Naklejanie fotografii.doc

      Naklejanie fotografii
 Specyfika materiałów fotograficznych przysparza wielu kłopotów introligatorom. Podłoże z papierów celulozowych odznacza się dużym kurczeniem się podczas schnięcia. Emulsja jest bardzo czuła na wilgoć i uszkodzenia mechaniczne. Papiery formatowe cięte fabrycznie nie zawsze mają zachowane kąty proste. Papier z roli ma tendencję do zwijania się. Wykonanie odbitek wymaga moczenia papieru, co powoduje dodatkowo falowanie się brzegów. Do naklejania fotografii można używać różnych klejów. Klej musi być dość rzadki, aby pędzel nie zostawiał smug na powierzchni zdjęcia. Naklejone fotografie zawsze należy rozkładać do przeschnięcia na powietrzu, a po godzinie suszyć między tekturami. Formaty duże kleimy klajstrem. Suszenie ma tu jeszcze większe znaczenie niż przy użyciu kleju. Położone na stosie fotografie wybłyszczone matowieją, a emulsja może przykleić się do położonej na niej tektury. Fotografie klejone klajstrem podczas przechowywania w pomieszczeniu wilgotnym pokrywają się pleśnią.
 Kleju C 20 używa się do wszystkich formatów. Stwarza on błonę bardzo elastyczną. Klej biurowy ze względu na kruchość błony i trudności przy smarowaniu większych płaszczyzn nie jest stosowany w introligatorstwie.
 Kleje są rozcieńczone wodą. Posmarowany papier chłonąc wilgoć rozszerza się, a przy schnięciu kurczy skręcając podłoże, do którego był przyklejony. Stwarza to konieczność podklejania (kaszerowania) na drugiej stronie mocnego papieru lub zwilżania kartonu przed naklejaniem zdjęcia. Wszystkie fotografie do naklejania powinny być dokładnie wysuszone. W introligatorni stosuje się nawilżanie dużych matowych powiększeń, ale bezpośrednie zwilżanie przed naklejaniem gwarantuje równomierne rozciągnięcie się papieru, gdy mokre zdjęcia otrzymane z laboratorium mają brzegi już podeschnięte.

Naklejanie zdjęć w albumach. Odbitki fotograficzne należy przyciąć pod kątem prostym. Przy jasnym kartonie obcinamy białe lamówki. Materiał fotograficzny jest różno kierunkowy i przy naklejaniu zdjęć całą powierzchnią wichruje podłoże we wszystkich kierunkach. Skutki kurczenia się fotografii można w dużym stopniu złagodzić, wkładając uprzednio karton, na którym je naklejamy, między wilgotne bibuły. Odpowiednio nawilżone kartony po naklejeniu zdjęć kurczą się wraz z nimi równomiernie. Fotografie możemy naklejać brzegami bocznymi lub górnymi w zależności od kierunku włókien, smarując klejem na szerokość 3 mm. Smarowanie dokoła marszczy papier i powoduje powstawanie wypukłej "poduszki". Przy wklejaniu do cienkich kart ksiąg pamiątkowych do bocznych brzegów fotografii przyklejamy wąskie paseczki peluru, wystające brzegi pasków załamujemy pod zdjęcie i przyklejamy na oznaczone miejsce. Ten sposób nazywa się przyklejaniem na zaginkę. Stosowany jest często przy czasowej ekspozycji, do umieszczania fotografii w passe-partout i książkach.
Umieszczenie zdjęć w albumach znacznie ułatwia makieta z numeracją stron i fotografii. Pierwsza i ostatnia karta powinna pozostać nie zapełniona. Następne karty powinno się w zasadzie kleić po jednej stronie. Miejsca przyklejenia fotografii zaznacza się lekko w dwóch rogach przy długim boku. Przy powtarzającym się układzie posługujemy się szablonem przykładanym do górnego brzegu.

Naklejanie wystawiennicze fotografii. Ekspozycje fotografii wykonuje się przez podanie ich w passe-partout; naklejonych na tektury lub specjalnie wykonane drewniane plansze. Na passe-partout używa się białego kartonu. Na przedniej stronie załamanego arkusza zaznaczamy miejsce umieszczenia fotografii w celu wycięcia okienka. Okienko musi być mniejsze od formatu zdjęcia o 5 mm, aby przytrzymywało jego brzegi. Na podkładzie z białej tektury, przy .użyciu noża i linii wycinamy ręcznie okienko. Do tylnej strony fotografii przyklejamy zaginkę z peluru lub podgumowanej papierowej taśmy. Podkładając fotografię w wycięte okienko, odznaczamy miejsce ułożenia i przyklejamy zapinkę do tylnej strony załamanego kartonu.
Drugim sposobem ekspozycji jest przyklejanie zdjęć na białą fakturę. Fotografie przykleja się klejem a podkleja klajstrem. Kolejność klejenia jest zależna od siły ściągającej fotografie i papieru na podklejenie. Naklejamy najpierw papier słabszy. Kierunek włókien fotografii i papieru powinien być jednakowy i prostopadły do kierunku włókien tektury. .Po przyklejeniu fotografię prasuje się między tekturami przez mocne krótkie przyciśnięcie i suszy.
Plansze z fotografiami przycina się w krajarce jednonożowej. Uzyskane w krajarce lekkie wygięcie krawędzi zapobiega odkruszaniu się brzegu emulsji. Zawieszki należy wykonać z samych tasiemek, gdyż metalowe kółka odgniatają fotografie przy transporcie.