Motywowanie kadry (2). Zasady skutecznego motywowania.pdf

PRACA Z KADR¥

ZASADY SKUTECZNEGO

Druh Karol przez kilka lat prowadzi³ w hufcu szczep Nieprzetartego

Szlaku. To by³a naprawdê dobra robota. Niestety, ze wzglêdu na z³y

stan zdrowia musia³ osiem lat temu zrezygnowaæ z dzia³alnoœci har-

cerskiej. To by³a dla niego bardzo trudna decyzja, bo dzieci, z którymi

pracowa³, by³y dla niego bardzo wa¿ne, a sukcesy, jakie odnosi³, do-

dawa³y mu skrzyde³. Dziœ dowiedzia³ siê, ze komendant hufca wyst¹-

pi³ dla niego i innych dru¿ynowych ze szczepu o Krzy¿ „Za Zas³ugi

dla ZHP”. Mi³o, ale kilka lat temu, kiedy ¿egna³ siê z dzia³alnoœci¹

i naprawdê nale¿a³o mu siê uznanie za pracê, by³oby jeszcze milej

i sensowniej… Poza tym jego zas³ugi postawiono na równi z zas³u-

gami dru¿ynowego od dwóch lat prowadz¹cego dru¿ynê…

Komendantka hufca zaprosi³a Jagnê na roz-

mowê. Chcia³a jej zaproponowaæ now¹

funkcjê – szefowej zespo³u kszta³cenia

w hufcu. Podczas rozmowy podkreœli³a nie-

jeden raz, ¿e ceni to, co Jagna robi, jej kwa-

lifikacje i umiejêtnoœci, jej dorobek i kre-

atywnoœæ. Jagnie jednak te s³owa nie

sprawi³y ¿adnej radoœci, bo komendantka

nigdy nie widzia³a jej w dzia³aniu, nie zna

jej kwalifikacji, nie wie, co tak naprawdê Ja-

gna umie i potrafi…

Katarzyna jest ambitn¹ m³od¹ instruktork¹. Prowadzi namiestnictwo

starszoharcerskie, redaguje hufcow¹ gazetkê, prowadzi dru¿ynê

i szczep. Nie potrzebuje dodatkowych motywatorów, robi to, co lubi.

Poœwiêca harcerstwu mnóstwo czasu. Ale jakoœ nagle poczu³a, jakby

ktoœ jej podci¹³ skrzyd³a, kiedy w wykazie instruktorów z zaliczon¹

s³u¿b¹ instruktorsk¹ zobaczy³a nazwiska osób, które dla hufca i har-

cerstwa w ci¹gu roku nie poœwiêci³y ani chwilki poza obecnoœci¹

(jako goœcie) na wigilii instruktorskiej i Dniu Myœli Braterskiej…

Andrzej zdobywa odznakê kadry kszta³c¹cej.

Poprosi³ wiêc instruktora z chor¹gwianego

zespo³u kadry kszta³c¹cej o wizytacjê i oce-

nê swoich zajêæ. Bardzo rzetelnie siê przy-

gotowa³, ale zdawa³ sobie sprawê z kilku s³ab-

szych punktów – niestarannie przygotowane

pomoce, zbyt czêsto zerkanie do notatek i tre-

ma, której nie umia³ zwalczyæ. Wiedzia³, ¿e

nad tym trzeba bêdzie nastêpnym razem bar-

dziej popracowaæ. Jakie by³o zdumienie An-

drzeja, kiedy wizytuj¹cy instruktor wszystko

oceni³ bardzo wysoko i napisa³ doskona³¹

opiniê. Andrzej pomyœla³, ¿e w takim razie

nie warto siê tak staraæ...

Marek przygotowywa³ siê do tego dnia od dawna. Dziœ wybiera siê

na posiedzenie KSI, aby otworzyæ próbê podharcmistrzowsk¹. Ma

takie super plany, ambitne zadania, ciekawe pomys³y. Wszystko im

opowie, pewnie mu trochê doradz¹.

Cz³onkowie komisji nie spe³nili oczekiwañ Marka. Kilku instruktorów

siedz¹cych przy kawie, bez munduru, wcale nie by³o ciekawych, jakie

wyzwania postawi³ przed sob¹. Sprawdzili op³acenie sk³adek, wszyst-

kie wymagane dokumenty i rachu-ciachu otworzyli próbê. Podobno

powinien siê cieszyæ, ¿e siê nie czepiali i ¿e nie „grzebali mu w zada-

niach”.

Komendantka hufca bardzo dba o moty-

wowanie i integrowanie kadry instruktor-

skiej. Ka¿dego roku pod koniec wakacji

organizuje w hufcowej bazie weekend in-

struktorski, na który przyje¿d¿aj¹ ca³e ro-

dziny z dzieæmi. Jest olimpiada sportowa,

festiwal piosenki i gra terenowa dla dzie-

ciaków. M³odzi dru¿ynowi woleliby poje-

chaæ na rajd instruktorski albo fajne warsz-

taty, ale ten weekend instruktorski to taka

hufcowa tradycja…

W ubieg³ym roku komenda hufca bardzo

mocno pilnowa³a, ¿eby nie zatwierdzaæ bi-

waków dru¿ynom, które nie mia³y op³aco-

nych sk³adek. Dziêki temu œci¹galnoœæ sk³a-

dek by³a wyj¹tkowo wysoka. W tym roku

wieœæ niesie, ze ju¿ kilka biwaków zosta³o

zatwierdzonych bez sprawdzania sk³adek.

Asia, która organizuje biwak w kwietniu, nie

zamierza wiêc na razie odprowadzaæ sk³a-

dek…

CZUWAJ 3/2008

PRACA Z KADR¥

MOTYWOWANIA

Jak widaæ w opisanych sytuacjach, maj¹cych czêsto miejsce w naszych œrodowiskach, nawet komendant

pamiêtaj¹cy o tym, ¿e nale¿y i warto motywowaæ, czêsto pope³nia b³êdy. Wtedy zastosowane sposoby moty-

wacji s¹ nieskuteczne, a czasem wrêcz demotywuj¹! W teorii skutecznego motywowania opisuje siê kilka

podstawowych zasad.

ZASADA DOSTOSOWANIA BOD¯CÓW

DO POTRZEB INSTRUKTORA

Miesi¹c temu opisaliœmy ju¿ znaczenie indywidualne-

go podejœcia w szukaniu skutecznych motywatorów. Ka¿-

dy instruktor ma w³asne aspiracje, preferencje, potrzeby.

Dlatego te¿ konieczne jest sta³e rozpoznawanie oczeki-

wañ podw³adnych i dostosowywanie do nich odpowied-

nich narzêdzi motywacyjnych. Je¿eli podczas rozmowy

motywuj¹cej mamy zamiar kogoœ chwaliæ, przygotujmy

siê solidnie do tego spotkania. Zastanówmy siê, co na-

prawdê cenimy w naszym instruktorze, unikajmy sloga-

nów i ogólników. Mówmy o konkretach. Je¿eli planujemy

zorganizowaæ motywacyjny wyjazd, pamiêtajmy o tym,

¿e jednych ucieszy ekstremalny rajd czy szkolenie na

wysokim poziomie, innych mo¿liwoœæ zabrania rodziny

i odpoczynku. Nie stosujmy wiêc ci¹gle tych samych na-

rzêdzi. Je¿eli jesteœ szefem jakiegoœ zespo³u, komendan-

tem kursu, namiestnikiem czy komendantem hufca, war-

to, abyœ za³o¿y³ sobie notatnik, w którym ka¿dy instruktor

bêdzie mia³ swoj¹ kartkê. Na niej mo¿na zapisaæ wszyst-

ko, co zauwa¿ysz, co ci siê spodoba lub nie. £atwiej wtedy

bêdzie przygotowaæ siê do oceny czy rozmowy. Pamiêtaj,

¿e prawdziwa ocena to taka, która poza podkreœleniem tego,

co dobre, ciekawe, zawiera równie¿ wskazówki, nad czym

trzeba jeszcze popracowaæ. W³aœnie taka ocena bêdzie mo-

tywuj¹ca, a nie pe³na pochwa³ laurka.

hufcowych projektów poprowadziæ. Równie¿ ewentu-

alne kary nie powinny byæ zaskoczeniem. Tylko wtedy,

gdy ich stosowanie jest usystematyzowane i konsekwent-

ne, mo¿e mieæ dzia³anie motywuj¹ce.

Je¿eli siêgamy po ogólnozwi¹zkowe narzêdzia moty-

wacji, takie jak List Naczelnika dla wyró¿niaj¹cego siê

dru¿ynowego, Krzy¿ „Za Zas³ugi dla ZHP” itd., zasta-

nówmy siê za ka¿dym razem, czy wystêpujemy o nie w od-

powiednim momencie i za odpowiednio du¿e osi¹gniê-

cia chcemy je przyznaæ. Czy to naprawdê wyró¿niaj¹cy

siê dru¿ynowy, czy jedyny, który ju¿ op³aci³ sk³adki i chce-

my pokazaæ innym, ¿e tak trzeba? Czy ten instruktor na

pewno zrobi³ coœ wa¿nego dla ZHP, czy tylko otrzyma³

ju¿ wszystkie inne mo¿liwe hufcowe i chor¹gwiane od-

znaki?

ZASADA SZYBKOŒCI

Na pochwa³ê czy nagrodê niby nigdy nie jest za póŸ-

no. Zawsze ona cieszy i sprawia przyjemnoœæ. Jednak jej

moc motywacyjna jest o wiele silniejsza, kiedy od razu

po dobrze przeprowadzonym zadaniu (zamkniêcie okre-

su próbnego dru¿yny, przeprowadzenie hufcowego kursu

zastêpowych, zorganizowanie Nieobozowej Akcji Letniej

dla szczepu itd.) zostaje ono ocenione i nagrodzone (s³o-

wem, pochwa³¹, awansem, drobiazgiem). Ka¿da pochwa-

³a, nagroda, premia dzia³a tym skuteczniej, im krótszy jest

czas pomiêdzy nagradzanym dzia³aniem a jej otrzyma-

niem. Ta sama zasada dotyczy sankcji, które powinny

nast¹piæ na tyle szybko, aby nie pozostawiæ ¿adnych w¹t-

pliwoœci co do zwi¹zku miêdzy nimi a przewinieniem.

JASNE ZASADY SYSTEMU MOTYWACYJNEGO

I JEGO PRZESTRZEGANIE

Instruktor powinien wiedzieæ, co musi zrobiæ, aby

otrzymaæ pochwa³ê w rozkazie komendanta, chor¹gwia-

ne wyró¿nienie czy odznakê. Kryteria oceny zadania, a co

za tym idzie – nagrody lub kary, pochwa³a lub krytyka,

powinny byæ ustalone i powszechnie znane w hufcu. Aby

nagroda (rzeczowa, np. polar, odznaka „zas³u¿ony dla

hufca”, darmowy weekend w hufcowej bazie) by³a mo-

tywuj¹ca, instruktor musi wiedzieæ, co musi zrobiæ, aby

j¹ otrzymaæ – jaki zdobyæ stopieñ, jaki ukoñczyæ kurs,

ile lat prowadziæ dru¿ynê, do kiedy op³aciæ sk³adki, ile

STOSOWANIE ODPOWIEDNIEGO BOD¯CA

Druh Karol w opisanej powy¿ej scenie otrzyma³ wa¿-

ne zwi¹zkowe odznaczenie za kilkanaœcie lat ciê¿kiej

pracy z dzieæmi niepe³nosprawnymi i za pracê z kadr¹

NS. Za budowanie wspólnoty instruktorskiej, wychowa-

nie nastêpców. To samo odznaczenie otrzyma³ bardzo

dobry wprawdzie dru¿ynowy, ale jedynie z dwuletnim

sta¿em. To zbyt du¿y motywator za zbyt ma³e dzia³anie.

CZUWAJ 3/2008 25

PROMOCJA

Za du¿e osi¹gniêcia nale¿y stosowaæ silne zachêty, za

ma³e – odpowiedni s³absze. Du¿e przewinienia powin-

ny poci¹gaæ za sob¹ dotkliwe sankcje i odwrotnie.

Zasada ta jest bardzo wa¿na – stosuj¹c niew³aœciwie

system zwi¹zkowych odznaczeñ, tytu³ów, wyró¿nieñ

mo¿emy wprawdzie kogoœ zmotywowaæ (w tym przypad-

ku m³odego instruktora), ale kogoœ innego (np. dh. Karo-

la) skutecznie zraziæ do tego narzêdzia motywacji i wzbu-

dziæ poczucie niesprawiedliwej oceny swojej lub czyjejœ

pracy.

Trzeba pamiêtaæ równie¿ o tym, ¿e zbyt ma³a nagroda

za du¿y czyn (np. wydrukowany na zwyk³ej kartce list

dziêkczynny za przygotowanie i poprowadzenia chor¹-

gwianego gniazda na zlocie ZHP), zrobi wiêcej szkody

ni¿ po¿ytku. Instruktor i tak nie pe³ni³ tej trudnej funkcji

dla nagród, ale pochwa³a przygotowana byle jak pokazu-

je, ¿e jednak wcale jego i jego pracy zbytnio nie cenimy.

KONSEKWENCJA

Stosowanie sytemu motywacyjnego mo¿e przynieœæ

wiele korzyœci. Mo¿e zdyscyplinowaæ, pobudziæ do pod-

noszenia poprzeczki, stawiania na jakoœæ dzia³ania. Jeœli

jednak bêdziemy niekonsekwentni w przestrzeganiu za-

sad tego systemu, mo¿emy uzyskaæ odwrotny skutek. Nie

mo¿e zdarzyæ siê sytuacja, ¿e raz nagradzamy instrukto-

rów, którzy terminowo rozliczyli akcjê letni¹, innym ra-

zem mówimy, ¿e nie ma za co chwaliæ, skoro to obowi¹-

zek. Kiedy jednym zaliczamy s³u¿bê instruktorsk¹, bo siê

kiedyœ tam zas³u¿yli, a dru¿ynowym grozimy, ¿e jej nie

zaliczymy, bo nie stawiaj¹ siê na zbiórkê namiestnictwa.

Kiedy mówimy, ¿e dru¿yna, która nie odprowadzi sk³a-

dek, nie dostanie zgody na biwak, a potem niektóre œro-

dowiska tê zgodê otrzymuj¹… Istotne jest te¿, aby nie

wyst¹pi³a sytuacja, kiedy za jedno osi¹gniêcie instruktor

jest nagradzany, a za inne, powa¿niejsze – nie, i podobnie

– za jedno przewinienie jest karany, a za inne nie.

ZAPRASZAM DO WSPÓ£REDAGOWANIA DZIA£U!

Na wasze przemyœlenia, uwagi oraz przyk³ady do-

brych lub z³ych praktyk czekam pod adresem

ania@czuwaj.pl .

Od nastêpnego numeru, poza porcj¹ wiedzy i prak-

tycznych rad, chcemy pokazywaæ, jak skutecznie

wykorzystywane s¹ ró¿ne narzêdzia motywacyjne

w naszej organizacji (odznaczenia, tytu³y, konkursy

itd.). Je¿eli jednak coœ szwankuje i nale¿y o tym

podyskutowaæ – równie¿ chêtnie o tym napiszemy!

··

HM. ANNA PORAJ

PRZEWODNICZ¥CA KSI HUFCA RUDA ŒL¥SKA

CZ£ONKINI WYDZIA£U PRACY Z KADR¥ I KSZTA£CENIA GK ZHP

CZUWAJ 3/2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: