White James-Szpital kosmiczny 4-Statek Szpitalny.pdf

James White - Statek szpitalny

James White

Statek szpitalny

Czwarty tom cyklu o Szpitalu Kosmicznym sektora Dwunastego

Przekład: Radosław Kot

Data wydania oryginału — 1979

Data wydania polskiego — 2003

NIEOFICJALNA HISTORIA SZPITALA KOSMICZNEGO

Jak na cykl, który zaistniał dwadzieścia lat temu i rozrósł się dotąd do ponad ćwierci miliona słów, „Szpital Kosmiczny”

miał mało imponujący początek. Prawdę mówiąc, gdyby nieodżałowany Ted Carnell, który prowadził wówczas brytyjski

magazyn science fiction „New Worlds”, nie miał w 1957 roku kłopotów z zapełnieniem wolnego miejsca w listopadowym

numerze, wówczas zapewne rozpoczynająca cykl o Szpitalu Kosmicznym nowela Sector General nie ukazałaby się nigdy bez

poważnych stylistycznych cięć i ekstrakcji.

Same narodziny cyklu były zjawiskiem naturalnym, nawet jeśli przedwczesnym. Pisałem wówczas zawodowo od ponad

czterech lat, ale w moich tekstach ciągle było widać „szwy”. Niemniej już wtedy, gdy raczkowałem jako pisarz, zdradzałem

ciągoty do tematyki medycznej i w roli bohaterów moich opowieści chętnie obsadzałem obcych. Z czasem zacząłem łączyć

jedno z drugim. I tak w wydanym przez Corgi zbiorze The Aliens Among Us pojawiło się opowiadanie To Kill or Cure

przedstawiające nieudolne próby podejmowane przez lekarza z załogi śmigłowca ratunkowego, aby ocalić życie członkowi

załogi rozbitego pozaziemskiego statku kosmicznego. Pojawienie się tekstu, w którym ludzie leczyliby obcych, a obcy ludzi,

najlepiej w warunkach szpitalnych, było zatem tylko kwestią czasu.

Niemniej ów tekst, Sector General , nie był pozbawiony wad. Ted Carnell powiedział, że brakuje mu wartkiej fabuły, a

główny bohater, czyli doktor Conway, uprawia w nim medycynę, nie rozwiązując podstawowego z trapiących go problemów

natury etycznej: jak pogodzić swoje pacyfistyczne poglądy z koniecznością współpracy z paramilitarnym Korpusem Kontroli

odpowiedzialnym za utrzymanie Szpitala. Dodał jeszcze, że przedstawiona historyjka jest tak banalna, że przypomina kolejny

odcinek Emergency Ward 10 , popularnego wówczas serialu telewizyjnego. Porównanie mojej noweli do tego wytworu kultury

masowej z całą pewnością nie było najszczęśliwszym pomysłem! Dowiedziałem się też, że jakkolwiek napisałem w niej słowo

efficient aż na dwa sposoby, to w obu wypadkach błędnie. Były jeszcze inne wady, widoczne jedynie dla kogoś, kto bardzo

chciał je znaleźć, niemniej wszystkie zostały poprawione w następnych częściach cyklu.

Jednak sam pomysł bardzo się Tedowi podobał. Zasugerował mi, abym go nie porzucał, chociaż wspomniał, że miał

niedawno w tej właśnie sprawie telefon od zirytowanego Harry’ego Harrisona. Otóż Harry sam zamierzał napisać cykl czterech

albo pięciu opowiadań dziejących się w takim właśnie otoczeniu i uważał to za wielce oryginalny pomysł. Przeczytawszy

Sector General , nie zniechęcił się wprawdzie do końca, ale — jak powiedział Ted — jego zapał znacznie osłabł.

Ta ostatnia nowina nie na żarty mnie przeraziła.

Nie znałem jeszcze wówczas Harry’ego Harrisona, ale sporo o nim wiedziałem. Ceniłem go od czasu, gdy jako bardzo

młody człowiek przeczytałem Skalnego nurka . Słyszałem też, że zdenerwowany nie oszczędza słuchu rozmówców i najbardziej

ze wszystkiego przypomina wówczas pewien okaz fauny z Planety śmierci . A teraz co? Młody fan i początkujący zawodowiec,

który ma jeszcze mleko pod nosem, poważył się „poważnie osłabić zapał” uznanego pisarza! Jednak Harry okazał się osobą

uprzejmą i skłonną do wybaczania, gdyż nic złego mnie nie spotkało. W każdym razie jeszcze mnie nie spotkało...

Zapewne jest gdzieś taki świat alternatywny, w którym to Harry „osłabił mój zapał” i gdzie w księgarniach można ujrzeć

półki pełne książek z cyklu o międzygwiezdnym szpitalu z nazwiskiem Harry’ego Harrisona na okładce. Gdyby ktoś wynalazł

kiedyś machinę do odwiedzania światów równoległych, byłbym mu nadzwyczaj wdzięczny za wypożyczenie mi jej na kilka

godzin. Wybrałbym się nią kupić te książki.

Drugie w cyklu były Kłopoty z Emily . Tedowi to opowiadanie podobało się znacznie bardziej. Było o tym, jak noszący

na przedramieniu miniaturowego i obdarzonego psionicznymi zdolnościami obcego Conway ma za zadanie udzielić

ogólnoewolucyjnej pomocy pewnemu brontozaurowi. Pomaga mu oczywiście cały zespół Kontrolerów, wśród których jeden

zdradza wyraźne zamiłowanie do twórczości sióstr Brontë.

Niemniej wciąż uważałem, że należy wyjaśnić do końca, czym właściwie jest Korpus Kontroli, przedstawiany dotąd

tylko jako zbrojne ramię Federacji Galaktycznej, organizacji skupiającej ponad sześćdziesiąt inteligentnych ras, co do jednej

reprezentowanych wśród personelu Szpitala. Stąd zrodziła się dość długa, bo licząca aż 21 tysięcy słów, nowela nie

przypominająca niczego, co dotąd zaistniało w tym cyklu.

Korpus Kontroli był w zasadzie formacją policyjną, tyle że rozrosłą do galaktycznych rozmiarów, ale nie chciałem

przedstawiać jej jako bezdusznej, kierującej się wyłącznie paragrafami machiny, chociaż ułatwiałoby to kreowanie

wewnętrznych konfliktów idealistycznie nastawionego bohatera, który nie mógłby uniknąć kontaktów z prymitywnymi

Kontrolerami. Pragnąłem, aby podobnie jak Conway, oni też stali się postaciami pozytywnymi, działającymi jednak na innym,

szerszym polu i tym samym czyniącymi dobro na o wiele większą skalę.

Ich obowiązki objęły zwiad kosmiczny i nawiązywanie kontaktów z obcymi cywilizacjami oraz utrzymywanie pokoju w

obrębie Federacji takimi metodami, aby nie było trzeba podejmować wielkich akcji policyjnych, gdyż w tych okolicznościach

byłyby one praktycznie równoznaczne z wojną. Stąd też Korpus zwykł sięgać przede wszystkim po broń psychologiczną, aby

zapobiegać wszelakim planetarnym i międzyplanetarnym aktom przemocy. Jeśli jednak mimo jego wysiłków dochodziło do

wojny, brał pod lupę prowadzące ją istoty.

Te wojownicze grupy wyróżnialne były raczej od strony psychologicznej, a nie jako jednorodny fizjologicznie gatunek.

Niezależnie od tego, z jakiej planety się wywodziły, odpowiadały za większość problemów Federacji. Wspomniana nowelka

1 / 62

James White - Statek szpitalny

przedstawia, jak Korpus Kontroli stara się zakończyć jedną z prowadzonych przez nie wojen, a Conway i Szpital pojawiają się

w polu widzenia dopiero wówczas, gdy działania szaleńców wymykają się spod kontroli i trzeba czym prędzej udzielić pomocy

wielkiej liczbie ludzkich i obcych rannych. Pierwotna wersja tekstu nosiła tytuł Classification Warrior .

Ted uznał jednak, że to zbyt poważna historia, aby wiązać ją z cyklem „Szpital Kosmiczny”. Kazał mi usunąć wszystkie

wzmianki o Korpusie Kontroli (który został tu nazwany Strażą), Federacji, Szpitalu Sektora Dwunastego i Conwayu. Nowelka

otrzymała nowy tytuł Zawód: wojownik 1 i ukazała się w zbiorze Aliens Among Us , który zawierał również opowiadanie ze

„Szpitala Kosmicznego”, jednak oba te teksty nie były w żaden sposób ze sobą skojarzone.

W następnym opowiadaniu, Kłopotliwy gość , które znalazło się w wydanym przez Corgi zbiorze Szpital Kosmiczny ,

mogłem wrócić do realiów cyklu. Po raz pierwszy wpuściłem do Szpitala pająkowatego, niezmiernie kruchego i empatycznego

doktora Priliclę, który stał się z czasem najpopularniejszą postacią cyklu. Pacjent, którego przyszło leczyć Conwayowi i Prilicli,

był wprawdzie odporny na wszelkie choroby somatyczne, zmogły go jednak problemy natury psychicznej. Należał do grupy

amebowatych organizmów zdolnych do daleko posuniętej adaptacji, pozwalającej nawet na tworzenie potrzebnych w

określonej sytuacji kończyn czy narządów zmysłów. Gatunek ten rozmnażał się przez podział, tak więc nowe osobniki

dziedziczyły całe doświadczenie i wiedzę „rodzica” i wszystkich „przodków” od początku procesu ewolucyjnego. Związane z

traumatycznym przeżyciem głębokie wycofanie owego pacjenta doprowadziło do zerwania przezeń wszelkich kontaktów ze

światem zewnętrznym, a w konsekwencji istota owa zaczęła z wolna rozpuszczać się w wodzie. Można powiedzieć, że

„odpłynęła” w obu znaczeniach tego słowa.

Pierwsze trzy opowiadania cyklu wzbudziły zainteresowanie pracującego dla Ace Double Dona Wollheima. Liczyły

łącznie około czterdziestu pięciu tysięcy słów, objętość odpowiadała wydawnictwu, jednak nic z tych planów nie wyszło.

W kolejnym utworze cofnąłem się do czasu budowy Szpitala, a jego bohaterem był O’Mara, późniejszy naczelny

psycholog. Zaraz potem powstało opowiadanie, w którym Conway zetknął się z pacjentem zdradzającym tak niepokojące i

zagadkowe objawy, że mimo sugestii, a nawet poleceń przełożonych, postanowił nie podejmować leczenia pacjenta.

Opowiadania te, Lekarz i Pacjent z zewnątrz , pojawiły się we wspomnianym już zbiorze Szpital Kosmiczny , który zawierał

wszystkie pięć powstałych do tamtego czasu tekstów.

Myśląc o setnym numerze magazynu „New Worlds”, Ted Carnell poprosił wielu autorów, aby napisali do tego

jubileuszowego wydania coś specjalnego. Odpowiedziałem na tę prośbę opowiadaniem The Apprentice , które jednak trafiło od

razu do numeru dziewięćdziesiątego dziewiątego. Ted powiedział, że w setnym numerze zostało mu miejsca tylko na siedem

tysięcy słów, a przysłany przeze mnie tekst był dwa razy dłuższy. Stanąłem zatem przed problemem: czy uda mi się w trzy

tygodnie napisać całkiem nowe opowiadanie o Szpitalu Sektora Dwunastego?

Bardzo chciałem znaleźć się w setnym numerze razem z całą czołówką najlepszych autorów, jednak miałem pustkę w

głowie. Nie potrafiłem wymyślić niczego, co wiązałoby się z obcymi, aż w desperacji postanowiłem, że przeniosę w świat

obcych pewien typowo ludzki problem, który znam z własnego doświadczenia. Mam na myśli cukrzycę.

Obecnie wkłucie się cienką igłą pod skórę dla podania stosownej dawki insuliny nie jest żadnym problemem. Czasem

sobie tylko przy tym jęknę z cicha. Przypuśćmy jednak, że nasz diabetyk przypomina kraba i wszystkie kończyny oraz całe

cielsko pokryte ma grubym i twardym pancerzem? Oczywiście nie można mu zrobić zwykłego zastrzyku, chyba że

sięgnęlibyśmy po wiertarkę Black and Decker ze sterylnym wiertłem, lecz to z czasem znacznie osłabiłoby jego zewnętrzny

szkielet. Problem został jednak rozwiązany z pomocą wspaniale zbudowanej pielęgniarki (i późniejszego patologa) nazwiskiem

Murchison. Opowiadanie otrzymało tytuł Countercharm i zmieściło się akurat w miejscu, którym dysponował Ted Carnell.

Później zaś ukazało się jeszcze w zbiorze The Aliens Among Us .

Następny pomysł pojawił się, jeśli dobrze pamiętam, gdy po raz drugi albo trzeci czytałem Needle Hala Clementa, w

wyniku czego napisałem opowiadanie o obcym VIP-ie, który skutkiem nieporozumienia ze swoim lekarzem trafił do Szpitala.

Dopiero pod sam koniec Conway odkrył, że ów lekarz to kolonia inteligentnych wirusów, przemieszkująca i praktykująca w

ciele pacjenta. Z tego też powodu opowiadanie dostało tytuł Resident Physician , a poza tym natchnęło mnie do napisania

pierwszej i jak dotąd jedynej w cyklu powieści, Field Hospital . Potem oba utwory zostały opublikowane przez Corgi pod

wspólnym tytułem Gwiezdny chirurg .

Zazwyczaj nie gustuję w opowieściach o przemocy czy bezsensownym zabijaniu, za które uważam wojnę. Jednak aby

utwór zainteresował czytelnika, w fabule powinien być konflikt, co wiąże się z jakimiś, niekiedy i gwałtownymi, zmaganiami.

Tyle że w medycznej science fiction w rodzaju „Szpitala Kosmicznego” owe zmagania to pośredni albo bezpośredni skutek

katastrofy naturalnej, wypadku albo epidemii. Gdy zaś dochodzi do wojny, jak w Gwiezdnym chirurgu , wówczas lekarze

walczą jedynie o to, by uratować cudze życie, Kontrolerzy zaś, jak przystało na dobrych policjantów, robią co mogą, aby nie

tyle wygrać, ile zakończyć tę wojnę (bo na tym polega podstawowe zadanie owych strażników pokoju).

Nie ma się tu co rozwodzić nad szczegółami akcji Gwiezdnego chirurga , ale o jednym warto wspomnieć. W noweli

Zawód: wojownik , która początkowo miała być czwartym utworem z cyklu i nosiła wtedy tytuł Classification: Warrior ,

głównym czarnym charakterem był niejaki Dermod. Ta sama postać pojawiła się później, już poważnie odmieniona, w

Gwiezdnym chirurgu jako dowódca floty wojennej Korpusu Kontroli, odegrała też istotną rolę w kolejnej książce, Trudna

operacja . Nie wiem, dlaczego właściwie zadałem sobie kłopot, aby powiązać w ten sposób cykl „Szpital Kosmiczny” z nowelą,

która została zeń wyłączona, ale wówczas wydało mi się to bardzo ważne.

Reszta cyklu powstała dopiero po czterech latach przerwy. Było to pięć opowiadań, które podobnie jak te ze Statku

szpitalnego , miały się później złożyć na powieść. Najeźdźca , Zawrót głowy , Brat krwi , Klops i Trudna operacja ukazały się po

raz pierwszy w wydawanych przez Corgi „New Writings In SF”, odpowiednio w numerach 12, 14, 16, 18 i 21.

W Najeźdźcy zawiązuję akcję, wprowadzając do Szpitala niezwykłe narzędzie, nad którym można zapanować wyłącznie

myślą. Wynika z tego groźne zamieszanie, aż w końcu Conway odkrywa, jak cenne może się ono stać w rękach chirurga, który

w pełni wie, jak go użyć. Prowadząc rozpoznanie planety, z której to narzędzie pochodzi, Korpus Kontroli ratuje

przypominającą obwarzanek istotę, która musi nieustannie toczyć się po podłożu, pozbawiona zaś tej możliwości umiera — nie

ma bowiem serca i jej układ krążenia działa wyłącznie dzięki przyciąganiu planety. Opowiadanie nosiło tytuł Zawrót głowy , a

postać takiego właśnie obcego podarował mi mój przyjaciel Bob Shaw, który też nadał owej planecie nazwę — Drambo.

2 / 62

James White - Statek szpitalny

Bob uznał za ciekawy pomysł, abym wykorzystał stworzoną przez niego istotę, która wystąpiła już w jednym z jego

opowiadań. Zamierzał obserwować potem, ile czasu zajmie miłośnikom science fiction dostrzeżenie, że pewien obcy przeszedł,

a właściwie przetoczył się z jednego tekstu do drugiego, napisanego przez całkiem innego autora. Jednak dotąd manewr ten nie

został zauważony.

Kolejne opowiadanie cyklu zrodziło się z koncepcji powszechnie znanego wówczas angielskiego fana science fiction,

Kena Cheslina. Podczas konwentu na imprezie w pokoju hotelowym (w trakcie takich właśnie, nieoficjalnych spotkań rodzą się

najdziwniejsze pomysły) odezwał się do mnie, o ile pamiętam, takimi mniej więcej słowy: „James, słyszałeś, że lekarzy

nazywa się czasem pijawkami? Może napisałbyś opowiadanie, w którym doktor naprawdę byłby pijawką?” I w ten sposób

powstał obcy, który leczy swoich pacjentów, pobierając od nich praktycznie całą krew i oddając ją oczyszczoną z toksyn czy

mikroorganizmów. Owe bardzo niepokojące dla pacjenta zabiegi opisałem w Bracie krwi . Dzięki, Ken.

O Klopsie i Trudnej operacji nie mam wiele do powiedzenia poza tym, że opisują pacjenta nie dość, że żyjącego na

skażonej radioaktywnymi odpadami planecie, to jeszcze tak wielkiego, że sam zabieg medyczny niewiele się różni od

lądowania w Normandii.

Następne opowiadanie, opublikowane po raz pierwszy w 22 numerze „New Writings In SF”, nosiło tytuł Ptaszek.

Pomysł opisania w całości organicznego statku kosmicznego pojawił się w moim brulionie już sporo wcześniej, ale nie mogłem

go wykorzystać, póki nie znalazłem sposobu rozpędzenia tego wehikułu do prędkości ucieczki. W końcu, podczas jednego z

konwentów, zwierzyłem się z problemu Jackowi Cohenowi. Jack, który jest bardzo pomocny i ma wybitnie ksenobiologiczne

zacięcie (a na co dzień wykłada na uniwersytecie w Birmingham, gdzie zajmuje się rozrodem zwierząt), ma tyle wyobraźni i

wiedzy fachowej, że spytany o możliwość zaistnienia takiego czy innego stworzenia z kosmosu, niezmiennie przytacza

przykłady ziemskich zwierząt o jeszcze dziwniejszej fizjologii. Ja usłyszałem od niego przy tej okazji o pewnym chrząszczu

zwanym bombardierem, który żyje w Europie Środkowej. W razie nagłego zagrożenia wyrzuca on z tylnej części tułowia

sprężony gaz, jednocześnie go zapala i dzięki wynikłemu z tego odrzutowi ląduje po chwili wiele cali dalej.

W Ptaszku owe istoty startują z równika planety o małym ciążeniu i wielkiej prędkości obrotowej, co znacznie ułatwia

całą operację. Miliony przerośniętych chrząszczy bombardierów tworzą wielostopniową rakietę, która wynosi ptaszka na

orbitę. Pomysł na pewno z tych bardziej niezwykłych, zresztą pod każdym względem. Któż bowiem oczekiwałby podobnych

osiągnięć po rasie nie znającej metali i zmuszonej planować taki start wyłącznie we własnych mózgach? Inna sprawa, że lepiej

nie wyobrażać sobie woni towarzyszących owemu wyniesieniu na orbitę...

Ostatnie opowiadania cyklu wiążą się ze wspomnianym już Ptaszkiem i tworzą wraz z nim książkę Statek szpitalny . Są

to: Zaraza , Kwarantanna i Statek szpitalny . Opisują nowy element związany z działalnością Szpitala Sektora Dwunastego,

czyli podległe mu pogotowie ratunkowe. Załoga statku szpitalnego musi sobie poradzić z medycznymi, fizjologicznymi,

psychologicznymi i inżynieryjnymi problemami narastającymi podczas udzielania pomocy przedstawicielom obcej rasy na

miejscu wypadku. I nie ma na to wiele czasu, jeśli ofiary mają przeżyć i trafić w porę na właściwy oddział. W chwili, gdy cała

sprawa się zaczyna, ów ambulans jest zbyt daleko od Szpitala, aby skorzystać z jego absolutnie niezawodnego i

wszechstronnego wyposażenia, tak więc załoga statku zdana jest całkowicie na własne siły, umiejętności i te ograniczone

zasoby, które ma pod ręką. Wie też, że jeśli popełni błąd, konsekwencje będą więcej niż poważne.

Jak dotąd cykl o Szpitalu Sektora Dwunastego składa się z jednej noweli, piętnastu opowiadań i jednej powieści. Mam

nadzieję, że się na tym nie skończy i nie raz jeszcze napiszę o niezwykłych z racji swej fizjologii i myślenia obcych oraz

problemach, jakie pojawiają się przy próbach komunikowania się z całkiem odmiennymi istotami, chociaż ostatnimi laty mam

z owym pisaniem coraz więcej trudności. Ile razy bowiem wymyślę jakiegoś obcego, którego obcość nie budzi żadnych

wątpliwości, zaraz zaczyna on chorować albo pada ofiarą poważnego wypadku i Szpital Główny Sektora Dwunastego staje

przed kolejnym wyzwaniem.

Część pierwsza. PTASZEK

Rozdział pierwszy

Zadanie, które wykonywała należąca do Korpusu jednostka zwiadowcza Torrance , było wprawdzie niezwykle ważne,

ale i straszliwie nudne. Razem z resztą flotylli Torrance prowadził rozpoznanie stosunkowo niewielkiego wycinka przestrzeni

w sektorze dziewiątym, jednym z wielu, które ciągle figurowały na mapach Federacji jako białe plamy. Miał ustalić klasy i

położenie wszystkich tamtejszych gwiazd oraz skatalogować ich planety.

Ponieważ dziesięcioosobowy statek nie miał wyposażenia kontaktowego, nie było mu wolno lądować na zamieszkanych

planetach ani nawet się do nich zbliżać. Załoga mogła jedynie określić stopień zaawansowania technicznego takich światów (o

ile byłyby zaawansowane technicznie, oczywiście), analizując emisję fal radiowych i inne z daleka widoczne przejawy

aktywności. Jak to wyłożył na odprawie kapitan Torrance’a , major Madden, mieli tylko liczyć światełka na niebie.

Oczywiście przewrotny los nie mógł nie skorzystać z okazji i pokrzyżował te plany...

— Tu radar, sir — rozległo się z głośnika w centrali. — Mam coś na ekranie bliskiego zasięgu. Odległość sześć mil,

zbliża się wolno, nie idzie kursem kolizyjnym.

— Dajcie obraz teleskopowy — powiedział kapitan. — Zobaczymy, co to jest.

— Tak, sir. Na ekranie drugim.

Na jednostkach zwiadowczych pełna dyscyplina obowiązywała tylko wtedy, gdy sytuacja naprawdę tego wymagała.

Podczas normalnych misji kartograficznych zdarzało się to rzadko, toteż nikogo nie zdziwiło, że z głośnika dobiegło po chwili

coś przypominającego towarzyską pogawędkę:

— To wygląda jak... ptak, sir. Z rozpostartymi skrzydłami.

— Oskubany ptak.

— Czy ktoś mógłby obliczyć prawdopodobieństwo napotkania takiego drobiu w przestrzeni kosmicznej?

— To pewnie asteroida, która przypadkiem przybrała taki kształt...

— I lata sobie dwa lata świetlne od najbliższej gwiazdy?

3 / 62

James White - Statek szpitalny

— Proszę o ciszę — odezwał się kapitan. — Co z analizą? Meldować.

— Szacunkowe rozmiary: prawie jedna trzecia naszego statku — rozległo się po chwili. — Niewielkie albedo, obiekt

nie jest ani metaliczny, ani kamienny i...

— Bardzo się cieszę, że już wiemy, co to nie jest... — przerwał meldunek kapitan.

— To jest organiczne, sir.

— Słucham?

— I żywe.

Wszyscy obecni w centrali na kilka sekund wstrzymali oddech.

— Siłownia: moc manewrowa za pięć minut — rozkazał w końcu kapitan. — Astrogacja: kursy i parametry podejścia na

pięćset jardów. Centrala ogniowa: pogotowie. Porucznik chirurg Brenner niech się szykuje do zbadania obiektu.

Pogawędki ustały jak nożem uciął.

Przez następne cztery godziny Brenner miał pełne ręce roboty. Najpierw obejrzał sobie obiekt z bezpiecznej odległości,

potem z bliska, na ile tylko skafander pozwalał. Szybko doszedł do wniosku, że wstępna analiza była zbyt optymistyczna i tak

naprawdę mają raczej do czynienia z nie wystygłym do końca trupem. Z pewnością ów „ptaszek” nie stanowił żadnego

zagrożenia, gdyż nawet gdyby chciał, i tak nie mógłby się poruszać. Cały pokryty był czymś, co wyglądało jak spłaszczone

skorupy małży spojone niezwykle twardym betonem.

Składając meldunek, porucznik powiedział:

— Podsumowując, sir, stworzenie zdaje się cierpieć na osobliwą chorobę skóry, która je sparaliżowała, i zapewne tylko

dlatego znalazło się aż tutaj. Samo by tu nie doleciało. To sugeruje, że mamy do czynienia z rasą zdolną do podróży

kosmicznych, a zarazem tak panicznie obawiającą się tej choroby, że zwykła wystrzeliwać zarażonych w daleką próżnię jeszcze

za życia. Jak pan wie, nie mam wystarczających kwalifikacji, aby leczyć obcych, a ta istota jest też zbyt wielka, aby się

zmieściła w naszej ładowni. Ale możemy rozszerzyć pole nadprzestrzenne i poholować ją do Szpitala Sektora Dwunastego. To

byłoby miłe urozmaicenie tej misji — dodał z nadzieją w głosie. — Poza tym nigdy tam nie byłem, a słyszałem, że nie

wszystkie pielęgniarki w Szpitalu są sześcionogie.

Kapitan po chwili milczenia pokiwał głową.

— A ja tam byłem — powiedział. — Rzeczywiście. Niektóre mają nawet więcej nóg.

Widoczny na ekranie tendra Szpital Kosmiczny Sektora Dwunastego wisiał w próżni niczym olbrzymia cylindryczna

choinka. Z jego iluminatorów nieustannie biło światło o rozmaitej barwie i intensywności odpowiadające wymaganiom

rozmaitych gatunków pacjentów oraz personelu, a na trzystu osiemdziesięciu czterech poziomach tej konstrukcji stworzono

warunki środowiskowe, w jakich żyły wszystkie znane Federacji istoty inteligentne, począwszy od kruchych mieszkańców

metanowych olbrzymów, przez tleno- i chlorodysznych, po stworzenia, które nie mogłyby przetrwać bez twardego

promieniowania.

Nieustannie zmieniającymi się pacjentami Szpitala opiekowała się także cała rzesza personelu medycznego i

technicznego sześćdziesięciu gatunków, różniących się nie tylko wyglądem, zachowaniem i wydzielanymi zapachami, ale także

filozofią życiową.

Personel Szpitala szczycił się tym, że nie ma dlań pacjentów za małych ani za dużych i przypadków beznadziejnych, a

kwalifikacje lekarzy oraz wyposażenie medyczne nie mają sobie równych w znanym wszechświecie. I chociaż cały personel

poważnie traktował swoją pracę, nie zawsze zachowywał przy tym powagę, toteż nic dziwnego, że i tym razem starszy lekarz

Conway nabrał przekonania, iż ktoś tu sobie z niego żartuje.

— No to zobaczmy — rzucił oschle. — Jakoś nie mogę w to uwierzyć.

Siedząca obok niego patolog Murchison patrzyła na to, co przyholował Torrance , bez komentarzy. Prilicla, który

przycupnął na suficie centrum kontrolnego, zadrżał lekko i powiedział:

— To może być ciekawy przypadek i spore wyzwanie zawodowe, przyjacielu Conway.

Melodyjne poćwierkiwania Cinrussańczyka trafiały do mikrofonu translatora, wielkiego komputera przekładającego

słowa wszystkich istot w Szpitalu. Potem były przesyłane do właściwych słuchawek i dzięki temu Conway słyszał przyjaciela

po angielsku, chociaż bez śladu jakiegokolwiek zabarwienia emocjonalnego. Tak jak oczekiwał, odpowiedź była uprzejma i

absolutnie niekontrowersyjna.

Prilicla był owadzim, egzoszkieletowym, sześcionogim empatą wyposażonym w nie całkiem zanikłe skrzydła. Jego rasa

rozwinęła się na planecie Cinruss, gdzie panowało ciążenie równe jednej ósmej ziemskiego, a atmosfera była nad wyraz gęsta.

W Szpitalu zatem Prilicli niemal nieustannie groziło śmiertelne niebezpieczeństwo. Normalne dla większości istot panujące w

większości pomieszczeń ciążenie natychmiast by go zabiło, tak więc wszędzie poza swoją kabiną musiał nosić specjalny

zestaw antygrawitacyjny. Gdy z kimś rozmawiał, trzymał się z dala od jego kończyn, bo gestykulujący interlokutor mógłby mu

wgnieść chitynowy pancerzyk albo złamać nogę.

Oczywiście nikt nie zamierzał robić Prilicli krzywdy, za bardzo był lubiany. Jego empatyczne zdolności sprawiały, że

każdy był mu przyjacielem. Tak wrażliwa istota nie zniosłaby nieżyczliwej emanacji emocjonalnej.

Wyjątkiem były tylko sytuacje czysto zawodowe, które wystawiały niekiedy Priliclę na ból i wzburzenie. Coś takiego

mogło mu właśnie grozić w najbliższych minutach.

Conway obrócił się nagle ku niemu i powiedział:

— Włóż lekki kombinezon, ale trzymaj się z dala od tej istoty, póki nie ustalę, że na pewno nie może się poruszyć, ani

świadomie, ani mimowolnie. My weźmiemy ciężkie skafandry, bo mają więcej zaczepów na wyposażenie diagnostyczne.

Poproszę, żeby lekarz z Torrance’a też tak się ubrał.

Pół godziny później porucznik Brenner, Murchison i Conway zawiśli przy olbrzymim „ptaku”, Prilicla zaś czekał obok

śluzy tendra okryty przezroczystym plastikowym kokonem, z którego wystawały mu tylko kościste odnóża.

— Brak wyczuwalnej emanacji emocjonalnej, przyjacielu Conway — powiedział.

— Wcale się nie dziwię — mruknęła Murchison.

— Możliwe, że jest martwy — zgodził się porucznik. — Ale gdy go znaleźliśmy, był wyraźnie cieplejszy niż próżnia,

4 / 62

James White - Statek szpitalny

chociaż oświetlały go promienie tylko jednej gwiazdy, i to odległej o dwa lata świetlne.

— Nie próbuję pana krytykować, doktorze — powiedziała Murchison. — Zgadzałam się tylko z naszym empatycznym

przyjacielem. Ale proszę powiedzieć, czy podczas podróży prowadził pan jakieś badania, testy czy obserwację pacjenta?

Doszedł pan przy tym do jakichś wniosków? Proszę śmiało, poruczniku. Jeśli chodzi o ksenomedycynę i fizjologię obcych,

jesteśmy autorytetami, ale doszliśmy do tego, mając oczy i uszy otwarte, a nie dlatego, że wygłaszaliśmy ostateczne sądy. Na

pewno był pan ciekaw, co to takiego, prawda? I co...?

— Tak, proszę pani — odparł Brenner wyraźnie zdumiony, że postać w workowatym skafandrze okazała się kobietą. —

Pomyślałem, że skoro nic nie wiemy o planecie, z której pochodzi ta istota, możecie być zainteresowani informacjami, do jakiej

atmosfery przystosowany jest ten „ptak”. Bo jeśli to naprawdę ptak, musiał przecież latać w powietrzu, zanim zachorował i

został wyrzucony w próżnię...

Conway słuchał i nie mógł się nadziwić, jak zgrabnie Murchison nakłoniła lekarza Korpusu, by opowiedział o tym,

czego nie powinien robić. Jako specjalista od obcych przywykła do laików nieustannie utrudniających jej i tak niełatwą pracę.

Wiedziała, że na początku zawsze musi ustalić, jaki był stan pacjenta, zanim zabrali się do niego nie przygotowani lekarze. Ich

podyktowane dobrą wolą, ale nieumiejętne poczynania często powodowały szkody, które należało odróżnić od właściwej

choroby. Murchison wolała się tego dowiedzieć mimochodem, nie urażając lekarzy, całkiem jakby była Priliclą w ludzkiej

skórze.

Jednak gdy Brenner zaczął opowiadać, okazało się, że nie zrobił nic głupiego i nie popełnił właściwie żadnych błędów.

Conway spojrzał na niego z zawodowym uznaniem.

— ...gdy wysłałem wstępny raport i ruszyliśmy w drogę, odkryłem dwa niewielkie placki pokryte czymś czarnym. Jeden

u podstawy karku, tutaj, a drugi, większy i owalny, na brzuchu, tam gdzie sami widzicie. W obu miejscach czarna okrywa była

popękana, ale szczeliny zostały całkiem albo częściowo wypełnione jakąś substancją. Niektóre płyty kostne były tam

uszkodzone i stamtąd właśnie pobrałem próbki.

— I widzę, że oznaczył pan te miejsca, z których pobrał pan materiał — wtrąciła Murchison. — Proszę kontynuować,

doktorze. Słuchamy.

— Tak, proszę pani. To czarne wydaje się niemal doskonałym izolatorem. Bardzo odporne na temperaturę, wytrzymuje

nawet płomień nastawionego na średnią moc palnika do cięcia blach. Jeśli ją jednak podgrzać jeszcze silniej, wierzchnia

warstwa złuszcza się płatkami i spopiela, choć reszta nie mięknie ani nie pęka. Próbki pobrane z płyt kostnych nie były równie

wytrzymałe, chyba że akurat pokrywała je ta czarna substancja, która okazała się także odporna na oddziaływanie chemiczne.

O kościach nie można tego powiedzieć. Wystawione na działanie różnych typów atmosfery, w większości poddawały się ich

wpływowi, co sugeruje, że ta istota nie pochodzi ze świata o egzotycznym dla nas środowisku w rodzaju amoniakowego,

metanowego czy chlorowego. Jej budowa wskazuje na obfitość węglowodorów, a mieszanki gazowe bogate w tlen nie

powodują żadnych konsekwencji.

— Poproszę o szczegółowy raport ze wszystkich testów — rzuciła rzeczowo Murchison. Porucznik nie wiedział, że

właśnie go bardzo skomplementowała.

Conway skinął na Priliclę, żeby zbliżył się do niego i zostawił oboje pasjonatów patologii, zawodowca i amatora, by

mogli spokojnie podyskutować.

— Nie sądzę, aby nasz pacjent mógł się poruszyć — powiedział do Cinrussańczyka. — Nie wiem nawet, czy żyje. Jak z

nim jest?

Prilicla zadrżał, układając uprzejmą, ale przeczącą odpowiedź.

— Złudnie proste pytanie, przyjacielu Conway. Wszystko, co mogę powiedzieć, to że nie wydaje się całkiem martwy.

— Ale przecież wyczuwasz emanację emocjonalną nawet nieprzytomnego albo głęboko uśpionego umysłu — mruknął z

niedowierzaniem Conway. — Czy tutaj nie ma zupełnie nic?

— Niemalże nic, przyjacielu Conway — odparł ciągle drżący Prilicla. — Emanacja jest za słaba, żeby coś o niej

powiedzieć. Brak oznak świadomości, a to, co wyczuwam, zdaje się nie pochodzić z obszaru mózgo-czaszki, raczej jakby całe

ciało emanowało te sygnały. Nigdy dotąd nie spotkałem się z czymś podobnym, brak mi więc doświadczenia, aby powiedzieć

cokolwiek więcej, a co dopiero wdawać się w spekulacje.

— Ale coś przypuszczasz? — spytał z uśmiechem Conway.

— Oczywiście. Tak mogłoby emanować stworzenie zarówno głęboko nieprzytomne, jak i cierpiące. Gdyby receptory

skórne były nieustannie wystawione na przykre bodźce, zapewne wyczuwałbym to, co teraz.

— Ale to by znaczyło, że odbierasz aktywność obwodowego układu nerwowego, a nie mózgu. Dość niezwykłe.

— Bardzo niezwykłe, przyjacielu Conway — przyznał Prilicla. — Domniemany mózg musiałby być w takim razie albo

uszkodzony, i to strukturalnie, albo w znacznej mierze fizycznie oddzielony od reszty układu nerwowego.

Krótko mówiąc, trafił nam się cudzy niedoleczony pacjent, pomyślał Conway.

Rozdział drugi

Murchison i Brenner pobierali długimi sterylnymi wiertłami próbki z głębi ciała pacjenta oraz odłamywali kawałki

skorupy i czarnej substancji. Gdy tylko Murchison pobrała skrawek materiału, porucznik plombował ubytek. Conway wrócił z

Priliclą do tendra, aby na podstawie tej skromnej wiedzy, którą dotąd pozyskali, zdecydować, jakie pomieszczenie byłoby

odpowiednie dla pacjenta. Wybrali wnętrze dość wielkie, aby pomieściło ogromne, przypasane mocno do pokładu ciało, i

kazali technikom napełnić je bogatą w tlen atmosferą.

Wkrótce zjawiła się Murchison z Brennerem. Gdy porucznik zobaczył, kto się krył w ciężkim skafandrze patologa,

Prilicla niespodzianie zaczął drżeć.

Wyzwolona z ciężkiego kombinezonu Murchison zaprezentowała cechy, które nie pozwalały jakiemukolwiek

Ziemianinowi płci męskiej traktować jej obojętnie. Porucznik nieprędko oderwał do niej spojrzenie. Dopiero wtedy spostrzegł,

że Prilicla drży.

— Coś nie tak, doktorze? — spytał zaniepokojony.

5 / 62

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: