Instrukcja rozwiązywania tekstu egzaminacyjnego
1. Odpowiedzi powinny być zapisane czytelnie!
2. Błędne zapisy należy wyraźnie przekreślić!
3. Podczas egzaminu można korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny i słownika ortograficznego
4. Odpowiedzi należy udzielać tylko na podstawie tekstu (warto jednak uwzględnić to, co wiemy na temat danego zjawiska, problemu z innych niezależnych źródeł)
5. Odpowiedzi należy udzielać własnymi słowami, chyba, że jesteśmy poproszeni o cytowanie.
6. Przy czasowniku operacyjnym „wskaż” warto odpowiedzi udzielać własnymi słowami, ale zaasekurować się i dodatkowo w nawiasie zacytować.
7. Tekst polecenia należy traktować tak samo, jak integralną część tekstu, a nawet ze szczególną uwagą.
8. Warto uświadomić sobie jakiego poziomu tekstu dotyczy pytanie.
9. Warto uświadomić sobie, która część polecenia dotyczy problemu, a która formy w jakiej ów problem musimy zawrzeć w swojej odpowiedzi.
10. Należy zwrócić uwagę na miejsce wolne pod poleceniem, ewentualne wskazówki graficzne.
11. Należy rozpoznać, czy polecenie jest jednoaspektowe czy wieloaspektowe.
12. Przy poleceniach wieloaspektowych należy wykonać czynności przygotowawcze, tzn.:
· uważnie przeanalizować płaszczyznę problemu i formy rozpoznając różne aspekty - problemy cząstkowe
· odszukać określone informacje dotyczące danych aspektów, zapisać „na brudno”
· sformułować odpowiedź, sprawdzić, czy uwzględnione zostały wszystkie przygotowane aspekty, przepisać odpowiedź do arkusza odpowiedzi
13. Należy pamiętać o korespondencji odpowiedzi z pytaniem.
14. Zadaniami typowymi są zadania polegające na definiowaniu. Można to uczynić poprzez:
· definiowanie z kontekstu
· podając klasyczną definicję
· definiując synonimicznie lub podając przykłady zjawisk
15. Przy zadaniach polegających na wyjaśnieniu znaczenia należy zauważyć, czy trzeba budować klasyczną definicję, czy można tylko podać synonimy.
16. Przy poleceniach „wyjaśnij krótko” należy stosować raczej związek frazeologiczny lub krótką definicję.
17. Należy pamiętać o tym, aby budując definicję zachować hierarchię: od znaczenia ogólnego do znaczenia szczegółowego..
18. Jeżeli nie wiemy jak rozpocząć definiowanie najlepiej jest skorzystać z formy „jest to pojęcie oznaczające...”
19. Przy zadaniach zamkniętych należy pamiętać o tym, że jest jeden dystraktor właściwy (chyba, że polecenie wyraźnie wskazuje inaczej)
· warto stosować zasadę wykluczania. Istnieją dystraktory, które wyraźnie się wykluczają.
· należy mieć świadomość dwóch rodzajów zadań.
· całe zadanie należy traktować jako pełne polecenie i czytać je w całości.
20. Przy tego typu zadaniach warto udzielić odpowiedzi teoretycznej i konkretnej, czyli umotywowanej przez dany tekst.
21. Przy zadaniach dotyczących relacji między akapitami należy pamiętać o relacjach (kontynuuje, zawiera wniosek, itp.)
22. Należy zwrócić uwagę na to, czy nie ma zależności pomiędzy poleceniami.
23. Mieszanie punktów to strata punktów! Jeżeli pierwszy punkt jest w formie zdania, to kolejne także muszą być w formie zdania.
24. Punkty muszą być nośnikiem informacji.
25. Odpowiedzi muszą być logiczne, związane z pytaniem, argumentujące je.
Paolus