original-version-finale-2005-edytor-nutowy-praktyczne-projekty_finapp.pdf

IDZ DO

PRZYK£ADOW Y ROZDZIA£

Finale 2005.

SPIS TRECI

Edytor nutowy.

KATALOG KSI¥¯EK

Praktyczne projekty

Autor: Piotr Ko³odziej

ISBN: 83-7361-765-5

Format: B5, stron: 312

KATALOG ONLINE

ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG

TWÓJ KOSZYK

Finale 2005 to edytor nutowy o niemal nieograniczonych mo¿liwociach, z którego

korzystaj¹ zarówno profesjonalici, jak i amatorzy. Za jego pomoc¹ mo¿na przygotowaæ

ka¿dy rodzaj zapisu muzycznego. Obok nutowego Finale umo¿liwia tak¿e np. zapis

tabulatury gitarowej. W ksi¹¿c e „Finale. Edytor nutowy nie tylko dla profesjonalistów”

Piotr Ko³odziej przedstawi³ podstawowe mo¿liwoci tego wspania³ego programu.

Teraz czas na nastêpny krok — opanowanie wszystkich jego tajników.

Ksi¹¿ka „Finale 2005. Edytor nutowy. Praktyczne projekty” jest przeznaczona dla tych

u¿ytkowników Finale, którzy maj¹ ju¿ pewne dowiadczenie w pracy z t¹ aplikacj¹

i chc¹ poznaæ j¹ lepiej. Opisano tutaj sposoby konfiguracji interfejsu u¿ytkownika

oraz narzêdzia towarzysz¹ce programowi. G³ówn¹ treci¹ ksi¹¿ki s¹ jednak projekty

muzyczne — autor przedstawia sposoby zapisania w Finale utworów pochodz¹cych

z ró¿nych epok muzycznych, od redniowiecza pocz¹wszy, na muzyce wspó³czesnej

skoñczywszy. Osobny rozdzia³ powiêcono narzêdziu Finale Notepad — dostêpnej

nieodp³atnie prostszej wersji Finale 2005.

• Konfiguracja programu

• Zapis muzyki dawnej na przyk³adzie chora³u gregoriañskiego

• Muzyka klasycystyczna i romantyczna

• Utwór orkiestrowy

• Muzyka wspó³czesna

• Wstawianie elementów graficznych do zapisu muzycznego

• Praca z plikami MIDI

• Nutowy OCR— skanowanie i konwersja zapisów nutowych

• Generowanie plików PDF

• Tworzenie kopii bezpieczeñstwa za pomoc¹ narzêdzia Backup Tool

• Projekty dla u¿ytkowników programu Finale Notepad

Niezale¿nie od tego, jakim gatunkiem muzyki siê zajmujesz, Finale 2005 bêdzie

doskona³ym narzêdziem, które pomo¿e Ci w pracy. Dziêki tej ksi¹¿ce dowiesz siê,

jak wykorzystaæ wszystkie jego mo¿liwoci.

DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE

ZAMÓW INFORMACJE

O NOWOCIACH

ZAMÓW CENNIK

CZYTELNIA

FRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINE

Wydawnictwo Helion

ul. Chopina 6

44-100 Gliwice

tel. (32)230-98-63

e-mail: helion@helion.pl

Spis treci

O Autorze .........................................................................................7

Wstp ..............................................................................................9

Rozdział 1. Konfiguracja stanowiska pracy — Finale i dodatkowe elementy .......11

Konfiguracja programu, dodatkowych narzdzi i czcionek ............................................ 11

Sprzt ....................................................................................................................... 12

Ustawienia programu Finale .................................................................................... 12

Instalacja dodatkowych narzdzi .............................................................................. 13

Instalacja czcionek ................................................................................................... 16

Krótko o Finale 2005 — co nowego? ............................................................................. 17

Rozdział 2. Muzyka dawna ................................................................................21

Projekt 1. Chorał gregoria-ski w postaci nota quadrata ................................................. 22

Projekt 2. Współczesny zapis chorału ............................................................................ 28

Projekt 3. Fragmenty chorałowe w utworze instrumentalnym ....................................... 35

Projekt 4. Utwór wokalny z tekstem w jzyku polskim .................................................. 50

Projekt 5. Incipit — Madrygał Vincenza Ruffo .............................................................. 63

Projekt 6. Notacja menzuralna ........................................................................................ 78

Projekt 7. Tabulatura w muzyce dawnej ......................................................................... 91

Projekt 8. Basso Continuo .............................................................................................. 99

Cz:; A: Wstawiamy cyfrowanie za pomoc> Lyrics Tool ..................................... 101

Cz:; B: Wstawiamy cyfrowanie za pomoc> Expression Tool .............................. 105

Rozdział 3. Standardowa notacja muzyczna

— przykłady muzyki klasycyzmu i romantyzmu ...............................111

Projekt 9. Muzyka fortepianowa .................................................................................. 112

Etiuda nr 1 op. 10. .................................................................................................. 112

Etiuda nr 2 op. 10. .................................................................................................. 116

Etiuda nr 3 op. 10. .................................................................................................. 120

Etiuda nr 6 op. 10. .................................................................................................. 123

Ozdobniki ............................................................................................................... 124

Projekt 10. „Cavatina” Karola Kurpi-skiego

— przygotowujemy wyci>gi głosów z partytury orkiestrowej ................................... 128

Cz:; A: Funkcja Extract Parts .............................................................................. 129

Cz:; B: Special Part Extraction ............................................................................ 148

Cz:; C: Print Parts ................................................................................................ 149

Projekt 11. Pie:- solowa z towarzyszeniem fortepianu ................................................ 152

Projekt 12. Muzyka orkiestrowa ................................................................................... 159

Finale 2005. Edytor nutowy. Praktyczne projekty

Rozdział 4. Muzyka współczesna — najwiksze wyzwanie dla Music Engravera ....187

Projekt 13. Wybrane zagadnienia notacji

na przykładzie kompozycji Piotra Perkowskiego ....................................................... 188

Projekt 14. Elementy tekstowe ..................................................................................... 205

Projekt 15. Elementy graficzne .................................................................................... 217

UFycie modułu Shape Designer ............................................................................. 218

Importowanie grafiki do Finale .............................................................................. 229

Tworzenie linii o róFnych kształtach ...................................................................... 230

Projekt 16. Nuty, akcydencje, nowe znaki artykulacji muzycznej,

skróty notacji muzycznej ........................................................................................... 234

Rozdział 5. Ró.ne ...........................................................................................253

Projekt 17. Import pliku z edytora nutowego Score do Finale ...................................... 253

Cz:; A: Konwersja utworu fortepianowego

(fragment „Wariacji es-moll” Ignacego Jana Paderewskiego) ............................. 254

Cz:; B: Konwersja utworu wokalno-instrumentalnego ........................................ 257

Projekt 18. Otwieranie plików MIDI ............................................................................ 259

Projekt 19. Nutowy OCR — SmartScore Lite ® , SmartScore PRO ® , SharpEye 2 ® .......... 262

Cz:; A: Sonata fortepianowa es-moll, op. 21 I. J. Paderewskiego (fragment) ..... 264

Cz:; B: Partytura orkiestrowa .............................................................................. 271

Cz:; C: Muzyka wokalna ..................................................................................... 273

Projekt 20. Tworzenie plików PDF w Finale ............................................................... 277

Projekt 21. Automatyczne tworzenie kopii bezpiecze-stwa plików

(program A Backup Tool) .......................................................................................... 282

Rozdział 6. Finale Notepad — praktyczne projekty ..........................................287

Projekt 22. Utwór „fortepianowy” ................................................................................ 288

Projekt 23. Utwór wokalny ........................................................................................... 293

Projekt 24. Zmieniamy domy:lne nazwy instrumentów (głosów)

— plik tekstowy instrument.txt .................................................................................. 295

Dodatek A Wykaz 2ródeł materiałów nutowych u.ytych w tej ksi4.ce ..............301

Skorowidz .....................................................................................303

Rozdział 2.

Muzyka dawna

W tym rozdziale omówimy moliwoci Finale w zakresie przygotowania muzyki re-

dniowiecza, renesansu i baroku. Wybrałem w tym celu fragmenty, w których napoty-

kamy róne problemy, mog!ce pojawi# si$ w pracy nad składem utworów z tych

okresów. Starałem si$, aby kady z nich prezentował odr$bne zagadnienia lub róne

rozwi!zania podobnych problemów.

W kilku projektach tego rozdziału niezbdne bdzie uycie pluginu Roberta Piéchauda

Medieval do muzyki dawnej.

Odmienno# zapisu chorałowego w postaci nota quadrata (czterolinia, klucze, specy-

ficzny kształt nut, dodatkowe znaki) zmusza nas do uycia dodatkowego narz$dzia

(oraz czcionek), dlatego powstał odr$bny moduł — Medieval — do notacji muzyki

redniowiecza. Pozwala on nie tylko na przygotowanie chorału gregoria.skiego. Za

jego pomoc! moemy take „składa#” oryginalny zapis notacji modalnej, menzuralnej

(czarnej i białej). Dzi$ki Medieval skład nut tego rodzaju muzyki wygl!da bardzo es-

tetycznie (dzi$ki dopracowanym czcionkom Neuma ), a praca jest przyjemna i wygodna.

Rozszerzaj!c Finale o Medieval, jestemy w stanie — pisz$ to z cał! odpowiedzialno-

ci! — przygotowa# kady rodzaj zapisu muzycznego.

Finale sprawdza si$ te wietnie w przygotowaniu transkrypcji muzyki renesansu

i baroku. W dalszych projektach tego rozdziału przygotujemy utwór wokalny z tekstem

polskim — na przykładzie 1. Psalmu Mikołaja Gomółki. Omówimy róne sposoby

wstawiania tekstu słownego do dokumentu Finale. Pokaemy, jak prawidłowo wpro-

wadzi# cyfrowanie ( Basso Continuo ). W innym projekcie stworzymy na pocz!tku

utworu incipit, element stosunkowo rzadko stosowany w standardowym składzie nut

— uywany głównie w wydaniach 5ródłowo-krytycznych (cho# nie tylko). Wiele

osób (głównie studentów muzykologii), przygotowuj!c transkrypcj$ muzyki dawnej

w Finale, ma z nim problemy. W tej ksi!ce znalazło si$ miejsce na wyjanienie tego

zagadnienia. Powiemy take, jak zamieni# standardowe kreski taktowe na Mensurstriche

(kreski mi$dzy pi$cioliniami).

Finale 2005. Edytor nutowy. Praktyczne projekty

W tym rozdziale omówimy take róne metody wprowadzania nut oraz pozostałych

elementów zapisu. Przygotujemy przykład notacji menzuralnej, zapiszemy go w for-

macie graficznym Tiff i wstawimy do MS Worda .

Projekt 1. Chorał gregoriaski

w postaci nota quadrata

Zagadnienia poruszane w tym projekcie to:

uycie modułu do notacji muzyki !redniowiecznej Medieval;

zmiana czcionki tekstu słownego utworu.

W tym projekcie powiemy, w jaki sposób moemy przygotowa# — za pomoc! Finale

i modułu Medieval — chorał gregoria.ski w zapisie nota quadrata . Fragment pi$knego

r$kopisu widoczny jest na rysunku 2.1. Naszym celem b$dzie przeniesienie tego zapi-

su do notacji zwanej kwadratow! lub nota quadrata. Spróbujemy osi!gn!# efekt wi-

doczny na rysunku 2.2.

Uyjemy do tego gotowego szablonu doł!czonego do Finale razem z pluginem Me-

dieval.

Krok 1.: Otwieramy pliki

Wybieramy polecenie File/Open ( Ctrl+O ), a nast$pnie otwieramy plik

PR01_01.mus . Jest to pusty dokument z ustawionymi elementami notacji

nota quadrata (czterolinia, klucze, znaki akcydencji itd.).

Wielko!# widoku dokumentu moemy zmienia# za pomoc$ skrótów klawiszowych:

Ctrl+1 (100%), Ctrl+2 (200%), Ctrl+4 (400%), Ctrl+5 (50%), Ctrl+0 (wielko!# defi-

niowana).

Krok 2.: Wprowadzamy nuty

W kolejnym kroku wprowadzimy nuty. Wybór odpowiedniego narz$dzia — Simple

Entry , Speedy Entry , Hyperscribe czy Command Line — pozostawiam do wyboru

Czytelnikowi. Nuty wprowadzamy w Layer 1 (skrót Shift+Alt+1 ). Ligatury zapisujemy

jako pojedyncze nuty (w chorale nie stosujemy dwud5wi$ków, trójd5wi$ków, itd.!).

Pamitaj, e gdy wprowadzasz nuty, opcje Jump to Next Measure, Check Acciden-

tals, Check for Extra notes i Use five Lines Staff w menu Speedy (jeeli uywasz

Speedy Entry Tool) oraz Fill with Rests at End of Measure (menu Speedy/Speedy

Options) nie mog$ by# zaznaczone. Je!li do wprowadzania nut uywasz Simple En-

try Tool, musisz usun$# zaznaczenie opcji Check for Extra Notes i Fill with Rests

at End of Measure w menu Simple/Simple Entry Options…

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: