Praktyka VI.txt

ARPEGGIO - czyli akord rozbity na kawa�ki

Arpeggio to nic innego jak d�wi�ki akordu grane pojedynczo. Jest to �wietne narz�dzie do bezpiecznego poruszania si� po progresjach. Arpeggio postrzega si� podobnie jak skale - jako jaki� uk�ad na gryfie. 

Uczenie si� arpeggio na gryfie to dosc trudna sprawa. Dlaczego? Bo jest du�o ma�ych pozycji. Tak samo trudne jest opanowanie wszystkich skal diatonicznych i p�ynne poruszanie si� mi�dzy nimi bez zmiany pozycji. Je�eli po�wi�cili�my troch� czasu na opanowywanie pozycji skali durowej to mo�na teraz j� wykorzysta� do "wyci�gania" pasa�y (pasa� = arpeggio). Wynika to z logicznego za�o�enia, �e je�eli akord mo�na zbudowa� z d�wi�k�w skali, to w skali te d�wi�ki wyst�puj�. Dodatkowo podczas chwytania akordu wykorzystujemy tylko kilka z mo�liwych d�wi�k�w le��cych w skali, bo pozosta�e albo nie s� mo�liwe do uchwycenia, albo po prostu powoduj�, �e chwycenie ich uniemo�liwia chwycenie kluczowego sk�adnika. 

Oczywi�cie opieraj�c si� na skali durowej mo�emy jedynie kilka rodzaj�w akord�w "wyci�gn��", ale znaj�c pozycje d�wi�k�w w ka�dym pasa�u w ka�dej pozycji, b�dziemy mieli �wietne podstawy do modyfikowania poznanych ju� akord�w i dodawania/zmieniania kolejnych sk�adnik�w. 

Zaczniemy od dobrze nam znanej pierwszej pozycji skali C-dur. Poni�ej pojawi� si� diagramy pasa�y akord�w septymowych znajduj�cych si� "wewn�trz" tej pozycji.

Skala C-dur I pozycja
E|---|-O-|---|-O-|-O-|---|---|---|---|
B|---|---|-O-|---|-O-|---|---|---|---|
G|---|-O-|---|-O-|-O-|---|---|---|---|
D|---|-O-|---|-O-|-O-|---|---|---|---|
A|---|-O-|-O-|---|-O-|---|---|---|---|
E|---|-O-|-O-|---|-O-|---|---|---|---|
          VIII

CMaj7 (C E G B)
E|---|-O-|-O-|---|---|---|---|---|---|
B|---|---|-O-|---|---|---|---|---|---|
G|---|---|---|-O-|---|---|---|---|---|
D|---|---|---|-O-|-O-|---|---|---|---|
A|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
E|---|-O-|-O-|---|---|---|---|---|---|
          VIII

Dm7 (D F A C)
E|---|---|-O-|---|-O-|---|---|---|---|
B|---|---|---|---|-O-|---|---|---|---|
G|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
D|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
A|---|---|-O-|---|---|---|---|---|---|
E|---|---|-O-|---|-O-|---|---|---|---|
          VIII

Em7 (E G B D)
E|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
B|---|---|-O-|---|---|---|---|---|---|
G|---|-O-|---|-O-|---|---|---|---|---|
D|---|---|---|-O-|---|---|---|---|---|
A|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
E|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
          VIII

FMaj7 (F A C E)
E|---|---|-O-|---|---|---|---|---|---|
B|---|---|---|---|-O-|---|---|---|---|
G|---|---|---|-O-|-O-|---|---|---|---|
D|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
A|---|-O-|-O-|---|---|---|---|---|---|
E|---|---|-O-|---|---|---|---|---|---|
          VIII

G7 (G B D F)
E|---|-O-|---|---|---|---|---|---|---|
B|---|---|-O-|---|---|---|---|---|---|
G|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
D|---|---|---|-O-|---|---|---|---|---|
A|---|---|-O-|---|-O-|---|---|---|---|
E|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
          VIII

Am7 (A C E G)
E|---|---|-O-|---|---|---|---|---|---|
B|---|---|-O-|---|-O-|---|---|---|---|
G|---|---|---|-O-|---|---|---|---|---|
D|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
A|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
E|---|---|-O-|---|---|---|---|---|---|
          VIII

Bm7-5 (B D F A)
E|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
B|---|---|---|---|-O-|---|---|---|---|
G|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
D|---|-O-|---|-O-|---|---|---|---|---|
A|---|---|-O-|---|---|---|---|---|---|
E|---|-O-|---|---|-O-|---|---|---|---|
          VIII


Gdyby te wszystkie pozycje wydrukowa� na foliach i na�o�y� je na siebie to wyszed�by nam obraz skali C-dur. Pytanie: Dlaczego mamy sie uczy� odr�bnych pozycji, kiedy mo�na grac po prostu skal� i uwa�a� na d�wi�ki? Odpowied� zn�w jest prosta, bo schematy lepiej widzimy. Jak my�lisz sobie "C-dur" to ci�ko sobie w g�owie rozbi� pozycje na poszczeg�lne pasa�e i jednocze�nie jeszcze na osobne interwa�y dla ka�dego. Tworzenie takich ma�ych szufladek pozwala szybciej si�ga� do tego co jest nam potrzebne :)

Podczas takiego �wiczenia pasa�y w pozycjach skali durowej dobrze jest ca�y czas widzie� jakie jeszcze d�wi�ki nale�� do ca�ej pozycji. Umiej�tno�� widzenia pozycji na gryfie jest wa�na. Po prostu w ka�dej chwili powinni�my po prostu "widzie�" pozycje na gryfie dok�adnie t� kt�r� potrzebujemy w konkretnym miejscu (nawet je�eli znamy tylko pozycje skali C-dur to znajmy je doskonale). Jak ju� widzimy pozycje skali to �wiczenie i granie takiego arpeggio powinno wygl�da� tak, �e widzimy pozycje, a dodatkowo w my�lach "pod�wietlaj�" si� nam d�wi�ki pasa�u. Brzmi mo�e troche nierealnie, ale po d�u�szym �wiczeniu i my�leniu da si� to tak odbiera� :)

�eby je �adnie i p�ynnie opanowa� to zapuszczamy sobie jakis podk�ad z niekt�rymi z tych akord�w i po prostu do niego gramy =) 

To s� podstawowe pasa�e. Znaj�c budowe akord�w i po�o�enie interwa��w mo�emy dane pasa�e modyfikowa�. (przyk�adowo graj�c VIIb zamiast VII w akordzie CMaj7 automatycznie gramy C7 itp). Tak samo pasa�y dotycz� zasady substytucji akordowej. M�j ulubiony przyk�ad to granie Em7 nad akordem CMaj7 :) 

Zobaczmy interwa�y wzgl�dem d�wi�ku C:

CMaj7 = C E G B (1 3 5 7)
Em7   = E G B D (3 5 7 9)

Czyli widzimy, �e graj�c pasa� Em7 nad akordem CMaj7 uzyskujemy brzmienie akordu CMaj9 bez prymy =)

Przy okazji opanowanie tych pasa�y pozwala na znalezienie nieznanych nam wcze�niej pozycji akord�w, czyli kolejna okazja do poszerzenia swojego arsena�u akordowego ;)

Zach�cam do opracowania pasa�y w pozosta�ych pozycjach skali durowej (jakby wszystko by�o podane na tacy to by nie by�o frajdy ;) ) oraz spr�bowania tworzenia innych pasa�y ni� te diatoniczne (przyk�adowo G7b9, CMaj7add#11 itp).

W ostateczno�ci te wszystkie narz�dzia, studiowanie skal, zale�no�ci, budowy akord�w, harmonii, progresji maj� nas otworzy� na nowe pozycje, nowe nast�pstwa d�wi�k�w, na nieogrywane wcze�niej interwa�y, na nowe mo�liwo�ci =) A w ostetczno�ci to wszystko ma nam pom�c tworzy� muzyk�, wi�c jak tylko poczujecie, �e co� ju� Wam "le�y pod palcami" to wyci�gajcie z tego tyle melodii ile si� da :) 

Pozdrawiam i owocnego grania! :)