Instal 02_09.pdf

(7561 KB) Pobierz
Instal 2_09.indb
677404777.018.png 677404777.019.png 677404777.020.png 677404777.021.png 677404777.001.png 677404777.002.png 677404777.003.png 677404777.004.png 677404777.005.png 677404777.006.png 677404777.007.png
Największa w Polsce
wystawa branży
wentylacyjno
klimatyzacyjnej
marca
Warszawa
ul. Ratuszowa 11/230
03-450 Warszawa
spw@wentylacja.org.pl
INFORMACJE
022 635 13 24
18 – 19
677404777.008.png
2
(292)
2009
czasopismo recenzowane
www.informacjainstal.com.pl
8
TERMOMODERNIZACJA
Jarosław Wasilczuk, Marian Sobiech
Problemy techniczne występujące w budynkach o niskiej
pojemności cieplnej ścian zewnętrznych
Technical problems occurring in buildings with low thermal
capacity of external walls
30
WODOCIĄGI I KANALIZACJA
Andrzej K. Biń
Uboczne produkty dezynfekcji wody w basenach pływackich
Disinfection by-products in swimming pool water
39
Julian Skiba
Szybkozmienne ciśnienie w pompowniach zasilających
w wodę instalacje budynków wielorodzinnych
The vehement pressure change in local pumping stations
supplying multi-family buildings
WENTYLACJA, KLIMATYZACJA,
CHŁODNICTWO
Jarema Chmielarski
Izolacje do instalacji wody lodowej
Insulation for chilled water systems
13
43
Janusz Ryszard Rak
Systemowe zarządzanie bezpieczeństwem SZW
System management of WSS safety
16
Mirosław Ligęza
Akustyczne przewody wentylacyjne
TOP AIR/Clv284 (FIB AIR) z płyt z wełny szklanej.
Charakterystyka techniczna i metody czyszczenia
Acoustic fibrous glass ducts TOP AIR/Clv284 (FIB AIR).
Technical characteristic and cleaning methods
49
Tadeusz Nawrot
Przyłączanie gminnych sieci kanalizacyjnych
do sieci większych aglomeracji
Attachment of local communal sewage networks
to larger agglomerations
20
CIEPŁOWNICTWO
Waldemar Szulc, Paweł Uznański
Sieci ciepłownicze preizolowane – spokój do emerytury czy
bomba zegarowa?
Preinsulated district heating systems – peace of mind till
retirement or time bomb?
2
RUBRYKI
Rozmowy INSTAL-u
Wywiad z Tadeuszem Janem Zającem,
głównym inspektorem pracy
5
Powiedzieli nam
25
Leszek Wróbel, Marek Kamiński, Andrzej Ciak
Uwagi do artykułu „Sieci ciepłownicze
preizolowane – spokój do emerytury czy bomba
zegarowa?”
Remarks to the article „Preinsulated district
heating systems – peace of mind till retirement or time
bomb?”
37
Przegląd prawny
55
Tam byliśmy
BUDMA'2009
59
Wiadomości
62
Przegląd dokumentacyjny czasopism
OFERTA
Ośrodek Informacji TECHNIKA INSTALACYJNA
W BUDOWNICTWIE, wydawca miesięcznika INSTAL, przygoto-
wał nową, wyspecjalizowaną ofertę dla producentów i dostawców
wyrobów stosowanych przy budowie sieci i instalacji w budynkach,
a także dla inwestorów, projektantów i wykonawców systemów
instalacyjnych.
We współpracy z gronem doświadczonych ekspertów z poszcze-
gólnych specjalności instalacyjnych, takich jak: ciepłownictwo,
ogrzewnictwo, wodociągi, kanalizacja, wentylacja, klimatyzacja
i ochrona powietrza, sieci i instalacje gazowe (w tym autorów
publikacji w miesięczniku INSTAL), oraz specjalistów z zakresu
prawa budowlanego, oferujemy Państwu opracowywanie szczegó-
łowych informacji, adresowanych do konkretnych przypadków,
z którymi spotyka się dostawca, projektant i wykonawca systemów
instalacyjnych.
Przykładami takich problemów mogą być:
1. Wprowadzenie do obrotu i stosowania w budownictwie wyro-
bu i ustalenie właściwego w danym przypadku dokumentu
odniesienia, z którym potwierdzana jest zgodność wyrobu,
oraz sposobu potwierdzania zgodności.
2. Oznakowanie wyrobu przy wprowadzaniu go do obrotu i stoso-
wania w budownictwie znakiem C€ i znakiem budowlanym.
3. Obowiązek ustalania wpływu instalacji na środowisko (kiedy,
na jakiej podstawie, sposób oceny i wymagane dokumenty).
4. Poprawne zastosowanie materiałów (tworzywa sztuczne,
miedź, stale stopowe) w instalacjach c.o., cw i gazów tech-
nicznych oraz medycznych.
5. Rozliczanie kosztów zakupionego ciepła i wody na poszcze-
gólnych użytkowników lokali w budynku.
6. Odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinny odpowia-
dać budynki – jak je uzasadnić, jak i u kogo uzyskać na to zgodę.
7. Stosowanie Polskich Norm (PN-EN) i możliwość stosowania norm
innych krajów.
8. Ocenaenergetyczna budynku, lokalu lub części budynku sta-
nowiącej samodzielną całość techniczno użytkową. Kiedy jest
wymagana i komu należy powierzyć jej wykonanie?
Chcemy pomóc Państwu w tych przypadkach, kiedy ogólnodo-
stępne przepisy, informatory i publikacje okażą się niewystarczają-
ce do rozwiązania konkretnego problemu. Oferujemy sporządze-
nie dla każdego przypadku, na obustronnie uzgodnionych
warunkach, specjalnego raportu, zawierającego rozwiązanie
postawionego problemu, z zachowaniem poufności udostęp-
nionych nam w tym celu danych.
Podejmując tę inicjatywę chcemy częściowo wypełnić lukę,
wynikającą z braku opiniotwórczej działalności nieistniejącego
od ponad roku Centralnego Ośrodka Badawczo–Rozwojowego
Techniki Instalacyjnej INSTAL.
tel./fax: (022) 843 77 71
e-mail: redakcja@informacjainstal.com.pl
677404777.009.png 677404777.010.png 677404777.011.png 677404777.012.png 677404777.013.png 677404777.014.png 677404777.015.png
 
R ozmowy Instal-u
Wywiad
z Tadeuszem Janem Zającem,
głównym inspektorem pracy
Proszę przybliżyć nieco
Państwową Inspekcję Pracy
czytelnikom miesięcznika
Instal, czym się zajmuje, jaką
pełni rolę w strukturach
państwa?
Państwowa Inspekcja Pracy jest orga-
nem nadzorującym i kontrolującym prze-
strzeganie prawa pracy, w szczególności
przepisów i zasad bezpieczeństwa i higie-
ny pracy, a także przepisów dotyczących
legalności zatrudnienia i innej pracy
zarobkowej. Zadania kontrolne w zakre-
sie legalności zatrudnienia, w tym cudzo-
ziemców wykonujących pracę na terenie
naszego kraju, inspekcja pracy realizuje
od niedawna, bo od 1 lipca 2007 r. To
efekt uchwalenia nowej ustawy o Państwo-
wej Inspekcji Pracy, która zwiększając
uprawnienia inspektorów pracy, zaostrzy-
ła również sankcje wobec pracodawców
za wykroczenia przeciwko prawom osób
wykonujących pracę zarobkową.
Jako jedyna wśród inspekcji tego
rodzaju w Europie – Państwowa Inspekcja
Pracy jest organem podległym Sejmowi
i nadzorowanym przez niezależną od
administracji rządowej Radę Ochrony
Pracy. Tak uprzywilejowane usytuowanie
stwarza dla nas możliwość lepszego wyko-
rzystania doświadczeń wynikających
z praktyki inspekcyjnej i ukierunkowania
prac legislacyjnych w taki sposób, by
prawo pracy stało się przejrzyste i odpo-
wiadało realiom współczesnego rynku
pracy. Jak na przykład przepisy o czasie
pracy. Z tego przywileju, niedocenianego
przez moich poprzedników, zamierzam
w pełni korzystać.
Państwowa Inspekcja Pracy posiada
wspaniałe tradycje. Rok 2009 jest dla nas,
pod tym względem, szczególny – obcho-
dzimy jubileusz 90-lecia istnienia polskiej
inspekcji pracy. 3 stycznia 1919 r. naczel-
nik odrodzonego państwa polskiego Józef
Piłsudski podpisał dekret tymczasowy
„O urządzeniu i działalności inspekcji
pracy”. 8 lat później, na mocy rozporzą-
dzenia prezydenta RP Ignacego Mościckie-
go, inspekcja pracy została zobowiązana
i uprawniona do nadzoru nad przestrze-
ganiem i wykonywaniem prawa dotyczą-
cego w szczególności „ochrony życia,
zdrowia i sił pracowników, przestrzegania
dobrych obyczajów w stosunkach pracy”,
zawierania i rozwiązywania umów
o pracę, przestrzegania prawa o zbioro-
wych umowach pracy, dotyczącego regu-
laminów i czasu pracy, dni świątecznych
i urlopów, przepisów o pracy młodocia-
nych i umożliwianiu im kształcenia, ponad-
to pracy kobiet, przepisów o przedstawi-
cielstwie pracowników oraz o pracy cha-
łupniczej.
Dzisiaj inspekcja pracy zajmuje ugrun-
towaną pozycję w eliminowaniu patologii
i umacnianiu praworządności w stosun-
kach pracy, co nie oznacza że sposób
działalności Państwowej Inspekcji Pracy
jest w pełni satysfakcjonujący i nie wyma-
ga modyfikacji.
pracy bardziej niż mandat. Wskazują na
to choćby przykłady państw europejskich
z ugruntowaną pozycją prewencji w poli-
tyce inspekcyjnej, gdzie poziom prze-
strzegania prawa jest zdecydowanie
wyższy od naszego. Zależy mi na trakto-
waniu na równych prawach egzekwowa-
nia i doradztwa, jako podstawowych ele-
mentów pracy inspektorskiej.
Doskonalimy nasz system poradnictwa
prawnego i technicznego, z którego korzy-
sta corocznie ponad milion osób, a potrze-
by w tym zakresie są znacznie większe.
Od początku tego roku uruchomiliśmy
dodatkową, uproszczoną ścieżkę przeka-
zywania zapytań prawnych jak również
sygnałów wskazujących na łamanie praw
pracowniczych poprzez naszą stronę
internetową. Rozwijamy specjalizację
w zakresie poradnictwa, a odpowiedzi
udzielane przez naszych specjalistów na
najczęściej kierowane do inspekcji pyta-
nia, chcemy umieszczać nie tylko na stro-
nie internetowej PIP, ale też szeroko udo-
stępniać np. poprzez infokioski ustawiane
w urzędach, centrach handlowych, dwor-
cach i innych miejscach, w których przeby-
wa najwięcej ludzi.
Chcę podkreślić, że nacisk na prewen-
cję w działaniach inspekcji nie oznacza
„zielonego światła” dla wykroczeń prze-
ciwko prawom pracowniczym. Pracodaw-
cy, którzy łamią przepisy, zwłaszcza jeśli
narażają przy tym życie i zdrowie pra-
cowników, na pobłażliwość naszą nie
mogą liczyć. Wprost przeciwnie – w takiej
sytuacji reakcja inspektora pracy jest
i będzie jednoznaczna i kategoryczna!
Pierwsze propozycje zmian w zakre-
sie poprawy skuteczności inspekcji i funk-
cjonowaniu urzędu będą gotowe pod
koniec stycznia br. Pracuje nad nimi spe-
cjalny zespół złożony z pracowników
Głównego Inspektoratu Pracy. Chciałbym
je wprowadzić od 31 marca br.
Zamierzam też zmodyfikować styl
pracy okręgowych inspektoratów pracy,
dając większą samodzielność ich szefom.
Okręgowego inspektora pracy widzę,
Więc jakie zmiany czekają
inspekcję pracy w najbliższym
czasie?
Są to zmiany konieczne. Społeczeń-
stwo oczekuje od inspekcji pracy większej
skuteczności w zwalczaniu naruszeń
prawa w stosunkach pracy. Sprostanie tym
oczekiwaniom, jak również nowym
wyzwaniom rynku pracy oraz standardom
europejskim w obszarze ochrony pracy,
wymaga wprowadzenia wielu zmian
w dotychczasowej działalności Państwo-
wej Inspekcji Pracy. I to zarówno w wymia-
rze merytorycznym jak i organizacyjnym.
Należy przede wszystkim zrównowa-
żyć proporcje między kontrolą i represją
a prewencją w działaniu inspekcji. Przeko-
nywanie do stosowania prawa, samokon-
troli, doradztwo, poradnictwo prawne
i techniczne, szkolenia, prowadzenie kam-
panii informacyjno-edukacyjnych, skiero-
wanych zarówno do pracodawców jak
i pracowników, przynosi korzyści większe
niż karanie. Udana perswazja w niejed-
nym przypadku może przyczynić się do
zapewnienia trwałej poprawy warunków
2
2/2009
www.informacjainstal.com.pl
677404777.016.png
bowiem, przede wszystkim jako menadże-
ra ochrony pracy na swoim terenie.
W nowym programie działania na rok
2009, zrezygnowałem z narzucania okrę-
gowym inspektoratom wielu zadań cen-
tralnie, umożliwiając tym samym realiza-
cję przede wszystkim tych zamierzeń,
które oni sami uznają za najważniejsze ze
względu na specyfikę regionu w sferze
ochrony pracy. Jestem przekonany, że
większa samodzielność i ranga okręgów
przełożą się na podniesienie skuteczności
Państwowej Inspekcji Pracy.
Wspomniałem tylko o niektórych, cze-
kających inspekcję pracy zmianach.
O wszystkich nie sposób podczas jednej
rozmowy. Chciałbym, by urząd którym
mam zaszczyt kierować był urzędem sku-
tecznym, innowacyjnym i przyjaznym.
nie o przysługujących podmiotowi kontro-
lowanemu środkach odwoławczych.
nego przez Radę Ochrony Pracy progra-
mu na rok 2009, m.in. w zakresie prze-
strzegania przepisów bezpieczeństwa
i higieny pracy na placach budów, przy
budowie i remontach dróg i autostrad,
przestrzegania prawa pracy, w tym bhp
przy realizacji inwestycji związanych
z EURO 2012.
Są to kontrole ukierunkowane na redu-
kowanie zagrożeń zawodowych i elimino-
wanie naruszeń prawa pracy jak również
działania prewencyjne, wspomagające
kontrole – doradztwo, szkolenia, konkursy
dla pracodawców, kampanie edukacyjno-
informacyjne.
W tym roku rozpoczynamy 3-letnią
kampanię prewencyjną „Bezpieczeństwo
pracy w budownictwie”, mającą na celu
ograniczenie wypadków wskutek upadku
z wysokości, poślizgnięć i potknięć –
w 2007 r. z takich powodów doszło do 23
tys. zdarzeń wypadkowych na placach
budowy. Prowadzą ją wszystkie inspekcje
unijne, co świadczy o skali i zasięgu zagro-
żeń związanych z pracą na budowie.
Wspomniałem o znaczeniu prewencji
w eliminowaniu zagrożeń w środowisku
pracy – w tym kontekście postawiliśmy
sobie za cel przekonanie inwestorów, kie-
rowników budowy i pracodawców branży
budowlanej, że warto i opłaca się dbać
o bezpieczeństwo pracy. Nieustannie
szkolimy. Wskazujemy złe i dobre przy-
kłady oraz promujemy dobre praktyki
w zakresie bezpieczeństwa pracy.
Szczególnie dużo nieprawidłowości
stwierdzają inspektorzy pracy przy wyko-
nywaniu prac na wysokości, robotach
ziemnych i w wykopach oraz w zakresie
kwalifikacji osób obsługujących sprzęt
budowlany i montujących rusztowania.
Niewątpliwie, działania inspektorów pracy
przynoszą wymierną poprawę bezpie-
czeństwa pracy w kontrolowanych zakła-
dach, jednak utrzymujące się od kilku lat
wysokie wskaźniki wypadkowości w budow-
nictwie wymagają modyfikacji dotychcza-
sowych metod kontroli.
Należałoby wprowadzić zasadę,
zgodnie z którą inspektor wkraczałby na
budowę zanim powstaną na niej zagroże-
nia dla pracowników i swoim doświad-
czeniem wspomagał kierownictwo budo-
wy. Chodzi o działania prewencyjne
i kształtowanie dobrych praktyk w zakre-
sie bezpieczeństwa pracy. Chciałbym, by
jak najwięcej problemów odnoszących się
do ochrony pracowników było rozwiązy-
wanych na stanowisku pracy w wyniku
dialogu i konsultacji między pracodawca-
mi i pracownikami oraz dzięki doradztwu
inspektora. Im mniej sytuacji wymagają-
cych zastosowania środków prawnych
Czy egzekucja decyzji
inspektorskich jest skuteczna?
Nasze analizy wskazują na poprawę
w zakresie wykonania przez pracodaw-
ców decyzji administracyjnych nakłada-
nych przez inspektorów pracy. Ich udział
w stosunku do wszystkich wydawanych
decyzji systematycznie maleje. Wskazuje
na to chociażby liczba upomnień kierowa-
nych do pracodawców. Jeszcze 4 lata
temu było takich upomnień ponad 3 tysią-
ce, a w roku 2007 już 1,8 tys. Taka sytu-
acja skutkuje mniejszą liczbą wszczyna-
nych postępowań egzekucyjnych i nakła-
danych grzywien w celu przymuszenia.
W większości przypadków postępowania
egzekucyjne kończą się umorzeniem, bądź
to w związku z wykonaniem egzekwowa-
nych decyzji, bądź po ogłoszeniu upadło-
ści zobowiązanego. Z tego powodu male-
je też ilość grzywien, które są przekazy-
wane do egzekucji przez naczelników
urzędów skarbowych.
Chcę podkreślić, że pracodawca, który
wykona decyzję inspektora pracy objętą
egzekucją, ma prawo wystąpić o umorze-
nie nałożonej na niego grzywny.
Jakimi sankcjami dysponuje PIP
wobec nie przestrzegających
prawa pracy?
Ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy,
obowiązująca od 1 lipca 2007 r., zaostrzy-
ła – jak wspomniałem – kary stosowane
wobec pracodawców popełniających
wykroczenia przeciw prawom pracowni-
czym, takie jak na przykład niewypłacenie
wynagrodzenia za pracę, zmuszanie pra-
cownika do pracy ponad ustalone normy
czasu pracy, nieudzielanie urlopu wypo-
czynkowego czy nie przestrzeganie przepi-
sów bezpieczeństwa i higieny pracy. Inspek-
torzy pracy mogą nałożyć grzywnę w dro-
dze mandatu w wysokości od 1 tys. zł do 2
tys. zł, a w stosunku do pracodawcy ukara-
nego co najmniej dwukrotnie za takie
wykroczenie w ciągu 2 lat od ostatniego
ukarania – do 5 tysięcy złotych. Jeśli inspek-
tor pracy skieruje wniosek do sądu grodz-
kiego o ukaranie, maksymalna grzywna,
jaką dysponuje sąd wynosi 30 tys. zł.
W sytuacji złośliwego i uporczywego
naruszania praw pracownika wynikają-
cych ze stosunku pracy, inspektor może
skierować do prokuratury zawiadomienie
o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
Jak Pan widzi sektor
budownictwa pod kątem
bezpieczeństwa pracy?
To branża charakteryzująca się szcze-
gólnie wysokim poziomem ryzyka zawo-
dowego. Wynika to m.in. ze specyfiki prac
budowlanych, prowadzonych w zmien-
nych warunkach atmosferycznych, często
przez osoby nie posiadające kwalifikacji,
bez odpowiedniego przeszkolenia. To
branża, która spędza sen z powiek nie
tylko inspekcji pracy w Polsce, ale też
w Europie, i zresztą na całym świecie.
Zapobieganie i eliminowanie zagrożeń
w tym środowisku pracy to ogromne
wyzwanie, a jednocześnie jedno z naszych
najważniejszych zadań. Zdecydowana
poprawa bezpieczeństwa pracy w budow-
nictwie stała się dla nas priorytetem. Tym
bardziej, że zgodnie ze strategią Unii
Europejskiej do 2012 roku Polska powinna
o jedną czwartą obniżyć liczbę wypadków
i chorób zawodowych. Nie da się tego
zrobić bez radykalnych zmian w sferze
zapewnienia większego bezpieczeństwa
pracy w sektorze budownictwa.
Czy przysługują odwołania od
decyzji wydawanych przez
inspektorów np. w razie
stwierdzenia nieprawidłowości
z zakresu przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny
pracy?
Oczywiście. Takie odwołanie może
wnieść pracodawca lub osoba przez niego
upoważniona w ciągu 7 dni od dnia dorę-
czenia decyzji.
Każda decyzja, oprócz treści, określe-
nia podstawy prawnej, terminu usunięcia
stwierdzonych uchybień zawiera poucze-
Jakie działania podejmuje PIP
w szeroko pojętym sektorze
budownictwa?
Prowadzimy działania nadzorcze
i prewencyjne, wynikające z zatwierdzo-
www.informacjainstal.com.pl
2/2009
3
3
677404777.017.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin