Potknięcia glazurnika i jak ich uniknąć.pdf

Remont i modernizacja

płytkarz” przyklejał wcześniej namoczo-

ne płytki własnoręcznie przygotowaną

zaprawą cementową. Obecnie na rynku jest

dostępnych wiele wyrobów, przy zastosowa-

niu których, nawet nie będąc zawodowcem,

można łatwo przykleić okładzinę ceramicz-

ną. Jednak by zrobić to dobrze, nie wystar-

czy zastosować odpowiednie materiały, trze-

ba jeszcze wiedzieć, jak ich użyć.

Podstawowa wiedza na temat zapraw

klejących pozwala uniknąć wielu prostych

błędów oraz kontrolować prace wykonywa-

ne przez kogoś innego. Zdobycie tej wie-

dzy nie jest trudne, z reguły wymaga jedynie

zapoznania się z treścią informacji umiesz-

czonych na opakowaniu, przeczytania kar-

ty technicznej wyrobu lub opisu z katalo-

gu producenta.

Zaprawy klejące stosuje się nie tylko do przy-

klejania zwykłych płytek ceramicznych i tera-

koty, lecz także okładziny gresowej, mozaiki

porcelanowej, płytek elewacyjnych, klinkie-

rowych, betonowych i z kamienia naturalne-

go. Można je stosować na wszelkiego rodzaju

tynkach, jastrychach, podłożach betonowych,

płytach gipsowo-kartonowych, asfaltach, po-

włokach olejnych i materiałach drewnopo-

chodnych. Tego typu zaprawy można również

wykorzystać do szpachlowania powierzchni be-

tonowych, do mu r owania ścian (np. z bloczków

komórkowych), a nawet w systemach ociepleń

(do przyklejania płyt termoizolacyjnych i wy-

konywania warstwy zbrojącej). Z oczywistych

względów nie każda zaprawa znajduje zasto-

sowanie w danym przypadku.

Podobno człowiek uczy się na błędach,

jednak lepiej ich unikać. Poniższe

rady przydadzą się nie tylko

majsterkowiczom, którzy niewiele

wiedzą o stosowaniu zapraw klejących,

a chcą bawić się w glazurników,

lecz także fachowcom,

którzy popadli

w tzw. rutynę.

Informacje zawarte na opakowaniu

lub w karcie technicznej wyrobu powinny określać:

• rodzaj okładziny, którą można przyklejać tą zaprawą,

• rodzaj podłoża, na którym można ją stosować,

• właściwości zaprawy (np. elastyczność, mrozoodporność, wodoodporność),

• główne jej składniki,

• sposób przygotowania kleju (ilość dodawanej wody na 1 kg suchej mieszanki),

• sposób nakładania go na podłoże,

• zużycie materiału,

• zalecaną grubość warstwy sklejenia,

• datę produkcji.

Jeżeli decydujemy się na zakup materiału znanego producenta, to możemy

założyć, że jest on dobrej jakości. Systemy kontroli jakości w dużych firmach

nie dopuszczają do sprzedaży materiału o złych parametrach.

ATLAS PROGRES MEGA

KLEJ DO POD¸OGOWYCH P¸YTEK Z GRESU

ELASTYCZNY, SAMOROZP¸YWNY

ZALECANY NA TARASY I PODK¸ADY GRZEWCZE

DO WEWNÑTRZ I NA ZEWNÑTRZ

GRUBOÂå WARSTWY SKLEJENIA 4 ÷ 20 mm

Dane techniczne

PN-EN 12004:2002/A1:2003

Cementowa zaprawa klejàca

o podwy˝szonych parametrach Typ C2E

i o wyd∏u˝onym czasie otwartym

PrzyczepnoÊç przy rozciàganiu:

poczàtkowa, po starzeniu termicznym Typ C2E

po zanurzeniu w wodzie, po cyklach

W∏aÊciwoÊci i parametry u˝ytkowe

• Wysoka adhezja do p∏ytek gresowych. ATLAS PROGRES MEGA jest gotowà,

suchà mieszankà najwy˝szej jakoÊci cementu portlandzkiego, kruszyw oraz spe-

cjalnie dobranych dodatków modyfikujàcych. Klej zalecany jest do przyklejania

p∏ytek z gresu szkliwionego i nieszkliwionego (technicznego). Mo˝na go rów-

nie˝ stosowaç do monta˝u innych p∏ytek pod∏ogowych o niskiej nasiàkliwo-

Êci wodnej, np p∏ytek kamiennych, betonowych i lastrykowych (w przypad-

ku klejenia p∏ytek mogàcych ulegaç przebarwieniom w kontakcie z szarym

cementem, nale˝y u˝yç kleju ATLAS PROGRES MEGA BIA¸Y).

• ElastycznoÊç. Klej zalecany jest do mocowania p∏ytek na podk∏adach

pod∏ogowych, wylanych w miejscach szczególnie nara˝onych na odkszta∏-

cenia termiczne lub u˝ytkowe, czyli na tarasach, balkonach, stropach drew-

nianych itp. Wysoka elastycznoÊç kleju pozwala u˝yç go tak˝e w uk∏adach

grzewczych, na matach i podk∏adach wylanych z pod∏ogowym ogrzewa-

niem wodnym bàdê elektrycznym. Klej mo˝na stosowaç równie˝ do moco-

wania ok∏adziny na typowych pod∏o˝ach budowlanych, czyli jastrychach ce-

mentowych bàdê anhydrytowych i tradycyjnych podk∏adach betonowych.

• Zwi´kszony zakres gruboÊci warstwy sklejenia (4 ÷ 20 mm).

W wielu sytuacjach pozwala to uniknàç wylewania dodatkowej warstwy wy-

równawczej, np. gdy pod∏o˝e nie jest równe lub gdy istnieje koniecznoÊç

niewielkiego podniesienia poziomu pod∏ogi. Dzi´ki temu malejà koszty ro-

bocizny i skróceniu ulega czas pracy (o okres potrzebny na wylanie i sezono-

wanie dodatkowej warstwy wyrównawczej). Wi´kszy zakres gruboÊci warstwy

sklejenia pozwala poleciç ten klej zw∏aszcza do zatapiania mat grzewczych.

• Samorozp∏ywnoÊç. Klej posiada w∏aÊciwoÊci tiksotropowe – po dociÊni´-

ciu p∏ytki rozp∏ywa si´ pod nià, wype∏niajàc ca∏à przestrzeƒ pomi´dzy p∏ytkà

a pod∏o˝em. Ma to szczególne znaczenie w przypadku klejenia elementów o du-

˝ej powierzchni, p∏ytek o silnie profilowanym spodzie, a zw∏aszcza przy monta˝u

ok∏adziny na zewnàtrz. Zjawisko to eliminuje bowiem mo˝liwoÊç powstania pu-

stek powietrznych pomi´dzy p∏ytkà a pod∏o˝em, w których zamarzajàca zimà wo-

da, zwi´kszajàc swà obj´toÊç, niszczy∏aby po∏àczenie klejowe. Dok∏adne wype∏nie-

nie przestrzeni pod p∏ytkà wielkoformatowà (nieosiàgalne dla tradycyjnych zapraw

klejàcych) nie narazi jej na p´kni´cie spowodowane np. naciskiem na „pusty” naro˝-

nik. Samorozp∏ywnoÊç ma równie˝ aspekt ekonomiczny, a mianowicie skraca czas i u∏a-

twia prac´ – nie trzeba nak∏adaç kleju zarówno na pod∏o˝e, jak i na spód p∏ytki, co jest

konieczne, gdy stosuje si´ na pod∏odze klej tradycyjny.

• Mo˝liwoÊç regulacji konsystencji, od up∏ynnionej do plastycznej. Przygotowujàc klej

w konsystencji up∏ynnionej, ∏atwiej jest wypoziomowaç ok∏adzin´, osiàgnàç ca∏kowite

wype∏nienie klejem przestrzeni pod p∏ytkà, a tak˝e wykonaç warstw´ kontaktowà. Mo˝liwoÊç

uzyskania konsystencji plastycznej, w po∏àczeniu z du˝ym zakresem gruboÊci sklejenia, pozwala

na ma∏ych powierzchniach (np. w betonowym brodziku wyklejanym p∏ytkami) profilowaç niewiel-

kie spadki w warstwie kleju. Uwaga. T´ zalet´ mo˝na wykorzystywaç jedynie na bardzo ma∏ych po-

wierzchniach, gdy˝ zgodnie ze sztukà budowlanà spadki nale˝y profilowaç jedynie w warstwie pod∏o˝a.

zamra˝ania i odmra˝ania

Czas otwarty – przyczepnoÊç

po czasie otwartym nie krótszym

( ≥ 1,0 N/mm 2 )

Typ C2E

ni˝ 30 minut

( ≥ 0,5 N/mm 2 )

Opakowania

Worki papierowe 25 kg

Paleta 1050 kg w workach 25 kg

Wyrób spe∏nia wymagania

PN-EN 12004:2002.

Wyrób posiada Atest Higieniczny PZH.

Zaprawy klejące możemy podzielić na cztery główne grupy:

• podstawowe – zwykle tańsze wyroby do przyklejania glazury i terakoty na podłożach mineralnych tylko wewnątrz pomieszczeń, nadające się

także do szpachlowania i wyrównywania podłoży,

• zwykłe – o podobnym zastosowaniu, ale nadające się również na zewnątrz budynku,

• elastyczne – o podwyższonej elastyczności i przyczepności,

• specjalistyczne – przeznaczone do ściśle określonych podłoży lub konkretnych okładzin, np. mało nasiąkliwych.

Z takim podziałem zapraw łączy się nie tylko ich przeznaczenie, lecz także cena. Klej nie jest równy klejowi. Z reguły im więcej za niego

zapłacimy, tym lepsze ma parametry, przede wszystkim te związane z elastycznością i przyczepnością. Dlatego zanim zdecydujemy

się na stosowanie któregoś z nich, zapoznajmy się z informacjami producenta umieszczonymi na opakowaniu. Jeżeli wydają się one

niewystarczające lub niejednoznaczne, najlepiej skontaktować się z doradcą technicznym producenta i poprosić o dodatkowe wskazówki.

Ostrożnie podchodźmy natomiast do wskazówek udzielanych przez sprzedawców. Niekiedy takie informacje są mało rzetelne i opierają się

na subiektywnych odczuciach. Nie wszystkie dane dotyczące zaprawy da się zmieścić na opakowaniu, ale każda szanująca się firma dysponuje

tzw. kartami technicznymi swoich wyrobów i powinna je udostępniać na życzenie klienta. Jest wiele szczegółów, na które powinniśmy zwrócić

uwagę przy wyborze materiału.

Podstawowe błędy

wykonawcze

się ze stwierdzeniem, że cement wiąże mie-

siąc. Jest to jak najbardziej prawdziwe stwier-

dzenie. Uważa się, że dopiero po tym okre-

sie wyrób nabiera ostatecznej wytrzymałości,

ale już po ok. 3 dniach jest na tyle mocny, że

można użytkować pomieszczenie.

ne przez zintegrowaną normę europejską

PN-EN 12004. Przed wykonaniem okładziny

na podłożu wzbudzającym nasze wątpliwo-

ści należy w kilku miejscach przykleić poje-

dyncze płytki i zerwać po kilku dniach. Taka

próba da nam odpowiedź odnośnie trafności

zastosowania zaprawy lub technologii kleje-

nia. W przypadku przyklejania elementów

o dużej nasiąkliwości (np. marmury) nale-

ży stosować zaprawy oparte na białym ce-

mencie, by uniknąć przebarwień przykleja-

nych elementów.

Tomasz Wojtynek

N ajbardziej popularne są zaprawy klejące

oparte na cemencie. Wiążą one dwueta-

powo. Głównym spoiwem jest cement, ale

najpierw zaczyna wiązać żywica. Jest ona

odpowiedzialna za parametr przyczepno-

ści, elastyczności i wodoodporności. Wiąza-

nie żywicy, czyli polimeryzacja, rozpoczyna

się już po rozrobieniu kleju z wodą i polega

na powolnym oddawaniu wody. Po wstępnym

oddaniu wilgoci z masy kleju rozpoczyna się

główny proces wiązania cementu zawartego

w wyrobie, który nadaje zaprawie odpowied-

nią wytrzymałość. Czasami można spotkać

1. Nieodpowiednia zaprawa klejąca

Zaprawę należy dobrać zarówno do charak-

teru podłoża, jak i rodzaju przyklejanych

płytek. Na zwykłym tynku cementowo-wa-

piennym w pomieszczeniu możemy śmia-

ło zastosować najprostsze kleje klasy C1T

lub C1TE. Na podkładzie z ogrzewaniem

podłogowym lub ściennym, a także na ta-

rasach, musi to być klej klasy C2. Na pod-

łożach drewnopochodnych dobrze jest użyć

kleju klasy D1. Klasy klejów są określo-

...i jak ich uniknąć

2. Nieprawidłowo przygotowane

podłoże

Jeżeli zaniedbamy ten etap prac, to może

się okazać, że po niedługim czasie płytki od-

padną wraz z klejem i nienośnymi warstwa-

M inęły bezpowrotnie czasy, kiedy to „mistrz

Remont i modernizacja

mi starego podłoża, które zapomnieliśmy

usunąć. Ocena nośności podłoża ma tutaj

zasadnicze znaczenie dla trwałości przykle-

janej okładziny. Nie pomoże nawet najlep-

sza zaprawa, jeżeli podłoże jest dla niej nie-

właściwe lub nieodpowiednio przygotowane.

Przed przystąpieniem do klejenia musimy

pozbyć się wszystkich elementów i warstw

mogących osłabić przyczepność zaprawy

klejącej. W szczególności są to kurz, brud,

wapno, tłuszcze, oleje, wosk, resztki warstw

starych farb. Wszystkie „głuche” (po uderze-

niu słychać głuchy odgłos) fragmenty pod-

łoża należy skuć.

cho” ich ułożenie. W ten sposób ograniczy-

my straty materiału wynikające z docinania

elementów.

8. Nieprawidłowe nakładanie kleju

Przyklejanie płytek według złej metody,

zwłaszcza na zewnątrz domu, spowodu-

je ich odpadanie. Są dwie metody nakła-

dania. W pierwszej klej nakładamy pacą

zębatą na podłoże. Stosujemy ją przede

wszystkim w prostych pracach wewnątrz

pomieszczeń. Grubość zębów pacy dobie-

ramy odpowiednio do wielkości płytek oraz

przewidywanej grubości warstwy skleja-

nia. W przypadku prowadzenia prac na ze-

10. Przekroczenie czasu

otwartego pracy

Jest to czas zachowania właściwości klejących

zaprawy od momentu nałożenia jej na ścianę.

Zależnie od klasy kleju wynosi 20 lub 30 min,

ale bywają od tego odstępstwa. Innymi słowy,

należy na podłoże nałożyć tyle kleju, by przy-

kleić płytki, nie przekraczając tego czasu. Jego

długość jest zależna m.in. od temperatury i wil-

gotności panującej wokół oraz od stopnia chłon-

ności podłoża. By sprawdzić, czy można jeszcze

przyklejać płytki, wykonujemy test polegający

na przyciśnięciu palców do nałożonego kleju.

Jeżeli pozostaje na palcach, można przyklejać

płytki, a jeżeli nie, to należy go usunąć z podło-

ża, wyrzucić i nałożyć nową warstwę.

6. „Ulepszanie” zaprawy

Nie należy samemu ulepszać konsystencji, bo

zyskując np. na rozpływalności kleju (dole-

wając więcej wody) zastosowanego do pły-

tek podłogowych, tracimy na trwałości i si-

le połączenia. Producent dokładnie określa

ilość wody, którą należy dodać do suchej

mieszanki. Jest to wielkość zoptymalizo-

wana, gwarantująca uzyskanie oczekiwanej

przyczepności i wytrzymałości przy zacho-

waniu dobrych parametrów roboczych. Nie

należy również ulepszać składu zapraw, czy-

li dodawać cementu (w celu ich wzmocnie-

nia) ani piachu (w celu potanienia). Suche

mieszanki są gotowe do użycia i modyfiku-

jąc je we własnym zakresie, na pewno po-

gorszymy ich jakość. Zaprawę zawsze wsy-

pujmy do wody i mieszajmy do uzyskania

jednolitej konsystencji bez grudek. Jeżeli

producent zaleca powtórne przemieszanie

kleju po 5 min, zróbmy to koniecznie. Po-

zwoli to na dokładne rozpuszczenie wszyst-

kich składników zaprawy.

mą będzie ona zamarzać i rozsadzać układ

od środka. Na powierzchniach poziomych

możemy stosować kleje upłynnione, któ-

re po dociśnięciu płytki rozpływają się pod

nią, wypełniając wszystkie wolne przestrze-

nie powstałe po zębach pacy. Takiego kle-

ju należy też używać do przyklejania płytek

o dużym formacie i silnie profilowanej po-

wierzchni spodu.

3. Nierówne podłoże

Warstwa kleju pod okładziną powinna mieć

jednakową grubość na całej powierzchni,

cieńszych płytek ściennych, w których w ta-

kich sytuacjach bardzo często pęka szkliwo.

W związku z narzucaną przez producentów

grubością sklejania powinno się najpierw wy-

równać podłoże innymi zaprawami do takie-

go stopnia, by móc zmieścić się z klejem we

wskazanych granicach. Z reguły materiały

do wyrównywania są tańsze od zapraw kle-

jących, a więc takie działanie ma również

uzasadnienie ekonomiczne.

11. Przekroczenie czasu

korygowania płytki

W tym czasie można nieznacznie zmieniać

położenie płytek (poziomować i przesuwać).

Gdy czas ten minie, nie należy zmieniać po-

łożenia przyklejonego elementu, a jeżeli jest

taka konieczność, to trzeba go przyklejać od

nowa. Czas korygowania powinien być poda-

ny w karcie technicznej materiału.

9. Przyklejanie „na placki”

Po rozprowadzeniu kleju i przyklejeniu

płytki ważne jest w każdym przypadku, by

ją docisnąć. Samo położenie płytki na roz-

prowadzonej zaprawie nie zapewni powsta-

nia wystarczającej powierzchni połączenia

między nimi. Nie należy przyklejać płytek

na tzw. placki. W ten sposób nie zapewni-

4. Brak gruntowania podłoża

Zbyt chłonna powierzchnia intensywnie „wy-

pija” wodę z nakładanej zaprawy, powodu-

jąc zachwianie procesu wiązania. Natomiast

podłoże niechłonne znacznie ogranicza przy-

czepność zapraw klejących, dlatego przed

nałożeniem kleju powinno się je odpowied-

nio zagruntować. Stosując tradycyjne grun-

tujące emulsje akrylowe, można zmniejszyć

chłonność powierzchni. By zwiększyć przy-

czepność kleju do płyty OSB, lastriko, betonu

lub starej silnie przylegającej farby olejnej,

12. Zbyt wczesne użytkowanie

okładziny

Nie należy użytkować świeżo wykonanej okła-

dziny przed upływem 24 godz. Zbyt wczesne

wejście na okładzinę, pod którą jest jeszcze nie-

związany klej, spowoduje zapadnięcie się płytek.

To orientacyjny czas dla wstępnego związania

kleju. Pełną wytrzymałość użytkową zaprawa

osiąga po ok. 3 dniach. Jeśli potrzebujemy przy-

spieszyć proces budowlany, to należy stosować

specjalne zaprawy szybkowiążące.

7. Przekroczenie czasu przydatności

do użycia

Zaprawa po wymieszaniu

z wodą, pozostając w wia-

drze, ma ograniczony czas

przydatności do użycia.

Z reguły są to 3–4 godz.

i w takim czasie klej na-

leży wykorzystać. Im dłu-

żej klej jest w wiadrze, tym

gorsze są jego parametry

robocze i wytrzymałościo-

we, a po przekroczeniu te-

go czasu nie nadaje się on

do zastosowania. Często

popełnianym błędem jest

zdejmowanie świeżo na-

łożonego kleju ze ściany

i wrzucanie go z powrotem do wiadra. Pro-

ces wiązania rozpoczyna się praktycznie od

razu po nałożeniu kleju na podłoże, dlate-

go próby jego ponownego wykorzystania są

niemożliwe bez uszczerbku dla jakości. Po-

nadto zaprawy klejące zmieniają właściwo-

ści robocze w zależności od etapu stosowa-

nia. Inaczej zachowują się na kielni, a inaczej

po nałożeniu pacą na podłoże. Rozpoczęcie

procesu wiązania uniemożliwia powrót mie-

szanki do stanu poprzedniego.

w przeciwnym razie po pewnym czasie mo-

gą pojawić się pęknięcia. Ponadto, przekro-

czenie grubości warstwy sklejania wskazanej

przez producenta na opakowaniu (najczę-

ściej jest to 2–5 mm) spowoduje niekorzyst-

ny rozkład naprężeń między klejem a płytką.

Często doprowadza to do pękania, a nawet

do odpadania płytek. Dotyczy to zwłaszcza

wnątrz powinniśmy zastosować drugą meto-

dę – kombinowaną, czyli oprócz nałożenia

kleju na podłoże musimy pokryć nim także

płytkę. Robimy tak dlatego, by w warstwie

sklejenia nie tworzyły się wolne przestrze-

nie, w których może gromadzić się woda. Zi-

my poprawnego połączenia płytki z pod-

łożem – nie ma możliwości kontrolowania

grubości warstwy sklejenia. Ponadto w na-

rożach płytki pozostaną puste miejsca, któ-

re mogą powodować jej wyszczerbienie pod-

czas użytkowania.

13. Brak dylatacji

Po pierwsze, w przypadku przyklejania pły-

tek na zewnątrz pomieszczeń i na dużych

powierzchniach należy stosować zaprawy

elastyczne, zdolne przenosić odkształcenia

spowodowane dużymi dobowymi i rocznymi

wahaniami temperatury. Po drugie, okładzi-

na taka powinna posiadać dylatacje oddzie-

lające ją od innych elementów budynku oraz

dzielące ją na mniejsze powierzchnie. Brak

takich dylatacji spowoduje pękanie okładzi-

ny, a nawet odspajanie się płytek.

należy zastosować specjalistyczne prepara-

ty gruntujące tworzące tzw. mostki adhezyj-

ne. Zawierają one bardzo dużo żywic akry-

lowych oraz kruszywo nadające powierzchni

chropowatość.

Aby sprawnie i szybko wykonać prace glazurnicze, należy przygotować

odpowiedni zestaw narzędzi i materiałów. Większość z nich można kupić

w sklepie z materiałami chemii budowlanej. W razie wątpliwości, jakie

narzędzia będą konieczne, warto spytać o radę sprzedawcę kleju do glazury.

Niezbędne narzędzia:

wiertarka wolnoobrotowa (albo mieszarka) z mieszadłem do zapraw

klejowych; miarka do odmierzania wody; wiadro do rozrabiania zaprawy;

łopatka do nakładania zaprawy, szpachelka; paca zębata; poziomnica,

pion, kątownik, miara zwijana; maszynka do cięcia glazury; paca z gąbką

do zmywania fugi; gąbka; wyciskarka do silikonu; krzyżyki.

Ewentualnie mogą się przydać także paca do fugowania, otwornica

do wycinania otworów, szczypce do łamania płytek, szlifierka kątowa.

5. Złe rozplanowanie ułożenia płytek

Błędem jest także kupienie zbyt dużej lub zbyt

małej liczby płytek. Ważne, by przed przy-

klejaniem okładziny rozplanować „na su-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: