Układ pokarmowy-części składowe.pdf

Układ pokarmowy

UKŁAD POKARMOWY CZŁOWIEKA

Gruczoły, których wydzieliny uchodzą do światła przewodu pokarmowego: ślinianki, wątroba,

trzustka.

Ślina zawiera a-amylazę - enzym hydrolizujący wiązania glikozydowe typu µ w cukrach.

ŻOŁĄDEK

Pepsyna - enzym proteolitycznym (rozkładający białka) - endopeptydaza; wydzielana w postaci

proenzymu uaktywnianego w niskim pH.

Podpuszczka - występuje tylko u młodych ssaków (pH 6 do 6,5); ścinanie białka mleka kazeiny

w parakazeinę łączącą się z jonami wapnia i wytrącająca się z roztworu.

Kwas solny - produkowany przez komórki okładzinowe.

Skurcze perystaltyczne - mieszanie i przesuwanie treści pokarmowej.

Śluz - rola ochronna.

DWUNASTNICA

Sok jelitowy - produkowany przez gruczoły dwunastnice i jelita cienkiego; zawiera enzymy

trawienne i enterokinazę (uaktywnienie proteolitycznych enzymów trzustki).

Sok trzustkowy - wytwarzany przez trzustkę; woda 98%, enzymy i związki jonowe.

Żółć - produkowany przez wątrobę; woda 93%, substancje stałe (sole kwasów żółciowych ,

fosfolipidy i cholesterol); emulgowanie tłuszczów.

ENZYMY TRZUSTKI:

µ-amylazy - hydrolizują wiązania µ-glikozydowe w polisacharydach.

Endoppeptazy (trypsyna, chymotrypsyna) wydzielane w formie nieczynnych proenzymów

(trypsynogen i chymotrypsynogen) doprowadzają do rozpadu dużych cząsteczek białka na

mniejsze.

Egzopeptydazy (karboksypeptydaza, aminopeptydaza) wydzielane w formie nieczynnych

proenzymów odczepiają od peptydów dwu- i trójpeptydy.

Lipazy - wydzielane w postaci czynnej; hydrolizują wiązania estrowe.

Emulgacja - rozpraszanie drobin tłuszczu przez kwasy żółciowe, które wykazują jednoczesne

powinowactwo do wody i tłuszczów.

Nukleazy - hydrolizują wiązania fosfo-diestrowe pomiędzy nukleotydami w kwasach

nukleinowych.

JELITO CIENKIE

Wydzielanie soku jelitowego (3-6 litrów na dobę) - enzymy trawienne; ostateczny rozkład

substancji pokarmowych.

Rozkład przez enzymy proteolityczne dwu- i trójpeptydów na pojedyńcze aminokwasy.

Disacharazy - hydroliza dwucukrowców do monosacharydów.

Mleczko pokarmowe - końcowy produkt działania enzymów trawiennych. Zawiera wodną

mieszaninę jednocukrów, kwasów tłuszczowych, aminokwasów i nukleotydów oraz substancji

mineralnych.

Wchłanianie monomerów do krwioobiegu (żyła wrotna oraz naczynia limfatyczne). Zwiększenie

powierzchni wchłaniania - fałdy okrężne; kosmki jelitowe; mikrokosmki komórek nabłonka

jednowarstwowego tworzące rąbek oskórkowy.

Pory komórek nabłonkowych jelita cienkiego - dyfuzja "mniejszych" jonów (Na+) oraz

przechodzenie wody.

Wchłanianie przez komórki nabłonkowe produkty lipolizy są w nich ponownie składane w

tłuszcze (resynteza). Zostają otoczone wraz z fosfolipidami i cholesterolem cienką warstwą

białek (powstanie chylomikronów) i uwolnione do naczyń limfatycznych.

"Większe" jony - dyfuzja wspomagana lub transport aktywny.

Monosacharydy i aminokwasy - żyłą wrotną do wątroby.

JELITO GRUBE

Oddzielone od cienkiego zastawką krętniczo-kątniczą.

Gruczoły jelita grubego - produkcja śluzu.

Wchłanianie - jonów, witamin, aminokwasów wraz z wodą (resorpcja wody).

TRAWIENIE U PRZEŻUWACZY

1. Przeżuwanie pokarmu w jamie gębowej.

2. Połknięcie do żwacza.

3. Mieszanie z treścią przedżołądka (symbionty).

4. Odłykanie i ponowne przeżuwanie, mieszanie ze śliną i połykanie.

5. Do czepca przechodzą cząstki bardziej rozdrobnione.

6. Księgi - zahamowanie trawienia; odciskanie treści: płynna do trawieńca; stała do czepca

(funkcja filtracyjna).

7. Rozłożone polisacharydy (na kwasy tłuszczowe) wchłaniane w żwaczu i czepcu do krwi.

WĄTROBA I JEJ FUNKCJE

1. Metabolizm węglowodanów.

2. Magazynowanie glikogenu (kondensacja cząsteczek glukozy - glikogeneza).

3. Równoważenie poziomu cukru we krwi.

4. Utlenianie kwasów tłuszczowych (b-oksydacja).

5. Zamiana nadwyżki cukrów na kwasy tłuszczowe lub tłuszcze.

6. Synteza fosfolipidów i cholesterolu.

7. Przeróbka cholesterolu na kwasy żółciowe.

8. Wyłapywanie ze krwi szkodliwych związków azotowych i poddawanie ich dezaminacji.

9. Synteza białek osocza krwi.

10. Produkcja żółci.

11. Usuwanie i neutralizowanie trucizn.

12. Magazynowanie witamin A, D, B12.

13. Granulocyty (występują w łącznotkankowym zrębie wątroby) wytwarzają heparynę

(mukopolisacharyd) - przeciwdziałanie krzepnięciu krwi.

14. Główny generator ciepła.

OŚRODEK GŁODU I SYTOŚCI

Ośrodek pokarmowy (podwzgórze). Spadek poziomu cukru we krwi uaktywnia ośrodek głodu

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: