PSYCHIATRIA pod redakcją Adama Bilikiewicza.
Podręcznik dla studentów medycyny.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Autorzy.
Prof.
Dr nProf.
Doc.
dr hab.
med.
dr hab, dr hab.
ADAM BILIKIEWICZmed.
STANISŁAW DĄBROWSKI med.
JAN HORODNICKImed.
ANDRZEJ JAKUBIKmed.
MAREK JAREMAmed.
MAREK JAROSZ med.
STEFAN LEDERmed.
IRENA NAMYSŁOWSKAADEUSZ NASIEROWSKImed.
ANDRZEJ PIOTROWSKImed.
STANISŁAW PUŻYńSKlmed.
JANUSZ RYBAKOWSKIn, bum.
HELENA SĘKOWA med.
TERESA STAńCZAKOWAmed.
ZBIGNIEW LEW-STAROWICZmed.
WALDEMAR SZELENBERGERmed.
ADAM SZYMUSIK med.
HALINA WARDASZKO-ŁYSKOWSKA.
@Copyright by Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Warszawa 1992, 1998 Wszystkie prawa zastrzeżone.
Przedruk i reprodukcja w jakiejkolwiek postaci całości bądź części książki bez pisemnej zgody wydawcy są zabronione.
Podręcznik akademicki dotowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Redaktor mgr Mu (gorzała WurcwwyRedaktor techniczny Jounnu Głodowwa Korektor Miłosz Brzeziński.
Projekt okładki i stron tytułowych do serii: MicAd Marwiial.
ISBN 83-200-2176-6.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa Wydanie II.
**Skład, druk i oprawa: Drukarnia Narodowa.
Kraków, ul. Marszałka J. Piłsudskiego 19.
Przedmowa do drugiego wydania.
Drugie wydanie PsycWaoii-podręczm'w dla swdemżw jest wersją unowocześnioną i przeredagowaną książki, którą pod redakcją nieżyjącego już prof.
Włodzimierza Stzyżewskiego i niżej podpisanego wydał PZWL w 1992 r.
Mimo stosunkowo dużego nakładu podręcznik jest od dłuższego czasu nieosiągalny, stąd potrzeba ponownej edyji.
Nie był to oczywiście jedyny powód.
Rozwój psychiatrii i dziedzin pokrewnych wymusza stałą aktualizację dzieł podręcznikowych.
Pierwsze wydanie zostało przychylnie przyjęte zarówno przez studentów, jak i wykładowców psychiatrii.
Nie szczędzono nam też słów krytyki, za które w imieniu autorów i własnym pragnę podziękować.
Uwagi krytyczne staraliśmy się w obecnym wydaniu wykorzystać.
Podręcznik pozostał dziełem zbiorowym, chociaż skład autorów uległ zmianie.
W tym stosunkowo krótkim czasie, jaki upłynął od pierwszego wydania, zmarło aż czterech współautorów.
Oddając hołd pamięci profesorom: Pawłowi Gałuszko, Zdzisławowi Rydzyńskiemu, Włodzimierzowi Suzyżewskiemu, Feliksowi Tokarzowi, pragnę podkreślić ich duże zasługi dla powstania podręcznika.
Szczególnie we wdzięcznej pamięci zachowam mojego Przyjaciela prof.
Włodzimierza Strzyżewskiego, który wziął na siebie nie tylko część trudu redagowania całości, ale był współautorem ważnych rozdziałów, a ponadto służył zawsze mądrą i życzliwą radą w chwilach trudnych.
Podejmując się redakcji drugiego wydania zdawałem sobie sprawę, jak niełatwe biorę na siebie zadanie, nie mając wsparcia ze strony Współredaktora.
Wśród różnych uwag krytycznych nie zabrakło i tj, która odnosi się wprost do przedmowy do wydania pierwszego.
Otóż zarzucono nam, redaktorom, że pominęliśmy fakt, iż w powojennej Polsce ukazało się kilka innych podręczników, co mogło być mylnie odczytane, że nasz podręcznik jest pierwszym, a więc pionierskim dziełem.
Zarzut ten był słuszny i chciałbym naprawić to niedopatrzenie.
Wymieniając w chronologicznym porządku kolejne podręczniki psychiatrii pragnę nadmienić, że uwzględniłem tylko te, które miały charakter akademicki były przeznaczone nLm, dla studentów: pominąłem natomiast dzieła dla specjalistów.
W 1954 r.ukazał się/urw zsycAiami (Kompendium) prof.
Lucjana Korzeniowskiego, oparty na pawłowowskiej patofizjologii zaburzeń psychicznych, gdyż nauka Pawłowa była w owym okresie doktryną dominującą w medycynie, i nie tylko.
W latach 1965-1969 ukazały się trzy kolejne wydania Zarysu psycAiuniLucjana Korzeniowskiego, ale już sama ich numeracja świadczy o tym, że nie traktowano ich jako kontynuacji wersji z 1954 r.
Zarys z roku 1965 potraktowano jako pierwsze wydanie, co oznaczało, że autor odcinał się od jednostronnej pawłowowskiej interpretacji zjawisk psychopatologicznych, jaka cechowała wspomniane Kompendium.
W 195/r.PZWL wydal podręcznik radziecki W.
A.
Gilarowskiego Prycvuma-w tłumaczeniu polskim pod redakcją prof.
Andrzeja Jusa.
Był on przeznaczony zarówno dla lekarzy, jak i studentów (tytuł oryginału: PscAimnyarwzwzdwsrwo dla wrwczej i swdemzw) .
W tym samym wydawnictwie ukazała się w I 969 r.
Wowwczesww ysycWatna Muczna autorstwa psychiatrów amerykańskich, Arthura P.
Noyesa i Lawrence a G.
Kolba, w tłumaczeniu polskim pod redakcją prof.
Jana Jaroszyńskiego.
W nauce polskiej nastąpił zwrot od ea enemę lar do er occideme larrozpoczął się okres fascynacji psychiatrią zachodnią, z amerykańską na czele.
Dwóch wydań doczekał się, poczynając od roku 1970, podręcznik dla studentów medycyny Psycaaow autorstwa Tadeusza Bilikiewicza i Haliny Grabowskiejopracowany według dzieła prof.
Tadeusza Bilikiewicza Psycńiaoia (iwcznd (przeznaczonego dla specjalistów) .
Od 1976 r.nakładem PZWL-u ukazywały się kolejne edycje PzdsmwpsycAidtni-podręczmłd dla studentów, pod redakcją Marka Jarosza i Stanisława Cwynara, który cieszył się wśród studentów zasłużonym powodzeniem nie tylko z uwagi na treść, ale i zwięzłość.
Od wydania piątego (1988) prof.
Marek Jarosz był jedynym redaktorem dzieła, po śmierci prof.
Stanisława Cwynara.
W moim przekonaniu nic nie stoi na przeszkodzie, ażeby pozycję tę wznawiać wzorem wielu krajów na świecie, w których ukazuje się równocześnie kilka podręczników.
Daje to zarówno studentom, jak i wykładowcom psychiatrii możliwość wyboru.
Naszą intencją było i jest dostarczenie podręcznika, w którym uczestniczyliby wszyscy lub prawie wszyscy wybitni znawcy przedmiotu w kraju, co powinno przyczynić się do ujednolicenia wymagań z zakresu psychiatrii.
Wszak po wejściu Polski do Unii Europejskiej nasze dyplomy lekarskie nie będą w krajach Unii wymagały nostryfikacji.
Nla nas spoczywa zatem ogromna odpowiedzialność za poziom przygotowania z zakresu psychiatrii absolwentów uczelni.
Jednym z elementów tych starań było uwzględnienie w podręczniku kryteriów klasyfikacyjna-diagnostycznych Światowej Organizacji Zdrowia pod nazwą ICD-10 a także w miarę możności kryteriów DSM-IV Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, zyskującego na świecie coraz więcej zwolenników.
Polscy lekarze muszą re międzynarodowe zasady rozpoznawania zaburzeń psychicznych znać, przynajmniej w podstawowym zakresie.
Wyrazem dostosowania polskiej psychiatrii do standardów światowych i europejskich było uchwalenie przez Sejm ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
W ten sposób został uzdrowiony nieprawidłowy stan prawny w zakresie opieki psychiatrycznej w Polsce.
Mam nadzieję, że obecny układ podręcznika, odpowiadający w miarę możności wymogom nowoczesności, spotka się z pozytywnym przyjęciem.
Autorzy będą też wdzięczni za wszelkie uwagi krytyczne, jakie nasuną się Czytelnikom w trakcie studiowania podręcznika.
Uwzględnimy je przygotowując kolejne wydanie.
Adam Bilikiewicz Gdańsk, październik 1997 r.
Spis treści.
Zakres psychiatrii oraz jej miejsce w kulturze i wśród innych dyscyplin nauki-Adam BilikiewiczZarys dziejów psychiatrii.
Kierunki w psychiatrii- (qdearz WasierowsiFizjologiczne podstawy czynności psychicznych-Waldemar ózelenłeręerEtiologia i patogeneza zaburzeń psychicznych-Jamuz RyłułuwskiInterakcja czynników etiologicznych w patogenezie zaburzeń psychicznych Biologiczny substrat zaburzeń psychicznych Czynniki genetyczne w etiopatogenezie zaburzeń psychicznych Zmiany czynności mózgu w następstwie różnych czynników etiologicznych a zaburzenia psychiczne Czynniki psychospołeczne w etiopatogenezie zaburzeń psychicznych.
Psychopatologia i syndromologia ogólna Wprowadzenie-Marek Jarosz Drobne nieprawidłowości psychiczne występujące u ludzi zdrowych Pojęcie objawu i zespołu psychopatologicznego Proces chorobowy a zmiany trwałe Uwagi ogólne o procesach poznawczych i zaburzeniach spostrzegania Złudzenia i omamy Zaburzenia myślenia i ich podział Urojenia Idee nadwartościoweNatręctwa i fobie Zaburzenia myślenia z przewagą zaburzeń toku Niedoczynność pamięci i inne jej nieprawidłowości Zaburzenia ukierunkowania czynności poznawczych Psychopatologia emocji Zaburzenia aktywności i działań ruchowych Podstawowe zespoły psychopatologiczne i uwagi ogólne o ustaleniu rózgo 203018 Zaburzenia świadomości-Adam Wiliłiewicz.
Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zagadnienia nazewnictwa 8 ilikiew tez Uwagi ogólne Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych Klasyfikacja Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Adam.
Rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych (epidemiologia) Wstęp i definicja Cele epidemiologii Metody epidemiologii Wskażni ki epidemiologiczne Trudności metodologiczne badań epidemiologicznych w psychiatrii Rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych Prognoza dotycząca częstości zaburzeń psychicznych.
Adam Bilikiewicz.
Badanie chorego Badanie psychiatryczne-Adam AihiewicrZnaczenie wywiadów w badaniu psychiatrycznym Ocena stanu psychicznego Badanie stanu cielesnego Badania pomocnicze Plan postępowania diagnostycznego Zapobieganie jatropatogenii.
Zachowania terapeutyczne Badanie psychologiczne Wybrane metody psychologicznych badań diagnostycznych-helena 5 p@waBadania neuroradiologiczne-Marek Jaremu Badanie elektroencefalograficzne-Waldemar 3'ze (emergerinne badania pracowniane: testy specyficzne, badania neurohormonalne, problemy immunologiczne-/dw M.homdhicłi.
Zaburzenia psychiczne na tle organicznym-Adam Bilikiewicz.
Marek Jaremu Wprowadzenie Definicja otępienia Epidemiologia Klinika zespołów otępieniach Neuropatologia Zespoły otępienie naczyniowe (naczyniopochodne) Zespoły otępicnne i inne zaburzenia psychiczne w następstwie urazów czaszkowa-mózgowych Patogeneza i podział urazowych zaburzeń psychicznych Guzy wewnątrzczaszkoweZaburzenia psychiczne w neuroinlekcjachPrzewlekłe zakażenia wirusowe Padaczki.
Zaburzenia psychiczne spowodowane chorobą somatyczną-Adam żililiewiczCharakterystyka problemu Rola niektórych czynnikuw etiopatogenetycznych somatugennych zaburzeń psychicznych Choroby narządów wewnętrznych.
156.
IV Zaburzenia psychiczne spowodowane używaniem środków psychoaktywnychAndrzej PiotrowskiWprowadzenie Uwarunkowania przyczynowe używania środków psychuaktywnych Grupy środków o działaniu uzależniającym.
Psychozy schizofreniczne.
Określenie i pozycja nozologicznaEpidemiologia i ryzyko zachorowania Etiologia i patogeneza Przebieg choroby Podział psychoz schizofrenicznych Objawy osiowe schizofrenii Inne objawy charakterystyczne dla schizofrenii Kryteria diagnostyczne schizofrenii Postacie kliniczne Cec zenie Rokowanie Schizofrenia a zespoły schizofrenoidalne (schizotypowe, schizofrenopodobne) Paranoja i reakcje paranoiczne-Irena WmnsłowskaDefinicja i pozycja nozologicznaEpidemiologia Etiologia i patogeneza Obraz kliniczny Rozpoznanie różnicowe Leczenie, rokowanie.
Halucynozy (psychozy parafreniczne) -Adam 8 i@@ewicz.
Definicja i pozycja nozologicznaEpidemiologia Obraz kliniczny Postacie Rokowanie Różnicowanie.
Uhoroby afektywne-ótanisław Pużm@Definicja i pozycja nozologicznaRozwój koncepcji w zarysie historycznym Etiologia i patogeneza Rozpowszechnienie chorób afektywnych Obraz kliniczny depresji i manii Przebieg chorób afektywnych, rokowanie Leczenie nawrotów i profilaktyka chorób a Nerwice-Stefan lderDefinicja i istota Klasyfikacje.
ektywny eh.
Dane epidemiologiczne Etiologia i patogeneza Fenomenologia Zaburzenia lękowe Rozpoznawanie nerwic Leczenie i zapobieganie Farm akoterapia.
Zaburzenia reaktywne.
Adam Bilikiewiccj.
Definicja i pozycja nozclogicznaKlasyfikacja Obraz kliniczny Rokowań te Leczenie.
Rola czynników psychologicznych i behawioralnych w genezie niektórych chorób somatycznych (problem chorób psychosomatycznych) -Adam 8 ili@ewiczWstęp i definicja Podział zaburzeń Diagnostyka Leczenie Rokowanie.
Zespoły psychopatologiczne związane z zaburzeniami procesów fizjologicznych Zaburzenia odżywiania się-Adam WiliJewiczZaburzenia snu-Waaemwr 5 ze (emerger Zaburzenia seksualne-Z? (gmew Lew-Nwrowfcz.
Zaburzenia osobowości-wdrzęy JakubikWstęp Defi ni cle Patogeneza i epidemiologia Obraz kliniczny i różnicowanie Leczenie.
Samobójstwa i zaburzenia psychiczne (zwłaszcza depresje) -Stanisław PużyńskiGeneza samobójstwa Epidemiologia samobójstw Zaburzenia psychiczne i samobójstwa.
Psychiatria dzieci i młodzieży (wybrane zagadnienia) Odrębność psychiatrii dzieci i młodzieży Etiologia i patogeneza Epidemiologia Rozwój psychiczny dziecka i cykl życia rodziny Psychiatria dzieci.
Irena Namysłowsku.
2 b 42852 b 728 b 301302305.
I.
Starzenie się i zaburzenia psychiczne wieku podeszłego (problemy psychogeriatrii) -Ałun BilikiewizWstęp Ogólna charakterystyka Starzenie się Zaburzenia psychiczne u osób w wieku podeszłym Ogólne zasady postępowania w psychogeriatrii Organizacja opieki psychogeriatrycznej.
Somatoterapia zaburzeń psychicznych-Adam żiliłiewicz, **anislw Pużms@Leki przeciwpsychotyczne (neuroleptyki) -Adam żili@ewiczLeki przeciwdepresyjne-Stanisław HżmwiLeki przeciwlękowe (anksjulityczne) -Adum AiliiewiczLeki nootropowe, prokognitywne (geriatryczne) -Adum WilłkiewiczLeki pobudzające (psychostymulujące) -Adam WiliśiewiczLeki nasenne (hipnotyczne) -Adum AiMiewiczLeki tymcproflaktyczne-Adam żiO@ewiczLeki przeciwparkinsonowskie-Adam AiliaewiczInne leki psychotropowe-Adun Ailikiewicz Środki psychozotwórcze-Adam żiliłiewicz.
Farmakologiczna profilaktyka chorób psychicznych-Jonasz RybakowwiPojęcie farmakologicznej profilaktyki w psychiatrii Farmakologiczna profilaktyka chorób afektywnych Farmakologiczna profilaktyka schizofrenii.
Psychoterapia.
Stefan Leder.
Definicja i istota psychoterapii Odmiany i cele psychoterapii Psychoterapeuta Pacjent Przebieg psychoterapii Techniki i metody psychoterapii Psychoterapia grupowa.
Doraźna pomoc psychiatryczna-halma Wmlaszw-Wwwwd Specyfika psychiatrycznej pomocy doraźnej.
Zaburzenia Zaburzenia Zaburzenia.
Depresj a Pacjent nadużywający alkoholu Pacjenci uzależnieni od innych związków psychoaktywnychPacjent z zachowaniami agresywnymi, gwałtownymi Pacjent dokonujący samouszkodzenia.
Aktywność samobójcza Pacjenci powtarzający próby samobójcze.
Spńs treści.
psychiczne, które częściej niż inne wymagają pomocy w trybie doraźnym psychiczne c podłożu organicznym lękowe.
28.
Psychiatria konsultacyjna.
Psychiatria związków z medycyną Halina W urduszko-tys kaw skd.
Konsultacja psychiatryczna Modele konsultacji Konsultacja jako proces Czynniki wpływające na skuteczność pracy konsultanta Działalność edukacyjna konsultanta Badania naukowe.
Psychiatria środowiskowa i organizacja ochrony zdrowia psychicznego Teresą StuńczukowuTradycyjne formy oddziaływań środowiskowych na psychicznie chorych Ochrona zdrowia psychicznego Organizacja psychiatrycznej opieki zdrowotnej w Polsce Stacjonarna opieka psychiatryczna Program ochrony zdrowia psychicznego.
Ustawa o ochronie itunbłuw Dąbrowski Wdrażanie.
Psychiatria sądowa i Opinie w sprawach.
Skorowidz.
zdrowia psychicznego (ważniejsze przepisy i wdrażanie) .
orzecznictwo-Adam ózwusW cywilnych.
Orzecznictwo inwalidzkie.
Niektóre problemy etyczna-deontologiczne w psychiatrii-Aden AiOliewicz.
Słownik terminologiczny-Adam WiliOcwicz.
1.
Zakres psychiatrii oraz jej miejsce w kulturze i wśród innych dyscyplin nauki Adam Bilikiewicz.
Wychodząc z leksykalnego określenia, psychiatria jest dziedziną medycyny, której przedmiotem zainteresowania są zaburzenia psychiczne z ich licznymi uwarunkowaniami rodzinna-genetycznymi, konstytucjonalnymi, biologicznymi, psychologicznymi i społecznymi.
Obejmuje ich etiologię, patogenezę, symptomatologię, klinikę i leczenie.
Można przytoczyć wiele argumentów przemawiających na korzyść tezy, iż psychiatria w kulturze i wśród innych dyscyplin nauki zajmuje miejsce szczególne.
Psychiatria w swoich poszukiwaniach teoretycznych i praktycznych czerpie ze zdobyczy neurologii, neurofizjologii, neurochemii, genetyki, biologii nuklearnej, antropologii, etologii, cybernetyki, psychologii, socjologii, a także z licznych szkół i kierunków filozoficznych.
Psychiatrię dzielimy tradycyjnie na symptomatologię ogólną, czyli psychopatologigi psychopatologię szczegółową, czyli psychiatrię właściwą.
W tej ostatniej wyodrębnia się współcześnie wiele, w jakimś sensie usamodzielniających się działów: psychiatrię kliniczną (dorosłych oraz dzieci i młodzieży) , społeczną, środowiskową, konsultacyjną, sądową, psychopatologię kryminalną, penitencjarną, geriatryczną lub gerontopsychiatrię, kulturową i transkulturową.
Problematyką psychoprofilaktyki, zwłaszcza w aspekcie społeczno-wychowawczym, zajmuje się higiena psychiczna.
Bazując na założeniach teoretycznych (ideologicznych) wyodrębnia się też psychiatrię humanistyczną, powiązaną z humanistycznymi kierunkami psychologii, psychiatrię antropologiczną, opamą na filozoficznym kierunku egzystencjalistycznym i psychiatrię biologiczną (przeciwstawianą niekiedy niesłusznie psychiatrii humanistycznej) , zakładającą prymat uwarunkowań biologicznych nad psychospołecznymi przyczynami zaburzeń psychicznych.
Związki psychiatrii z innymi dyscyplinami nauki zmieniały się na przestrzeni dziejów i zależały, najogólniej mówiąc, od panujących w danym okresie poglądów na zjawiska psychiczne.
O ile w starożytnej Grecji i Rzymie panowały niezwykle postępowe poglądy na temat zaburzeń psychicznych i ich pochodzenia, o tyle w okresie od średniowiecza do końca XVIII wieku dla nauk przyrodniczych i medycyny nastały czasy głębokiej ciemnoty, doszło do zastoju i bezdusznego przeżuwania szczątków kultury starożytnej.
Psychologią mogli się zajmować jedynie teologowie.
Ich badania obracały się w kręgu introspekcji, opierały się na mistycyzmie, supranaturalizmie lub przesądach.
Momentem przełomowym była rewolucja francuska, w czasie której doszło do radykalnego przewartościowania stosunku do psychicznie chorych i ich symbolicznego wyzwolenia z kajdanów przez Ph.
Pmela (będzie o nim jeszcze mowa) .
Od tego momentu notujemy wspaniały rozkwit psychiatrii, w szczególności im.
panujący rozwój szpitalnictwa psychiatrycznego, chociaż w wielu krajach europejskich nie brakowało przykładów zacofania i barbarzyństwa w obchodzeniu się z psychicznie chorymi jeszcze w pierwszych latach XIX stulecia.
Ten przykład dowodzi, jak psychiatria jest głęboko osadzona w kulturze i jak wielkiego formatu ruchy społeczno-polityczne wpływają na jej kształt i społeczny odbiór.
Ktoś słusznie powiedział, że miarą kultury danego społeczeństwa jest legł stosunek do psychicznie chorych, a może należy powiedzieć szerzej-stopień tolerancji wobec ludzi odbiegających swoim zachowaniem od przeciętnej miary.
Zapoczątkowany przez Pinela i jego zwolenników rozwój psychiatrii trwa do dziś, chociaż w ostatnich larach nie zanotowano jakichś spektakularnych odkryć w dziedzinie diagnostyki i terapii zaburzeń psychicznych.
Różne nowoczesne metody obrazowania mózgu (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, pozyuonowa tomografia emisyjna itd) odgrywają główną rolę w neurologii i neurochirurgii.
Ich znaczenie w psychiatrii jest raczej niewielkie.
Z drugiej jednak strony jesteśmy świadkami paradoksalnego zjawiska, które polega na zadziwiającym braku równoległości między rzeczywistym postępem naukowym w dziedzinie badań nad etiopatogenezą chorób psychicznych i ich leczeniem z jednej strony, przynajmniej w okresie kilku ostatnich dziesięcioleci, a postawami społecznymi wobec zagadnień psychiatrii i chorych psychicznie z drugiej.
Psychiatria i choroby psychiczne bywają co najwyżej źródłem inspiracji dla pisarzy i autorów scenariuszy filmowych lub teatralnych, ale to zupełnie inny problem.
Całkiem innym zjawiskiem, które nawiązuje w jakimś sensie do wspomnianego wyżej paradoksu, jest pojawienie się na coraz większą skalę różnego autoramentu, uzdrawiaczy", reprezentujących tzw.medycynę niekonwencjonalną.
Czym tłumaczyć fakt ich ogromnego powodzenia u społeczeństwa, mimo tak widocznego postępu w dziedzinie diagnostyki i terapii zarówno w medycynie zachowawczej, jak i operacyjnej?
Nie znam prostej odpowiedzi na to pytanie.
Sądzę jednak, że nowoczesna, naukowa medycyna uległa zbytniej technicyzacji i odhumanizowaniu.
Została też pozbawiona pewnego pierwiastka mistyczna-magicznego, jaki znajdował pacjent w czasach odległych u swojego lekarza, a dzisiaj jeszcze wśród ludów prymitywnych.
Jestem przekonany, że ten właśnie element decydował o powodzeniu terapeutycznych seansów telewizyjnych dr.
Kaszpirowskiego.
Obecnie chciałbym się zatrzymać nie tylko nad wykazaniem związków między psychiatrią a niektórymi gałęziami nauki, ale nad przyczynami wspomnianego paradoksu i możliwościami jego przezwyciężenia.
Historycznych przyczyn tego paradoksalnego stanu rzeczy trzeba szukać właśnie w XIX wieku, kiedy to ukształtowały się dwa zasadnicze, choć zupełnie przeciwstawne kierunki w psychiatrii.
Zwolennicy pierwszego kierunku-przyrodniczego, ściśle związanego z rozwojem nauk podstawowych, widzieli w zaburzeniach psychicznych następstwo choroby mózgu.
Doprowadził on zarówno do sformułowania adekwatnej definiji choroby psychicznej, jak i do powstania układu klasyfikacyjnego zaburzeń psychicznych, na wzór podziału chorób somatycznych, opartego na kryterium nozologicznym.
Nie ulega wątpliwości, że szczególny wpływ wywarta tutaj patologia komórkowa R.
Virchowa, a także postępy bakteriologii stworzonej przez L.
Pasteura i R.
Kocha.
Ten kierunek reprezentuje współcześnie psychiatria biologiczna.
Drugiemu, przeciwstawnemu kierunkowi, nadano obowiązującą do dzisiaj nazwę psychologicznego, gdyż wiązał się z rozwojem psychologii....
kasiakorz