agroturystyka - uwarunkowania gminy.doc

Jak w rozwoju agroturystyki są ważne również inne elementy, na przykład gęstość zaludnienia lub typ osadnictwa. Ponieważ każdy region kraju, każda gmina posiada inne wskaźniki, więc w celu określenia przydatności do rozwoju agroturystyki, dla każdego takiego obszaru sporządza się oddzielną analizę. W określaniu predyspozycji gminy do rozwoju agroturystyki uwzględnia się następujące kryteria:
• Gęstość zaludnienia na 1 km2 użytków rolnych
• Udział rolniczej gospodarki nieuspołecznionej w powierzchni użytków rolnych
• Udział łąk i pastwisk w powierzchni użytków rolnych
• Udział lasów w powierzchni całkowitej gminy
• Udział wód w powierzchni całkowitej gminy
• Typy osadnictwa wiejskiego
• Udział osób utrzymujących się ze źródeł pozarolniczych.
Dla każdej z tych cech oblicza się wskaźniki, których odpowiedni poziom jest warunkiem spełnienia przez gminę danego kryterium. Graniczne wielkości wyznacza się na podstawie średnich krajowych. Uznano, że własności wiejskiej przestrzeni rekreacyjnej posiadają gminy, w których dany wskaźnik mieści się w przedziale klasowym, położonym najbliżej średniej. Od tej zasady odstąpiono w punkcie 5 i 6. Dla cechy 6. nie podaje się żadnych wartości, ponieważ jest niemierzalna. Wartości granicznych wskaźników przedstawione są w poniższej tabeli.
Tabela 2. Wartości wskaźników dla poszczególnych cech określających kryterium wiejskiej przestrzeni rekreacyjnej.
Cecha Wskaźnik
Gęstość zaludnienia na 1 km2 użytków rolnych poniżej 80 osób na km2
Udział rolniczej gospodarki nieuspołecznionej w powierzchni użytków rolnych powyżej 60% rolnictwa indywidualnego
Udział łąk i pastwisk w powierzchni użytków rolnych powyżej 30%
Udział lasów w powierzchni całkowitej gminy 30-60%
Udział wód w powierzchni całkowitej gminy powyżej 5%
Udział osób utrzymujących się ze źródeł pozarolniczych poniżej 60%
Źródło: M.Drzewiecki, Podstawy agroturystyki

Gminy, w których co najmniej trzy cech przekraczają poziom graniczny uznaje się za spełniające kryteria wiejskiej przestrzeni rekreacyjnej. Wśród nich znalazło się 1369 gmin, które zajmują208 tys. km2 , co stanowi 66% powierzchni kraju. Są one rozrzucone po całym kraju, ale najwięcej jest ich w rejonie podlasko- mazurskim, Pomorza Zachodniego, Ziemi Lubuskiej, rejonie Polski centralnej i rejonie południowo- wschodnim.
Wśród gmin wyróżniono również trzy grupy:
1. „zurbanizowane”- o wysokim udziale ludności pozarolniczej i wysokiej gęstości zaludnienia
2. „niezurbanizowane”- o niskich wskaźnikach udziału ludności pozarolniczej
i gęstości zaludnienia
3. „rolnicze”- charakteryzujące się wysokim udziałem jednego ze wspomnianych wskaźników, a niskim drugiego.

Najkorzystniejsze dla rozwoju agroturystyki są gminy „niezurbanizowane”, których na terenie Polski nie brakuje. Najwięcej gmin „niezurbanizowanych” o cechach wiejskiej przestrzeni rekreacyjnej, o bardzo słabych warunkach przyrodniczych, znajduje się w części środkowo-wschodniej kraju, natomiast najwięcej terenów o bardzo słabych warunkach przyrodniczych i mniej korzystnych warunkach kulturowych, znajduje się w pasie północnym Polski.
Polska charakteryzuje się cechami sprzyjającymi rozwojowi agroturystyki. Rolnictwo jest nadal rolnictwem rodzinnym. Polska jest bogata krajobrazowo i przyrodniczo, co ma bardzo duże znaczenie. Poza tym większość kraju stanowią obszary względnie czyste lub tylko nieznacznie zanieczyszczone.