Warsztaty - Gitara klasyczna i jazz 1.pdf

(439 KB) Pobierz
68969208 UNPDF
WARSZTATY GITARA KLASYCZNA I JAZZ
Marcin Olak
- absolwent warszawskiej Aka-
demii Muzycznej. Gra na gitarze
klasycznej, akustycznej i elek-
trycznej. Koncertuje i nagrywa
solo i w zespołach: od formacji
jazzowych, poprzez orkiestrę
symfoniczną, aż do klasycz-
nych zespołów kameralnych.
Więcej informacji na stronie:
www.marcinolak.art.pl
Gitara klasyczna i jazz:
All of Me
S.Simons, G. Marks
Jak mówi stare porzekadło, każda podróż zaczyna się
od pierwszego kroku. Takim pierwszym krokiem w
stronę jazzu jest niewątpliwie opanowanie umiejętności
akompaniowania.
POZIOM TRUDNOŚCI
ŚREDNI
Gitarzysta klasyczny, akompaniując w
zespole kameralnym, po prostu odgrywa
swoją partię - im dokładniej i z większą
łatwością, tym lepiej. W jazzie sytuacja jest
zdecydowanie inna. Nawet w dokładnych
aranżacjach rzadko spotykamy się z partią
akompaniamentu obligato , najczęściej mamy
zapisane akordy, których realizacja jest zależ-
na od wyobraźni i umiejętności wykonawcy.
Nie dość, że ten sam akord możemy zagrać
na kilka różnych sposobów, to jeszcze może-
my go rozbudować o tzw. upper structures , a
nawet zastąpić zupełnie innym - w zależno-
ści od tego, co akurat dzieje się w partiach
solowych. Przypomina to trochę realizację
barokowego basso continuo , gdzie akompa-
niator miał zapisaną linię najniższego głosu
i cyfrowanie, opisujące przewroty akordów
- cała reszta była pozostawiona jego uznaniu.
Osoby akompaniujące w jazzie - czyli sekcja
- są odpowiedzialne nie tylko za ciekawe
poprowadzenie harmonii, lecz także za rytm
i motorykę utworu, za tzw. groove . Stąd
ogromne znaczenie artykulacji i precyzji:
niedbały akompaniament potrai dosłownie
rozłożyć utwór!
Genialny Freddie Green
Pisząc o akompaniamencie warto wspo-
mnieć o jednym z największych akompania-
torów w historii jazzu. Genialny gitarzysta,
Freddie Green (1911 - 1987), do dziś jest
przez wielu uważany za ideał precyzyjnego
swingowego akompaniatora. Sławę przynio-
sły mu występy z orkiestrą Counta Basiego,
gdzie wchodził w skład jednej z najsłynniej-
szych sekcji rytmicznych w historii jazzu:
All - American Rhythm section . W ciągu całej
swej kariery, o ile mi wiadomo, Green nie
nagrał ani jednej solówki (!), natomiast jego
dyskretny i nienaganny akompaniament nie
miał sobie równych.
Jeśli chodzi o artykulację, Freddie Green
używał przede wszystkim techniki downstro-
ke . Jest ona warta omówienia, gdyż świetnie
sprawdza się też na gitarze klasycznej.
cej o palcowaniu w następnej części warsz-
tatów). Kciukiem prawej reki - opuszkiem
palca, nie paznokciem! - uderzamy wszyst-
kie struny, z góry na dół. Uderzenie musi
być wyważone: jeśli będzie zbyt delikatne,
akord nie zabrzmi spójnie, jeśli uderzymy
zbyt mocno, dźwięk będzie zbyt agresywny.
Akordy gramy równymi wartościami ryt-
micznymi: np. ćwierćnutami lub półnutami,
delikatnie akcentując słabe części taktu
(przykład 1).
Dokładnie zagrany downstroke ma dwie
podstawowe zalety: po pierwsze dokładnie
słychać wszystkie składniki akordu, a po
drugie rytmika w tej technice precyzyjnie
określa swing. Nie bez znaczenia jest też fakt,
że dźwięki zagrane opuszkiem palca mają
ciemniejszą barwę i są cichsze od granych
paznokciem czy kostką - dzięki temu akom-
paniament downstroke stworzy dobre tło dla
partii solowej.
Technika downstroke
Akord należy opalcować w taki sposób,
żeby prawa ręka mogła uderzyć wszystkie
struny - a więc palce lewej reki tłumią te
struny, które nie powinny się odezwać (wię-
Upper structures
Przyjrzyjmy się teraz oznaczeniom
akordów w jazzie i tzw. upper structures . W
Przykład 1 Posłuchaj: www.swiatgitary.com.pl
24
www.swiatgitary.com.pl l 2/2005
68969208.428.png 68969208.439.png 68969208.450.png 68969208.461.png 68969208.001.png 68969208.011.png 68969208.022.png 68969208.033.png 68969208.043.png 68969208.053.png
GITARA KLASYCZNA I JAZZ WARSZTATY
większości wydawnictw jazzowych spo-
tkałem się z podziałem akordów na trzy
zasadnicze grupy: akordy durowe, mollowe i
dominantowe (od tego miejsca czytelnikowi
będzie potrzebna przynajmniej podstawowa
znajomość zasad muzyki i harmonii - pole-
cam warsztaty Jerzego Koeniga i Zdzisława
Pawiłojcia). Akordy mollowe od durowych
rozróżniamy na pierwszy rzut ucha, nieco
kłopotu mogą sprawiać akordy dominanto-
we. Spójrzmy na przykład 2 i porównajmy
budowę akordu Cmaj9 i G9. Odległości
pomiędzy dźwiękami w akordzie durowym
i dominantowym są takie same w obrębie
trójdźwięku, różnice zaczynają się od sep-
tymy w górę. Wszystkie dźwięki dodane do
podstawowego trójdźwięku jazzmani okre-
ślają mianem upper structures (przykład 2).
Przykład 2 Posłuchaj: www.swiatgitary.com.pl
Teraz przeanalizujmy kolejny przykład:
to kilka podstawowych, najczęściej spotyka-
nych akordów. Spróbuj zagrać je na gitarze:
Najpierw zagraj kolejn o s kładniki akord u i
postaraj się wyobrazić sobie jego brzmienie
z kolejno dobudowywanym upper structures .
Potem spróbuj znaleźć sposób na opalco-
wanie akor du : powinieneś na pe wno zagrać
prymę, tercję, septymę (jeśli jest), i te dodat-
ki, które według ciebie decydująco wpływają
na brzmienie. Zwróć także uwagę na sposób
not acj i (przykład 3).
Przykła d 3 Posłuchaj: www.swiatgitary.com.p l
2/2005 l www.swiatgitary.com.pl
25
68969208.064.png 68969208.074.png 68969208.085.png 68969208.096.png 68969208.107.png 68969208.118.png 68969208.129.png 68969208.140.png 68969208.151.png 68969208.162.png 68969208.173.png 68969208.184.png 68969208.195.png 68969208.206.png 68969208.217.png 68969208.228.png 68969208.239.png 68969208.250.png 68969208.261.png 68969208.272.png 68969208.283.png 68969208.294.png 68969208.305.png 68969208.316.png 68969208.327.png 68969208.338.png 68969208.348.png 68969208.359.png 68969208.370.png 68969208.381.png 68969208.392.png 68969208.403.png 68969208.414.png 68969208.417.png 68969208.418.png 68969208.419.png 68969208.420.png 68969208.421.png 68969208.422.png 68969208.423.png 68969208.424.png 68969208.425.png 68969208.426.png 68969208.427.png 68969208.429.png 68969208.430.png 68969208.431.png 68969208.432.png 68969208.433.png 68969208.434.png 68969208.435.png 68969208.436.png 68969208.437.png 68969208.438.png 68969208.440.png 68969208.441.png 68969208.442.png 68969208.443.png 68969208.444.png 68969208.445.png 68969208.446.png 68969208.447.png 68969208.448.png 68969208.449.png 68969208.451.png 68969208.452.png 68969208.453.png 68969208.454.png 68969208.455.png 68969208.456.png 68969208.457.png 68969208.458.png 68969208.459.png 68969208.460.png 68969208.462.png 68969208.463.png 68969208.464.png 68969208.465.png
WARSZTATY GITARA KLASYCZNA I JAZZ
Swobodne poruszanie się po jazzie wy-
maga nie tylko umiejętności - potrzebna jest
także wiedza. Między innymi wypadało by
zapamiętać upper structures do wszystkich
akordów, we wszystkich tonacjach - przy-
najmniej do tercdecymy... Ćwicząc akordy
zacznij od tonacji, w której czujesz się naj-
pewniej (może od C - dur?), dopiero potem
próbuj grać w trudniejszych.
Przykład 4 - S.SIMONS, G. MARKS / opr. M. OLAK: All of Me Posłuchaj: www.swiatgitary.com.pl
26
www.swiatgitary.com.pl l 2/2005
68969208.466.png 68969208.467.png 68969208.468.png 68969208.469.png 68969208.470.png 68969208.471.png 68969208.002.png 68969208.003.png 68969208.004.png 68969208.005.png 68969208.006.png 68969208.007.png 68969208.008.png 68969208.009.png 68969208.010.png 68969208.012.png 68969208.013.png 68969208.014.png 68969208.015.png 68969208.016.png 68969208.017.png 68969208.018.png 68969208.019.png 68969208.020.png 68969208.021.png 68969208.023.png 68969208.024.png 68969208.025.png 68969208.026.png 68969208.027.png 68969208.028.png 68969208.029.png 68969208.030.png 68969208.031.png 68969208.032.png 68969208.034.png 68969208.035.png 68969208.036.png 68969208.037.png 68969208.038.png 68969208.039.png 68969208.040.png 68969208.041.png 68969208.042.png 68969208.044.png 68969208.045.png 68969208.046.png 68969208.047.png 68969208.048.png 68969208.049.png 68969208.050.png 68969208.051.png 68969208.052.png 68969208.054.png 68969208.055.png 68969208.056.png 68969208.057.png 68969208.058.png 68969208.059.png 68969208.060.png 68969208.061.png 68969208.062.png 68969208.063.png 68969208.065.png 68969208.066.png 68969208.067.png 68969208.068.png 68969208.069.png 68969208.070.png 68969208.071.png 68969208.072.png 68969208.073.png 68969208.075.png 68969208.076.png 68969208.077.png 68969208.078.png 68969208.079.png 68969208.080.png 68969208.081.png 68969208.082.png 68969208.083.png 68969208.084.png 68969208.086.png 68969208.087.png 68969208.088.png 68969208.089.png 68969208.090.png 68969208.091.png 68969208.092.png 68969208.093.png 68969208.094.png 68969208.095.png 68969208.097.png 68969208.098.png 68969208.099.png 68969208.100.png 68969208.101.png 68969208.102.png 68969208.103.png 68969208.104.png 68969208.105.png 68969208.106.png 68969208.108.png 68969208.109.png 68969208.110.png 68969208.111.png 68969208.112.png 68969208.113.png 68969208.114.png 68969208.115.png 68969208.116.png 68969208.117.png 68969208.119.png 68969208.120.png 68969208.121.png 68969208.122.png 68969208.123.png 68969208.124.png 68969208.125.png 68969208.126.png 68969208.127.png 68969208.128.png 68969208.130.png 68969208.131.png 68969208.132.png 68969208.133.png 68969208.134.png 68969208.135.png 68969208.136.png 68969208.137.png 68969208.138.png 68969208.139.png 68969208.141.png 68969208.142.png 68969208.143.png 68969208.144.png 68969208.145.png 68969208.146.png 68969208.147.png 68969208.148.png 68969208.149.png 68969208.150.png 68969208.152.png 68969208.153.png 68969208.154.png 68969208.155.png 68969208.156.png 68969208.157.png 68969208.158.png 68969208.159.png 68969208.160.png 68969208.161.png 68969208.163.png 68969208.164.png 68969208.165.png 68969208.166.png 68969208.167.png 68969208.168.png 68969208.169.png 68969208.170.png 68969208.171.png 68969208.172.png 68969208.174.png 68969208.175.png 68969208.176.png 68969208.177.png 68969208.178.png 68969208.179.png 68969208.180.png 68969208.181.png 68969208.182.png 68969208.183.png 68969208.185.png 68969208.186.png 68969208.187.png 68969208.188.png 68969208.189.png 68969208.190.png 68969208.191.png 68969208.192.png 68969208.193.png 68969208.194.png 68969208.196.png 68969208.197.png 68969208.198.png 68969208.199.png 68969208.200.png 68969208.201.png 68969208.202.png 68969208.203.png 68969208.204.png 68969208.205.png 68969208.207.png 68969208.208.png 68969208.209.png 68969208.210.png 68969208.211.png 68969208.212.png 68969208.213.png 68969208.214.png 68969208.215.png 68969208.216.png 68969208.218.png 68969208.219.png 68969208.220.png 68969208.221.png 68969208.222.png 68969208.223.png 68969208.224.png 68969208.225.png 68969208.226.png 68969208.227.png 68969208.229.png 68969208.230.png 68969208.231.png 68969208.232.png 68969208.233.png 68969208.234.png 68969208.235.png 68969208.236.png 68969208.237.png 68969208.238.png 68969208.240.png 68969208.241.png 68969208.242.png 68969208.243.png 68969208.244.png 68969208.245.png 68969208.246.png 68969208.247.png 68969208.248.png 68969208.249.png 68969208.251.png 68969208.252.png 68969208.253.png 68969208.254.png 68969208.255.png 68969208.256.png 68969208.257.png 68969208.258.png 68969208.259.png 68969208.260.png 68969208.262.png 68969208.263.png 68969208.264.png 68969208.265.png 68969208.266.png 68969208.267.png 68969208.268.png 68969208.269.png 68969208.270.png 68969208.271.png 68969208.273.png 68969208.274.png 68969208.275.png 68969208.276.png 68969208.277.png 68969208.278.png 68969208.279.png 68969208.280.png 68969208.281.png 68969208.282.png 68969208.284.png 68969208.285.png 68969208.286.png 68969208.287.png 68969208.288.png 68969208.289.png 68969208.290.png 68969208.291.png 68969208.292.png 68969208.293.png 68969208.295.png 68969208.296.png 68969208.297.png 68969208.298.png 68969208.299.png 68969208.300.png 68969208.301.png 68969208.302.png 68969208.303.png 68969208.304.png 68969208.306.png 68969208.307.png 68969208.308.png 68969208.309.png 68969208.310.png 68969208.311.png 68969208.312.png 68969208.313.png 68969208.314.png 68969208.315.png 68969208.317.png 68969208.318.png 68969208.319.png 68969208.320.png 68969208.321.png
GITARA KLASYCZNA I JAZZ WARSZTATY
Na koniec utwór: znany standard jazzo-
wy, All of Me . Pamiętaj, że akordy zapisane
nad tematem to tylko propozycja, koniecznie
spróbuj zagrać je na kilka różnych sposo-
bów (jedną z takich możliwości zapisałem w
dolnej pięciolinii). Powodzenia!
niektórym palcowaniom akordów zapropo-
nowanym przez Al di Meolę i nauczymy się
rozbudowywać harmonicznie grane utwory.
Marcin Olak
W następnym numerze przyjrzymy się
2/2005 l www.swiatgitary.com.pl
27
68969208.322.png 68969208.323.png 68969208.324.png 68969208.325.png 68969208.326.png 68969208.328.png 68969208.329.png 68969208.330.png 68969208.331.png 68969208.332.png 68969208.333.png 68969208.334.png 68969208.335.png 68969208.336.png 68969208.337.png 68969208.339.png 68969208.340.png 68969208.341.png 68969208.342.png 68969208.343.png 68969208.344.png 68969208.345.png 68969208.346.png 68969208.347.png 68969208.349.png 68969208.350.png 68969208.351.png 68969208.352.png 68969208.353.png 68969208.354.png 68969208.355.png 68969208.356.png 68969208.357.png 68969208.358.png 68969208.360.png 68969208.361.png 68969208.362.png 68969208.363.png 68969208.364.png 68969208.365.png 68969208.366.png 68969208.367.png 68969208.368.png 68969208.369.png 68969208.371.png 68969208.372.png 68969208.373.png 68969208.374.png 68969208.375.png 68969208.376.png 68969208.377.png 68969208.378.png 68969208.379.png 68969208.380.png 68969208.382.png 68969208.383.png 68969208.384.png 68969208.385.png 68969208.386.png 68969208.387.png 68969208.388.png 68969208.389.png 68969208.390.png 68969208.391.png 68969208.393.png 68969208.394.png 68969208.395.png 68969208.396.png 68969208.397.png 68969208.398.png 68969208.399.png 68969208.400.png 68969208.401.png 68969208.402.png 68969208.404.png 68969208.405.png 68969208.406.png 68969208.407.png 68969208.408.png 68969208.409.png 68969208.410.png 68969208.411.png 68969208.412.png 68969208.413.png 68969208.415.png 68969208.416.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin