Aleksandra Chmielewska
SOCJOLOGIA ROZUMIEJĄCA MAXA WEBERA
Jeden z niemieckich klasyków socjologii, profesor i wykładowca, autor licznych prac również z zakresu ekonomii, polityki, historii gospodarczej.
Źródłami jego socjologicznych teorii jest: niezgoda na absolutny historyzm, przychylność do stanowiska neokantyzmu (zwłaszcza ze stanowiska Rickerta) oraz dialog z marksizmem.
· Świat społeczny jest chaosem (wykluczenie ogólnospołecznej zgody)
· Socjologia jako nauka społeczna musi odnosić się do wartości (nie istnieje aksjologiczna neutralność nauk).
· Socjolog w toku badań zakłada racjonalność działań jednostek.
à są to najważniejsze narzędzia realizacji celów poznawczych nauk społecznych.
à typ idealny ukazuje, jaka rzeczywistość mogłaby być, ale nie jaka jest
à typ idealny tworzy się, aby badać rzeczywistość; nie znajduje się on w empirycznej rzeczywistości, nie można go „odkryć”
à typ idealny nie ma charakteru ocennego, nie jest też tożsamy z pojęciem „doskonały”
Działania jednostek są głównym przedmiotem badań Webera. Jednostki określa mianem „atomów” świata społecznego. Nie zajmuje się zatem działaniem zbiorowości, lecz pojedynczych jednostek.
dąży do rozumienia wyjaśniającego przyczyn zachowań jednostki, do odpowiedzi na pytanie „dlaczego?”. Poznanie naukowe ma być wyjaśnieniem przyczynowym! Badacz musi założyć racjonalność działań jednostki.
zakłada ideał naukowej ścisłości, polegający na tworzeniu specjalistycznego języka, pojęć, teorii oraz stworzenie katalogu „form” społecznych, które nazywał „czystymi” typami.
w znaczeniu bezkierunkowego schematu zmiany społecznej, zatem odejścia od konieczności dziejowej, fatalizmu i monokauzalizmu.
pedagogika.uw