I. BANK SPÓŁDZIELCZY NA TLE SEKTORA 7
1.1. Rozwój bankowości – geneza 7
1.2. System bankowy i rodzaje banków 9
1.3. Banki Spółdzielcze w systemie bankowym 14
1.4. Prawo bankowe w systemie prawa 16
i postępowania cywilnego
1.5. Charakterystyka Banku Spółdzielczego 17
1.6. Prawne i ekonomiczne przesłanki działania 19
banków spółdzielczych
II. ELEMENTY ZARZĄDZANIA BANIEM SPÓŁDZIELCZYM 21
2.1. Efektywne zarządzanie i jego znaczenie 21
2.2. Podział kompetencji i odpowiedzialności 22
w systemie zarządzania
2.3. Struktura organizacyjna 23
2.4. Zarządzanie przez cele 27
2.5. Zarządzanie bilansem Banku Spółdzielczego 28
2.6. Planowanie w Banku Spółdzielczym – istota planowania 36
2.7. Procedura planowania 39
2.8. Zarządzanie działalnością kredytową banku 44
2.9. Zarządzanie finansami 46
III. DZIAŁALNOŚĆ BANKU SPÓŁDZIELCZEGO 50
W LEŚNICY – HISTORIA, ORGANIZACJA
ORAZ RODZAJE ŚWIADCZONYCH USŁUG
3.1. Historia i aktualna sytuacja Banku Spółdzielczego 50
w Leśnicy
3.2. Organizacja i kadry banku – zatrudnienie 53
3.3. Organy banku 54
3.4. Rodzaje kredytów 57
3.5. Ocena zdolności kredytowej. Ocena formalno – prawna 65
3.6. Analiza przepływów pieniężnych 67
IV. ANALIZA DZIAŁALNOŚCI BANKU 69
SPÓŁDZIELCZEGO W LEŚNICY
4.1. Analiza sytuacji Banku Spółdzielczego 69
4.2. Ocena ksiąg rachunkowych i systemu 71
kontroli wewnętrznej
4.3. Koszty i dochody z podziałem na poszczególne 74
sfery działalności
4.4. Sprawozdanie z działalności Banku Spółdzielczego 76
4.5. Informacja o stanie funduszy 82
4.6. Działalność na rzecz środowiska i zamierzenia na 2000 r. 83
4.7. Dane z przeprowadzenia badania sprawozdań finansowych 85
ZAKOŃCZENIE 86
BIBLIOGRAFIA 88
W przekształceniach gospodarczych zachodzących w naszym kraju nie do przecenienia jest działalność banków. W tym procesie obejmującym całokształt stosunków społeczno – ekonomicznych i uwzględniającym potrzebę harmonizacji ze strukturami krajów Wspólnoty Europejskiej, same banki jako pełnoprawny uczestnik tych procesów podlegają istotnym zmianom. Związane są one nie tylko z modyfikacjami i innowacyjnością produktów i usług bankowych, ale także ich skalą oraz wciąż nowymi w naszych warunkach działaniami marketingowymi stawiającymi w centrum zainteresowania klienta i jego potrzeby.
Konkurencyjny charakter gospodarki rynkowej, zwłaszcza wobec coraz bardziej zdecydowanego wchodzenia na nasz rynek banków zagranicznych – stawia przed naszym systemem bankowym poważne zadania strategiczne i bieżące. Realizacja tych zadań zależy od wielu czynników, a do najważniejszych z nich należy zaliczyć jakość kadry pracowników na wszystkich stanowiskach pracy.
Zmiany systemu kierowania gospodarką w Polsce w latach 90-tych nie mogły nie wpłynąć na działalność znaczącej części sektora finansowego, jaki stanowiły banki spółdzielcze. Sektor banków spółdzielczych w Polsce, a zwłaszcza jego struktura organizacyjna była, jest i prawdopodobnie będzie przedmiotem rozgrywek politycznych. Ich wynik zaś zależy, w poważnym stopniu, od dominującej opcji politycznej. Jednak istnienie i wypełnianie misji banku spółdzielczego, zaspokajającego w efektywny sposób potrzeby na usługi finansowe klientów, będących jego właścicielami, zależy w głównej mierze od jakości zarządzania.
Reformy początku lat 90-tych stworzyły bankom spółdzielczym szansę odzyskania swobody działania. Dla zbyt wielu z nich okazuje się ona jednak nadmiernie trudna do udźwignięcia. Przykre doświadczenia, jakie zdobyły banki spółdzielcze w pierwszej połowie lat 90-tych boleśnie przypominają, że gospodarka rynkowa nie tylko stwarza wolność zachowań gospodarczych, ale niesie z sobą także większą odpowiedzialność i wyższe wymagania kwalifikacyjne, niezbędne dla przetrwania na rynku. Zarządzanie bankiem spółdzielczym w gospodarce rynkowej wymaga zatem dużej wiedzy.
Tym większej im większa jest samodzielność banku i im silniejsze uzależnienie jego działania od mechanizmów rynkowych.
Z doświadczeń praktycznych wynika, że wybór banku przez klienta zależy przede wszystkim od takich okoliczności jak:
· Czy bank oferuje potrzebne klientowi usługi?
· Czy jego pieniądze będą bezpieczne ?
· Czy ulokowane w banku środki przyniosą wystarczający dochód?
Aby personel banku mógł na te pytania odpowiedzieć pozytywnie, a zwłaszcza by klient uwierzył w te odpowiedzi, trzeba wiedzieć więcej niż do tej pory o mechanizmach zarządzania bankiem i zachowaniach klientów.
Istotny jest również sposób planowania. Duże znaczenie mają także organy banku, organizacja efektywnej pracy kadr, a co się z tym wiąże – zaufanie wśród pracowników i ich współpraca.
Praca składa się z czterech rozdziałów.
W rozdziale pierwszym ujęto rozwój bankowości, system bankowy,
a także charakterystykę banku spółdzielczego.
W rozdziale drugim skupiono się na warunkach efektywnego zarządzania bankiem, na istocie planowania jako elemencie prawidłowego zarządzania bankiem spółdzielczym, jak również na zarządzaniu działalnością kredytową i finansową.
W rozdziale trzecim skoncentrowano się na działalności Banku Spółdzielczego w Leśnicy. Opisano jego historię i aktualną sytuację oraz najnowsze zmiany. Ponadto wymieniono rodzaje świadczonych usług przez bank, rodzaje kredytów, jak również opisano analizę przepływów pieniężnych.
Rozdział czwarty poświęcony jest analizie działalności Banku Spółdzielczego w Leśnicy na podstawie przeprowadzonych badań sprawozdań finansowych. Dokonano analizy sytuacji w Banku Spółdzielczym, oceny ksiąg rachunkowych i systemu kontroli wewnętrznej. Przybliżono koszty i dochody z podziałem na poszczególne sfery działalności, jak również umieszczono sprawozdanie z działalności Banku Spółdzielczego w Leśnicy oraz informacje o stanie funduszy. Opisano także zamierzenia banku na 2000 rok , a także działalność na rzecz środowiska. Dane z przeprowadzonych badań zawarto w tabelach.
Rozdział I
Gospodarka rynkowa oparta jest na mechanizmach i instytucjach zapewniających swobodny przepływ kapitału. Warunkiem jej rozwoju jest istnienie sprawnego systemu bankowego. W sferze bankowości musiało dokonać się wiele zmian, aby banki mogły sprostać podstawowym wymaganiom podmiotów gospodarczych oraz wyzwaniom jakie „wyłaniają” się z perspektywy integracji europejskiej.
1.1. Rozwój bankowości – geneza.
Pierwszym etapem reformy systemu bankowego była ustawa „Prawo bankowe” uchwalona w 1989 r. Dokonano również wyodrębnienia ze struktury Narodowego Banku Polskiego dziewięciu regionalnych banków komercyjnych, które polegało na odejściu od administracyjnych metod kierowania bankiem i zastąpienia tych metod instrumentami ekonomicznymi. Przyniosło to zmianę działania a zarazem powierzenie im tych zadań, które wynikają z reguł gospodarki rynkowej.
Bank przestał być urzędem wykonującym wytyczne planu centralnego i ściśle określone czynności według określonych instrukcji.
Bank stał się podmiotem gospodarczym zorientowanym na osiągnięciu korzyści ekonomicznych poprzez obsługę klientów, poprzez pozyskanie depozytów i udzielanie kredytów oraz sprzedaż innych usług bankowych.
Samodzielne podejmowanie decyzji oznaczało odpowiedzialność za skutki tych decyzji i łączyło się z ryzykiem.
W 1990 roku wydano – w celu jak najszybszego wprowadzenia nowych zasad do praktyki działania banków – szereg zaleceń umożliwiających dostosowanie do warunków rynkowych. Zalecenia te były pierwszymi regulacjami ostrożnościowymi w polskim systemie bankowym.
Dotyczyły one :
· zasad i trybu postępowania banków przy udzielaniu kredytów,
· przeglądu i klasyfikacji należności od klientów,
· obliczania i utrzymywania przez banki współczynnika wagi ryzyka,
· poziomu i utrzymywania płynności finansowej banków.
Zalecenia te – a raczej ich stosowanie umożliwiło m. in. usprawnienie systemu księgowego oraz poprawę metod zarządzania bankiem.
Wprowadzony w 1991 roku PLAN KONT dla banków stanowił kolejny etap umożliwiający zmiany w ewidencji należności od klientów i innych banków po to, aby na bieżąco dokonywać oceny jakości i realności posiadanych aktywów.
Zmiany zaistniały także w sprawozdawczości. Celem tych zmian było przede wszystkim ułatwienie właściwej oceny sytuacji finansowej banku.
W 1993 r. przeprowadzono analizę prawa bankowego. Upoważniono Prezesa NBP do ustalania „wiążących” dla banków reguł i norm w formie obowiązujących zarządzeń.
Zgodnie z aktualnym stanem prawnym zakres regulacji ostrożnościowych dotyczy:
· utrzymania przez banki niezbędnego minimum wypłacalności i płynności finansowej
· zrównoważenia w postaci rezerw celowych ryzyka związanego ze „złymi” kredytami (należnościami)
· utrzymanie w określonych granicach koncentracji kredytów i innych wierzytelności
· utrzymania w określonych granicach ryzyka walutowego
· utrzymania w określonych granicach ryzyka związanego w kształtowaniem się kursów papierów wartościowych
· utrzymania niezbędnych rezerw oraz kapitału zapasowego (rezerwowego) w celu pokrycia nie przewidywanych strat.
Ponadto w ramach upoważnienia wynikającego z prawa bankowego
Prezes NBP ustala dla banków zasady postępowania, przy:
· zawieraniu umów rachunku bankowego
· przyjmowaniu depozytów
· wykonywaniu innych usług
· zawiadamianiu właściwych organów w razie ujawnienia okoliczności wskazujących na to, że środki lub inne wartości pochodzą z przestępstwa
· dokonywaniu wpłat gotówkowych przekraczających określoną kwotę.
Jedną z ostatnich regulacji prawnych dotyczących bezpieczeństwa wkładów oszczędnościowych jest ustawa o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Określa ona system obowiązkowego i umownego gwarantowania środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych oraz rodzaje działań, które mogą być podejmowane w celu udzielania bankom pomocy w sytuacji zagrożenia wypłacalności.
Dla Banków Spółdzielczych dodatkowe ograniczenia wprowadza ustawa „O restrukturyzacji banków spółdzielczych i BGŻ” z 1994 r. Wiąże ona ryzyko z wyposażeniem banku w odpowiedni kapitał i właściwą organizację.[1]
Znaczenie restrukturyzacji
Restrukturyzacja spółdzielczości bankowej i banków komercyjnych odgrywa istotną rolę w procesie dostosowania sektora bankowego do wymagań stanowionych przez Unię Europejską.
W świetle stowarzyszenia Polski z Unią Europejską, Polska ma obowiązek dostosowania krajowego prawa, w tym również bankowego, do regulacji obowiązujących państwa członkowskie UE. Dla banków oznacza to konieczność podniesienia jakości usług oraz wzbogacenia ich oferty.
1.2. System bankowy i rodzaje banków.
...
irq65