Zimno.pdf

ZIMNO

Prosicie, bym wyjaśnił, dlaczego obawiam się przeciągów, drżę

bardziej niż ktoś inny, wchodząc do zimnego pokoju, a gdy chłód

wieczoru wypiera ciepło spokojnego, jesiennego dnia, zaczynam

odczuwać wyjątkową odrazę i mdłości podchodzą mi do gardła. Są tacy,

którzy twierdzą, że reaguję na zimno jak inni na drażniący odór, i

bynajmniej nie zamierzam temu zaprzeczać. Pragnę obecnie przedstawić

najbardziej przerażające zdarzenie, jakie przytrafiło się w mym

życiu, wam zaś pozostawiam dokonanie osądu, czy stanowi ono

wystarczające wytłumaczenie moich dziwactw.

Błędem jest wyobrażanie sobie, że groza nierozerwalnie wiąże się z

ciemnością, ciszą i samotnością. Ja napotkałem ją w świetle

popołudniowego słońca, pośród hałasu ruchliwej metropolii w

obskurnej, zaniedbanej kamienicy czynszowej i nie byłem bynajmniej

sam, lecz z prozaiczną, nudną właścicielką i dwoma silnymi, rosłymi

mężczyznami. Wiosną 1923 roku podjąłem pracę w redakcji pewnego

taniego, słabo się sprzedającego czasopisma lv Nowym Jorku i nie

mogąc uiszczać opłat za czynsz, zmuszony byłem krążyć od jednego

taniego lokum do drugiego, w poszukiwaniu pokoju, który byłby w miarę

zadbany, czysty i niezbyt drogi, a na dodatek umeblowany. Wkrótce

przekonałem się, że mogę co najwyżej wybierać pomiędzy różnymi

odmianami zła, aż pewnego dnia natknąłem się na dom przy Czternastej

Zachodniej i wzbudził on we mnie mniejszą odrazę niż pozostałe.

Był to trzypiętrowy budynek z piaskowca, pochodzący z końca lat

czterdziestych, wyłożony boazerią i marmurem, którego przyćmiony

teraz nieco splendor zdawał się świadczyć o dawnej świetności. W

pokojach, dużych, przestronnych, ozdobionych niezwykłą tapetą i

groteskowo ornamentowanymi stiukowymi karnesami czuć było

przytłaczającą woń wilgoci i niemożliwy do określenia zapach jakichś

potraw. Podłogi były czyste, pościel względnie porządna, a woda

dostatecznie ciepła i rzadko wyłączana, tak więc uznałem to miejsce

za dogodne do zahibernowania się w nim do czasu, aż uda mi się znów

stanąć na nogi. Właścicielka, niechlujna, niemal brodata Hiszpanka

nazwiskiem Herrero, nie zamęczała mnie plotkami i nie miała

pretensji, że zbyt długo paliłem światło w swoim pokoju na drugim

piętrze od frontu, moi współmieszkańcy zaś okazali się spokojnymi,

cichymi, nie szukającymi wrażeń, stroniącymi od ludzi Latynosami o

dość prymitywnej, niewymagającej naturze. Drażnić mógł jedynie hałas

samochodów przejeżdżających ulicą.

Mieszkałem tam około trzech tygodni, kiedy wydarzył się pierwszy

osobliwy incydent. Pewnego wieczoru około ósmej usłyszałem kapanie

kropel na podłogę i uświadomiłem sobie, że już od pewnego czasu czuję

drażniący odór amoniaku. Unosząc wzrok, ujrzałem, że sufit był mokry

i przeciekał. Zalanie musiało nastąpić w kącie od strony ulicy.

Pragnąc zapobiec niebezpieczeństwu, pospieszyłem do sutereny, by

powiadomić właścicielkę, ta zaś zapewniła mnie, iż problem niebawem

zostanie zażegnany.

- Dochtor Munoz - zawołała, wbiegając przede mną po schodach - musiał

rozlać swoje chymikalia. Jest za chory, aby samymu chodzić do lykarzy

- stale się jemu pogarsza - ale ni życzy sobie żadnej pomocy. Muszem

rzeknąć, że jest bardzo wydziwny w swojej chorobie - cały dzień

bierze dziwnie pachnące kompiele, nie wolno się jemu denerwować ani

przegrzewać. Sam sobie prząta - w jego małym mieszkaniu jest pełno

butelek i machin - i nie pracuje jako doktor. Ale kiedyś był wielgi,

mój ojciec w Barcelonie słyszał o niem - a jeszcze ni tak dawno

wyleczył rękę hydraulikowi, który nagle zachorzał. Nigdy nie

wychodzi, tylko na dach, a mój chłopak, Estaban, przynosi jemu

jedzenie, pranie, lekarstwa i chymikalia. Mój Boże, tyn alamoniak on

używa, coby siem schładzać!

Pani Herrero znikła na schodach prowadzących na trzecie piętro, a ja

wróciłem do swojego pokoju. Amoniak przestał się sączyć, wytarłem

powstałą kałużę i otworzyłem okno, aby przewietrzyć pokój. W chwilę

potem usłyszałem ciężkie kroki właścicielki w pokoju powyżej. Doktora

Munoza nigdy nie słyszałem, z wyjątkiem odgłosów wydawanych przez

jakieś znajdujące się w jego pokoju urządzenie mechaniczne, stąpał

bowiem łagodnie i miękko.

Zastanawiałem się przez chwilę, na jaką nietypową chorobę mógł

cierpieć ów mężczyzna i czy upór, z jakim odmawiał pomocy z zewnątrz,

nie był czasem spowodowany bezpodstawną ekscentrycznością. Wybitne

osobistości tego świata często charakteryzują się nadmiernym patosem.

Mógłbym nigdy nie poznać doktora Munoza, gdyby nie atak serca, który

dosięgnął mnie niespodziewanie pewnego przedpołudnia, gdy siedziałem,

pisząc, w swoim pokoju. Lekarze ostrzegali mnie przed tym

zagrożeniem, a ja wiedziałem, że nie mam czasu do stracenia.

Przypominając sobie, co właścicielka powiedziała o pomocy udzielonej

przez inwalidę choremu robotnikowi, wdrapałem się na górę i

niezdarnie zapukałem do drzwi pokoju znajdującego się bezpośrednio

nad moim. W odpowiedzi usłyszałem dobiegający nieco z prawej strony

silny głos, który doskonałym angielskim zapytał, kim jestem i co mnie

tu sprowadziło. Kiedy to wyjaśniłem, drzwi, obok tych, przed którymi

stałem, uchyliły się nieznacznie.

Powitał mnie powiew zimnego powietrza, i choć ów późny czerwcowy

dzień był jednym z najgorętszych tego roku, zadygotałem, przestępując

próg i wchodząc do olbrzymiego apartamentu, którego bogaty, urządzony

ze smakiem wystrój zdumiał mnie w porównaniu z resztą zaniedbanej i

ogólnie dość nędznej czynszówki. Składana kanapa pełniła obecnie rolę

dziennej sofy, a mahoniowe meble, okazałe draperie, stare obrazy i

wytworne regały na książki zdradzały, już na pierwszy rzut oka, iż

znalazłem się w pracowni dżentelmena, a nie, jak sądziłem, w sypialni

kamienicy czynszowej. Przekonałem się teraz, że „mały pokoik”

znajdujący się bezpośrednio nad moim, pełen butelek i maszyn, o

których wspomniała pani Herrero, był, najkrócej mówiąc, laboratorium

doktora; salon zaś urządzony był w przestronnym pokoju sąsiednim,

gdzie wygodne nisze i pokaźna, przyległa łazienka mieściły wszelkie

potrzebne mu rzeczy, sprzęty i urządzenia.

Doktor Munoz musiał być bez wątpienia człowiekiem wysokiego

urodzenia, wyznającym przeróżne tradycje i dyskryminacje. Postać

przede mną była niska, lecz wybornie proporcjonalna i przyodziana w

strój zdradzający doskonałe dopasowanie i krój. Arystokratyczne

oblicze, pozbawione jednak aroganckiego wyrazu, zdobiła krótka,

stalowoszara broda i staroświeckie pincenez. Oczy były żywe i ciemne,

a orli nos nadawał fizjonomii arabskiego akcentu, choć reszta rysów

była bez wątpienia celtycka. Gęste, starannie przycięte włosy

świadczące o regularnych wizytach fryzjera zgrabnie rozdzielały się

nad wysokim czołem, cały obraz zaś mówił wyraźnie o zdumiewającej

inteligencji, wysokim urodzeniu i błękitnej krwi płynącej w żyłach

tego człowieka.

Mimo to kiedy ujrzałem doktora Munoza w podmuchu zimnego powietrza,

poczułem odrazę, której nie mógł usprawiedliwić żaden szczegół jego

wyglądu czy zachowania. Jedynie jego chorobliwie blada cera i chłód

dotyku mogły stanowić powód owego odczucia, ale nawet powyższe

mankamenty powinny być wybaczone, z uwagi na inwalidztwo owego

człowieka. Być może ten właśnie chłód był przyczyną silnej odrazy,

zimno wydało mi się bowiem nienormalne w tak upalny dzień, a to, co

anormalne, zwykle powoduje niechęć, nieufność i strach.

Niemniej jednak już wkrótce odraza prysła, przesłonięta podziwem,

gdyż dziwaczny lekarz od razu ujawnił swe wyjątkowe zdolności

zawodowe, pomimo lodowatego zimna i drżenia dłoni, które sprawiały

wrażenie, jakby zupełnie odsączono je z krwi. Najwyraźniej na

pierwszy rzut oka zrozumiał me potrzeby i udzielił pomocy z

mistrzowską wprawą. Jednocześnie niezwykle modulowanym głosem,

aczkolwiek dziwnie pustym i pozbawionym tembru, zapewnił mnie, że był

najzagorzalszym spośród przeciwników śmierci i utracił całą fortunę

oraz wszystkich przyjaciół, prowadząc wieloletni eksperyment, dzieło

swego życia, mający na celu jej ostateczne pokonanie. Miał w sobie

coś z zagorzałego fanatyka i stał się niemal uciążliwie gadatliwy,

gdy osłuchiwał moją klatkę piersiową, a potem przygotował mieszankę

jakichś leków przyniesionych z mniejszego pokoju laboratoryjnego.

Najwyraźniej towarzystwo dobrze urodzonego mężczyzny było dlań w tym

obskurnym miejscu przyjemną odmianą i pod wpływem fali wspomnień z

dawnych, lepszych dni rozwiązał mu się język.

Jego głos, mimo iż dziwny, miał kojący wpływ, nawet nie czułem

powiewu oddechu, gdy potok słów wypływał nieprzerwanie spomiędzy jego

ust. Starał się odwrócić mą uwagę od ataku, opowiadając o swoich

teoriach i eksperymentach. Pamiętam, jak taktownie pocieszał mnie,

mówiąc o moim słabym sercu, i z uporem maniaka twierdził, iż wola

oraz świadomość są silniejsze niż życie organiczne samo w sobie, tak

więc, gdyby cielesną powłokę utrzymywano w doskonałym zdrowiu i

starannie konserwowano, dzięki pewnym nerwowym wzmocnieniom

wymienionych właściwości, można by osiągnąć całkiem wysoki stopień

animacji nerwowej, i to pomimo najpoważniejszych urazów, defektów,

czy wręcz braku większości kluczowych organów. Półżartem stwierdził,

że któregoś dnia mógłby nauczyć mnie żyć - lub w każdym razie posiąść

pewien poziom świadomej egzystencji - pomimo braku serca, jednego z

najważniejszych ludzkich organów! Co się tyczy jego, cierpiał na

rozliczne choroby wymagające szczególnego postępowania, w tym

przebywania w stałym chłodzie. Każdy poważniejszy wzrost temperatury

mógłby na dłuższą metę okazać się dlań fatalny, panujący zaś w

mieszkaniu chłód, około 55-56° Fahrenheita, uzyskiwany był dzięki

systemowi pochłaniania amoniakowego chłodziwa, owemu silnikowi

spalinowemu, którego pracujące pompy słyszałem często w swoim pokoju

poniżej.

Gdy w zdumiewająco krótkim czasie ustąpiły wszelkie objawy ataku,

opuściłem mroźny apartament jako oddany uczeń i przyjaciel osobliwego

odludka. Od tej pory okutany w gruby płaszcz często składałem mu

wizyty, słuchałem, podczas gdy on opowiadał o swych sekretnych

badaniach i nieomal upiornych rezultatach, a niejednokrotnie

widziałem, że dygotał, gdy przeglądałem niekonwencjonalne i

zdumiewające stare woluminy na półkach jego biblioteczki. Muszę

dodać, że w końcu, dzięki starannej opiece doktora Munoza, zostałem

nieomal całkowicie wyleczony z mej choroby. Wyglądało na to, że nie

podrwiwał on ze średniowiecznych inkantacji, wierzył bowiem, iż owe

tajemne, mroczne formuły zawierały rzadkie psychologiczne bodźce,

które mogły wywierać niezwykłe efekty na całość systemu nerwowego,

skąd wypływały wszelkie impulsy organiczne. Poruszyła mnie jego

opowieść o starym doktorze Torresie z Walencji, z którym dzielił

niegdyś eksperymenty i który pielęgnował go podczas ciężkiej choroby

przed osiemnastu laty, odkąd, nawiasem mówiąc, zaczęły się jego

trwające po dziś dzień dolegliwości zdrowotne. Sędziwy praktyk

uratował swego kolegę po fachu, lecz niemal natychmiast sam zapadł na

tę samą posępną, śmiertelną chorobę i został przez nią pokonany. Być

może napięcie było zbyt wielkie - doktor Munoz stwierdził bowiem

jasno - choć z pominięciem szczegółów - że metoda leczenia była

doprawdy niezwykła, aczkolwiek niektórzy starsi i konserwatywni

lekarze mogliby nie zaakceptować pewnych niezbędnych dla całości

elementów terapii. W miarę upływu tygodni z żalem zauważyłem, że stan

zdrowia mego nowego przyjaciela z wolna, acz regularnie ulega

pogorszeniu, co wcześniej niejasno zasugerowała mi pani Herrero.

Bladość jego lica stała się jeszcze bardziej uderzająca, głos

bardziej pusty i niewyraźny, ruchy mięśni zatracały koordynację,

umysł zaś i wola zdradzały mniejszą bystrość, inicjatywę i

elastyczność. Munoz również musiał chyba zdawać sobie sprawę z tej

smutnej zmiany i powoli do jego zachowania oraz słów wkradła się

posępna ironia, która ożywiła we mnie uśpioną dotychczas odrazę, tak

wyrazistą podczas naszego pierwszego spotkania.

Odkrył w sobie dziwne kaprysy, zamiłowanie do egzotycznych pachnideł

i egipskich kadzidełek, aż w jego pokoju zaczęło pachnieć jak w

grobowcu jednego z faraonów z Doliny Królów. Jednocześnie wzrosły

jego potrzeby zimnego powietrza i z moją pomocą rozbudował układ rur

z amoniakowym chłodziwem znajdujący się w jego pokoju, zmodyfikował

zestaw pomp i maszynę chłodzącą, dopóki nie udało mu się osiągnąć

poziomu temperatury rzędu 34-40° F, a ostatecznie nawet 28° F. W

łazience i laboratorium, rzecz jasna, panował nieco mniejszy ziąb,

aby woda nie zamarzała i by proces chemiczny nie uległ zahamowaniu.

Sąsiad z mieszkania obok zaczął skarżyć się na chłód bijący od

przejściowych drzwi, toteż pomogłem doktorowi usunąć ową

niedogodność, obwieszając ścianę łączną wyjątkowo grubymi, ciężkimi

zasłonami.

Odniosłem wrażenie, że doktora Munoza ogarnia coraz większy,

narastający z dnia na dzień lęk, najczarniejsza z możliwych, posępna

groza. Bez przerwy mówił o śmierci, ale wybuchał pustym śmiechem, gdy

padały wzmianki o rzeczach takich jak pogrzeb czy przygotowanie do

pochówku.

Tak czy inaczej, jowialny ongiś lekarz stał się człowiekiem

burkliwym, ponurym i nieprzyjemnym, ja wszakże, wdzięczny za

uleczenie, nie mogłem go opuścić i pozostawić obcym, toteż każdego

dnia przychodziłem doń, by posprzątać pokój i pomóc mu załatwić

wszelkie codzienne potrzeby. Na te okazje zakładałem kupiony

specjalnie, gruby, bardzo ciepły płaszcz.

Robiłem również dla niego sprawunki i aż otwierałem oczy ze

zdziwienia, widząc, jak potężne baterie środków chemicznych zamawiał

u aptekarzy i w magazynach laboratoryjnych.

Wokół jego mieszkania zaczęła narastać niewytłumaczalna atmosfera

paniki. Cały dom, jak już wspomniałem, przesycony był odorem wilgoci,

niemniej smród w pokoju doktora był o wiele gorszy i wyczuwalny,

pomimo wszelkich wonności, kadzidełek czy silnych środków

chemicznych, używanych podczas nie mających końca kąpieli, odbywanych

uparcie w samotności, stwierdziłem przeto, iż fetor ów musi mieć

jakiś związek z dręczącą Munoza dolegliwością, i wzdrygnąłem się,

rozmyślając nad istotą jego choroby.

Pani Herrero przeżegnała się, kiedy na niego spojrzała, i opiekę nad

nim przekazała wyłącznie mnie, zabroniła nawet swemu synowi,

Estebanowi, załatwiać dla doktora codzienne sprawunki. Kiedy

zasugerowałem sprowadzenie lekarza, chory nieomal wpadł w furię.

Jeszcze nigdy nie widziałem kogoś równie wzburzonego. Najwyraźniej

obawiał się fizycznych skutków swego brutalnego wybuchu, niemniej

jego siła woli i poruszenie miast osłabnąć, jeszcze się wzmogły i

stanowczo odmówił położeni a się do łóżka. Zmęczenie będące skutkiem

przewlekłej choroby ustąpiło na rzecz zapału do pracy i ożywienia,

powrotu do celu stanowiącego wykładnię jego życia. Wydawało się, że

rzucił zuchwałe wyzwanie demonowi śmierci, nawet gdy ów prastary wróg

ucapił go już w swe mordercze szpony. Symulacja spożywani a posiłków,

która zawsze w jego przypadku wydawała się osobliwą formalnością,

została całkowicie zarzucona; chyba już tylko mentalna moc chroniła

go przed ostatecznym załamaniem.

Wyrobił w sobie nawyk sporządzania jakichś długich dokumentów, które

starannie zapieczętowywał i przekazywał mi z zaleceniem, abym po jego

śmierci doręczył je pewnym, ściśle określonym z nazwiska osobom -

większość z nich zaadresowana była do Hindusów, ale jeden dokument

miał trafić do rąk własnych sławnego ongiś francuskiego lekarza -

powszechnie uważanego obecnie za zmarłego, na temat którego krążyły

najróżniejsze, budzące trwogę, przekazywane najcichszym szeptem

plotki. Kiedy to się stało, spaliłem wszystkie te pisma nie doręczone

i nie otwierane. Jego wygląd i głos stał się wręcz przerażający,

obecność zaś była nieomal nie do zniesienia. Pewnego wrześniowego

dnia na widok Munoza mężczyzna, który przyszedł naprawić lampkę

elektryczną na jego biurku, doznał ataku epilepsji. Lekarz,

zniknąwszy mu z oczu, przygotował, rzecz jasna, lekarstwo, które w

mig poradziło sobie z ową dolegliwością. Mężczyzna ten, i to chyba

było najdziwniejsze, przeżył koszmar wielkiej wojny, nie doznawszy

ani razu równie potężnego wstrząsu.

I nagle, w połowie października, nastąpiła niespodziewana jak grom z

jasnego nieba kulminacja koszmarów. Którejś nocy, około jedenastej,

zepsuła się pompa maszyny chłodzącej, tak że w ciągu trzech godzin

proces oziębiania stał się niemożliwy. Doktor Munoz wezwał mnie,

waląc w podłogę, i rozpaczliwie zabrałem się do dzieła, usiłując

naprawić uszkodzenie, podczas gdy mój gość klął w głos, w którym

brzmiała niemożliwa do opisania, martwa, grzechocząca pustka. Moje

amatorskie wysiłki okazały się wszelako bezskuteczne, a kiedy z

pobliskiego, czynnego całą dobę warsztatu sprowadziłem mechanika,

okazało się, że do rana usunięcie usterki jest niemożliwe, gdyż

konieczne jest zdobycie i zamontowanie nowego tłoka. Gniew i lęk

posępnego odludka narosły do groteskowych rozmiarów, wydawało się, że

lada moment jego wynędzniała cielesna powłoka rozleci się na kawałki.

Nagle gwałtowny spazm sprawił, że mężczyzna przyłożył obie ręce do

oczu i pognał do łazienki. Wychodząc, szukał drogi po omacku; twarz

miał mocno zabandażowaną i nigdy już nie ujrzałem jego oczu.

Chłód w pomieszczeniu wyraźnie tracił na sile i około piątej nad

ranem doktor powrócił do łazienki, nakazując, bym przyniósł mu tyle

lodu, ile zdołam zdobyć we wszystkich dostępnych kafeteriach i

drogeriach. Powracając z kolejnych wycieczek i pozostawiając zdobyty

lód przed zamkniętymi drzwiami łazienki, słyszałem tylko niepokojący

plusk dobiegający z wnętrza i ochrypły głos skrzeczący ponaglająco: -

Jeszcze! Jeszcze! - W końcu nastał ciepły dzień i otwarto kolejne

sklepy.

Poprosiłem Estebana, aby pomógł mi, dostarczając lód, podczas gdy ja

pojadę po pompę, albo by przy wiózł pompę, a ja będę wciąż znosił do

domu lód. On jednak zgodnie z zaleceniem matki stanowczo odmówił.

W końcu wynająłem mocno zaniedbanego nieroba, którego spotkałem na

rogu Ósmej Alei, aby donosił pacjentowi lód z niewielkiego sklepiku,

w którym go przedstawiłem, a sam zająłem się odszukaniem właściwej

pompy tłoczącej i zaangażowaniem zespołu fachowców, którzy by ją

zainstalowali. Zadanie to zdawało się nie mieć końca i wściekałem się

niemal równie mocno, jak mój odludek, tracąc godzinę za godziną na

bezskuteczne telefony i gorączkowe przemieszczanie się z miejsca na

miejsce, zarówno metrem, jak i samochodem. Około południa natrafiłem

na właściwy sklep z częściami do maszyn, znajdujący się daleko w

śródmieściu i około wpół do drugiej po południu wróciłem do

czynszówki z całą pompą i dwoma krzepkimi, znającymi się na rzeczy

monterami. Uczyniłem, co w mej mocy, i miałem nadzieję, że zdążyłem

na czas.

Czarna zgroza najwyraźniej dotarła na miejsce przede mną. W domu

panował nieopisany chaos, a pośród bełkotu przerażonych głosów

usłyszałem głęboki bas jakiegoś modlącego się mężczyzny. Zło czaiło

się w powietrzu, a mieszkańcy domu, przesuwając w dłoni paciorki

różańca, opowiadali, jak poczuli przeraźliwy odór bijący spod

zamkniętych drzwi apartamentu doktora. Wałkoń, którego wynająłem, jak

się okazało, umknął, krzycząc i tocząc obłąkańczo oczyma, niedługo po

dokonaniu drugiej dostawy lodu - być może było to skutkiem jego

nadmiernej ciekawości. Nie mógł, rzecz jasna, zamknąć za sobą drzwi,

a jednak teraz były one zamknięte na głucho - najprawdopodobniej od

wewnątrz.

Ze środka nie dobiegał żaden odgłos z wyjątkiem jakiegoś

nieokreślonego, powolnego plusku kapiących kropel.

Po krótkiej konsultacji z panią Herrero i monterami, pomimo grozy

zżerającej mą duszę, doradziłem, aby wyłamano drzwi. Właścicielka

zdołała jednak jakimś dziwnym narzędziem z drutem przekręcić klucz w

zamku od zewnątrz. Wcześniej pootwieraliśmy drzwi do wszystkich

innych pokoi w korytarzu i okna na całą szerokość.

Teraz z chusteczkami przy nosach, na drżących nogach weszliśmy do

przeklętego południowego pokoju, którego wnętrze skąpane było w

ciepłych promieniach wczesnopopołudniowego słońca.

Od otwartych drzwi łazienki ciągnął się dziwny, ciemny, śluzowaty

ślad, prowadząc do drzwi na korytarz, a stamtąd do biurka, gdzie

utworzyła się całkiem pokaźna, mrożąca krew w żyłach kałuża. Na

blacie leżała kartka, na której upiorna, prowadzona na oślep ręka

nakreśliła pospiesznie krótki list. Papier był potwornie pomazany,

jakby przez straszliwe szpony, które przesuwały się po kartce wraz z

pozostawianymi na niej słowami. Stamtąd szlak prowadził do kanapy i

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: