1996.09_Elektroniczna ruletka, część 1.pdf

rojekty AVT

VVT

2115

Część 1

Przedstawione w artykule

urządzenie, jak sama nazwa

wskazuje, jest niczym innym jak

elektroniczną wersją najbardziej

znanej gry hazardowej − ruletki.

Autor nie miał bynajmniej na myśli

zarażenie Czytelników EdW

bakcylem hazardu, a jedynie

wzbogacenie, ku uciesze

najmłodszych, domowego kącika

ulubionych zabawek dla nieco

starszych dzieci.

Odpowiedź na pytanie, do czego służy

ten układ, jest prosta − do zabawy. Dzięki

naszemu urządzeniu każdy może poznać

przedsmak prawdziwej gry hazardowej,

która od wielu lat króluje w salonach i ka−

synach całego świata. Nasza elektronicz−

na ruletka zachowuje się tak jak prawdzi−

wa. Podstawową różnicą jest to, że ruch

kulki toczącej się po obwodzie koła rulet−

ki zastąpiono biegnącym punktem świet−

lnym wykorzystując w tym celu szereg

diod świecących, umieszczonych na

okręgu, tak aby całość wyglądała bardzo

realistycznie.

Dodatkowo, aby zbliżyć model do ide−

ału, prędkość ruchu kulki po jej “wypusz−

czeniu” stopniowo maleje aż do całkowi−

tego zatrzymania się. Początkowa pręd−

kość obrotów została tak dobrana, aby

uczestnicy zabawy, zaciskając pieści,

mogli obserwować jej majestatyczny

ruch po obwodzie aż do momentu, kiedy

“krupier” (osoba obsługująca ruletkę

oraz wypłacająca wygrane w prawdzi−

wym kasynie) ogłosi wynik.

Sam efekt świetlny toczącej się kulki

to za mało, dodatkowo podczas losowa−

nia poprzez miniaturowy głośniczek emi−

towany jest sygnał dźwiękowy naśladu−

jący ruch prawdziwej ruletki. Jeżeli jesz−

cze dodamy, że cały układ jest bardzo

prosty w montażu i można go zasilać ze

zwykłej bateryjki 9V (typ 6F22), to nikogo

chyba nie trzeba przekonywać, ile frajdy

może sprawić nasz układ w wolne nie−

dzielne popołudnia nie tylko dzieciom,

ale i dorosłym.

Jak się w to gra?

Zanim przejdziemy do opisania opisu

działania układu elektronicznej ruletki,

Czytelnikom mniej wtajemniczonym

w zasady gry należy się krótkie ich wy−

jaśnienie.

Najogólniej mówiąc, zabawa polega

na typowaniu liczby, bądź wielu liczb

z zakresu 0...36, a po wylosowaniu jed−

nej, odpowiednim nagrodzeniu trafnego

wyboru lub konfiskacie stawki w przy−

padku niecelnego obstawienia. Bardziej

ostrożni mogą typować liczby parzyste

(PAIR) lub nieparzyste (IMPAIR), czerwo−

ne lub czarne oraz wiele innych kombina−

cji, których dokładny opis będzie dołącza−

ny do oferowanego zestawu AVT−2115.

Tam też będzie można znaleźć różnice

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/96

rojekty A

Projekty A

rojekty AVT

VVT

Rys. 1. Schemat elektryczny ruletki.

w wysokości wygranych w zależności

od wytypowanych liczb lub kolorów.

Oczywiście nie namawiamy Czytelni−

ków, którzy zdecydują się na zmontowa−

nie i zabawę elektroniczna ruletką, na

używanie prawdziwych pieniędzy, za−

miast nich można posłużyć się chociażby

zwykłymi zapałkami. Można się też po−

służyć “pieniędzmi” z popularnej gry

“Monopoly” lub jej polskich mutacji.

Bardziej wytrwali mogą wykonać we

własnym zakresie kolorowe “żetony”,

np. z kolorowych kawałków kartonu, wy−

ciętych w kształcie monet z dodatko−

wym opisem informującym o nominale

danego żetonu. Do rozpoczęcia zabawy

nie może zabraknąć także planszy, która

posłuży do obstawiania ruletki przed lo−

sowaniem. Rysunek takiej przedstawio−

ny jest na wkładce, toteż każdy Czytelnik

może wyciąć go i ewentualnie powięk−

szyć, odbijając na kolorowym ksero. Au−

tor proponuje dodatkowe zabezpiecze−

nie planszy poprzez jej zafoliowanie, np.

w jednym z punktów usługowych w oko−

licy, co gwarantuje długowieczność tak

wykonanej planszy do gry w ruletkę.

Opis działania

Na rysunku 1

rysunku 1

anodami. Katody diod LED są połączone

“kolumnami” po cztery i dołączone do

wyjść dekodera U1 w postaci standardo−

wej kostki TTL typu 74LS145 (można

użyć 74145). W danej chwili tylko na jed−

nym z wyjść tego układu (0...9 − końców−

ki 1...7,9..11) panuje niski stan logiczny

(tzn. że napięcie na tym wyprowadzeniu

jest bliskie zeru), co w efekcie “zwiera”

(prawie) do masy odpowiednią, podłą−

czoną do tego wyjścia kolumnę z dioda−

mi LED. W tym samym czasie odetkany

zostaje jeden z czterech tranzystorów

(T1...T4) załączając tym samym napięcie

zasilające +5V na połączoną z kolekto−

rem tego tranzystora sekcję diod LED.

Efektem końcowym tego jest spolaryzo−

wanie w kierunku przewodzenia jednej

z 37 diod D1...D37 i jej zaświecenie. Ten

sposób sterowania zapalaniem poszcze−

gólnych diod jest nazywany często “ma−

trycowym”, co ma swoje odzwierciedle−

nie w sposobie połączenia elementów

świecących. Najważniejszą i charakterys−

tyczna cechą jest to, że w każdej chwili

może być zapalona tylko jedna dioda.

Bardziej wnikliwi Czytelnicy z pew−

nością zauważą że można przecież

w jednej chwili załączyć tranzystory np.

dwóch spośród czterech sekcji (T1 i T3)

co spowoduje zapalenie dwóch diod

LED na odpowiednim miejscu w matry−

cy. Nasz układ sterujący dba jednak o to,

aby taki przypadek nie nastąpił... przynaj−

mniej w niezamierzonym przez autora

projektu momencie.

Opisanym sterowaniem układu matry−

cy diod LED zajmuje się układ U1. Można

powiedzieć że jest to WRUS (skrót od

“Wyspecjalizowany Ruletkowy Układ

Scalony”). I taki rzeczywiście jest, bo−

wiem poza obsługą naszej ruletki, układ

ten nie potrafi w zasadzie nic więcej. Tak

naprawdę, do tego celu został zaprzęg−

nięty “prawdziwy, rasowy” mikroproce−

sor... tak, tak, proszę się tylko nie przera−

żać, jego działanie, jak się przekonacie

w dalszej części artykułu drodzy Czytel−

nicy, jest bardzo proste. Zastosowanie

takiego układu nie jest przypadkowe i by−

najmniej nie ma na celu “utrudnienia ży−

cia” amatorom−elektronikom (zwracam

się konkretnie w tym miejscu do kon−

struktorów). Po prostu zbudowanie tego

typu urządzenia, posiadającego opisane

wcześniej właściwości, mającego nie−

wielkie rozmiary oraz parę “fajnych baje−

rów” na dokładkę (o nich w dalszej częś−

ci artykułu) byłoby prawie niemożliwe

przy wykorzystaniu typowych układów

scalonych oferowanych w sklepach. Po−

za tym wtedy nasza ruletka prawdopo−

dobnie rozmiarami rozrosła by się do po−

tężnych rozmiarów, zwiększyła by swoją

wagę, i stała się przy tym ogromnie

prądożerna co wykluczałoby możliwość

zasilania jej ze zwykłej baterii.

A zresztą kto nie chciałby pochwalić

się znajomym kolegom że ma w domu (a

także na spacerze i być może... w szko−

le, lecz nie podczas zajęć lekcyjnych)

“prawdziwą bajerancką komputerową

ruletkę z wodotryskiem”,

Zanim przejdziemy do omówienia

działania układu sterującego U1, przy−

jrzyjmy się funkcjom poszczególnych je−

go wyprowadzeń. Końcówki S1...S4

(12...15) sterują załączaniem tranzysto−

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/96

rojekty A

Projekty A

rysunku 1 przedstawiony jest

schemat elektryczny naszego urządze−

nia. Pierwszą rzeczą rzucającą się w oczy

jest mnóstwo, a dokładnie 37 diod świe−

cących LED, które zapalane są w odpo−

wiedniej kolejności (jedna za drugą) co

w efekcie widziane jest przez nasze oko

jako obracający się punkt świetlny. Jak

widać, diody te zgrupowane są w 4 sek−

cje (rzędy) połączone w każdym rzędzie

rojekty AVT

VVT

Tab. 1.

ciwnym. W naszym przypadku standar−

dowo kulka obraca się w prawo, kiedy na

omawianej końcówce panuje logiczny

stan wysoki (+5V), a tak jest ponieważ,

podłączony do tego pinu rezystor R16

wymusza takie napięcie. Jeżeli któryś

z Czytelników stwierdzi, że bardziej od−

powiada mu przeciwny kierunek obro−

tów (w lewo) może przy pomocy zworki

JP zewrzeć te wyprowadzenie do masy,

łącząc oba punkty JP ze sobą na płytce

drukowanej kawałkiem srebrzanki.

W tym miejscu uwaga dla chętnych do

dołączenia w to miejsce przełącznika

dwupozycyjnego w celu zmiany kierun−

ku ruchu podczas zabawy. Otóż stan na

tej końcówce jest badany przez układ U1

tylko jeden raz na chwilę po włączeniu

zasilania układu. Na tej podstawie ustala−

ny jest stały kierunek ruchu kulki pod−

czas całej zabawy, niezależnie od póź−

niejszego ustawienia przełącznika (zwar−

cia lub rozwarcia pinów JP) aż do mo−

mentu wyłączenia zasilania, oczywiście.

Generujący dźwięki miniaturowy głoś−

niczek piezoceramiczny BZ1 podłączony

jest do wyjścia “BUZZER” układu U1.

Pojawienie się niskiego stanu logicznego

na tym pinie załącza dźwięk.

Pozostałe elementy umożliwiają po−

prawne rozpoczęcie i pracę układu U1.

I tak układ złożony z diody D38, R15 i C4

zapewnia właściwy “start” układu ruletki

po włączeniu napięcia zasilającego. Otóż

w momencie jego podłączenia na wej−

ściu “RESET” układu U1 powinien poja−

wić się na kilka milisekund dodatni im−

puls kasujący układ U1, co zresztą za−

pewnia układ złożony z w/w elementów.

Układ sterujący U1 zawiera wbudowany

oscylator. Do jego poprawnej pracy niez−

będne są dodatkowe zewnętrzne eleme−

nty w postaci rezonatora kwarcowego

X1, dodatkowe kondensatory obciążają−

ce C1 i C2 zapewniają prawidłowe wzbu−

dzenie się drgań po włączeniu zasilania.

Na koniec wyjaśnienia wymaga układ

zasilający ruletkę. Zbudowano go z wy−

korzystaniem popularnego stabilizatora

w wersji “Low Power” − U3, który stabi−

lizuje napięcie wyjściowe na poziomie

5V. Kondensatory C5 i C6 filtrują napię−

cie po jego stronie pierwotnej i wtórnej.

Kondensatory C7 i C3 dodatkowo zapo−

biegają wzbudzaniu się układu podczas

jego pracy. W układzie prostownika za−

stosowano mostek Graetza M1, dzięki

temu możliwe jest zasilanie układu rulet−

ki nie tylko napięciem stałym (np. z bate−

rii lub zasilacza) ale i zmiennym z trans−

formatorka małej mocy (wystarczy 2W).

Użycie mostka M1 zwalnia na także od

pamiętania o polaryzacji dołączanego na−

pięcia w przypadku zasilania napięciem

stałym.

Najciekawsze

artykuły

w bratnich

miesięcznikach:

napięcia na końcówkach aktywne

układu U1 (wejściach U2) wyjście U2

QD QC QB QA

(U L bliskie 0V)

0000

000V

0 0 +5V 0

0 0 +5V +5V

0 +5V 0 0

0 +5V 0 +5V

0 +5V +5V 0

0 +5V +5V +5V

+5V 0 0 0

+5V 0 0 +5V

rów T1...T4 poszczególnych sekcji diod

LED poprzez rezystory ograniczające

prąd bazy R2, R4, R6, R8. Dodatkowe re−

zystory R1, R3, R5, R7 polaryzują bazy

tych tranzystorów na poziomie napięcia

zasilania, tak że w przypadku kiedy układ

U1 “nie ma ochoty” na zapalenie żadnej

z diod LED, wszystkie cztery tranzystory

są zatkane (nie płynie prąd w żadnej

z sekcji LED). Pojawienie się ujemnego

stanu logicznego (wyjaśniałem wcześ−

niej jego znaczenie) na jednej z końcó−

wek S1...S4 dołącza poprzez odpowiedni

tranzystor zasilanie do wybranej sekcji

LEDów. Rezystory R9...R12 ograniczają

prąd płynący przez diody LED do wartoś−

ci bezpiecznej. Poniżej, patrząc na układ

U1, znajdują się piny QA, QB, QC, QD,

które sterują układem wspomnianego

wcześniej dekodera U2. W zależności od

kombinacji poziomów napięć na tych

końcówkach zostaje załączona odpo−

wiednia kolumna w matrycy LED. Spo−

sób działania tej części układu wyjaśnia

tab. 1

EP 9/96

Analogowy miernik

częstotliwości

Programator procesów serii

MCS−51 z pamięcią Flash,

EPROM, OPT, cz. 1

Miniaturowa centrala

alarmowa, cz. 1

16−kanałowy skrambler z

układem FX224

Detektor gazu

Cyfrowy miernik R i C, cz.3

Szybka ładowarka

akumulatorów NiCd i NiMH

Akustyczny wyzwalacz flesza

fotograficznego

Mikrokontrolery rodziny '51

Atmela

tab. 1.

Końcówka układu U1 oznaczona jako

START jest wejściem wyzwalania obro−

tów kulki naszej ruletki. Za pomocą dołą−

czonego do tego wejścia przełącznika

chwilowego K1 możliwe jest uruchomie−

nie kolejnego losowania. Normalnie styki

K1 są rozwarte i na tej końcówce panuje

napięcie równe zasilającemu, wymuszo−

ne rezystorem R14. “Krupier” naciskając

na chwilę K1 powoduje zwarcie pinu

START do masy, co zostaje wykryte

przez układ U1, który w następstwie nie−

zwłocznie rozpoczyna losowanie. Nie jest

przy tym konieczne przytrzymywanie

przycisku podczas ruchu kulki. Dodatko−

we (np. złośliwe lub przypadkowe) nacis−

kanie K1 podczas losowania nie daje

efektu (nie zakłóca przebiegu losowania).

Kończąc omawianie końcówek steru−

jących praca elektronicznej ruletki, nale−

ży wspomnieć o końcówce wyboru kie−

runku ruchu kulki L/R (pin 11). W praw−

dziwej wersji gry w kasynie krupier pusz−

cza kulę w kierunku zgodnym z ruchem

wskazówek zegara, podczas gdy tarcza

koła ruletki obraca się w kierunku prze−

EE 8/96

Programator/emulator

pamięci EPROM Flash

Układ przełączający klawiatury

komputera PC

Przedwzmacniacz telewizji

amatorskiej na pasmo 23cm

Miernik tętna

Przestań ujadać − elektroniczny

treser

Monitor napięcia sieciowego

Aktywny bufor mocy z

układem monitorującym

temperaturę

SAA1501T − monitor procesu

ładowania akumulatorów ze

wskazaniem ich pojemności

Sławomir Surowiński

Cd. w EdW 10/96

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/96

rojekty A

Projekty A

tab. 1

Urządzenie odstraszające

włamywaczy

Sławomir Surowiński

rojekty AVT

VVT

rys. 2. Podczas montażu, oprócz opisu,

którego radzimy się Czytelnikom trzy−

mać, pomocne będą zdjęcia zamieszczo−

ne w artykule i rysunki dodatkowe. Ele−

menty układu ruletki montowane są

z obydwu stron płytki, toteż należy prze−

strzegać kolejności podczas ich monta−

żu.

Rozpoczynamy od wlutowania diod

świecących LED na obwodzie płytki dru−

kowanej, po stronie na której widnieją

ich obrysy. W zestawie AVT−2115 zna−

jdują się trzy komplety diod świecących

: czerwone (18 szt.) − symbolizują liczby

na czerwonych polach ruletki, żółte (18

szt.) − dla koloru czarnego liczb (niestety

diody LED w kolorze czerni nie są do−

stępne) oraz jedna dioda zielona dla pola

oznaczonego cyfra “0”. Od niej to należy

rozpocząć montaż. Kierunek oraz sposób

wlutowania diod wyjaśnia rys. 3

z planszą do gry oraz maskownicą tarczy

które umieszczone są we wkładce.

Diody LED powinny znajdować się

w odległości około 5...7 mm licząc od po−

wierzchni płytki do kołnierza diody. W ce−

lu ułatwienia równego dopasowania

wszystkich diod najłatwiej jest wyciąć

z kawałka kartonu pasek o takiej szero−

kości i wsuwać go stopniowo między

nóżki właśnie lutowanej diody. Na po−

czątku lutujemy tylko jedno wyprowa−

dzenie każdej diody (to ważne!), bowiem

umożliwi nam to późniejsze wygięcie

diod po zamontowaniu wszystkich, tak

aby tworzyły one foremne kółko, jak wi−

dać na zdjęciu. Po wyrównaniu wszyst−

kich LEDów lutujemy ich drugie końców−

ki.

jmę na rezonator i wlutowujemy ją w do−

datkowe otwory umieszczone na obwo−

dzie w połowie wysokości obudowy re−

zonatora. Uniemożliwi to przypadkowe

odgięcie tego elementu o złamanie deli−

katnych końcówek.

Teraz możemy wlutować mostek M1

(polaryzacja!) i tranzystory T1...T4 stara−

jąc się aby były jak najniżej ponad po−

wierzchnią płytki drukowanej. Na koniec

w zależności od potrzeb możemy za−

montować zworkę JP o której wspomi−

nałem wcześniej.

Po tych czynnościach pozostaje

sprawdzenie poprawności montażu, bie−

gunowości i polaryzacji diod i kondensa−

torów elektrolitycznych, zimnych lutów

i usunięcie ewentualnych zwarć na płyt−

ce po zakończonym lutowaniu.

Ostatnią czynnością jest przykręcenie

głośniczka piezoelektrycznego BZ1 do

płytki drukowanej od strony diod LED za

pomocą dwóch śrub M2 używając do te−

go celu krótkich podkładek dystanso−

wych o szerokości ok.3mm. Końcówki

BZ1 należy wlutować w odpowiednie ot−

worki na złączu BZ1 (czerwony przewód

głośniczka do “+”, czarny do “−”). Pozo−

staje jeszcze zamontowanie włącznika

K1, który także montujemy “od frontu”

naszej ruletki. Zwolennicy zasilania bate−

ryjnego powinni wlutować także złączkę

do baterii 9V (popularną “kijankę”).

Teraz można przystąpić do urucho−

mienia układu. Potrzebny będzie miliam−

peromierz (z zakresem min. 200mA) wol−

tomierz napięcia stałego (z zakresem

20V), zamiast dwóch ostatnich można

oczywiście użyć miernika uniwersalne−

go. Do zasilenia układu najlepiej użyć na

początek nowej baterii 9V, którą podłą−

czamy do złącza GN1 (polaryzacja nie jest

istotna).

Uwaga! Na tym etapie nie należy jesz−

cze wkładać układów scalonych U1 i U2.

Miernikiem mierzymy napięcie na wy−

jściu układu stabilizatora U3, powinno

wynosić 5,00V (dopuszczalna odchyłka

5%). Jeżeli tak nie jest, należy sprawdzić

prawidłowość (kierunek jego montażu).

Po upewnieniu się o właściwym zasila−

niu całego układu, odłączamy zasilanie

i rozładowujemy kondensatory blokują−

ce, poprzez np. chwilowe zwarcie końcó−

rys. 3.

Należy pamiętać przy tym o polaryza−

cji, pamiętajmy dłuższa końcówka diody

świecącej LED to anoda i należy ją wluto−

wać bliżej krawędzi płytki drukowanej.

Po zamontowaniu diody zielonej na polu

oznaczonym na płytce jako “0” montuje−

my diody w kierunku zgodnym z ruchem

wskazówek zegara, następna diodą po

zielonej jest czerwona, potem żółta, dalej

czerwona itd. Kolejność ta jest istotna,

bowiem kolor diod musi się zgadzać

rys. 3

Jeżeli uporaliśmy się z tym, odwraca−

my płytkę drukowaną na druga stronę

i przystępujemy do wmontowania pozo−

stałych części. Rozpoczynamy od rezys−

torów, następnie montujemy diodę D38

(uwaga na polaryzację !), kondensatory

C1 i C2, C3 i C7 oraz podstawki pod ukła−

dy scalone U1 i U2 (uwaga na kierunek !)

Przed wlutowaniem kondensatorów

elektrolitycznych C4...C6 (polaryzacja !)

należy odgiąć ich końce o 90 stopni,

a następnie wlutować, tak aby leżały po−

ziomo na powierzchni płytki drukowanej.

Podobnie należy postąpić z rezonatorem

kwarcowym X1, po wlutowaniu powi−

nien leżeć poziomo. Z dodatkowego ka−

wałka srebrzanki (np. tej pozostałej po

montażu rezystorów) wykonujemy obe−

Rys. 2. Rozmieszczenie elementów na płytce drukowanej.

Rys. 3. Sposób montażu diod świecą−

cych D1...D37.

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/96

rojekty A

Projekty A

rys. 2

Montaż i uruchomienie

Układ ruletki w całości mieści się na

dwustronnej płytce drukowanej, której

rozmieszczenie elementów przedstawia

rys. 2

rojekty AVT

VVT

wek 20 i 10 podstawki pod układ U1. Na−

stępnie wkładamy w podstawki układy

scalone U1 i U2 zwracając uwagę na

właściwy kierunek. Teraz najważniejszy

moment, włączenie zasilania kompletne−

go układu. Warto przed tym w szereg

z baterią podłączyć miliamperomierz. Po

załączeniu na chwilę zapali się dioda zie−

lona (“0”), po czym rozpocznie się i tu

uwaga... część demonstracyjna działania

naszej ruletki, czyli wspomniany wcześ−

niej “wodotrysk”. Amperomierz powi−

nien wskazać nie więcej niż 50...60 mA.

Jeżeli pobór prądu przekracza 100 mA,

świadczy to o jakimś zwarciu na płytce

drukowanej, które należy odszukać i usu−

nąć.

Jeżeli wszystko przebiegło pomyślnie,

a na tarczy naszej gry pojawiło się

“demo” to nasza ruletka jest gotowa do

pracy.

Obsługa elektronicznej

ruletki

Wszystkim Czytelnikom należy się

wyjaśnienie dotyczące wspomnianej

części demonstracyjnej. Otóż autor

stwierdził ponad wszelką wątpliwość, że

tak ładne (wizualnie) urządzenie wyposa−

żone aż w 37 różnokolorowych diod

LED, poważny układ scalony − mikropro−

cesor − oprócz standardowej obsługi gry

mógłby wykazać się czymś więcej. Czy

przypominacie sobie, drodzy Czytelnicy,

wszechobecne bilardy elektroniczne lub

inne automaty do gry, które podczas nie−

używania przez graczy (przy włączonym

zasilaniu) migają na wszystkie różne spo−

soby wszystkim, co maja świecącego,

tak aby zwrócić na siebie uwagę i oczy−

wiście zachęcić do gry. Nasze urządzon−

ko oprócz zachęcania do zabawy może

posłużyć jako ozdoba ścienna bądź na−

wet choinkowa, bowiem wierzcie mi na

słowo, ono potrafi zapalać po kolei

wszystkie 37 diod tak szybko, iż mamy

wrażenie efektu “płynącego światła”,

karuzeli, półksiężyca, i czego tylko nasza

wyobraźnia zapragnie.

Program demonstracyjny uruchamia

się automatycznie po każdorazowym

włączeniu zasilania ruletki, oraz w przy−

padku gdy użytkownik nie losował przez

ostatnie 4 minuty (nie używał przycisku

K1), a być może zapomniał wyłączyć

urządzenie. Program ten można oczywiś−

cie przerwać w każdej chwili naciskając

K1, zapala się wtedy dioda zielona,

a układ czeka na powtórne naciśnięcie

K1 celem rozpoczęcia losowania.

Klawisz K1 spełnia także dodatkowa

funkcję. Otóż jeżeli denerwuje nas

dźwięk wydobywający się z bzyczka, łat−

wo można go wyłączyć. W tym celu pod−

czas włączania zasilania ruletki należy

przytrzymać na chwilę K1, gwarantuje że

układ nie piśnie ani słowem.

A tak na marginesie, pewnie interesu−

je Was, na ile losowo wybierana jest licz−

ba w każdym losowaniu. Otóż sposób lo−

sowania jest zupełnie przypadkowy, co

zapewnia równomierny rozkład losowa−

nia każdej z liczb w nieskończonym okre−

sie czasu. Zabrzmiało to trochę jak defini−

cja z matematyki, lecz taka jest prawda,

wszakże nie możemy zapominać, że

w prawdziwych grach losowych podsta−

wową rzeczą jest przypadek. A swoją

drogą może któryś Czytelnik domyśli się,

w jaki sposób realizuje się losową gene−

rację wyniku w naszym urządzeniu?

Na koniec pozostaje mi życzyć wszys−

tkim dużo uciechy z użytkowania elektro−

nicznej ruletki oraz wiele wygranych....

oczywiście zapałek.

Sławomir Surowiński

SPIS ELEMENTÓW

Rezystory

R1, R3, R5, R7: 3k W

R2, R4, R6, R8: 1k W

R9...R12: 82 W

R13, R14, R16: 1k W

R15: 8,2k W

Kondensatory

C1, C2: 30pF

C3, C7: 100nF

C4: 10µF/10V

C5: 220µF/16V

C6: 100µF/10V

Półprzewodniki

U1: zaprogramowany 89C1051

(AVT−2115)

U2: 74LS145

U3: 78L05

T1...T4: BC557

D1...D37: LED fi=5mm, 1 zielona,

18 żółtych i 18 czerwonych

D38: 1N4148

M1: mostek 1A/50V

Różne

X1: rezonator kwarcowy 6MHz

K1: włącznik chwilowy (miniswitch)

BZ1: głośniczek piezo z generato−

rem

podstawki pod u.s. DIL20 i DIL14

po 1 szt.

złączka do baterii 6F22 (kijanka)

płytka drukowana AVT−2115

(sprzedawana

wyłącznie z zaprogramowanym

układem U1, w cenie

płytki uwzględniono jego koszt)

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/96

rojekty A

Projekty A

SPIS ELEMENTÓW

Rezystory

Kondensatory

Półprzewodniki

Różne

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: