instal 01_09.pdf

(5708 KB) Pobierz
instal 1_2009.indb
677405088.051.png 677405088.062.png 677405088.073.png 677405088.080.png 677405088.001.png 677405088.002.png 677405088.003.png 677405088.004.png 677405088.005.png 677405088.006.png 677405088.007.png 677405088.008.png 677405088.009.png 677405088.010.png
I Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna
HYPOCAUSTUM 2009
„Ogrzewanie nowoczesne, oszczędne
i ekologiczne”
12 – 13 maja 2009 r., Warszawa
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Stołeczne Przedsiębiorstwo Ener-
getyki Cieplnej S.A., Politechnika Świętokrzyska i czasopismo Instal, jako współorganizatorzy,
zapraszają do udziału w
I Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Technicznej
„HYPOCAUSTUM 2009”
Tematyka konferencji poświęcona będzie problematyce nowoczesnego ogrzewnictwa.
Celem konferencji jest stworzenie możliwości do zaprezentowania osiągnięć naukowych
i technicznych w zakresie najnowszych rozwiązań w dziedzinie ogrzewnictwa, stosowanych
w Polsce i za granicą, a także wymiany doświadczeń pomiędzy pracownikami naukowymi a pra-
cownikami eksploatacji, wykonawcami i projektantami.
Podczas konferencji zostaną wygłoszone referaty zakwalifi kowane przez Komitet Naukowy
Konferencji. Wszystkie zakwalifi kowane referaty będą opublikowane w miesięczniku „Instal”
(Autorzy otrzymują 4 pkt w klasyfi kacji MNiSzW).
Konferencja odbędzie się w dniach 12.05 – 13.05.2009 r. w gmachu NOT w Warszawie
ul. T. Czackiego 3/5, sala A i B.
Składać się będzie z 4 paneli:
1. Instalacje i systemy ogrzewania.
2. Węzły i sieci ciepłownicze.
3. Kotłownie.
4. Odnawialne źródła energii.
Przewiduje się możliwość zaprezentowania przez fi rmy produkowanych lub sprzedawanych
przez siebie urządzeń przeznaczonych dla ogrzewnictwa (prezentacja multimedialna, stoisko itp.)
oraz reklam i artykułów sponsorowanych w nr. 4/2009 miesięcznika INSTAL.
Szczegółowe informacje: www.pzits.org.pl
677405088.011.png 677405088.012.png 677405088.013.png 677405088.014.png 677405088.015.png 677405088.016.png
(291)
2009
czasopismo recenzowane
www.informacjainstal.com.pl
2
Janusz Wróblewski
Omówienie zmian w rozporządzeniu
Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
(DzU Nr 201, poz.1238)
WODOCIĄGI I KANALIZACJA
Andrzej Kolonko, Reinhard Buessing
Cementacja – metoda rehabilitacji technicznej stalowych
i żeliwnych przewodów wodociągowych
Cement-mortar lining – the rehabilitation method of steel
and cast iron water pipe
38
KLIMATYZACJA, WENTYLACJA,
CHŁODNICTWO
Anna Bogdan, Marta Chludzińska
Kształtowanie środowiska wewnętrznego
w salach bloku operacyjnego
Shaping the indoor environment in the operating theater
46
Janusz R. Rak
Aspekty prawne zarządzania kryzysowego w odniesieniu
do gospodarki wodnej
The legal aspects of crisis management concerning water
management
7
50
Przemysław Muszyński
Porównanie regulacji parametrów pracy pompy wirowej
przez dławienie i zmianę prędkości obrotowej wirnika
Control of working parameters of impeller pump by choking
and change of rotation speed comparison
12
Andrzej Stępień, Joanna Karaś, Andrzej Urbański,
Jarosław Molenda
Ocena zmian właściwości fizykochemicznych cieczy
niskokrzepnących w trakcie eksploatacji w wybranych
instalacjach chłodniczych
The estimation of changes of physicochemical properties of
low-solidification liquids during the operation in the selected
cooling systems
5
RUBRYKI
Powiedzieli nam
17
Katarzyna Gładyszewska-Fiedoruk
System centralnego odkurzania
Central vacuum cleaning system
21
Nowe wyroby i systemy
22
Tam byliśmy
Jubileuszowe XV spotkanie Krajowego Forum
Konsultacyjnego z zakresu urządzeń ciśnieniowych
24
ŹRÓDŁA CIEPŁA
Henryk Karcz, Marcin Kantorek, Andrzej Kozakiewicz,
Krzysztof Folga
Proces spalania mączki mięsno-kostnej w instalacji
zawierającej złoże fluidalne
Meat-and-bone meal process of combustion in the
installation containing fluid bed
54
II Konferencja Techniczna
„Sieci kanalizacyjne i wodociągowe z tworzyw sztucznych”
Bełchatów 4 – 6 grudnia 2008 r.
58
Energetyczne aspekty odprowadzania i oczyszczania ścieków
59
Wykaz targów i konferencji branżowych w 2009 roku,
w których miesięcznik INSTAL bierze udział
31
Ryszard Śnieżyk
Modernizacja ciepłowni przemysłowej
Modernization of industrial heat-generating plant
61
Wiadomości
63
Przegląd prawny
twie” wydał serię wydawniczą „Wymagania Techniczne COBRTI INSTAL”. Intencją Wydawców było stworzenie biblioteki dokumentów,
wypełniających pole nieuregulowane przepisami prawnymi i normami technicznymi lub dokumentów stanowiących niezbędny komentarz do
przepisów i norm.
Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-
montażowych zalecane są do stosowania przez ministra
właściwego do spraw budownictwa, są niezbędne przy okre-
ślaniu przedmiotu zamówienia w umowach o roboty budow-
lane zawieranych przez inwestora z wykonawcami.
„Wa runki techniczne wykonania i odbioru robót instalacyj-
nych” mogą być powołane przy sporządzeniu specyfikacji
technicznej, co nada im w odniesieniu do stron umowy
o wykonanie robót budowlanych moc wiążącą.
Sprzedaż prowadzi:
Ośrodek Informacji „Technika instalacyjna w budownictwie”
Ośrodek Informacji „Technika instalacyjna w budownictwie”
02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 21,
02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 21,
tel./fax: 0(prefix)22 843-77-71,
tel./fax: 0(prefix)22 843-77-71,
e-mail: redakcja@informacjainstal.com.pl
e-mail: redakcja@informacjainstal.com.pl
Zapraszamy na stronę www.informacjainstal.com.pl
Zapraszamy na stronę www.informacjainstal.com.pl
1
C entralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Techniki Instalacyjnej INSTAL wspólnie z Ośrodkiem Informacji „Technika instalacyjna w budownic-
Sprzedaż prowadzi:
677405088.017.png 677405088.018.png 677405088.019.png 677405088.020.png 677405088.021.png 677405088.022.png 677405088.023.png 677405088.024.png 677405088.025.png 677405088.026.png 677405088.027.png 677405088.028.png 677405088.029.png 677405088.030.png 677405088.031.png 677405088.032.png 677405088.033.png 677405088.034.png 677405088.035.png 677405088.036.png 677405088.037.png 677405088.038.png 677405088.039.png 677405088.040.png 677405088.041.png 677405088.042.png 677405088.043.png 677405088.044.png 677405088.045.png 677405088.046.png 677405088.047.png 677405088.048.png 677405088.049.png 677405088.050.png 677405088.052.png 677405088.053.png 677405088.054.png 677405088.055.png 677405088.056.png 677405088.057.png 677405088.058.png 677405088.059.png 677405088.060.png
Omówienie zmian w rozporządzeniu
Ministra Infrastruktury w sprawie warunków
technicznych jakim powinny odpowiadać budynki
i ich usytuowanie (DzU Nr 201, poz.1238)
6 listopada 2008 r. Minister Infrastruk-
tury podpisał rozporządzenie zmieniające
rozporządzenie jak w tytule. Rozporzą-
dzenie to dokonuje w zakresie swojej
regulacji wdrożenia dyrektywy 2002/91/
WE w sprawie charakterystyki energetycz-
nej budynków. Uściślono zakres obowią-
zywania rozporządzenia oraz podniesio-
no wymagania w kierunku oszczędzania
ciepła i energii elektrycznej w budynkach.
Przepisy rozporządzenia stosuje się do:
5.
wodów w instalacjach wentylacji i kli-
matyzacji z pomieszczeń o różnych
wymaganiach użytkowych i sanitarno
– zdrowotnych. Nie dotyczy to budyn-
ków jednorodzinnych i rekreacji indy-
widualnej oraz wydzielonych lokali
mieszkalnych lub użytkowych z indy-
widualną zorganizowaną wentylacją
nawiewno–wywiewną (§ 150, ust.3).
W instalacjach wentylacji mechanicz-
lub klimatyzacji należy stosować ukła-
dy regulacji umożliwiające w korzyst-
nych warunkach pogodowych zwięk-
szanie udziału powietrza zewnętrzne-
go do 100%.
Przepisu tego nie stosuje się w przy-
padkach, gdy zwiększanie strumienia
powietrza wentylacyjnego uniemożliwia-
łoby dotrzymanie poziomu czystości
powietrza wymaganego przez względy
technologiczne.
Urządzenia i elementy wentylacji
1.
nej ogólnej nawiewno–wywiewnej lub
klimatyzacji komfortowej o wydajno-
ści 2 000 m 3 /h i więcej należy stoso-
wać urządzenia do odzyskiwania
ciepła z powietrza wywiewanego
o skuteczności co najmniej 50% lub
recyrkulację, gdy jest to dopuszczal-
ne. W przypadku zastosowania recyr-
kulacji strumień powietrza zewnętrz-
nego nie może być mniejszy niż
wynika to z wymagań higienicznych,
jednak nie mniej niż 10% powietrza
nawiewanego.
budynków oraz
budowli nadziemnych i podziemnych
spełniających funkcje użytkowe budyn-
ków, a także do związanych z nimi
urządzeń budowlanych,
użytkowanych
7.
budynków istniejących
w zakresie bezpieczeństwa pożarowe-
go i oświetlenia awaryjnego, jeżeli
zagrażają one bezpieczeństwu ludzi,
budynków
mechanicznej i klimatyzacji powinny
być stosowane w sposób umożliwiają-
cy uzyskanie zakładanej jakości środo-
wiska w pomieszczeniu przy racjonal-
nym zużyciu ciepła do ogrzewania
i chłodu do chłodzenia oraz energii
elektrycznej.
Moc właściwa wentylatorów stosowa-
8.
nadbudowywanych, roz-
budowywanych, przebudowywanych
i przy zmianie sposobu ich użytkowa-
nia o powierzchni użytkowej do 1 000
m 2 oraz powyżej 1 000 m 2 dla obiek-
tów wpisanych do rejestru zabytków
oraz obiektów objętych ochroną kon-
serwatorską.
Wymagania dla budynków wymienio-
nych w instalacjach wentylacji i klima-
tyzacji powinna nie przekraczać war-
tości określonych w poniższej tabeli:
Lp.
Rodzaj i zastosowanie wentylatora
Maksymalna moc właściwa
wentylatora [kW/(m 3 /s)]
1
2
3
1
Wentylator nawiewny:
a) złożona instalacja klimatyzacji
b) prosta instalacja wentylacji
1,60
1,25
2.
nych w pkt.1 mogą być spełnione
w sposób inny niż określony w rozpo-
rządzeniu, a mianowicie – stosownie
do wskazań ekspertyzy technicznej
właściwej jednostki badawczo – roz-
wojowej albo rzeczoznawcy budowla-
nego oraz do spraw zabezpieczeń
przeciwpożarowych, uzgodnionych
z właściwym komendantem woje-
wódzkim Państwowej Straży Pożarnej
lub państwowym wojewódzkim inspek-
torem sanitarnym, odpowiednio do
przedmiotu tej ekspertyzy.
Przy nadbudowie, rozbudowie, przebu-
2
Wentylator wywiewny:
a) złożona instalacja klimatyzacji
b) prosta instalacja wentylacji
c) instalacja wywiewna
1,00
1,00
0,80
Powyższych wymagań można nie sto-
sować w przypadku instalacji używanych
krócej niż przez 1 000 godzin w roku.
Dla wentylacji technologicznej zastoso-
wanie odzysku ciepła powinno wynikać
9.
Dopuszcza się zwiększenie mocy wła-
ściwej wentylatora w przypadku zasto-
sowania wybranych elementów instala-
cji do wartości określonej w poniższej
tabeli:
Lp.
Dodatkowe elementy instalacji wentylacyjnej
lub klimatyzacyjnej
Dodatkowa moc właściwa
wentylatora [kW/(m 3 /s)]
1
2
3
3.
1
Dodatkowy stopień filtracji powietrza
0,3
dowie i zmianie sposobu użytkowania
budynków istniejących o powierzchni
użytkowej przekraczającej 1 000 m 2
wymagania rozporządzenia (z wyłą-
czeniem wymagań charakterystyki
energetycznej budynku) mogą być speł-
nione w sposób jaki podano w pkt.2.
Wprowadzono, dawno już stosowany
2
Dodatkowy stopień filtracji powietrza z filtrami klasy H10 i wyższej
0,6
3
Filtry do usuwania gazowych zanieczyszczeń powietrza
0,3
4
Wysoko skuteczne urządzenie do odzysku ciepła (sprawność
temperaturowa większa niż 90 %)
0,3
z uwarunkowań technologicznych i rachun-
ku ekonomicznego.
W przypadku stosowania recyrkulacji
10.
Wprowadzono bardzo istotne postano-
4.
6.
wienie z punktu widzenia zapewnienia
bezpieczeństwa i zdrowia osób przeby-
wających w pomieszczeniach jak też
z punktu widzenia zachowania bezpie-
w praktyce przez rozsądnych projek-
tantów, zakaz łączenia ze sobą prze-
powietrza w instalacjach wentylacji
mechanicznej nawiewno – wywiewnej
2
1/2009
www.informacjainstal.com.pl
nowo wznoszonych
677405088.061.png 677405088.063.png 677405088.064.png 677405088.065.png 677405088.066.png 677405088.067.png 677405088.068.png 677405088.069.png 677405088.070.png 677405088.071.png 677405088.072.png 677405088.074.png 677405088.075.png 677405088.076.png 677405088.077.png 677405088.078.png
czeństwa konstrukcji budowlanych
a mianowicie – w przypadku zastoso-
wania w pomieszczeniach innego
rodzaju wentylacji niż wentylacja
mechaniczna nawiewna lub nawiew-
no–wywiewna, dopływ powietrza
zewnętrznego, w ilości niezbędnej dla
potrzeb wentylacyjnych, należy zapew-
nić przez urządzenia nawiewne umiesz-
czone w oknach, drzwiach balkono-
wych lub w innych częściach przegród
zewnętrznych.
Uszczelniono budynki na przenikanie
15. Wprowadzono obowiązek ogra-
niczania zużycia ciepła, chłodu i energii
elektrycznej w instalacjach ogrzewania,
wentylacji, klimatyzacji, ciepłej wody oraz
oświetlenia poprzez odpowiednie zapro-
jektowanie i wykonanie tych instalacji.
Narzędziem ma być wskaźnik EP (kWh/
m 2 . rok) określający roczne obliczeniowe
zapotrzebowanie na nieodnawialną ener-
gię pierwotną, liczony według wzorów:
Maksymalne wartości EP rocznego
wskaźnika obliczeniowego zapotrzebo-
wania na nieodnawialną energię pierwot-
ną do ogrzewania, wentylacji i przygoto-
wania ciepłej wody użytkowej oraz chło-
dzenia, w zależności od współczynnika
kształtu budynku A/V e , wynoszą:
1) w budynkach mieszkalnych do ogrze-
wania i wentylacji oraz przygotowa-
nia ciepłej wody użytkowej (EP H+W )
w ciągu roku:
a) dla A/V e
A w,e – powierzchnia ścian zewnętrznych
budynku, liczona po obrysie
zewnętrznym,
A f,c – powierzchnia użytkowa chłodzona
budynku (lokalu),
A f – powierzchnia użytkowa ogrzewa-
na budynku (lokalu),
V e – jest kubaturą ogrzewanej części
budynku, pomniejszoną o pod-
cienia, balkony, loggie, galerie
itp., liczoną po obrysie zewnętrz-
nym;
11.
3) w budynkach zamieszkania zbiorowe-
go, użyteczności publicznej i produk-
cyjnych do ogrzewania, wentylacji
i chłodzenia oraz przygotowania cie-
płej wody użytkowej i oświetlenia
wbudowanego (EP HC+W+L ) w ciągu
roku:
powietrza. W budynku mieszkalnym,
zamieszkania zbiorowego i budynku
użyteczności publicznej a także
w budynku produkcyjnym przegrody
zewnętrzne nieprzezroczyste, złącza
między przegrodami i częściami prze-
gród oraz połączenia okien z ościeża-
mi należy projektować i wykonywać
pod kątem osiągnięcia ich całkowitej
szczelności na przenikanie powietrza.
Natomiast dla otwieranych okien
i drzwi balkonowych współczynnik
infiltracji powietrza powinien wynosić
nie więcej niż 0,3 m 3 /(m.h.daPa 2/3 ),
z tym, że powinien być zapewniony
dopływ powietrza zewnętrznego
o strumieniu objętości niezbędnym dla
potrzeb wentylacji, najlepiej przez
urządzenia nawiewne umieszczone
w oknach lub drzwiach balkonowych.
Zaleca się też przeprowadzenie spraw-
dzenia szczelności powietrznej budynku.
Wymagana szczelność wynosi dla budyn-
ków z wentylacją:
grawitacyjną n
EP HC+w+L = EP H+W + (10 + 60
A w,e /A f )
0,2; EP H + W = 73 +
EP;
(1 – 0,2
A/V e )
A f,c /A f ;
[kWh/(m 2
rok)],
[kWh/(m 2
rok)]
b) dla 0,2
A/V e
1,05; EP H + W = 55
EP; [kWh/(m 2
+ 90
(A/V e ) +
Δ
gdzie:
A w,e – powierzchnia ścian zewnętrznych
budynku, liczona po obrysie
zewnętrznym,
A f,c – powierzchnia użytkowa chłodzona
budynku (lokalu),
EP H+W – wartości według zależności okre-
ślonej w pkt. 1, przy czym
rok)],
c) dla A/V e
1,05; EP H + W = 149,5 +
Δ
EP; [kWh/(m 2
rok)]
EP = AEP W – dodatek na jednostkowe
zapotrzebowanie na nieodnawial-
ną energię pierwotną do przygo-
towania ciepłej wody użytkowej
w ciągu roku,
Δ
EP =
EP W + EP L ,
EP W – dodatek na jednostkowe zapotrze-
bowanie na nieodnawialną ener-
gię pierwotną do przygotowania
ciepłej wody użytkowej w ciągu
roku; dla budynku z wydzielonymi
częściami o różnych funkcjach
użytkowych wyznacza się wartość
średnią EP W dla całego budynku,
przy czym:
Δ
EP W = 7800/(300 + 0,1
A f );
50 <= 3,0 h -1
mechaniczną n
[kWh/ (m 2
rok)],
50 <= 1,5 h -1
Wprowadzono § 180a dotyczący
A – jest sumą pól powierzchni wszyst-
kich przegród budynku, oddziela-
jących część ogrzewaną budynku
od powietrza zewnętrznego, grun-
tu i przyległych pomieszczeń nie-
ogrzewanych, liczoną po obrysie
zewnętrznym,
V e – jest kubaturą ogrzewanej części
budynku, pomniejszoną o podcie-
nia, balkony, loggie, galerie itp.,
liczoną po obrysie zewnętrznym,
A f – powierzchnia użytkowa ogrzewa-
na budynku (lokalu);
12.
dopuszczalnych mocy jednostkowych
oświetlenia pomieszczeń.
Zmieniono dotychczasowy zapis § 321,
13.
mówiący, że w pomieszczeniu prze-
znaczonym na stały pobyt ludzi tempe-
ratura na wewnętrznej powierzchni
przegród zewnętrznych powinna być
wyższa co najmniej o 1 o C od punktu
rosy.
Zamiast tego wprowadzono obowią-
zek sprawdzania według rozdziału 6.
normy PN-EN ISO 13788: 2003 możliwo-
ści wystąpienia kondensacji pary wodnej
na powierzchni lub /i wewnątrz nieprze-
zroczystej przegrody zewnętrznej budyn-
ku umożliwiającej rozwój grzybów ple-
śniowych i narastające zawilgocenie.
Zagadnienie zabezpieczenia przed
kondensacją pary wodnej na powierzch-
niach przegród zewnętrznych budynków
należałoby rozpatrywać również z uwzględ-
nieniem obliczania zapotrzebowania na
ciepło i wentylacji pomieszczeń.
EP W = 1,56
19,10
V CW
b t /a 1
[kWh/(m 2
rok)]
gdzie:
V cw – jednostkowe dobowe zużycie cie-
płej wody użytkowej [dm 3 /((j.o.)
doba)] należy przyjmować z zało-
żeń projektowych,
a 1 – udział powierzchni A f na jednost-
kę odniesienia (j.o.), najczęściej
na osobę [m 2 /(j.o.)], należy
przyjmować z założeń projekto-
wych,
b t – bezwymiarowy czas użytkowania
w ciągu roku systemu ciepłej wody
użytkowej należy przyjmować
z założeń projektowych.
2) w budynkach mieszkalnych do ogrze-
wania, wentylacji i chłodzenia oraz
przygotowania ciepłej wody użytko-
wej (EP HC+W ) w ciągu roku:
EP HC+W = EP H+W + (5 + 15
A w,e /A f )
(1 – 0,2
A/V e )
A f,c /A f, ;
[kWh/(m 2
rok)]
gdzie:
EP H+W – wartości według zależności poda-
nej w pkt. 1,
W przypadku braku wartości w zało-
żeniach projektowych, należy je przyjmo-
wać według poniższej tabeli:
www.informacjainstal.com.pl
1/2009
3
Δ
gdzie:
Δ
677405088.079.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin