RZEŹ WOŁYŃSKA.pdf

68 ROCZNICA RZEZI WOŁYŃSKIEJ

11 lipca 2011 r. mija 68. rocznica rozpoczęcia masowej akcji przeciwko ludności polskiej przeprowadzonej

przez Ukraińską Powstańczą Armię - UPA na Wołyniu, określanej mianem rzezi wołyńskiej.

Ataki dokonane 11 lipca 1943 roku były jednymi z najbardziej okrutnych i krwawych mordów, jakich dopuścili

się nacjonaliści ukraińscy w latach 1942-1944.

Rzeź wołyńska oznacza szereg ludobójczych akcji dokonanych przez UPA i miejscowych chłopów,

skierowanych przeciwko ludności polskiej i czeskiej zamieszkującej na Wołyniu oraz odwetowych akcji

partyzantki polskiej.

11 lipca 1943 roku o świcie oddziały UPA otoczyły i zaatakowały 99 uśpionych wsi i osad polskich

jednocześnie w trzech powiatach: kowelskim, horochowskim i włodzimierskim. Rzeź rozpoczęła się około

godziny 3 rano atakiem na polską wieś Gurów, w której z 480 mieszkańców ocalało tylko 70 osób.

Tego samego dnia 20-osobowa grupa nacjonalistów ukraińskich weszła w czasie mszy świętej do kościoła w

Porycku, gdzie w ciągu trzydziestu minut zabito około stu ludzi, wśród których były dzieci, kobiety i starcy.

Bandyci wymordowali wówczas wszystkich mieszkańców Porycka, czyli około dwustu osób. Inne

zaatakowane osady to między innymi: Wygranka, Nowiny, Orzeszyn, Romanówka i Swojczów.

W ciągu lipca 1943 roku oddziały UPA zorganizowały około 530 napadów. Pod hasłem "Śmierć Lachom"

wymordowano wówczas kilkanaście tysięcy Polaków.

Bardzo trudno dziś określić dokładnie liczbę osób zamordowanych podczas rzezi wołyńskiej. Jednym z

powodów jest fakt, że niektóre miejscowości zostały zrównane z ziemią, a wszyscy ich mieszkańcy

wymordowani. Szacuje się, że straty polskie na Wołyniu wynoszą około 60 tysięcy pomordowanych. Strona

ukraińska ocenia swoje straty na 10, a nawet 20 tysięcy ofiar, przy czym część z nich zginęła z rąk UPA za

pomoc udzielaną Polakom lub odmowę przyłączenia się do oprawców.

Istnienie na Wołyniu antypolskich grup, w skład których wchodzili Ukraińcy, odnotowywano już w 1939 roku.

Ich akcje przeciwko Polakom stopniowo zaczęły się nasilać po ataku ZSRR na Polskę 17 września 1939

roku, pod wpływem propagandy sowieckiej.

W jesieni 1942 roku utworzono Ukraińską Powstańczą Armię - formację zbrojną walczącą o niepodległe

państwo ukraińskie. Już w pierwszych miesiącach istnienia UPA, zamieszkujący na Wołyniu Polacy mieli do

czynienia z coraz częstszymi atakami ze strony ukraińskiej.

Koncentracja działań antypolskich miała miejsce latem 1943 roku. Masowe akcje nacjonalistów ukraińskich

na polskie wsie i małe osady spowodowały, że na początku 1944 roku Polacy na Wołyniu zamieszkiwali już

jedynie miasta. Przebywali także wokół ośrodków samoobrony, które we współpracy z oddziałami Armii

Krajowej, między innymi 27. Wołyńską Dywizją Piechoty AK, próbowały organizować akcje obronne i

odwetowe przeciw UPA.

Obecnie śledztwa w sprawie zbrodni popełnionych przez ukraińskich nacjonalistów na ludności polskiej

Wołynia prowadzą terenowe oddziały Instytutu Pamięci Narodowej.

Dwa lata temu Sejm przyjął przez aklamację uchwałę w sprawie tragicznego losu Polaków na Kresach

wschodnich w 66. rocznicę rozpoczęcia przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińską

Powstańczą Armię na Kresach II Rzeczypospolitej tzw. antypolskiej akcji - masowych mordów o charakterze

czystki etnicznej i znamionach ludobójczych.