otych, opr?cz spraw o alimenty, o naruszenie posiadania i o zniesienie wsp?lno?ci maj?tkowej mi?dzy ma??onkami, 5) o orzeczenie przepadku ?wiadczenia na rzecz Skarbu Pa?stwa, je?eli ?wiadczenie to zosta?o spe?nione w zamian za dokonanie czynu zabronionego przez ustaw? lub w celu niegodziwym. Art. 18. ? 1. Je?eli przy rozpoznawaniu sprawy w s?dzie powiatowym powstanie zagadnienie prawne budz?ce powa?ne w?tpliwo?ci, s?d ten mo?e przekaza? spraw? do rozpoznania s?dowi wojew?dzkiemu. Postanowienie o przekazaniu sprawy wymaga uzasadnienia. ? 2. S?d wojew?dzki mo?e przed pierwsz? rozpraw? odm?wi? przyj?cia sprawy do rozpoznania i zwr?ci? spraw? s?dowi powiatowemu, je?eli uzna, ?e powa?ne w?tpliwo?ci nie zachodz?. Postanowienie zapada na posiedzeniu niejawnym w sk?adzie trzech s?dzi?w i wymaga uzasadnienia. Ponowne przekazanie tej samej sprawy przez s?d powiatowy nie jest dopuszczalne. Oddzia? 2. Warto?? przedmiotu sporu Art. 19. ? 1. W sprawach o roszczenia pieni??ne, zg?oszone cho?by w zamian innego przedmiotu, podana kwota pieni??na stanowi warto?? przedmiotu sporu. ? 2. W innych sprawach maj?tkowych pow?d obowi?zany jest oznaczy? w pozwie kwot? pieni??n? warto?? przedmiotu sporu, uwzgl?dniaj?c postanowienia zawarte w artyku?ach poni?szych. Art. 20. Do warto?ci przedmiotu sporu nie wlicza si? odsetek, po?ytk?w i koszt?w, ??danych obok roszczenia g??wnego. Art. 21. Je?eli pow?d dochodzi pozwem kilku roszcze?, zlicza si? ich warto??. Art. 22. W sprawach o prawo do ?wiadcze? powtarzaj?cych si? warto?? przedmiotu sporu stanowi suma ?wiadcze? za jeden rok, a je?eli ?wiadczenia trwaj? kr?cej ni? rok - za ca?y czas ich trwania. Art. 23. W sprawach o istnienie, uniewa?nienie albo rozwi?zanie umowy najmu lub dzier?awy, o wydanie albo odebranie przedmiotu najmu lub dzier?awy, warto?? przedmiotu sporu stanowi przy umowach zawartych na czas oznaczony - suma czynszu za czas sporny, lecz nie wi?cej ni? za rok; przy umowach zawartych na czas nie oznaczony - suma czynszu za okres trzech miesi?cy. Art. 24. W sprawach o zabezpieczenie, zastaw lub hipotek? warto?? przedmiotu sporu stanowi suma wierzytelno?ci. Je?eli jednak przedmiot zabezpieczenia lub zastawu ma mniejsz? warto?? ni? wierzytelno??, rozstrzyga warto?? mniejsza. Art. 25. ? 1. S?d mo?e na posiedzeniu niejawnym sprawdzi? warto?? przedmiotu sporu oznaczon? przez powoda i zarz?dzi? w tym celu dochodzenie. ? 2. Po dor?czeniu pozwu sprawdzenie nast?pi? mo?e jedynie na zarzut pozwanego, zg?oszony przed wdaniem si? w sp?r co do istoty sprawy. ? 3. Je?eli s?d w wyniku sprawdzenia warto?ci przedmiotu sporu uzna si? za niew?a?ciwy, przeka?e spraw? s?dowi w?a?ciwemu; je?eli jest kilka s?d?w w?a?ciwych - przeka?e temu z nich, kt?ry wska?e pow?d. Art. 26. Po ustaleniu w my?l artyku?u poprzedzaj?cego, warto?? przedmiotu sporu nie podlega ponownemu badaniu w dalszym toku post?powania. Rozdzia? 2. W?a?ciwo?? miejscowa Oddzia? 1. W?a?ciwo?? og?lna Art. 27. ? 1. Pow?dztwo wytacza si? przed s?d pierwszej instancji, w kt?rego okr?gu pozwany ma miejsce zamieszkania. ? 2. Miejsce zamieszkania okre?la si? wed?ug przepis?w kodeksu cywilnego. Art. 28. Je?eli pozwany nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, og?ln? w?a?ciwo?? oznacza si? wed?ug miejsca jego pobytu w Polsce, a gdy nie jest ono znane lub nie le?y w Polsce - wed?ug ostatniego miejsca zamieszkania pozwanego w Polsce. Art. 29. Pow?dztwo przeciwko Skarbowi Pa?stwa wytacza si? wed?ug siedziby pa?stwowej jednostki organizacyjnej, z kt?rej dzia?alno?ci? wi??e si? dochodzone roszczenie. Art. 30. Pow?dztwo przeciwko osobie prawnej lub innemu podmiotowi nie b?d?cemu osob? fizyczn? wytacza si? wed?ug miejsca ich siedziby. Oddzia? 2. W?a?ciwo?? przemienna Art. 31. Pow?dztwo w sprawach obj?tych przepisami oddzia?u niniejszego wytoczy? mo?na b?d? wed?ug przepis?w o w?a?ciwo?ci og?lnej, b?d? przed s?d oznaczony w przepisach poni?szych. Art. 32. Pow?dztwo o roszczenie alimentacyjne oraz o ustalenie ojcostwa i zwi?zane z tym roszczenia wytoczy? mo?na wed?ug miejsca zamieszkania osoby uprawnionej. Art. 33. Pow?dztwo o roszczenie maj?tkowe wytoczy? mo?na przez s?d, w kt?rego okr?gu znajduje si? jednostka organizacyjna pozwanego lub jej zak?ad maj?cy za zadanie prowadzenie dzia?alno?ci gospodarczej, je?eli roszczenie pozostaje w zwi?zku z dzia?alno?ci? tej jednostki lub zak?adu. Art. 34. Pow?dztwo o ustalenie istnienia umowy, o jej wykonanie, rozwi?zanie lub uniewa?nienie, jako te? o odszkodowanie z powodu niewykonania lub nienale?ytego wykonania umowy wytoczy? mo?na przed s?d miejsca jej wykonania. W ra...
karolinakut